Ανάλυση N.Y.Times: Η προσπάθεια της Ευρώπης να… γοητεύσει τον Τραμπ-Η περίπτωση Μακρόν
Η Συντακτική ομάδα του Libre
Σύμφωνα με πρωτοσέλιδο άρθρο της New York Times, η Ευρώπη θα πρέπει να ακολουθήσει μια διττή στρατηγική απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ: αρχικά να τον κολακεύσει και στη συνέχεια να αντισταθεί με διακριτικό τρόπο. Το άρθρο επισημαίνει ότι ο Γάλλος πρόεδρος, Εμάνουελ Μακρόν, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της προσέγγισης, καθώς επιχειρεί να διαχειριστεί μια όλο και πιο «εχθρική» στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στην Ευρώπη.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν διατηρούσε φιλικό τόνο κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον πρόεδρο Τραμπ, ακόμη και όταν τον διόρθωνε με χαμόγελο. Αυτό το διπλό χτύπημα κολακείας και ήπιας αντίστασης είναι ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να προσεγγίσουν την Αμερική σε μια δύσκολη στιγμή.
Το ερώτημα είναι αν αυτό θα λειτουργήσει.
Ο κ. Μακρόν αποκάλεσε τον κ. Τραμπ «Αγαπητέ Ντόναλντ» τέσσερις φορές κατά τη διάρκεια τη κοινής συνέντευξης Τύπου τη Δευτέρα, ενώ τόνισε την κοινή ιστορία μεταξύ της Γαλλίας και των Ηνωμένων Πολιτειών – και υπογράμμισε ότι οι δύο ηγέτες είχαν σημειώσει πρόοδο στη συζήτηση μιας βιώσιμης και ισχυρής ειρηνευτικής συμφωνίας για την Ουκρανία.
Αλλά ακόμη και όταν παρέμεινε στο ίδιο σενάριο και τόνισε τους κοινούς στόχους και αξίες, ο Μακρόν έδειξε και πρόθυμος να αντιδράσει. Αυτό συνέβη όταν ο Τραμπ ισχυρίστηκε στο Οβάλ Γραφείο ότι η Ευρώπη «θα πάρει πίσω τα χρήματά της» λόγω του τρόπου με τον οποίο χρηματοδότησε την υποστήριξη προς την Ουκρανία, και τότε ο Μακρόν παρενέβη, σε φιλικό τόνο, λέγοντας: «Εμείς δώσαμε πραγματικά χρήματα».
Σε αντίθεση με τον κ. Τραμπ, ο Μακρόν χαρακτήρισε σαφώς τη Ρωσία ως τον επιτιθέμενο της Ουκρανίας. Και αργότερα, σε συνέντευξή του στην εκπομπή «Special Report» του Fox News, πριν επιστρέψει στη Γαλλία, ο κ. Μακρόν επέκρινε ήπια τις απειλές για επιβολή δασμών στα ευρωπαϊκά καταναλωτικά αγαθά ως αντιπαραγωγικές. «Πώς θέλετε να αυξήσουμε τις δαπάνες για την ασφάλεια και την άμυνα, αν βρισκόμαστε σε εμπορικό πόλεμο;» ρώτησε.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια τεράστια πρόκληση καθώς ο πόλεμος πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία εισέρχεται στον τέταρτο χρόνο του και η αμερικανική υποστήριξη για τη σύγκρουση – και για την ήπειρο συνολικά – τίθεται πια εν αμφιβόλω
Το ταξίδι του Μακρόν ήταν μέρος της ευρύτερης ευρωπαϊκής διπλωματίας, με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κίρ Στάρμερ να αναμένεται να συναντηθεί με τον Τραμπ την Πέμπτη και την κορυφαία διπλωμάτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάγια Κάλλας, να πραγματοποιεί με τη σειρά της επισκέψεις σε αξιωματούχους της κυβέρνησης.
Ο Μακρόν είναι έτοιμος να ενημερώσει τους Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών την Τετάρτη σχετικά με τη συνάντησή του με τον Τραμπ. Ο Στάρμερ θα συναντηθεί με μια ομάδα ηγετών στο Λονδίνο την Κυριακή, δήλωσε την Τρίτη ο Ντόναλντ Τουσκ, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας.
Η Ευρώπη σε άμυνα – Επίκειται αύξηση των στρατιωτικών δαπανών
Την ίδια ημέρα, η Βρετανία ανακοίνωσε αύξηση των στρατιωτικών δαπανών– οι Βρετανοί και οι Ευρωπαίοι ηγέτες μιλούν όλο και περισσότερο για την άμυνα από κοινού, καθώς και οι δύο αναγνωρίζουν ότι μπορεί να χρειαστεί να παρέμβουν σε όποιο κενό αφήσει η Αμερική.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. θα έχουν μια ειδική σύνοδο κορυφής στις 6 Μαρτίου για την υποστήριξη της Ουκρανίας και την ενίσχυση της άμυνας της Ευρώπης, μια σύνοδος στην οποία οι ηγέτες έχουν υποσχεθεί ότι θα επικεντρωθούν σε πιο λεπτομερή σχέδια.
Ακόμη και καθώς χαράζουν τη δική τους πορεία προς το μέλλον, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επιθυμούν απεγνωσμένα να κρατήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες δεσμευμένες και ενεργές. Οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνατότηες και η χρηματοδότηση ήταν ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη της αντίστασης της Ουκρανίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι βασικός εμπορικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 μελών. «Μια επιδείνωση της διατλαντικής σχέσης δεν είναι προς το συμφέρον κανενός», τονίζουν συχνά οι ηγέτες της Ε.Ε..
Η αλλαγή τόνου της Αμερικής ήταν τόσο ξαφνική και έντονη που άφησε την Ευρώπη σε άμυνα. Ο Τραμπ πέρασε τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες επικρίνοντας έντονα τους Ευρωπαίους συμμάχους, ενώ έκανε όλο και πιο φιλικά ανοίγματα προς τη Ρωσία. Μεταξύ των παραπόνων του, ο κ. Τραμπ επιμένει εδώ και καιρό ότι τα ευρωπαϊκά έθνη πρέπει να ξοδεύουν περισσότερα για τη δική τους ασφάλεια – ένα μήνυμα που ο κ. Μακρόν μεταφέρει με ιδιαίτερη άνεση.
Ο Γάλλος πρόεδρος έχει ζητήσει εδώ και χρόνια η Ευρώπη να έχει μεγαλύτερη «στρατηγική αυτονομία» και λιγότερη στρατιωτική εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες – συχνά προκαλώντας σκεπτικισμό από ορισμένους γείτονες της Γαλλίας. Το υπογράμμισε και πάλι με τον Τραμπ.
«Είναι πλέον σαφές ότι είναι καθήκον μας ως Ευρωπαίοι να επωμιστούμε περισσότερο από το βάρος της ασφάλειας της ηπείρου», δήλωσε ο κ. Μακρόν στην Ουάσινγκτον. «Οι Ευρωπαίοι είναι τώρα έτοιμοι να κάνουν πολύ περισσότερα».
Τι μέλλει γενέσθαι με την Ουκρανία
Ο Εμάνουελ Μακρόν δήλωσε ακόμα ότι οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να στείλουν στρατεύματα ως μέρος μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία -όχι στην πρώτη γραμμή μιας σύγκρουσης, αλλά ως ειρηνευτική δύναμη- και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ενεργήσουν «αλληλέγγυα» για να υποστηρίξουν αυτή την προσέγγιση.
Δεν υπήρχαν πολλές λεπτομέρειες σχετικά με το πώς θα το έκαναν αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες. Και αν αυτό καταστεί αναγκαίο, θα χρειαστούν πολλά στρατεύματα, χρήματα και χρόνος για να αναπτύξει η Ευρώπη τις ικανότητες που απαιτούνται για να υποστηρίξει την Ουκρανία και να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Αυτό εξηγεί γιατί οι αξιωματούχοι παροτρύνουν ήπια τις Ηνωμένες Πολιτείες να παραμείνουν δεσμευμένες και γιατί υπενθυμίζουν στους Αμερικανούς αξιωματούχους ότι αυτό είναι προς το συμφέρον της Ουάσινγκτον.
«Οι αρχές σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν πολύ στενά αν υπάρχει ατιμωρησία αν εισβάλλεις στον γείτονά σου και παραβιάζεις τα διεθνή σύνορα», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο Κίεβο, την ουκρανική πρωτεύουσα, τη Δευτέρα. «Αυτό δεν είναι υψίστης σημασίας μόνο για την Ευρώπη», πρόσθεσε η ίδια. «Είναι επίσης σημαντικό για την Ασία, για την Αφρική και για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού».
Δεν είναι επίσης σαφές εάν ο Μακρόν και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες μπορούν να επηρεάσουν τον Τραμπ για την Ουκρανία, καθώς ο Αμερικανός ηγέτης «αγκαλιάζει» τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και επαναπροσδιορίζει τη σχέση αυτή. Οι δηλώσεις και οι ενέργειες που προκύπτουν από την Ουάσινγκτον έχουν αφήσει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να ανησυχούν ότι ο Τραμπ θα διαπραγματευτεί μια γρήγορη ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία χωρίς να συμπεριλάβει τους Ουκρανούς και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, θέτοντας τις βάσεις για μια εκεχειρία που αφήνει το Κίεβο ευάλωτο και ενθαρρύνει τον Πούτιν. Αυτό με τη σειρά του, φοβούνται οι Ευρωπαίοι, θα αφήσει άλλα έθνη στην ήπειρο σε κίνδυνο μελλοντικής εισβολής.
Επιφανειακά, ο Τραμπ και ο Μακρόν ήταν όλο πλατιά χαμόγελα και σταθερές χειραψίες κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Γάλλου προέδρου. Απευθύνθηκαν ο ένας στον άλλον ως στενοί φίλοι, αναπόλησαν παρελθοντικές συναντήσεις -συμπεριλαμβανομένης μιας συγκέντρωσης για την Ημέρα της Βαστίλης το 2017 και της επαναλειτουργίας του Καθεδρικού της Παναγίας των Παρισίων πέρυσι- και πρόβαλλαν την αιώνια γαλλοαμερικανική συμμαχία.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία στέκονται πάντα στην ίδια πλευρά, στη σωστή πλευρά, θα έλεγα, της ιστορίας», είπε ο κ. Μακρόν. «Αυτό είναι που διακυβεύεται σήμερα». Φρόντισε να μην ανταγωνιστεί άμεσα τον Τραμπ και επανειλημμένα έδωσε θετική τροπή στα τελευταία ανοίγματα του Αμερικανού ηγέτη προς τη Ρωσία.
Ο Μακρόν -ο οποίος επικρίθηκε ο ίδιος στα πρώτα στάδια του πολέμου για τις επαφές του με τον κ. Πούτιν, πριν υιοθετήσει μια πιο σκληρή γραμμή- χαρακτήρισε τις συζητήσεις με τη Ρωσία «χρήσιμες». Διατύπωσε μάλιστα τις συζητήσεις ΗΠΑ-Ουκρανίας για μια συμφωνία για τα ορυκτά ως ένα σπουδαίο σημάδι, λέγοντας στο Fox News σε συνέντευξή του ότι ήταν «ένας από τους καλύτερους τρόπους» για να διασφαλιστεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται για την «ουκρανική κυριαρχία».
Πίσω από τις εκκλήσεις για ειρήνη, ωστόσο, υπήρχαν έντονα διαφορετικές απόψεις σχετικά με τον τρόπο επίτευξής της. Ο Τραμπ πρότεινε: «Θα μπορούσαμε να το τελειώσουμε μέσα σε λίγες εβδομάδες, αν είμαστε έξυπνοι». Ο Μακρόν σφυρηλάτησε επανειλημμένα το δικό του μήνυμα: «Μην βιάζεστε».
Η ειρήνη δεν μπορεί να σημαίνει «συνθηκολόγηση» της Ουκρανίας, είπε ο Μακρόν, προσθέτοντας ότι η Ουκρανία δεν πρέπει να ωθηθεί σε μια μονόπλευρη κατάπαυση του πυρός χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας για την αποτροπή μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας.
Ως προειδοποιητικό παράδειγμα, ο Μακρόν ανέφερε επανειλημμένα τις συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός του 2014 και του 2015, γνωστές ως Συμφωνίες του Μινσκ, οι οποίες σφυρηλατήθηκαν μετά τις επιθέσεις των αυτονομιστών που υποστηρίζονται από τη Ρωσία και την κατάληψη εδαφών στην ανατολική Ουκρανία. Οι συμφωνίες αυτές απέτυχαν να αποτρέψουν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
«Παραβιάστηκε κάθε φορά από τη Ρωσία και δεν αντιδράσαμε, όλοι μας», είπε ο Μακρόν.
Τι είδε ο γαλλικός Τύπος
Πάντως στη Γαλλία, η συντροφικότητα μεταξύ των δύο ανδρών θεωρήθηκε ως μια επίδειξη επιφανειακού επιπέδου που δεν έκανε πολλά για να καλύψει το αυξανόμενο ρήγμα στη διατλαντική συμμαχία.
Η Libération, μια αριστερή εφημερίδα, ανέφερε ότι «πίσω από τα εξωτερικά χαμόγελα» των ηγετών, «υψώνεται ένα τείχος» μεταξύ της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Le Figaro, μια συντηρητική εφημερίδα, σημείωσε ότι ο κ. Μακρόν δεν είχε λάβει «σταθερές διαβεβαιώσεις» από τον κ. Τραμπ για τη συνέχιση της αμερικανικής υποστήριξης.
Η Le Monde, μία από τις κορυφαίες εφημερίδες της Γαλλίας, αναφέρει σε κύριο άρθρο της ότι όσον αφορά στη λογική με τον κ. Τραμπ, «οι ελπίδες είναι λίγες» και ότι η Ευρώπη ίσως χρειαστεί να «ετοιμαστεί για μάχη».
SiteDesign