Το φαινόμενο Tik-Tok στην Ελλάδα: Πόσο δημοφιλές είναι και γιατί αρέσει τόσο στους νέους

Το Tik Tok θεωρείται (και είναι) μακράν η πιο δημοφιλής πλατφόρμα social media σ’ αυτό που λέμε  δυναμικό κοινό και ιδιαίτερα στους νέους μέχρι και 30 ετών. Η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα ο οποίος ισχύει σχεδόν στο σύνολο του δυτικού κόσμου. Οι νέοι τα κάνουν όλα μέσω της κινεζικής πλατφόρμας. Επικοινωνούν, διασκεδάζουν, ψυχαγούνται, προβληματίζονται πολιτικά, βγάζουν χρήματα. Όπως και στο Instagram, όλα αυτά μπορούν κάλλιστα να συνδυαστούν.

Τι είναι αυτό όμως που κάνει το Tik-Tok δημοφιλές και στους Ελληνες χρήστες;

Πρόσφατα το Ινστιτούτο Eteron διεξήγαγε έρευνα με πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα σε άτομα από 16 έως 25 ετών.

Αυτό που πάνω απ’ όλα εντυπωσιάζει είναι η συχνότητα της χρήσης μέσα στην ημέρα.Το 44,8% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι χρησιμοποιεί το TikTok καθημερινά για περισσότερες από 3 ώρες, ενώ τo 35,2% το χρησιμοποιεί καθημερινά αλλά για λιγότερο από 3 ώρες.

Το 10,7% αναφέρει ότι χρησιμοποιεί την πλατφόρμα 3-5 φορές την εβδομάδα, το 5,9% 1-2 φορές την εβδομάδα, ενώ το 2,5% δηλώνει ότι κάνει επιλεκτική χρήση για να παρακολουθήσει συγκεκριμένους λογαριασμούς ή hashtags.

• Αφού σχεδόν οι μισοί συμμετέχοντες χρησιμοποιούν την πλατφόρμα από τρεις ώρες και πάνω, είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι το scroll down γίνεται μέχρι τελικής πτώσης! Σχεδόν μηχανικά θα έλεγε κανείς αφού από μία στιγμή και έπειτα η ενασχόληση τείνει να παρει σημάδια έντονου εθισμού.

Στην πλατφόρμα δεν αναζητούν κάτι επισταμένως. Περισσότερο καταπολεμά την πλήξη και την ανία τους. Οπως καταδεικνύει η έρευνα, ο κύριος λόγος χρήσης του Tik-Tok είναι η διασκέδαση κατά 78,1%. Ακολουθεί η επικοινωνία με φίλους/ες (28,7%), η εκπαίδευση, καθώς και η ενημέρωση για την κοινωνική και πολιτική επικαιρότητα (22,8%). 

• Στη συνέχεια έρχονται η πληροφόρηση για καταναλωτικά αγαθά (21,4%), η ζωντανή αλληλεπίδραση και η τέχνη (20,7%), η ευκολία σε σχέση με τον γραπτό λόγο (16,4%) και η δημιουργία προσωπικού περιεχομένου (15,9%).

Εδώ χρειάζεται μία περισσότερο προσεκτική ανάγνωση. Ενώ πράγματι ο κύριος λόγος εισόδου στην πλατφόρμα είναι η διασκέδαση, οι υπόλοιποι λόγοι δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να υποτιμηθούν αν και τα ποσοστά που συγκεντρώνουν είναι σαφώς μικρότερα. 

Μέσω του Tik-Tok οι νέοι αλληλεπιδρούν (λογικό), εκπαιδεύονται αλλά επίσης ενημερώνονται για την κοινωνική και την πολιτική επικαιρότητα. Το 22,8% των χρηστών που μαθαίνει τα νέα μέσω του Tik-Tok θεωρείται, όχι άδικα, πολύ μεγάλο ποσοστό. 

Και κάπως έτσι εξηγείται και η όψιμη μανία των Ελλήνων πολιτικών να δημιουργούν περιεχόμενο στην εν λόγω πλατφόρμα. Σημειώνουμε εδώ ότι η ποιότητα του περιεχόμενου που δημιουργεί στο Tik-Tok ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την ομάδα του έχει βραβευτεί σε σχετικό διαγωνισμό.

Σ’ αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν περιεχόμενο κοινωνικών προφίλ, το 31,7% θεωρεί χρήσιμο το περιεχόμενο που αφορά στην ενδυνάμωση και τα δικαιώματα των γυναικών, το 24,6% το περιεχόμενο για τα ανάπηρα άτομα, το 22,8% τα πολιτικά πρόσωπα και την πολιτική, το 16,9% την ενδυνάμωση και τα δικαιώματα των ανδρών, ενώ το ίδιο ποσοστό αφορά το περιεχόμενο για τρανς και queer άτομα.

• Πριν κανείς προλάβει να συμπεράνει ότι το Tik-Tok φιλοξενεί μόνο woke ατζέντα, έρχονται τα υπόλοιπα ευρήματα για να προσγειώσουν ανώμαλα:  Τα θρησκευτικά θέματα συγκεντρώνουν 14,1%, τα θέματα οπαδικών συνδέσμων 13,7%, οι πρόσφυγες και μετανάστες 13,2%, οι πατριωτικές ομάδες 11,8% και οι Ρομά 6,4%. 

Κοντολογίς; Στο Tik-Tok, όπως και στην πραγματική ζωή, υπάρχουν τα πάντα. Το τι θα παρακολουθήσει και θα “ακολουθήσει” κανείς εξαρτάται από τις δικές του προσωπικές προτιμήσεις και τις επιρροές.

Και αφού, σας βάλαμε στο κλίμα, ας δούμε και ποιοι είναι οι πιιο δημοφιλείς Ελληνες πολιτικοί στην πλατφόρμα: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πρώτος (50,4%), ακολουθούμενος από τον Στέφανο Κασσελάκη (32,7%) και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου (30,1%). Άλλοι πολιτικοί όπως η Αφροδίτη Λατινοπούλου (22,1%), ο Νίκος Ανδρουλάκης (19,5%) και ο Κυριάκος Βελόπουλος (18,6%) ακολουθούν με χαμηλότερα ποσοστά. 

• Μονοψήφια ποσοστά συγκεντρώνουν ο Δημήτρης Κουτσούμπας (9,7%), ο Δημήτρης Νατσιός (7,1%) και ο Αλέξης Χαρίτσης (6,2%). Σημειώνεται ότι την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε εκλέξει νέο πρόεδρο.

Για το τέλος, καταγράφηκαν και οι σημαντικότερες αιτίες διακοπής παρακολούθησης λογαριασμών.Οι κυριότεροι λόγοι είναι η διάδοση ψευδών ειδήσεων (60,2%) και το βαρετό περιεχόμενο βίντεο (50%). Άλλοι λόγοι είναι η χρήση εκφράσεων μίσους κατά κοινωνικών ομάδων ή ατόμων (42,3%), η προώθηση αναξιόπιστων προϊόντων ή υπηρεσιών (36,6%) και η αίσθηση προσωπικής απειλής (32,3%).

Οι χρήστες αναζητούν δηλαδή αυθεντικό περιεχόμενο και έχουν πια την παιδεία να αντιληφθούν τα fake news και γενικότερα περιεχόμενο που παραποιεί και παραπλανά.