Παρασκήνιο: Τα αποτελέσματα της πρώτης συνάντησης Ρωσίας-ΗΠΑ για το ουκρανικό

Η σύγκρουση στην Ουκρανία συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πλέον κρίσιμα ζητήματα της διεθνούς γεωπολιτικής σκηνής. Το Κρεμλίνο, παρά τις αρχικές του θέσεις και στρατιωτικές ενέργειες, φαίνεται πλέον να προσανατολίζεται προς μια διπλωματική επίλυση του πολέμου. Με τις διαπραγματεύσεις να βρίσκονται σε εξέλιξη, η Ρωσία θέτει ως προτεραιότητα την ουδετερότητα της Ουκρανίας και την ευρύτερη ασφάλεια στην Ευρώπη. Παράλληλα, η Μόσχα δηλώνει ότι δεν αντιτίθεται στην ένταξη του Κιέβου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά παραμένει ανένδοτη στην απόρριψη της ένταξής στο ΝΑΤΟ, επιδιώκοντας να παρουσιάσει μια εικόνα διαλλακτικότητας στις διεθνείς διαπραγματεύσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ξεκινήσει συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία, με στόχο την επεξεργασία μιας συνολικής πολιτικής λύσης για την κρίση. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ανακοίνωσε ότι οι δύο χώρες συμφώνησαν στη δημιουργία ενός κοινού μηχανισμού για την πολιτική διαδικασία, ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να διεξαχθούν μέσα από ξεχωριστές ομάδες εργασίας.

• Ο προεδρικός σύμβουλος της Ρωσίας, Γιούρι Ουσακόφ, επιβεβαίωσε ότι ομάδες διαπραγματευτών από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ θα ξεκινήσουν επαφές εν ευθέτω χρόνω, χωρίς να προσδιοριστεί ο ακριβής χρόνος ή οι συμμετέχοντες.

Η απόφαση για τους εκπροσώπους της ρωσικής πλευράς θα ληφθεί από τον ίδιο τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ η Ουάσινγκτον δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τους εκπροσώπους της.

Η Προοπτική μιας Συνάντησης Πούτιν – Τραμπ

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η πιθανότητα μιας συνάντησης μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ θα εξεταστεί μετά την ολοκλήρωση του πρώτου γύρου των διαπραγματεύσεων.

Ο ίδιος τόνισε πως η Ρωσία επιδιώκει μια συνολική προσέγγιση στα θέματα ασφάλειας της Ευρώπης, καθώς μια βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας για την περιοχή.

Θέσεις της Ρωσίας για την Ουκρανία

Η Μόσχα διατηρεί την αρχική της θέση σχετικά με τη στρατιωτική ουδετερότητα της Ουκρανίας, απορρίπτοντας οποιοδήποτε ενδεχόμενο ένταξής της στο ΝΑΤΟ.

Αντιθέτως, η Ρωσία δεν αντιτίθεται στην ευρωπαϊκή πορεία του Κιέβου, τονίζοντας ότι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κυριαρχικό δικαίωμα της Ουκρανίας.

Ένα σημαντικό ζήτημα που αναδεικνύεται είναι η νομιμότητα του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Σύμφωνα με τη Ρωσία, η θητεία του Ζελένσκι έχει λήξει από τον Μάιο του 2024, γεγονός που θέτει ερωτήματα για τη δυνατότητα υπογραφής οποιασδήποτε διεθνούς συμφωνίας.

Ωστόσο, ο ίδιος ο Πούτιν εμφανίζεται πρόθυμος να διαπραγματευτεί μαζί του, εφόσον χρειαστεί, αρκεί να υπάρξει νομική διασφάλιση των συμφωνιών.

Οι Ρωσικές «Κόκκινες Γραμμές»

Πηγές κοντά στο Κρεμλίνο επισημαίνουν ότι οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία δεν θα περιλαμβάνει αποχώρηση της Ρωσίας από τις περιοχές που έχουν ήδη προσαρτηθεί. Σύμφωνα με τη Μόσχα, τα τοπικά δημοψηφίσματα που διεξήχθησαν στις εν λόγω περιοχές αντικατοπτρίζουν τη βούληση των κατοίκων τους και, ως εκ τούτου, τα εδάφη αυτά θεωρούνται αναπόσπαστο τμήμα της Ρωσίας.

Επιπλέον, η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, επανέλαβε την απαίτηση της Ρωσίας να αποσυρθεί η υπόσχεση του ΝΑΤΟ προς την Ουκρανία το 2008 ότι θα γίνει μέλος της Συμμαχίας. Η Μόσχα θεωρεί ότι η άρνηση της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ είναι απαραίτητη, ενώ απλώς η μη υλοποίηση της ένταξης δεν αρκεί για την εξομάλυνση της κατάστασης.

Η Διεθνής Αντίδραση και η Στάση της Ευρώπης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει σταθερά την υποστήριξή της προς το Κίεβο. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συναντήθηκε με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, επαναλαμβάνοντας ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική λύση πρέπει να διασφαλίζει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί σε οικονομική και στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, με συνολικές δεσμεύσεις που ξεπερνούν τα 135 δισ. ευρώ, ενώ το στρατιωτικό πακέτο ανέρχεται σε 52 δισ. ευρώ, ποσό αντίστοιχο με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών.

Συμπερασματικά η Ρωσία επιδιώκει να παρουσιάσει μια εικόνα διαλλακτικότητας στις διεθνείς διαπραγματεύσεις, δίνοντας προτεραιότητα στην ασφάλεια της Ευρώπης και στην αποτροπή περαιτέρω κλιμάκωσης του πολέμου. Παρόλα αυτά, διατηρεί αυστηρές «κόκκινες γραμμές» όσον αφορά τα εδάφη που έχει προσαρτήσει και την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Οι διαπραγματεύσεις παραμένουν περίπλοκες, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση επιμένουν ότι η Ουκρανία πρέπει να διατηρήσει την εδαφική της ακεραιότητα. Το μέλλον της ειρήνης στην περιοχή εξαρτάται από το εάν οι δύο πλευρές θα καταφέρουν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους ή εάν ο πόλεμος θα συνεχιστεί επ’ αόριστον.