Τσίπρας “reloaded” και Θαλής ο Μιλήσιος

“Υπάρχει ο κίνδυνος να γίνουν μέρος του προβλήματος, και εκείνοι που εκ των πραγμάτων οφείλουν να είναι μέρος της λύσης, ας μη κρυβόμαστε, η εικόνα εκεί έξω δεν είναι καλή, ούτε για την αντιπολίτευση. Ανεξάρτητα ποιος έχει το δίκιο και ποιος το άδικο. Απαιτείται νέα ανάγνωση και στάση, χωρίς τα χτεσινά στερεότυπα και τους κομματικούς, μικροκομματικούς, ή και προσωπικούς εγωισμούς”. Οι επισημάνσεις του Αλέξη Τσίπρα (στη νέα εκδήλωση του Ινστιτούτου του για το Κράτος Δικαίου), ειπώθηκαν με την άνεση και την στωϊκότητα του ενεργού πολιτικού αλλά από απόσταση.

Και τόνισε πως εκτός από τον κοινοβουλευτικό συντονισμό του προοδευτικού χώρου πρέπει να υπάρξει και η δυνατότητα «να συμφωνήσουν σε ένα μίνιμουμ σχέδιο αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που θα επουλώσει τις πληγές της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης». Φράση που παραπέμπει ευθέως σε διαδικασίες κατάρτισης κυβερνητικού προγράμματος. Επισημαίνοντας μάλιστα ότι, εφόσον το κοινωνικό υπόβαθρο φαίνεται να υπάρχει πλέον, «είναι ευθύνη πρωτίστως των ηγεσιών της προοδευτικής αντιπολίτευσης, να δώσουν απαντήσεις».

Οι συμβουλές, ωστόσο, έχουν ένα αμείλικτο χαρακτηριστικό. Δεν κοστίζουν σε όσους τις δίνουν, κοστίζουν, συνήθως, σε αυτούς που τις προσπερνούν υποτιμητικά.

Στην περίπτωση του Αλέξη Τσίπρα, υπάρχει, όμως, και κάτι που τον αφορά προσωπικά. Δίνει τις συμβουλές του –με τις οποίες οι καλοπροαίρετοι του λεγόμενου “προοδευτικού χώρου” μάλλον συμφωνούν– για να μπορεί στο μέλλον να τις επικαλείται “δικαιωμένος”, ή επειδή επιδιώκει να τις δει να εφαρμόζονται; Συμβουλεύει, δηλαδή, τα κόμματα της κεντροαριστεράς (και το δικό του), ως ενεργός πολιτικός από… απόσταση, ή διότι έχει αποφασίσει να εξαφανίσει αυτή την απόσταση και να ξαναγίνει (σκέτα) ενεργός;

Ο ρόλος του πρώην πρωθυπουργού είναι εκ των πραγμάτων ασφαλής. Συμβουλές έδιναν και δίνουν συχνά και ο Κώστας Καραμανλής, και ο Αντώνης Σαμαράς. Κατά τον Θαλή τον Μιλήσιο “Δύσκολον τον εαυτόν γνώναι, εύκολον τω άλλω υποτίθεσθαι” (…δύσκολο να γνωρίζεις τον εαυτό σου, εύκολο να συμβουλεύεις τον άλλον). Το σύνηθες για τους “πρώην” είναι να συμβουλεύουν από την ζώνη ασφαλείας (comfort zone) που τους δίνει αυτή ακριβώς η ιδιότητα: “πρώην”.

Φαίνεται πως ο Αλέξης Τσίπρας επιστρέφει πολιτικά “επαναφορτισμένος” (reloaded) και δεν επιθυμεί να παραμείνει ένας πρώην πρωθυπουργός, θυμόσοφος και με φιλοδοξίες που έχουν εξαντληθεί. Η επίθεση που εξαπέλυσε, άλλωστε, στον πρωθυπουργό, τον οποίο χαρακτήρισε “ενορχηστρωτή της συγκάλυψης”, συνιστά βαριά πολιτική κατηγορία που παραπέμπει σε αρχηγό αξιωματικής αντιπολίτευσης και όχι σε σχολιαστή των εξελίξεων.

Με την παρέμβασή του έκανε τρεις βασικές παρατηρήσεις:

• Εκείνοι που οφείλουν να είναι μέρος της λύσης, κινδυνεύουν να γίνουν μέρος του προβλήματος: η αιχμή αφορά κάθε αρχηγό κόμματος της κεντροαριστεράς ξεχωριστά, μάλλον, ωστόσο, απευθύνεται περισσότερο στο Νίκο Ανδρουλάκη. Είναι σαφές πως τίποτε δεν μπορεί να κινηθεί εάν το ΠΑΣΟΚ δεν αναλάβει τον σημαντικό ρόλο που του αναλογεί. Είτε παραμείνει μέχρι τέλους στην αξιωματική αντιπολίτευση, είτε όχι, δημοσκοπικά είναι το μεγαλύτερο κόμμα και μόνο με “κορμό” αυτό είναι δυνατό να προκύψουν συνεργασίες.
• Η εικόνα δεν είναι καλή ούτε για την αντιπολίτευση: Σαφές αν και αυτονόητο, το δείχνουν, άλλωστε, οι μετρήσεις. Η μικρή αντιπολιτευτική βαβέλ των τελευταίων ημερών (για την προανακριτική Τριαντόπουλου, τις δηλώσεις Γεροβασίλη, και την πρόταση δυσπιστίας) ανέδειξε αυτό που πάλι ο Τσίπρας επισήμανε: κομματικούς, μικροκομματικούς και προσωπικούς εγωϊσμούς.
• Την ανάγκη ενός μίνιμουμ σχεδίου αλλαγών και μεταρρυθμίσεων: Επί της ουσίας, ο πρώην πρωθυπουργός ανέδειξε πως πρέπει να εκπονηθεί σύντομα μία πλατφόρμα προγραμματικής σύγκλισης. Που θα καταλήξει αυτή; Το έχει πει παλαιότερα: “καθένας μόνος του δεν μπορεί”.

Ο πρώην πρωθυπουργός κλιμακώνει προσεκτικά τις παρεμβάσεις του εδώ και περίπου ένα χρόνο. Η τραγωδία των Τεμπών και η πολιτική (κυβερνητική) κρίση που προκαλεί, δημιουργεί, όπως αφήνει να εννοηθεί, την ανάγκη συγκρότησης προοδευτικού μετώπου. Θα το αφήσει μέχρι τέλους στις μάλλον καλές προθέσεις του Ανδρουλάκη, του Φάμελλου, του Χαρίτση, πιθανώς και της Κωνσταντοπούλου, οι οποίες, ωστόσο, μέχρις ώρας καταλήγουν πολιτικά ατελέσφορες; Ή θα αποφασίσει να κάνει το επόμενο βήμα που, πλέον, θα τον αφορά προσωπικά;

Φαίνεται πως ο ίδιος έχει αποφασίσει να κρατηθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων. Πρέπει, όμως, να ερωτηθούν και οι… εξελίξεις.