Ηφαίστεια- Σαντορίνη/ Ποιοί επιστήμονες βλέπουν σύνδεση με τους σεισμούς και προκαλούν σύγχυση και ανησυχία- Για “χολυγουντιανά σενάρια” μιλά ο Παπαζάχος

Για “χολυγουντιανά σενάρια” έκανε λόγο ο διεθνώς αναγνωρισμένος καθηγητής της Σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος (γιός του “πρύτανη” της ελληνικής σεισμολογίας Βασίλη Παπαζάχου) σχετικά με όσα αναφέρουν άλλοι επιστήμονες, τις τελευταίες, ημέρες σχετικά με την πιθανότητα ηφαιστειακής έκρηξης του Κολούμπο ή της Νέας Καμμένης, στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, ως αποτέλεσμα της σεισμικής σμηνοσειράς το τελευταίο διάστημα.

Οι αναφορές έχουν προκαλέσει ανησυχία, γι αυτό, άλλωστε, ο πρωθυπουργός που επισκέφτηκε το νησία σύστησε ψυχραιμία και ζήτησε από τους κατοίκους να ενημερώνονται από αυτά που επισήμως καταθέτουν στο δημόσιο λόγο οι έγκυροι σεισμολόγοι. Ωστόσο, μεταξύ των τελευταίων έχει προκληθεί διαμάχη εξαιτίας του ότι ορισμένοι (λίγοι) εξ αυτών συνδυάζουν την σεισμική έξαρση με την όποια ηφαιστειακή δραστηριότητα. Η επίσημη άποψη είναι πως δεν υπάρχει απολύτως καμία σχέση και επ΄ αυτού διατυπώνονται επιχειρήματα με βασικότερο το γεγονός ότι στον μεγάλο καταστροφικό σεισμό του 1956 που προκλήθηκε από το ρήγμα της Αμοργού (μήκους περίπου 120 χιλιομέτρων), το οποίο ενεργοποιήθηκε πλήρως και έδωσε σεισμό 7,7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, δεν σημειώθηκε καμία ηφαιστειακή έκρηξη.

Όμως, οι επιστήμονες Κώστας Συνολάκης (σύμβουλος του πρωθυπουργού σε θέματα ακραίων φαινομένων- είχε πει ότι ο ίδιος θα μπορούσε να είχε εκκενώσει το Μάτι σε 20 λεπτά στην μεγάλη πυρκαγιά που στοίχισε την ζωή 102 ανθρώπων), Αβραάμ Ζεληλίδης (καθηγητής στο πανεπιστήμιο Πατρών), Άκης Τσελέντης, και ο Τούρκος γεωφυσικός Ερτσάν, έχουν διατυπώσει αντίθετη άποψη.

Αρκετοί επιστήμονες έχουν εκφράσει την πεποίθηση ότι υπάρχει ενεργοποίηση των ηφαιστείων στη Σαντορίνη, όπως:

• Ο καθηγητής Γεωφυσικής Övgün Ahmet Ercan, ο οποίος έχει αναφέρει ότι στη Σαντορίνη έχουν συμβεί τρία από τα τέσσερα φαινόμενα που παραπέμπουν σε ηφαιστειακή έκρηξη. Για τον συγκεκριμένο, ο καθηγητής Κώστας Παπαζάχος τον έχει χαρακτηρίσει “διεθνώς άγνωστο” και υποβάθμισε την αξία όσων είπε.
• Ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πάτρας Αβραάμ Ζεληλίδη, ο οποίος συνδέει το μπαράζ των πρόσφατων σεισμών με ηφαιστειακή δραστηριότητα. Και ο κ. Ζεληλίδης έκανε λόγο για την θερμοκρασία της θάλασσας και άλλα πρόδρομα φαινόμενα στην περιοχή του Κολούμπο και είπε ότι μπορεί να εκδηλωθεί κάποια έκχυση λάβας.

Ωστόσο, υπάρχουν και απόψεις που καθησυχάζουν ότι δεν πρέπει να υπάρχει ανησυχία, όπως αυτή του Κώστα Παπαζάχου, καθηγητή Σεισμολογίας στο ΑΠΘ, ο οποίος θεωρεί ότι η δραστηριότητα είναι ήπια και ότι τα ηφαίστεια συνήθως προειδοποιούν για τις εκρήξεις τους.

Κ. Συνολάκης: Δεν έχουμε τελειώσει με το ηφαίστειο της Σαντορίνης – Τα τρία σενάρια

«Δεν έχουμε τελειώσει με το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Είναι ενεργό και μας χτυπάει καμπανάκια, έχει να κάνει έκρηξη από το 1950… άρα, τηρουμένων των αναλογιών, είμαστε στο σημείο που… δίνει έκρηξη περίπου κάθε 50 χρόνια» τόνισε ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης, αναλύοντας τα τρία σενάρια για τη σεισμική δραστηριότητα στο νησί.

Μιλώντας στο Mega, ο καθηγητής αναφέρθηκε στα σενάρια γιια το σεισμό στις Κυκλάδες λέγοντας πως το πρώτο σενάριο είναι πως «όλη αυτή η σεισμική δραστηριότητα θα σταματήσει, το σεισμικό σμήνος, θα σταματήσει, όπως έγινε το 2011».

Το δεύτερο σενάριο είναι όλες αυτές οι δονήσεις να οδηγήσουν σε έναν μεγαλύτερο σεισμό, είπε, ενώ το τρίτο είναι «κάποια στιγμή να έχουμε έναν μικρό παροξυσμό του ηφαιστείου της Σαντορίνης ή του Κολούμπου». «Δεν πρέπει να φοβόμαστε μια έκρηξη», υπογράμμισε, η Σαντορίνη κάνει μικρές εκρήξεις κάθε 50 χρόνια.

Το θέμα είναι, συνέχισε ο κ. Συνολάκης, ότι η Σαντορίνη έχει αρχίσει και μας χτυπάει «καμπανάκια». Αναφέρθηκε στο φαινόμενο του 2011 στο νησί, με ανάλογη σεισμική δραστηριότητα, που κράτησε περί τους 14 μήνες, και τόνισε ότι κάτι τέτοιο θα είναι «εφιάλτης».

«Δεν έχουμε τελειώσει με το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Είναι ενεργό και μας χτυπάει καμπανάκια, έχει να κάνει έκρηξη από το 1950… άρα, τηρουμένων των αναλογιών, είμαστε στο σημείο που… δίνει έκρηξη περίπου κάθε 50 χρόνια» συνέχισε. «Το θέμα είναι, είτε γίνει σεισμός είτε γίνει σεισμός με τσουνάμι είτε υποθαλάσσια έκρηξη με τσουνάμι, η Πολιτεία να είναι έτοιμη. Αν γίνει έκρηξη με τσουνάμι, στη χειρότερη περίπτωση θα είναι σαν αυτή του 1956, δεν φαντάζομαι κάτι πιο ακραίο» σημείωσε.

Αναφερόμενος στο σενάριο μιας ηφαιστειακής έκρηξης με τσουνάμι, είπε ότι οι άνθρωποι το 1956 επιβίωσαν, γιατί ήξεραν να απομακρυνθούν. Αυτό που φοβάμαι περισσότερο, τόνισε, επειδή το φαινόμενο είναι πολύ γρήγορο, κάθονται και το βλέπουν και τραβάνε φωτογραφίες με την κάμερα ή με το κινητό και νομίζουν ότι έρχεται πολύ αργά και θα τρέξουν πιο γρήγορα. «Μόλις φτάσει στην ακτογραμμή, το τσουνάμι επιταχύνει» πρόσθεσε.

Άκης Τσελέντης: Τα ηφαίστεια είναι ενεργά και ας τα θέλουν κάποιοι κοιμισμένα – Εύχομαι να διαψευστώ

Ειδικότερα, σοβαρές επιφυλάξεις αλλά και προφανείς υπαινιγμούς για τον τρόπο που αντιμετωπίζεται η σεισμική έξαρση στη Σαντορίνη, αφήνει ο καθηγητής Σεισμολογίας, Άκης Τσελέντης.

Ειδικότερα, ο κ. Τσελέντης σε ανάρτηση στο Facebook, αρχικά αναφέρεται στα σεισμικά φαινόμενα στα ανοιχτά της Σαντορίνης, αναφέροντας ότι “κατά μεγάλη πιθανότητα έχουμε μια προσεισμική ακολουθία”.

“Σχετικά με το αν η δράση έχει σχέση με το ηφαίστειο ένα έχω να πω. Μήπως έχει; Όταν ανεβαίνει το μάγμα και αυξάνει τις τάσεις στις ρηξιγενείς περιοχές ενεργοποιούνται κάποια τοπικά ρήγματα τα οποία μετά με το φαινόμενο ντόμινο ενεργοποιούν άλλα; Διαβάσατε τις χθεσινές απόψεις ξένων σεισμολόγων. Πάντως, τα ηφαίστεια είναι ενεργά και ας τα θέλουν κάποιοι κοιμισμένα. Εύχομαι να διαψευστώ”, σημειώνει ο Άκης Τσελέντης.

“Μιλάμε για ανθρώπινες ζωές και όχι για ξενοδοχειακά συμφέροντα”, αναφέρει ο κ. Τσελέντης και καταφέρεται εναντίον της πολιτείας για τους χειρισμούς της.

“Η πολιτεία πρέπει να λάβει περισσότερα μέτρα και να μην διατυμπανίζει δημόσια ότι έστειλε σκηνές (δήθεν για να μένει η ΕΜΑΚ), σκύλους, ειδικούς διασώστες ειδικούς γιατρούς κλπ. Σε καμία χώρα αυτά δεν γίνονται φανερά γιατί τρομοκρατείται ο κόσμος”, σημειώνει ο Άκης Τσελέντης.

“Το “σηκώνουν” πολύ το σοβαρό αυτό θέμα (μήπως για να καλύψουν κάτι άλλο που πρόσφατα προκάλεσε την παλλαϊκή οργή;) ας μην ρίχνουμε στάχτη στα μάτια του κόσμου” αναφέρει ο Άκης Τσελέντης.

Ο Νίκος Ευαγγελάτος, μετά τα έγκατα του ηφαιστείου Κολούμπο στη Σαντορίνη, όπου “βρέθηκε” χθες (5/2), σήμερα (6/2) ταξίδεψε πίσω στον χρόνο και συγκεκριμένα στο 1600 π.Χ., ζώντας την ηφαιστειακή έκρηξη του νησιού των Κυκλάδων.

Γιατί είναι υπό παρατήρηση το Κολούμπο- Η έκρηξη του 1650

Η Σαντορίνη πλήττεται από σεισμούς, με τα βλέμματα να είναι στραμμένα και στο Κολούμπο, ένα ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά του νησιού, το οποίο ανήκει στο Ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου.

Έγινε γνωστό μετά από μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στις 27 Σεπτεμβρίου 1650. Προκλήθηκε τσουνάμι, το οποίο προκάλεσε ζημιές μέχρι και σε απόσταση 150 χιλιομέτρων.

Σήμερα έχει ύψος 280 μέτρων (σε σχέση με τον περιβάλλοντα θαλάσσιο πυθμένα) και βρίσκεται περίπου 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κρατήρας του έχει διάμετρο περίπου 3 χιλιομέτρων και βάθος 512 μέτρων.

Τούτες τις μέρες, εν μέσω αλλεπάλληλων δονήσεων στην περιοχή ανάμεσα στη Σαντορίνη και την Αμοργό, εγείρεται το ερώτημα εάν το Κολούμπο μπορεί να γίνει επικίνδυνο.

Μιλώντας στην εκπομπή Live News του MEGA, η Εύη Νομικού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας και Φυσικής Γεωγραφίας, απάντησε στο εν λόγω ερώτημα και παράλληλα μίλησε για τις μελέτες που γίνονται στο ηφαίστειο.

«Δεν πρέπει να έχουμε σεισμούς δίπλα σε ενεργά ηφαίστεια. Μπορεί να γίνουν ρωγμές και το μάγμα να βρει το άνοιγμα και να ανέβει προς τα πάνω»

Η ίδια είχε καταδυθεί στο Κολούμπο. «Έχω καταδυθεί στο Κολούμπο. Έχω δει αυτά που δείξατε στο γραφικό. Το μελετάμε πάρα πολύ εντατικά αυτό το ηφαίστειο. Η θερμοκρασία μέσα στις καμινάδες αγγίζει τους 2.000 βαθμούς.

Τον Δεκέμβριο τοποθετήσαμε υποθαλάσσιους σεισμογράφους ώστε να μπορέσουμε να μπορέσουμε να καταλάβουμε τις δονήσεις. Η χρηματοδότηση σταμάτησε τον Νοέμβριο 2024 επομένως δεν είχαμε τη δυνατότητα να πάμε με τα μηχανήματα και να δούμε τι συμβαίνει αλλά πλέον έχει επιλυθεί αυτό.
Τοποθετήσαμε σήμερα το πρωί νέους σεισμογράφους στην Καλδέρα της Σαντορίνης. Με αυτό θα μπορέσουμε να μετρήσουμε τη σεισμικότητα της περιοχής. Σε 4 ημέρες θα ανασυρθούν από τον βυθό».

Απαντώντας στο εάν υπάρχει κίνδυνος για το ηφαίστειο, απάντησε πως πρόκειται για μία περιοχή πολύ ενεργή, η οποία εκτός από το Κολούμπο έχει 5 ενεργές ρηξιγενείς ζώνες.

«Το 2011 είχαμε σεισμούς για 14 μήνες αλλά δεν οδήγησαν στην άνοδο του μάγματος, το οποίος μετακινήθηκε στα πλάγια. Δεν πρέπει να έχουμε σεισμούς δίπλα σε ενεργά ηφαίστεια. Μπορεί να γίνουν ρωγμές και το μάγμα να βρει το άνοιγμα και να ανέβει προς τα πάνω».