Ουκρανία:Τραμπ και Πούτιν μίλησαν… και τώρα τι; Τα σχέδια επί χάρτου… και το fake βίντεο

Η φερόμενη τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν, που δεν έχει επιβεβαιώσει ούτε όμως διαψεύσει καμιά  από τις δυο πλευρές επίσημα, έδωσε την ευκαιρία σε κάποιους να δημοσιεύσουν ένα βίντεο στο διαδίκτυο στο οποίο ο πρόεδρος των ΗΠΑ φέρεται να επιβεβαιώνει τη συνομιλία του με τον Ρώσο ηγέτη και τον απειλεί ότι «θα συμπεριλάβει ρωσικά εδάφη στο ουκρανικό σύνταγμα» εάν η Ρωσική Ομοσπονδία δεν συμφωνήσει σε μια «δίκαιη συμφωνία». Ωστόσο, το βίντεο φαίνεται να είναι ψεύτικο που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη. Πάντως νωρίτερα, ρωσικά δημοσιεύματα με αναφορά σε πηγές στο Κρεμλίνο επιβεβαίωσαν τη συνομιλία μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν και του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με την διευκρίνιση ότι η συζήτηση δεν είχε συμφωνηθεί εκ των προτέρων.

Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους, ο ηγέτης των Ηνωμένων Πολιτειών ήθελε να ακούσει προσωπικά την ετοιμότητα του Πούτιν για μια ειρηνική διευθέτηση πριν από τις επαφές με τον Ζελένσκι, που αναμένεται να γίνει στη Διάσκεψη του Μονάχου.

Υποστηρίζεται επίσης ότι οι πρόεδροι συζήτησαν την εκπροσώπηση της Ουκρανίας στις διαπραγματεύσεις καθώς το Κρεμλίνο θεωρεί τον Ζελένσκι «παράνομο» πρόεδρο που δεν έχει δικαίωμα να υπογράψει τα τελικά έγγραφα, κάτι βέβαια που η Ουκρανία το απορρίπτει. Επιπλέον, συζήτησαν τις προετοιμασίες για μια προσωπική συνάντηση.

• «Είχαν μια ανεπίσημη συνομιλία όπου συζήτησαν την ειρηνευτική διευθέτηση, την κατάσταση στην Ουκρανία, την παγκόσμια ασφάλεια και τη συμμετοχή της Ρωσίας και της Κίνας στην πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Τα μέρη συμφώνησαν για περαιτέρω επαφές σχετικά με την προετοιμασία της συνάντησης», σύμφωνα με πηγές από το Κρεμλίνο.

Υπενθυμίζεται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στη New York Post στο Air Force One ότι είχε ήδη μιλήσει με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και συζήτησε μαζί του τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι έχει ήδη ένα σαφές σχέδιο για να βοηθήσει να συμβεί αυτό.

«Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, και συζήτησε μαζί του για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Τραμπ είπε ότι ο Ρώσος πρόεδρος θέλει οι άνθρωποι να σταματήσουν να πεθαίνουν», γράφει το δημοσίευμα.

• Κρίνοντας από το σχόλιο του Τραμπ, ο Πούτιν κατέστησε σαφές ότι επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου.

«Υπάρχει ένας τόσο τρομερός πόλεμος στην Ουκρανία. Θέλω να τελειώσει το καταραμένο πράγμα», είπε ο Τραμπ και προέτρεψε τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Γουόλτς να επικεντρωθεί στην επίλυση της σύγκρουσης.

Ερωτηθείς πόσες φορές έχουν επικοινωνήσει μεταξύ τους, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι «προτιμώ να παραμείνω σιωπηλός».

• Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι «δεν μπορεί ούτε να επιβεβαιώσει ούτε να διαψεύσει» το δημοσίευμα για τη συνομιλία του Τραμπ με τον Πούτιν, προσθέτοντας ότι «οι επικοινωνίες μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον προκύπτουν από διαφορετικά κανάλια». Σημείωσε δε ότι «μπορεί να μην είναι ενήμερος για όλες αυτές τις επικοινωνίες».

Χωρίς να έχουν δοθεί επίσημα λεπτομέρειες για το μέλλον του πολέμου στην Ουκρανία αξίζει να εστιάσουμε στις δηλώσεις του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Κιθ Κέλογκ, για το πως διαμορφώνεται σταδιακά μια γενική εικόνα για το τι θέλει να επιτύχει η κυβέρνηση Τραμπ στο θέμα της Ουκρανίας.

• Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Κέλογκ, η κυβέρνηση Τραμπ σκοπεύει να επιτύχει μια έγκαιρη κατάπαυση του πυρός κατά μήκος των γραμμών του μετώπου, δηλαδή εκεχειρία και να θέσει σε δεύτερη μοίρα όλα τα άλλα ζητήματα που αφορούν μια ευρύτερη ειρηνευτική διευθέτηση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.

«Πρέπει να υπάρξει ένα τέλος στη βία πριν από τη διαπραγμάτευση των δύσκολων θεμάτων μιας ειρηνευτικής διευθέτησης, επειδή δεν βγαίνεις από αυτόν τον πόλεμο σκοτώνοντας», δήλωσε ο Κέλογκ.

Είπε επίσης ότι το θέμα της υπογραφής ειρηνευτικής συμφωνίας θα μπορούσε να συζητηθεί μετά τις εκλογές στην Ουκρανία, καθώς η φόρμουλα «κατάπαυση του πυρός – εκλογές στην Ουκρανία – ειρήνη» είναι η επικρατούσα αυτή τη στιγμή στις συζητήσεις.

• Ωστόσο, όπως είναι γνωστό, τόσο το Κίεβο όσο και η Μόσχα είναι κατηγορηματικά αντίθετοι σε ένα «πάγωμα» του πολέμου και μια απλή κατάπαυση του πυρός σύμφωνα με το «κορεατικό σενάριο».

Το Κίεβο ισχυρίζεται ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει σε αυτό χωρίς δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία με τη μορφή της ένταξης στο ΝΑΤΟ ή της ανάπτυξης δυτικών ειρηνευτικών δυνάμεων κατά μήκος της πρώτης γραμμής.  Όμως δεν υπάρχει συμφωνία με τις ΗΠΑ και για τα δύο θέματα, και η Ρωσία επίσης αντιτίθεται σθεναρά.

Η Μόσχα λέει επίσης ότι δεν συμφωνεί σε ένα «πάγωμα» και απαιτεί μια ολοκληρωμένη συνθήκη ειρήνης με εγγυήσεις ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, ότι δεν θα εγκατασταθούν ξένα στρατεύματα στο ουκρανικό έδαφος, ότι τα νέα σύνορα θα καθοριστούν ως διεθνώς αναγνωρισμένα, ότι θα αρθούν οι κυρώσεις κ.λπ.

Ο Κέλογκ, ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις και οι ΗΠΑ σκοπεύουν να ασκήσουν πιέσεις για να το πράξουν.

• Ως μοχλό πίεσης προς τη Μόσχα, ο Κέλογκ ανέφερε την ενίσχυση των κυρώσεων παρότι νωρίτερα είχε μιλήσει για την πιθανότητα άρσης μέρους των κυρώσεων εάν η Ρωσία συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός.

Ο Κέλογκ δεν είπε ευθέως στις πρόσφατες συνεντεύξεις του πώς η Ουάσινγκτον θα πιέσει το Κίεβο για να εξαναγκάσει τον Ζελένσκι σε κατάπαυση του πυρός. Αλλά νωρίτερα είχε πει ότι τέτοιος μοχλός πίεσης θα μπορούσε να είναι η απειλή να σταματήσει η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια εάν το Κίεβο αρνηθεί την κατάπαυση του πυρός.

Είναι πιθανό να χρησιμοποιηθεί αυτός ο μοχλός πίεσης, δεδομένου ότι η Ουκρανία προμηθεύεται πλέον αμερικανικά όπλα μόνο από τα πακέτα που εγκρίθηκαν επί Μπάιντεν και επί Τραμπ δεν έχουν ληφθεί νέες αποφάσεις για τις παραδόσεις.

• Ωστόσο, υπάρχει ένας άλλος παράγοντας που περιπλέκει σημαντικά τις όποιες συμφωνίες εκεχειρίας κι αυτό δεν είναι άλλο από το προγεφύρωμα των Ουρανικών Ενόπλων Δυνάμεων στο Κουρσκ.

Προηγουμένως, η Μόσχα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν προτίθεται να διεξάγει καθόλου συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός χωρίς την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από την περιοχή του Κουρσκ.

Παράλληλα, υπάρχουν μηνύματα από το Κίεβο για πρόθεση ανταλλαγής του προγεφυρώματος του Κουρσκ με κάποιο τμήμα του ουκρανικού εδάφους που έχουν καταλάβει οι Ρώσοι όπως για παράδειγμα το πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια.

• Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι απίθανο ο Πούτιν να συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο. Για το λόγο ότι ο ρωσικός στρατός έχει τη δυνατότητα στρατιωτικά και χωρίς καμία διαπραγμάτευση να εξαναγκάσει τα ουκρανικά στρατεύματα να φύγουν από την περιοχή του Κουρσκ.

Από τον Σεπτέμβριο του 2024, ο ρωσικός στρατός έχει ήδη ανακτήσει πάνω από το 60% του εδάφους. Και, υπό την προϋπόθεση της αυξημένης πίεσης και της μεταφοράς πρόσθετων εφεδρειών, μπορεί τελικά να ανακτήσει το υπόλοιπο έδαφος.

• Οι εκδοχές του «ειρηνευτικού σχεδίου» του Τραμπ που εμφανίζονται κατά καιρούς στα μέσα ενημέρωσης συχνά περιλαμβάνουν μια ρήτρα για την απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από την περιοχή του Κουρσκ μαζί με την κατάπαυση του πυρός σε ολόκληρη τη γραμμή του μετώπου. Κάτι που μέχρι στιγμής δεν αποδέχεται ο Ζελένσκι.

Σε γενικές γραμμές, το ζήτημα του προγεφυρώματος του Κουρσκ μπορεί να γίνει ένα από τα κύρια προβληματικά σημεία στις συνομιλίες εκεχειρίας, αν και εφόσον η κατάπαυση του πυρός κατά μήκος της γραμμής του μετώπου – ως πρώτη φάση πριν από την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών– συμφωνηθεί καταρχήν και από τις δύο πλευρές.