Τραμπ: Στο κάδρο δασμών η ΕΕ μετά από Μεξικό, Καναδά και Κίνα-Σε ποια προϊόντα επιβάλλονται 

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την επιβολή νέων δασμών από το Σάββατο. Οι δασμοί θα είναι 25% για το Μεξικό και τον Καναδά, και 10% για την Κίνα. Παράλληλα, διευκρίνισε ότι το καναδικό πετρέλαιο θα δασμολογηθεί με χαμηλότερο ποσοστό, 10%, και ότι αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ αργότερα, στις 18 Φεβρουαρίου. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε επίσης ότι σχεδιάζει να επιβάλει δασμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο μέλλον, λέγοντας ότι το μπλοκ δεν φέρθηκε καλά στις ΗΠΑ , αλλά χωρίς να προσδιορίσει το πότε.

«Θα κάνουμε κάτι πολύ ουσιαστικό με τους δασμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο. «Αν θα επιβάλω δασμούς στην ΕΕ; Θέλετε την πραγματική απάντηση ή τη διπλωματική; Ασφαλώς. Η ΕΕ μας συμπεριφέρθηκε πολύ άσχημα», πρόσθεσε.

Η επιβολή σημαντικών δασμών στους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών αποτελεί ένα στοίχημα ότι η φορολόγηση των αμερικανικών εταιρειών για τα εισαγόμενα αγαθά θα τιμωρήσει τελικά τις χώρες που παράγουν τα πράγματα που θέλουν οι Αμερικανοί – και θα φέρει τα έθνη αυτά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αλλά είναι ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα που θα μπορούσε εύκολα να γυρίσει μπούμερανγκ για τους Αμερικανούς καταναλωτές και την οικονομία, αναφέρουν αναλυτές.

«Θα μπορούσε να υπάρξει κάποια προσωρινή, βραχυπρόθεσμη αναστάτωση και οι άνθρωποι θα το καταλάβουν αυτό», δήλωσε ο Τραμπ όταν πιέστηκε από δημοσιογράφους σχετικά με το κόστος των δασμών που θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές.

Ο Τραμπ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα απέρριψε την ιδέα ότι οι Αμερικανοί καταναλωτές εξαρτώνται από τις εισαγωγές από τους δύο βορειοαμερικανικούς γείτονές του.

«Δεν χρειαζόμαστε αυτό που έχουν αυτοί», δήλωσε ο Τραμπ, αναφερόμενος στον Καναδά και το Μεξικό.

Δυο είδη δασμών σε δυο φάσεις

Ο υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λούτνικ, άφησε να εννοηθεί ότι θα επιβληθούν δύο «είδη» δασμών σε δύο φάσεις. Το πρώτο είδος, οι δασμοί «προσανατολισμένοι στη δράση» θα επιβληθούν σήμερα με στόχο να μειωθούν οι εισαγωγές ναρκωτικών και παράνομων μεταναστών στα σύνορα των ΗΠΑ. Το δεύτερο είδος δασμών, το οποίο ο Λούτνικ είπε ότι θα είναι «συνηθισμένοι δασμοί», τοποθετείται χρονικά τον Απρίλιο εν αναμονή της ολοκλήρωσης μελέτης για τις μακροοικονομικές επιπτώσεις της επιβολής φόρων εισαγωγής στους γείτονες της Αμερικής (η μελέτη περιλαμβάνεται σε εκτελεστικό διάταγμα που υπέγραψε ο Τραμπ την πρώτη ημέρα της θητείας του).

Επιπλέον ο Τραμπ έχει κάνει λόγο για δασμούς 10% σε όλα τα άλλα αγαθά που εισάγονται στην Αμερική, αν και παραδέχθηκε ότι η κυβέρνησή του δεν είναι έτοιμη να εφαρμόσει ένα τέτοιο μέτρο. Επίσης έχει κάνει λόγο για επιβολή δασμών στη Δανία ώστε να την αναγκάσει να παραχωρήσει τον έλεγχο της Γροιλανδίας στις Ηνωμένες Πολιτείες (ενώ έχει απειλήσει και με στρατιωτική βία για να καταλάβει τη Γροιλανδία). Επιπλέον έχει απειλήσει τις χώρες που συγκροτούν τον συνασπισμό BRICS ότι θα βρεθούν αντιμέτωπες με δασμούς 100% εάν επιχειρήσουν να απομακρυνθούν από το αμερικανικό δολάριο ως μέσο συναλλαγής στο διεθνές εμπόριο.

Όπως αναφέρει το CNN, το πιθανότερο σενάριο είναι ο Τραμπ να εφαρμόσει περιορισμένους δασμούς -τουλάχιστον αρχικά- επικεντρωμένους στα προϊόντα που έχει ήδη αναφέρει δηλαδή, φαρμακευτικά προϊόντα, χάλυβα και τσιπ υπολογιστών και να εξαιρέσει το πετρέλαιο.
Στην περίπτωση που δεν περιοριστεί σε αυτά και οι δασμοί είναι ευρύτεροι τότε αναμένονται αυξήσεις τιμών σε πολλά αγαθά όπως για παράδειγμα στα αμερικανικά αυτοκίνητα, τμήματα των οποίων κατασκευάζονται στο Μεξικό και τον Καναδά και το ενδεχόμενο δασμών θα πρόσθετε χιλιάδες δολάρια στο κόστος τους.

Οι ευρύτεροι δασμοί θα επηρέαζαν επίσης τις τιμές του φυσικού αερίου, των τροφίμων και του αλκοόλ, ενώ η αύξηση των δασμών στην Κίνα θα επηρέαζε την αγορά ηλεκτρονικών και των αθλητικών παπουτσιών στις ΗΠΑ, καθώς τα είδη αυτά εισάγονται στην συντριπτική τους πλειοψηφία από την Κίνα.

Δασμοί και πληθωρισμός

Οι περισσότεροι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι οι δασμοί προκαλούν πληθωρισμό, καθώς τον φόρο καλούνται να πληρώσουν οι επιχειρήσεις που εισάγουν τα αγαθά -και όχι οι χώρες που τα εξάγουν– και συνήθως μετακυλίουν αυτό το κόστος στους καταναλωτές αυξάνοντας τις τιμές. Έρευνα του Peterson Institute for International Economics που επικαλείται το CNN εκτιμά ότι η επιθετική πολιτική δασμών του Τραμπ θα αυξήσει τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές σχεδόν στα πάντα και υπολογίζει την επιπλέον επιβάρυνση του μέσου νοικοκυριού σε 2.600 δολάρια το χρόνο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το στοίχημα του Τραμπ με τους δασμούς έχει βρει υποστηρικτές και εκτός της κυβέρνησής του. Μεταξύ αυτών ο Τζέιμι Ντίμον Διευθύνων Σύμβουλος της JPMorgan, ο οποίος δήλωσε στο CNBC ότι εάν οι δασμοί προκαλούν λίγο πληθωρισμό αλλά αντιμετωπίζουν ένα ζήτημα εθνικής ασφάλειας, τότε οι πολίτες θα πρέπει να «το ξεπεράσουν».

Δασμοί σε Καναδά και Μεξικό

Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Karoline Leavitt είπε ότι οι δασμοί στον Καναδά και το Μεξικό ήρθαν ως απάντηση στην «παράνομη φαιντανύλη που προμήθευσαν και επέτρεψαν να διακινηθεί στη χώρα μας, η οποία έχει σκοτώσει δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανούς».

Ο Τραμπ έχει επίσης επανειλημμένα δηλώσει ότι η κίνηση αυτή στοχεύει να αντιμετωπίσει τον μεγάλο αριθμό μεταναστών χωρίς έγγραφα που έχουν περάσει από τα σύνορα των ΗΠΑ καθώς και τα εμπορικά ελλείμματα με τους γείτονές τους.

Η Leavitt είπε σε συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή: «Αυτές είναι υποσχέσεις που δόθηκαν και υποσχέσεις που τηρήθηκαν από τον Πρόεδρο».

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Τραμπ απείλησε να πλήξει προϊόντα κινεζικής κατασκευής με δασμούς έως και 60%, αλλά απέκλεισε οποιαδήποτε άμεση δράση την πρώτη μέρα της επιστροφής του στον Λευκό Οίκο, διατάζοντας την κυβέρνησή του να μελετήσει το θέμα.

Οι εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων από την Κίνα έχουν περιοριστεί δραματικά από το 2018, γεγονός που οι οικονομολόγοι έχουν αποδώσει εν μέρει σε μια σειρά κλιμακούμενων δασμών που επέβαλε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, κορυφαίος Κινέζος αξιωματούχος προειδοποίησε ότι η χώρα του θα απαντήσει στον προστατευτισμό καθώς η επιστροφή του Τραμπ στην προεδρία ανανεώνει την απειλή ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου – αλλά δεν ανέφερε ονομαστικά τις ΗΠΑ.

Απευθυνόμενος στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας, ο Ding Xuexiang, Αντιπρόεδρος της Κίνας, είπε ότι η χώρα του αναζητά μια λύση «win-win» για τις εμπορικές εντάσεις και θέλει να επεκτείνει τις εισαγωγές της.

Η Κίνα, ο Καναδάς και το Μεξικό είναι οι κορυφαίοι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ, αντιπροσωπεύοντας το 40% των αγαθών που εισήχθησαν στις ΗΠΑ πέρυσι, και αυξάνονται οι φόβοι ότι οι νέοι δασμοί θα μπορούσαν να ξεκινήσουν έναν μεγάλο εμπορικό πόλεμο καθώς και να αυξήσουν τις τιμές πολλών προϊόντων.

Ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δήλωσε την Παρασκευή: «Δεν είναι αυτό που θέλουμε, αλλά αν προχωρήσει, θα δράσουμε επίσης».

Ο Καναδάς και το Μεξικό έχουν ήδη δηλώσει ότι θα απαντήσουν στους δασμούς των ΗΠΑ με δικά τους μέτρα, ενώ επιδιώκουν επίσης να διαβεβαιώσουν την Ουάσιγκτον ότι αναλαμβάνουν δράση για να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες για τα αμερικανικά σύνορά τους.

Εάν οι αμερικανικές εισαγωγές πετρελαίου από τον Καναδά και το Μεξικό χτυπηθούν με δασμούς κινδυνεύει με υπονόμευση η υπόσχεση του Τραμπ να μειώσει το κόστος ζωής των αμερικανών πολιτών.

Οι δασμοί είναι ένας εισαγωγικός φόρος για αγαθά που παράγονται στο εξωτερικό. Θεωρητικά, η φορολόγηση των προϊόντων που έρχονται σε μια χώρα σημαίνει ότι οι άνθρωποι είναι λιγότερο πιθανό να τα αγοράσουν καθώς γίνονται πιο ακριβά. Η πρόθεση είναι να αγοράσουν φθηνότερα τοπικά προϊόντα – ενισχύοντας την οικονομία μιας χώρας.

Ωστόσο, το κόστος των δασμών στην εισαγόμενη ενέργεια θα μπορούσε να μετακυλίεται στις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τις τιμές όλων, από τη βενζίνη μέχρι τα παντοπωλεία.

Περίπου το 40% του αργού που επεξεργάζονται τα διυλιστήρια πετρελαίου των ΗΠΑ εισάγεται και η συντριπτική πλειονότητά του προέρχεται από τον Καναδά.

Την Παρασκευή, ο Τραμπ συμφώνησε το κόστος των δασμών να μετακυλίεται μερικές φορές στους καταναλωτές και ότι τα σχέδιά του μπορεί να προκαλέσουν αναστάτωση βραχυπρόθεσμα.

Ο Μαρκ Κάρνεϊ, πρώην επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών του Καναδά και της Αγγλίας, δήλωσε στο BBC την Παρασκευή ότι οι δασμοί θα πλήξουν την οικονομική ανάπτυξη και θα αυξήσουν τον πληθωρισμό.

«Θα βλάψουν τη φήμη των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο», είπε ο Κάρνεϊ, ο οποίος είναι επίσης υποψήφιος για να αντικαταστήσει τον πρωθυπουργό Τριντό ως ηγέτης του Φιλελεύθερου Κόμματος του Καναδά.