Ξεκίνησε ευρωπαϊκή εκστρατεία για την απαγόρευση της ασπαρτάμης

Η μη κυβερνητική οργάνωση Foodwatch, η Ένωση κατά του Καρκίνου και η γαλλική εφαρμογή για την διατροφή Yuka ξεκίνησαν ήδη κοινή εκστρατεία για την απαγόρευση της ασπαρτάμης, της επίμαχης γλυκαντικής ουσίας, ως εν δυνάμει επικίνδυνης για την υγεία.

Στόχος του κειμένου, που κυκλοφόρησε σε 11 ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ελβετία), είναι να ασκηθεί πίεση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για την απαγόρευση του συγκεκριμένου πρόσθετου και να ζητηθεί από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενεργήσουν προληπτικά, διευκρινίζεται σε κοινή ανακοίνωση.

Η ασπαρτάμη είναι δημοφιλής στη βιομηχανία τροφίμων λόγω της υψηλής γλυκαντικής της ικανότητας. Βρίσκεται, σύμφωνα με την Foodwatch, σε περισσότερα από 6.000 προϊόντα και κυρίως σε εκείνα που αποκαλούνται «light», και για αυτό εγείρει ανησυχίες και προκαλεί συζητήσεις για τους κινδύνους που μπορεί να θέτει για την υγεία.

Μπορεί να βρεθεί στα εξής προϊόντα:

Αναψυκτικά & Ροφήματα:

• Αναψυκτικά τύπου light ή zero (π.χ. cola, λεμονάδα)
• Ενεργειακά ποτά
• Έτοιμα ροφήματα τσαγιού ή καφέ
• Διαλυτοί καφέδες με γλυκαντικά

Γαλακτοκομικά & Επιδόρπια:

• Γιαούρτια 0% λιπαρών ή με χαμηλά λιπαρά
• Πουτίγκες και επιδόρπια διαίτης
• Γαλακτοκομικά προϊόντα με γλυκαντικά

Ζαχαρώδη προϊόντα & Σνακ:

• Τσίχλες χωρίς ζάχαρη
• Καραμέλες και γλειφιτζούρια διαίτης
• Γλυκά και σοκολάτες με μειωμένα σάκχαρα
• Μπάρες δημητριακών διαίτης

Τρόφιμα επεξεργασμένα ή διαίτης:

• Δημητριακά πρωινού με χαμηλά σάκχαρα
• Μαρμελάδες, ζελέ και σιρόπια χωρίς ζάχαρη
• Σάλτσες και dressings χωρίς ζάχαρη
• Κρέμες και σούπες στιγμής

Φαρμακευτικά & Συμπληρώματα:

• Μασώμενα δισκία και σιρόπια
• Συμπληρώματα διατροφής με γλυκαντικά
• Βιταμίνες σε μορφή καραμέλας ή δισκίων

Το 2023, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε την ασπαρτάμη «ενδεχομένως καρκινογόνα για τον άνθρωπο».

Σύμφωνα με τον Philippe Bergerot, πρόεδρο της Ένωσης κατά του Καρκίνου, δεν υπάρχει «κανείς λόγος να επιτρέπεται οι άνθρωποι να εκτίθενται σε έναν απολύτως αποφευκτό κίνδυνο καρκίνου» και «ζητούμε από τους πολιτικούς ιθύνοντες να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να την απαγορεύσουν».

Έρευνες έχουν αναδείξει, επίσης, κινδύνους που συνδέονται με τον διαβήτη ή με τον πρόωρο τοκετό σε σχέση με την κατανάλωση ασπαρτάμης.

Η ουσία εντοπίζεται στις ετικέτες των προϊόντων ως Ε951. Όταν επαναξιολογήθηκε, το 2013, από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας Τροφίμων, ο οποίος είναι επιφορτισμένος με την αξιολόγηση των προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά τροφίμων, δεν είχε ενοχοποιηθεί.

Αλλά η Foodwatch, η Ένωση κατά του Καρκίνου και η Yuka ανησυχούν για «συγκρούσεις συμφερόντων», όπως διευκρινίζεται στην κοινή τους ανακοίνωση.

Πόσο αξιόπιστη είναι η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων;

Σύμφωνα με έκθεση της Foodwatch που δημοσιεύτηκε σχετικά με την ασπαρτάμη, «περί τα τρία τέταρτα των μελετών για την ασπαρτάμη που θεωρούνται αξιόπιστες από τον EFSA (European Food Safety Authority) χρηματοδοτήθηκαν από την αγροδιατροφική βιομηχανία ή πραγματοποιήθηκαν υπό την επιρροή της, γεγονός που θέτει σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία της αξιολόγησης των κινδύνων και, κατά συνέπεια, την έγκριση της ασπαρτάμης από τον EFSA».

Στο τέλος του 2019, οι τρεις αυτές οργανώσεις προστασίας των καταναλωτών και της υγείας είχαν πραγματοποιήσει εκστρατεία κατά των νιτρικών αλάτων στα είδη διατροφής για τον ρόλο τους στην εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου του πεπτικού συστήματος. Το αποτέλεσμα αυτής της εκστρατείας ήταν ορισμένες από τις βιομηχανίες τροφίμων να τροποποιήσουν τον τρόπο παρασκευής των προϊόντων τους.