Τα νύχια λένε πολλά για την υγεία μας…

Τα νύχια βοηθούν στην προστασία του δέρματος από τραυματισμούς και είναι χρήσιμα για το ξύσιμο όταν έχουμε φαγούρα ή το ξεφλούδισμα ενός μανταρινιού. Αλλά τι αποκαλύπτουν πραγματικά για την υγεία; Ένας πλήρης οδηγός που δημοσιεύθηκε στο BBC δίνει απαντήσεις σε όλα όσα θα θέλαμε να ρωτήσουμε.

Οι παραδοσιακές αντιλήψεις και η επιστημονική βάση

Υπάρχουν πολλές παραδοσιακές αντιλήψεις για το τι μπορούν να αποκαλύψουν τα νύχια σχετικά με την υγεία μας. Για παράδειγμα, οι λευκές κηλίδες που εμφανίζονται στα νύχια, γνωστές ως λευκονυχία, συχνά θεωρούνται ένδειξη έλλειψης ασβεστίου. Αλλά πόση αλήθεια κρύβεται πίσω από αυτές τις απόψεις;

Η βασική ανατομία των νυχιών

Τα νύχια αποτελούν προεκτάσεις του δέρματος και είναι φτιαγμένα από κερατίνη, μια πολύ ανθεκτική πρωτεΐνη που προστατεύει τα δάχτυλα από τραύματα. Η ημισέληνος στη βάση του νυχιού, λειτουργεί ως “κέντρο ανάπτυξης” για το νύχι. Η επιδερμίδα, που είναι ένα στρώμα νεκρών κυττάρων στη βάση του νυχιού, προσφέρει πρόσθετη προστασία εμποδίζοντας την είσοδο βακτηρίων και μυκήτων.

Τα νύχια ως παράθυρο στην υγεία

Οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα νύχια για τη διάγνωση πολλών καταστάσεων, από δερματολογικά προβλήματα έως νεφρικές παθήσεις ή ακόμα και αυτοάνοσα νοσήματα.

Ένδειξη σοβαρών παθήσεων

Ένα από τα πρώτα πράγματα που έμαθα στην ιατρική σχολή ήταν να αναζητώ την κατάσταση που ονομάζεται ‘clubbing‘, όπου χάνεται η γωνία μεταξύ του νυχιού και της βάσης του,” λέει ο Dan Baumgardt, γενικός ιατρός και λέκτορας νευροεπιστήμης και φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ.

Με το ‘clubbing‘, η βάση του νυχιού μαλακώνει και τα νύχια φαίνεται να “επιπλέουν” αντί να είναι στερεά συνδεδεμένα στο δάχτυλο. Τα ακροδάχτυλα φαίνονται επίσης διογκωμένα. “Προκαλεί μια διογκωμένη εμφάνιση στα δάχτυλα, που θυμίζει μπαγκέτα,” αναφέρει ο Baumgardt.

Το ‘clubbing’ είναι ένδειξη χαμηλών επιπέδων οξυγόνου στο αίμα και συνδέεται συνήθως με τον καρκίνο του πνεύμονα, αλλά μπορεί επίσης να υποδεικνύει λοίμωξη της καρδιακής επένδυσης ή άλλες παθήσεις όπως κοιλιοκάκη, κίρρωση του ήπατος και λοιμώξεις των πνευμόνων.

Λευκές κηλίδες στα νύχια

Οι λευκές κηλίδες στα νύχια συνήθως αποδίδονται σε ελλείψεις βιταμινών ή μετάλλων. Ωστόσο, η επιστημονική τεκμηρίωση είναι ανάμεικτη. Σε μια μικρή μελέτη, δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ της εμφάνισης λευκονυχίας και της πρόσληψης ψευδαργύρου ή ασβεστίου. Παρ’ όλα αυτά, σε μία αναφορά ασθενούς με νόσο του Crohn, οι σοβαρές λευκές κηλίδες εξαφανίστηκαν μετά τη θεραπεία με σελήνιο.

Γενικά, η λευκονυχία προκαλείται πιο συχνά από τραύματα στα νύχια. Ωστόσο, μπορεί να υποδεικνύει δηλητηρίαση από βαρέα μέταλλα, ψωρίαση ή ακόμα και ασθένειες όπως νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια.

Κυανά νύχια

Τα κυανά νύχια αποτελούν ένδειξη ότι το σώμα μπορεί να στερείται οξυγόνου. Μπορεί να είναι σημάδι σοβαρής καρδιακής νόσου ή εμφυσήματος, και είναι απαραίτητο να ελεγχθεί άμεσα από γιατρό. Οι σκούρες γραμμές κάτω από το νύχι μπορεί να οφείλονται σε τραυματισμό, αλλά μπορεί να είναι και σημάδι υπονύχιου μελανώματος, ενός σπάνιου αλλά σοβαρού τύπου καρκίνου του δέρματος.
Η αιμορραγία κάτω από το νύχι, εάν δεν επουλωθεί, μπορεί να υποδεικνύει αιμοραγίες τύπου “σχισμής”, που μπορεί να είναι ένδειξη φλεγμονής των αιμοφόρων αγγείων ή λοίμωξης της καρδιακής βαλβίδας.

Μυκητιακές λοιμώξεις

Οι αλλαγές στο χρώμα ή το πάχος των νυχιών μπορεί να υποδεικνύουν μυκητιακές λοιμώξεις. Η Holly Wilkinson, λέκτορας επούλωσης τραυμάτων, αναφέρει ότι οι λευκές ή κίτρινες αποχρώσεις είναι ενδείξεις μυκητιασικών λοιμώξεων. Η έγκαιρη θεραπεία είναι σημαντική, καθώς αν αφεθούν, οι λοιμώξεις αυτές μπορεί να γίνουν δύσκολες στη θεραπεία.

Εύθραυστα νύχια και σχήματα

Τα υγιή νύχια θα πρέπει να είναι κυρτά προς τα έξω και να μην περιέχουν κοιλότητες ή κρατήρες. Το φαινόμενο της “κουτάλας” (koilonychia), όπου το νύχι είναι λεπτό και κυρτό προς τα μέσα, μπορεί να είναι ένδειξη αναιμίας λόγω έλλειψης σιδήρου ή άλλων καταστάσεων όπως η κοιλιοκάκη.

Οι οριζόντιες αυλακώσεις (γραμμές Beau) μπορεί να υποδεικνύουν ανεπάρκεια πρωτεϊνών ή ακόμα και διαβήτη ή περιφερική αγγειακή νόσο. Η ευθραυστότητα των νυχιών μπορεί να είναι ένδειξη υποθυρεοειδισμού ή έλλειψης βιταμίνης Β7.

Ορισμένες αλλαγές στα νύχια προκαλούνται από τον τρόπο ζωής. Το ξεφλούδισμα των νυχιών μπορεί να οφείλεται σε υπερβολικό πλύσιμο των χεριών ή χρήση χημικών προϊόντων.
Τα νύχια, ως ορατά μέρη του σώματος, μπορούν να αποκαλύψουν πολλά για την υγεία. Αν παρατηρήσετε μόνιμες αλλαγές, συμβουλευτείτε άμεσα τον γιατρό σας.