Ανάλυση: Η επίσκεψη Σαράα στην Άγκυρα και ο περιφερειακός άξονας Συρίας-Ιράκ- Ιορδανίας

Ο μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας Αχμάντ αλ-Σαράα επισκέπτεται την Τρίτη την Τουρκία, τον δεύτερο σταθμό του στο εξωτερικό μετά την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία μετά από πρόσκληση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η επίσκεψη του αλ-Σαράα στην Τουρκία πραγματοποιείται εν μέσω των τουρκικών προσπαθειών για τη διαμόρφωση ενός περιφερειακού άξονα με τη Συρία, το Ιράκ και την Ιορδανία. Κύριος στόχος είναι ο τερματισμό της υποστήριξης των ΗΠΑ προς τις κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), οι οποίες ηγούνται των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), συντονίζοντας τις κοινές προσπάθειες κατά του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), των SDF και της τρομοκρατικής οργάνωσης ISIS, καθώς και τη ρητή απαίτηση της Κουρδικής Αυτόνομης Διοίκησης της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας να παρέμβει το Ισραήλ στην κλιμάκωση στο ανατολικό Χαλέπι από την Τουρκία και τις συμμαχικές της συριακές παρατάξεις.

«Ο Σύρος πρόεδρος Αχμέντ αλ Σαράα θα επισκεφθεί την Άγκυρα την Τρίτη μετά από πρόσκληση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν», ανέφερε σε ανακοίνωσή της τη Δευτέρα η υπηρεσία επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας.

• Ο Ερντογάν και ο Αλ Σαράα θα συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία, καθώς και πιθανές κοινές δράσεις για την τόνωση της συριακής οικονομίας και την επίτευξη διαρκούς σταθερότητας και ασφάλειας, καθώς και τη στήριξη που μπορεί να παράσχει η Τουρκία στη μεταβατική κυβέρνηση και τον συριακό λαό, αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Ο πρώτος προορισμός του αλ-Σαράα μετά τον διορισμό του ως προσωρινού προέδρου της Συρίας ήταν το Ριάντ, όπου συζήτησε με τον πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, πρίγκιπα διάδοχο του θρόνου και πρωθυπουργό της Σαουδικής Αραβίας, στο Ριάντ την Κυριακή, τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία και τους τρόπους στήριξης της ασφάλειας και της σταθερότητάς της.

• Της επίσκεψης του Σαράα στην Τουρκία είχαν προηγηθεί πολλαπλές επισκέψεις από τουρκικής πλευράς. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν επισκέφθηκε τη Δαμασκό και ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Ιμπραχήμ Καλίν την επισκέφθηκε δύο φορές τον Δεκέμβριο, ως ο πρώτος υψηλόβαθμος ξένος αξιωματούχος που επισκέφθηκε τη χώρα μόλις τρεις ημέρες μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στις 11 Δεκεμβρίου. Στη συνέχεια επισκέφθηκε και πάλι τη Συρία την προπερασμένη Κυριακή, ταυτόχρονα με την επίσκεψη του Φιντάν στη Βαγδάτη, όπου συναντήθηκε με τον Σαράα, τον υπουργό Εξωτερικών Άσαντ αλ Σαϊμπάνι και τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Ανάς Κατάμπ.

Αντιπροσωπεία του τουρκικού υπουργείου Άμυνας επισκέφθηκε τη Δαμασκό την περασμένη Τετάρτη, μετά από συνομιλίες στην Άγκυρα στα μέσα Ιανουαρίου μεταξύ μιας συριακής αντιπροσωπείας αποτελούμενης από τους υπουργούς Εξωτερικών, Άμυνας και Πληροφοριών και τους Τούρκους ομολόγους τους, με τον Ερντογάν να υποδέχεται τη συριακή αντιπροσωπεία.

Η Τουρκία έχει επανειλημμένα ανακοινώσει ότι η συριακή διοίκηση με επικεφαλής τον Αλ-Σαράα θα εξοντώσει τις κουρδικές μονάδες, τις SDF, εάν αρνηθούν να διαλυθούν και να ενταχθούν στον ενιαίο συριακό στρατό.

Έχει επίσης επιβεβαιώσει ότι θα τους υποστηρίξει στη φύλαξη των φυλακών που φιλοξενούν χιλιάδες μαχητές του ISIS και τις οικογένειές τους στη βορειοανατολική Συρία, οι οποίες σήμερα φυλάσσονται από τις SDF, κάτι που η Αμερική χρησιμοποιεί ως πρόσχημα για τη συνεχή υποστήριξή της προς τις κουρδικές μονάδες, τις οποίες θεωρεί σύμμαχο στον πόλεμο κατά του ISIS.

• Η Τουρκία προχώρησε πρόσφατα στη δημιουργία ενός τετραπλού περιφερειακού άξονα με το Ιράκ, τη Συρία και την Ιορδανία, ο οποίος αποσκοπεί στην ανάληψη κοινών προσπαθειών για την εξάλειψη των τρομοκρατικών οργανώσεων, κυρίως του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στο βόρειο Ιράκ, των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) στη Συρία και του Ισλαμικού Κράτους.

Η Τουρκία, η Συρία, το Ιράκ και η Ιορδανία θα συνεργαστούν για την καταπολέμηση των υπολειμμάτων του ISIS, δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν σε συνέντευξη Τύπου με τον ομόλογό του του Κατάρ μετά τις συνομιλίες τους στη Ντόχα την Κυριακή, σε μια κίνηση που θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να διακόψουν τους δεσμούς με τους Κούρδους μαχητές στη Συρία.

«Το κύριο ζήτημα είναι ότι οι [κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού] προστατεύουν τους αιχμαλώτους του (ISIS) και τους κρατούν στις φυλακές και δεν κάνουν τίποτα άλλο», δήλωσε.

Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι ο Φιντάν συζήτησε περιφερειακά θέματα με τον Ιορδανό ομόλογό του Αϊμάν Σαφάντι τη Δευτέρα, κυρίως τις εξελίξεις στη Συρία και την Παλαιστίνη.

• Εν τω μεταξύ, ο επικεφαλής των εξωτερικών σχέσεων της «Αυτόνομης Διοίκησης» (κουρδική) της βόρειας και ανατολικής Συρίας, Ιλχάμ Αχμάντ, ζήτησε από το Ισραήλ να παρέμβει στη Συρία ενόψει της κλιμάκωσης των συγκρούσεων μεταξύ των υποστηριζόμενων από την Τουρκία παρατάξεων του «Συριακού Εθνικού Στρατού» και των «SDF» στο ανατολικό Χαλέπι, ενώ εξέφρασε την άρνησή του να άρει τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Συρία και απηύθυνε έκκληση στην Αμερική να μην σταματήσει την υποστήριξή της προς τις κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG).

«Η ασφάλεια της Συρίας χρειάζεται την παρέμβαση του Ισραήλ και η κρίση στη Μέση Ανατολή απαιτεί από όλους να κατανοήσουν ότι μια δημοκρατική λύση για την περιοχή δεν θα επιτευχθεί χωρίς τον ρόλο του Ισραήλ και του εβραϊκού λαού», δήλωσε ο Ιλχάμ Αχμέντ στην ισραηλινή εφημερίδα The Jerusalem Post την Κυριακή.

Πρόσθεσε ότι στη βόρεια και ανατολική Συρία υπάρχει αυτοδιοίκηση, ενώ οι παράκτιες πόλεις έχουν ειδικό καθεστώς και «οι κοινότητες των Δρούζων έχουν δημιουργήσει τη δική τους διοίκηση». Αυτές κοινότητες είναι υποστηριζόμενες από φατρίες που τις προστατεύουν, και αν κάποιος έρθει (ξαφνικά) να προσπαθήσει [η συριακή διοίκηση] να συγκεντρώσει ή να ενοποιήσει όλα αυτά τα τμήματα κάτω από ένα σύστημα, αυτό θα οδηγήσει σε έναν εσωτερικό εμφύλιο πόλεμο.

• Αυτό δεν θα γίνει αποδεκτό από τις διάφορες συνιστώσες της Συρίας, σημείωσε ο Αχμέντ ενώ προειδοποίησε ότι η αφαίρεση της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) από τον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων και η άρση των κυρώσεων κατά της Συρίας θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο στην HTS να αναλάβει τον έλεγχο της Συρίας.

Ο Ιλχάμ Αχμέντ, τον περασμένο μήνα τηλεφώνησε στον υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ Γκιντεόν Σάαρ και τον προειδοποίησε ότι η διαγραφή της HTS από τον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων και η άρση των κυρώσεων στη Συρία θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο στην HTS να αναλάβει τον πλήρη έλεγχο της χώρας και να ακολουθήσει την προσέγγιση του «μοναδικού ηγεμόνα», χωρίς να επιτρέψει τη συμμετοχή άλλων και χωρίς καμία αλλαγή στην ιδεολογία της, τονίζοντας ότι «όλοι γνωρίζουμε το ιστορικό και την ιστορία της (HTS)».

Εξέφρασε την ελπίδα ότι η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ με επικεφαλής τον Ντόναλντ Τραμπ δεν θα λάβει απόφαση να αποσύρει τους στρατιώτες της από τη Συρία, προειδοποιώντας ότι η αποχώρηση θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις.