Ανάλυση: Τι σημαίνει η προσφορά “πόρων” του Κρεμλίνου στον Τραμπ

Η πρόσφατη αναταραχή που προκλήθηκε από τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντιμίρ Πούτιν σχετικά με τη δυνατότητα μιας συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για την από κοινού ανάπτυξη ορυκτών πόρων, τόσο στη Ρωσία όσο και στα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη, έχει εγείρει ερωτήματα και ανησυχίες στη διεθνή κοινότητα. Η προοπτική μιας τέτοιας συνεργασίας, ιδίως υπό το φως των εν εξελίξει πολεμικών συγκρούσεων και των κυρώσεων, προκαλεί ερωτήματα σχετικά με τους στρατηγικούς στόχους του Κρεμλίνου, τις επιδιώξεις της Ουάσινγκτον και τις ευρύτερες γεωπολιτικές επιπτώσεις.

Εξετάζοντας προσεκτικά τις συνθήκες υπό τις οποίες τίθενται αυτές οι συζητήσεις, καθίσταται σαφές ότι η Ρωσία επιδιώκει συγκεκριμένα αποτελέσματα, τόσο σε επίπεδο πολέμου όσο και σε επίπεδο διεθνών σχέσεων.

Το Κρεμλίνο έχει καταστήσει σαφές ότι οποιαδήποτε οικονομική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μετά την επίτευξη ειρηνευτικής διευθέτησης στην Ουκρανία.

• Μια τέτοια προοπτική απαιτεί, επίσης, την αμοιβαία άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί μεταξύ των δύο χωρών, γεγονός που προσθέτει επιπρόσθετες περιπλοκές. Ακόμα και σε περίπτωση άρσης των κυρώσεων, οι αμερικανικές επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές απέναντι στην πιθανότητα επενδύσεων στη Ρωσία, λόγω του ιστορικού αποκλεισμού περιουσιακών στοιχείων από τη Μόσχα σε περιόδους κρίσης.

Έτσι, η οικονομική συνεργασία προϋποθέτει ακλόνητες εγγυήσεις μακροπρόθεσμης εξομάλυνσης των σχέσεων, οι οποίες δεν φαίνονται πιθανές προς το παρόν.

Οι Στόχοι του Κρεμλίνου μέσω της Συνεργασίας με τις ΗΠΑ

Η ρωσική στρατηγική δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά στην οικονομία. Ο Πούτιν φαίνεται να χρησιμοποιεί την προοπτική μιας τέτοιας συνεργασίας ως μοχλό πίεσης για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με ευνοϊκούς όρους για τη Μόσχα.

• Ο πρώτος στόχος είναι να πιέσει το Κίεβο να δεχτεί μια ειρηνευτική συμφωνία υπό τους όρους που προτείνει η Ρωσία. Εάν αυτό αποτύχει, το ελάχιστο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα είναι η διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, γεγονός που θα αποδυνάμωνε το Κίεβο και θα υποβάθμιζε τη διαπραγματευτική του θέση. Ταυτόχρονα, η μείωση της διεθνούς πίεσης στη Ρωσία και η σύγχυση στη Δύση αποτελούν δευτερεύοντες αλλά σημαντικούς στόχους.

Ο Ρόλος του Ζελένσκι και οι Ευρωπαϊκοί Παράγοντες

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι παραμένει ανένδοτος στην πολιτική του, απορρίπτοντας οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τη Ρωσία, ενώ παράλληλα απαιτεί εγγυήσεις ασφαλείας και υποστήριξη από τη Δύση. Ωστόσο, η στάση αυτή ενέχει κινδύνους, καθώς η συνεχιζόμενη εξάρτηση από την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια καθιστά την Ουκρανία ευάλωτη σε οποιαδήποτε αλλαγή πολιτικής από την Ουάσινγκτον.

• Οι ευρωπαϊκοί παράγοντες, με επικεφαλής τον Εμανουέλ Μακρόν και το Ηνωμένο Βασίλειο, προσπαθούν να προωθήσουν μια εναλλακτική λύση, η οποία περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός και συμφωνία εκμετάλλευσης ορυκτών πόρων, υπό την προϋπόθεση ότι ο Τραμπ θα αποσύρει την απαίτηση για διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία.

Η Θέση της Ρωσίας και το Μέλλον των Διαπραγματεύσεων

Η Μόσχα διατηρεί σκληρή στάση στις ειρηνευτικές συνομιλίες, επιμένοντας στις εδαφικές της απαιτήσεις. Παρόλο που ο Τραμπ εμφανίζεται πρόθυμος να διαπραγματευτεί, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έχει δηλώσει ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να δεχτεί μια κατάπαυση του πυρός χωρίς την πλήρη ικανοποίηση των όρων της.

• Το ερώτημα που παραμένει είναι κατά πόσο η Μόσχα θα διατηρήσει αυτή τη στάση ή αν είναι διατεθειμένη να προβεί σε συμβιβασμούς, εάν η πίεση της διεθνούς κοινότητας ενταθεί.

Σε κάθε περίπτωση, η προοπτική μιας αμερικανορωσικής συμφωνίας για οικονομική συνεργασία φαίνεται περισσότερο σαν ένα στρατηγικό εργαλείο παρά σαν μια άμεση πραγματικότητα. Η Ρωσία χρησιμοποιεί αυτή την αφήγηση για να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα, διατηρώντας παράλληλα την αβεβαιότητα στο διεθνές σκηνικό.

Ενώ η Δύση προσπαθεί να διατηρήσει την ενότητα και την πίεση προς τη Μόσχα, η Ρωσία επιχειρεί να διασπάσει αυτό το μέτωπο, επενδύοντας σε πολιτικές και οικονομικές υποσχέσεις που δύσκολα μπορούν να υλοποιηθούν άμεσα.