Το “ηλεκτροσόκ” στην ΕΕ είναι ισχυρό: Nομιμοποίηση αναθεωρητικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό έδαφος

Η ΕΕ δεν μπορεί να κάνει πολλά εάν Πούτιν και Τραμπ συμφωνήσουν σε σχέδιο ειρήνευσης στην Ουκρανία. Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ούτε όπλα, ούτε στρατεύματα ούτε χρήματα για να συνεχίσουν τον πόλεμο ενάντια στη Ρωσία. Το χαλί έχει για τα καλά τραβηχτεί κάτω από τα πόδια τους και πλέον απομένει η διαχείριση μιας αναθεωρητικής νομιμοποίησης σε ευρωπαϊκό έδαφος με απρόβλεπτες διαστάσεις. Βέβαια και η Ευρώπη δεν είναι αμέμπτου ηθικής μετά τις αποκαλύψεις για την παρέμβαση των ΗΠΑ και της ΕΕ στην εκλογική διαδικασία στη Γεωργία, τη Σερβία και τη Σλοβακία, ίσως και στη Μολδαβία. Κάτι που εξασθενεί ασφαλώς το επιχείρημα ότι μαζί με το ΝΑΤΟ υποστηρίζουν τη δημοκρατία.  

Η πραγματικότητα, πάντως είναι ότι εφόσον η Ευρώπη θέλει να συνεχίσει μόνη της, χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, διακινδυνεύουν το μέλλον της συμμαχίας του ΝΑΤΟ.

Δεν πρέπει να παραγνωρίζεται επίσης ότι πολλοί από τους ηγέτες στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν προβλήματα στο εσωτερικό. Η Γερμανία, η Γαλλία, η Πολωνία, ακόμη και η Ρουμανία, όπου οι προεδρικές εκλογές ακυρώθηκαν για ν’ αποτραπεί η εκλογή του προπορευόμενου υποψηφίου της αντιπολίτευσης, αποτελούν παραδείγματα της αυξανόμενης αστάθειας στην ευρωπαϊκή ηγετική τάξη.

• Οι ευρωπαίοι ηγέτες που υποστήριζαν σθεναρά τη διατήρηση του πολέμου στην Ουκρανία δέχθηκαν ένα σοβαρό πλήγμα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον αμερικανό υπουργό Αμυνας.

O Πιτ Χέγκσεθ επιβεβαίωσε επισήμως στις Βρυξέλλες τη ριζική στροφή που είχε προαναγγείλει η κυβέρνηση Τραμπ στην αντιμετώπιση του ουκρανικού ζητήματος και του ΝΑΤO και διέψευσε τις όποιες ευρωπαϊκές προσδοκίες ότι η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει να έχει κυρίαρχο ρόλο στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. 

ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΗΠΑ:

• Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι εκτός συζήτησης. Δεν θα προσκληθεί για να ενταχθεί στη συμμαχία.
• Οι ΗΠΑ δεν θα στείλουν κανέναν στρατιώτη στην Ουκρανία για κανέναν λόγο, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της ειρήνης.
• Οι ΗΠΑ δεν θα προμηθεύουν πλέον ούτε θα πληρώνουν για όπλα και υποστήριξη την Ουκρανία. Θα εναπόκειται στα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ να το πράξουν.
• Ενώ οι ΗΠΑ υποστηρίζουν το ΝΑΤΟ, η αμερικανική συμμετοχή πρέπει να είναι σεβαστή και δίκαιη, πράγμα που σημαίνει ότι τα μέλη της συμμαχίας θα πρέπει ν’ αυξήσουν σημαντικά τη συνεισφορά τους.
• Η Ουκρανία δεν θα μπορέσει να επιστρέψει στα σύνορα που είχε πριν το 2014, που συνεπάγεται ότι οι ΗΠΑ αναμένουν σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις από το Κίεβο.

Μάλιστα μετά τις συνομιλίες του Τραμπ με Πούτιν και Ζελένσκι ορίστηκε και η διαπραγματευτική του ομάδα, η οποία αποτελείται από τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, τον Διευθυντή της CIA Τζον Ράτκλιφ, τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Μάικλ Βαλτς και τον Πρέσβη και Ειδικό Απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ. Στη λίστα των συμμετεχόντων δεν περιλαμβάνεται ο απόστρατος υποστράτηγος Κιθ Κέλογκ. Ο Κέλογκ υποστήριξε ανοιχτά την ιδέα της σημαντικής αύξησης των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας ως τρόπο για να πετύχει παραχωρήσεις στο θέμα της Ουκρανίας.

Ο αμερικανός πρόεδρος αποκάλυψε μάίστα ότι αναμένεται να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στη Σαουδική Αραβία για ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία.

Το χρονικό της επικοινωνίας Τραμπ με Πούτιν Ζελένσκι

Λίγες ημέρες πριν από τη συμπλήρωση τριών ετών από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο αμερικανός πρόεδρος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον ρώσο ομόλογό του, με τον οποίο είπε ότι συμφώνησαν να ξεκινήσουν «αμέσως» διαπραγματεύσεις με στόχο τον τερματισμό του πολέμου και να προγραμματίσουν συναντήσεις.

«Θα έρθει εδώ, θα πάω εκεί, και θα ιδωθούμε πιθανόν στη Σαουδική Αραβία την πρώτη φορά», είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, χωρίς να αναφέρει συγκεκριμένη ημερομηνία, υποστηρίζοντας επίσης πως θα κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία στο «όχι στο πολύ μακρινό μέλλον».

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν «αμέσως» διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ανήγγειλε ο αμερικανός πρόεδρος μέσω Truth Social, κάνοντας λόγο για «πολύ παραγωγική» συζήτηση με τον ρώσο ομόλογό του.

Από την πλευρά του, ο Πούτιν είπε στον Τραμπ ότι επιθυμεί την εξεύρεση «μακροπρόθεσμης λύσης» στη σύγκρουση στην Ουκρανία μέσω «ειρηνευτικών συνομιλιών», ανακοίνωσε το Κρεμλίνο σχετικά με την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών που διήρκεσε σχεδόν μιάμιση ώρα.

Ακολούθως, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ενημέρωσε τον ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

• Το γεγονός ότι ο Τραμπ επικοινώνησε πρώτα με τον Πούτιν και μετά με τον Ζελένσκι, όπως και ο τόνος του, είναι ενδείξεις ρήξης με την πολιτική που ακολουθούσε ο προκάτοχός του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο.

«Η συζήτηση πήγε πολύ καλά. (Ο Ζελένσκι), όπως και ο πρόεδρος Πούτιν, θέλει ειρήνη», έγραψε ο Τραμπ, συμπληρώνοντας ότι ο ουκρανός πρόεδρος θα συναντηθεί αύριο Παρασκευή στο Μόναχο της Γερμανίας με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς και με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάρκο Ρούμπιο. Από την πλευρά του, ο ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι ανέφερε ότι συζήτησε «εκτενώς» με τον ομόλογό του Τραμπ για «τις πιθανότητες επίτευξης ειρήνης».

Ο συνταξιούχος υποστράτηγος Κιθ Κέλογκ, ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ στην Ουκρανία και τη Ρωσία, δήλωσε στο Associated Press ότι ο Λευκός Οίκος θα ξεκαθαρίσει τις λεπτομέρειες των πολυαναμενόμενων συνομιλιών κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνόδου κορυφής για την ασφάλεια. Ο Κέλογκ και άλλοι αξιωματούχοι της διοίκησης έχουν ήδη συναντηθεί με Ευρωπαίους διπλωμάτες στην Ουάσιγκτον για να συζητήσουν την Ουκρανία.

Η “μουδιασμένη” Ευρώπη και η… Κίνα

Κατά τη διάρκεια συνάντησής τους στο Παρίσι, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ισπανίας τόνισαν για ακόμη μια φορά ότι καμία απόφαση για την Ουκρανία δεν πρέπει να ληφθεί «χωρίς το Κίεβο» και χωρίς συμμετοχή των Ευρωπαίων.

«Γιατί η κυβέρνηση Τραμπ κάνει δώρα στον Πούτιν –ουκρανικά εδάφη και “όχι” στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ– προτού ακόμη ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις;», διερωτήθηκε έκπληκτος μέσω Χ (του πρώην Twitter) ο Μάικλ ΜακΦολ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Ρωσία (2012-2014).

Δεν υπήρξε κανένα άμεσο σχόλιο από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen.

Ο επικεφαλής διπλωμάτης της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, ανάρτησε αργότερα στο X ότι «σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση, η Ευρώπη πρέπει να έχει κεντρικό ρόλο», προσθέτοντας:

«Η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας είναι άνευ όρων. Προτεραιότητά μας πρέπει τώρα να είναι η ενίσχυση της Ουκρανίας και η παροχή ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας».

Μερικοί από τους συμμάχους της Ουκρανίας σε άλλα μέρη της Ευρώπης ήταν πιο ειλικρινείς στην απόρριψη της προσέγγισης του Τραμπ, ειδικά της απόφασής του να καταστρώσει ένα ειρηνευτικό σχέδιο απευθείας με τον Πούτιν, και προφανώς να εμπλέξει μόνο τον ηγέτη της Ουκρανίας εκ των υστέρων.

«Πάντα υπογραμμίζαμε ότι… δεν θα ληφθεί απόφαση για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», δήλωσε στους δημοσιογράφους η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Ανναλένα Μπάερμποκ.

«Η ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο συλλογικά. Και αυτό σημαίνει: με την Ουκρανία και με τους Ευρωπαίους». Μιλώντας στο POLITICO, ο υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας Μπαίμπα Μπράζε είπε: «Η ουκρανική παρουσία σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες είναι ζωτικής σημασίας».

Ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας Ράντοσλαβ Σικόρσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερη στρατιωτική υποστήριξη πριν ξεκινήσει συνομιλίες με τον Πούτιν.

«Η Πολωνία θα επιδιώξει αταλάντευτα εντατική στρατιωτική υποστήριξη για την Ουκρανία», είπε.

«Η ενίσχυση των δυνατοτήτων της Ουκρανίας πριν από πιθανές συζητήσεις με τη Ρωσία είναι ζωτικής σημασίας για την ήπειρό μας».

Η Γαλλία βρισκόταν επίσης σε αντίθεση με την αμερικανική θέση, επιμένοντας ότι η Ουκρανία πρέπει να παραμείνει σε έναν δρόμο για την ένταξη στο ΝΑΤΟ.

«Είμαστε πολύ προσκολλημένοι σε μια πορεία της Ουκρανίας προς το ΝΑΤΟ. Εάν υπάρχει ειρήνη, χρειαζόμαστε εγγυήσεις ασφαλείας, ώστε να είναι δίκαιη και διαρκής», δήλωσε ο Ζαν-Νοέλ Μπαρό, υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας.

«Είναι η ευρωπαϊκή ασφάλεια που διακυβεύεται με αυτόν τον επιθετικό πόλεμο – που έχει αναστατώσει την παγκόσμια τάξη και σημαίνει ότι δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στον κόσμο πριν από την εισβολή».

Βρετανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι συμφώνησαν ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα. «Σας ακούμε», είπε ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, Τζον Χίλι, απαντώντας στα σχόλια του Χέγκσεθ.

Σύμφωνα με το Politico το «μπαλάκι» εκτός από την Ευρώπη πέφτει σήμερα και στην πλευρά του ΝΑΤΟ το οποίο θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα συνεχίσει να αποδέχεται ως de facto πολιτική του τις κινήσεις της κραταιάς αλλά και σήμερα δυσανάγνωστης πολιτικής των ΗΠΑ. Εάν η Βορειοατλαντική συμμαχία συνταχθεί πίσω από τις Αμερικανικές θέσεις και η πόρτα για το Κίεβο κλείσει επίσημα και οριστικά τότε δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η Ουκρανία να μετατραπεί σύντομα σε περιοχή με κενό «κηδεμονίας» το οποίο δεν θα έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να καλύψει – σαρωτικά το Πεκίνο.

• Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν μια αναγεννημένη Κίνα που διαθέτει μια πολύ σύγχρονη βιομηχανική βάση (η οποία εφοδιάζεται κυρίως από τη Δύση), ένα τεράστιο εργατικό δυναμικό και έναν ολοένα πιο καλά εξοπλισμένο και ισχυρό στρατό.

Από την άποψη του Τραμπ, χρειάζεται μια πιο φιλική Ρωσία που μπορεί να βοηθήσει στην εξισορρόπηση των παγκόσμιων συσχετισμών ισχύος. Για να το πετύχει, πρέπει να βρει τρόπους να επαναπροσδιορίσει τη σχέση Ουάσιγκτον – Μόσχας, η οποία περνάει βαθιά κρίση και χαρακτηρίζεται από αμοιβαία εχθρότητα.