Κεντροαριστερά, ιστορική ευθύνη…

Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι μόνο ιδιαίτερα προβληματικές για την κυβέρνηση. Ως προς τη Ν.Δ είναι σαφές ότι βρίσκεται σε φάση αποδρομής, μένει να διαπιστωθεί εάν οι πρωτοβουλίες του πρωθυπουργού (πόσες, άραγε, με κοινωνικό ενδιαφέρον έχουν απομείνει;), ο ανασχηματισμός, και οι παροχές που θα ακολουθήσουν, μπορούν κάπως να την ανακόψουν.

Είναι, όμως, καταιγιστικές και για τα κόμματα της (κεντροαριστερής) αντιπολίτευσης. Η απίσχναση του ΠΑΣΟΚ είναι ίσως η σοβαρότερη εξέλιξη. Κι αυτό διότι: α. είναι αξιωματική αντιπολίτευση, άρα δυνητικά διεκδικεί την διακυβέρνηση, β. έχει στα αριστερά του ένα άθροισμα κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και Νέα Αριστερά) που αδυνατούν να προβάλλουν εναλλακτική λύση, γ. διαθέτει στελέχη με πολιτική εμπειρία αλλά και πλειάδα νεότερων πολιτικών. Ωστόσο, είναι σαφές ότι ακόμα και σε αυτή την πολιτικά ευνοϊκή συγκυρία δεν δείχνει πως μπορεί να κάνει το πολιτικό άλμα και να καταστήσει εφικτή την στρατηγική του να νικήσει τη Ν.Δ στις επόμενες εκλογές.

Στη Χαριλάου Τρικούπη επαναπαύονται με την θέση ότι οι μετρήσεις αποτυπώνουν μόνο την “στιγμή” και ότι στον απόηχο των μεγάλων συλλαλητηρίων για την τραγωδία των Τεμπών ευνοούνται ο “αντισυστημισμός” και η αφοριστική ρητορεία κάποιων κομμάτων. Κάπως έτσι προσπαθούν να εξηγήσουν ότι στις ίδιες μετρήσεις η Πλεύση Ελευθερίας αναδεικνύεται δεύτερο κόμμα και πως το ΠΑΣΟΚ κυλάει στα ποσοστά των ευρωεκλογών, ή στην πρόθεση ψήφου και σε αυτά των εθνικών εκλογών του 2023. Μεταξύ τους, όμως, τα ίδια στελέχη δεν κρύβουν την ανησυχία τους και κάποια διατυπώνουν την άποψη πως ίσως φταίνε τελικά η στρατηγική και ο…στρατηγός.

Ο Χάρης Καστανίδης τόλμησε να πει το προφανές: εάν το ΠΑΣΟΚ δεν νικήσει τη Ν.Δ, ο Νίκος Ανδρουλάκης οφείλει να παραιτηθεί. Και επισήμανε πως πρέπει να ξεκινήσει τώρα ο διάλογος μεταξύ του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Αριστεράς, για ένα σχέδιο προγραμματικής σύγκλισης. Εφικτό; Υπό προϋποθέσεις, ναι, αλλά πολύ δύσκολο.

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου ανακατεύει την πολιτική συγκυρία με τις μετρήσεις να την “εκτοξεύουν” ακόμα και στο 16% (!). Όσοι εφησυχάζουν λένε πως η συγκυρία δεν θα διατηρηθεί και η (δημοσκοπική) τάξη θα αποκατασταθεί. Μπορεί, όμως, να μην εξελιχθούν έτσι τα πράγματα και το συγκεκριμένο κόμμα διαμαρτυρίας (κατά την ίδια την πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας, κόμμα αντιπολίτευσης), να αποκτήσει σταδιακά και ευρύτερη πολιτική υπόσταση και ατζέντα- εκτός των Τεμπών.

Είναι σαφές πως τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ δεν θεωρούν την Πλεύση Ελευθερίας δυνητικό εταίρο. Ορθώς. Κάτι τέτοιο, αφενός θα οδηγούσε σε “περιπέτειες”, αφετέρου θα την καθιστούσε ρυθμιστή των εξελίξεων.

Τι μένει; Ουδείς μπορεί να εξαναγκάσει κάποιον να μην επιλέξει την πολιτική αυτοχειρία. Όμως, εάν δεν είναι αυτός ο σκοπός τους στην κεντροαριστερά, μοναδικός δρόμος είναι η εκκίνηση, όσο το δυνατόν, συντομότερα, της συζήτησης για την πιθανότητα συγκρότησης προοδευτικού μετώπου απέναντι στη Ν.Δ.

Κάνουν λάθος όσοι πιστεύουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξάντλησε τις επιλογές του, και ακόμα μεγαλύτερο λάθος εάν εκτιμούν πως η Ν.Δ θα καταρρεύσει. Ακόμα κι αν συνέβαινε, όμως, κάτι τέτοιο, με την καθίζηση που υφίστανται ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δημιουργούνταν πειστική και αντιπροσωπευτική πρόταση εναλλακτικής διακυβέρνησης.

Τα κόμματα της κεντροαριστεράς πρέπει να καθήσουν στο τραπέζι και να συζητήσουν, να διαμορφώσουν σχέδιο προγραμματικής σύγκλισης, και εφόσον στην πορεία προς τις εκλογές κριθεί απαραίτητο ( το κοινωνικό περιβάλλον και οι μετρήσεις θα το δείξουν) να μετουσιωθεί και σε εκλογική συμμαχία. Τα πρακτικά ζητήματα (ψηφοδέλτια, υποψήφιος πρωθυπουργός κ.ά)μπορούν να επιλυθούν εάν υπάρξει η κεντρική απόφαση.

Μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο; Είναι νωρίς να αποφανθεί κανείς. Επαναλαμβάνω, μοιάζει (και είναι) πολύ δύσκολο.

Υπάρχει άλλη επιλογή; Ναι. Στο μυαλό αρκετών προβάλλει η ανάγκη να δημιουργηθεί κάτι νέο, μία κεντροαριστερή και σοβαρή απάντηση στον “αντισυστημισμό” και την ακροδεξιά, μία στρατηγική διεξόδου και επανατοποθέτησης της χώρας στις τεκτονικές διεθνείς εξελίξεις, ένα αφήγημα αναστροφής από την κρίση θεσμών και αντιπροσώπευσης που βασανίζει τη χώρα.

Ως προς αυτό, υπάρχουν πρόσωπα που πρέπει να αναλάβουν την ιστορική τους ευθύνη και να εξέλθουν από την σκοπιά του πολιτικού παρατηρητή και σχολιαστή των εξελίξεων. Όσοι διαθέτουν ακόμα έστω και ελάχιστο πολιτικό κεφάλαιο πρέπει να το δαπανήσουν, να κινητοποιήσουν την επιρροή τους και να διαμορφώσουν συνθήκες συνεννόησης και συγκλίσεων. Γνωστά τα ονόματα. Δεν αρκούν, όμως, απαιτούνται νέα πρόσωπα με κοινωνική αποδοχή και τεχνοκρατική εμπειρία, όχι τυχάρπαστοι των τηλεπαραθύρων ή ¨θιγμένες μεγαλειότητες” του παρελθόντος…