Συνέντευξη libre/Δημήτρης Μπάσης: Η σημερινή εποχή μου δημιουργεί τρομερή ανασφάλεια

Καλλιτέχνης που δεν ησυχάζει ποτέ, έχοντας πάντα να μοιραστεί μια δύναμη ψυχής που διαρκώς εξελίσσεται. Ο Δημήτρης Μπάσης από τα πρώτα χρόνια μέχρι σήμερα παραμένει ο πιο φιλοπερίεργος μαθητής, εκείνος που επιτρέπει στον εαυτό του να εντυπωσιάζεται και να ανακαλύπτει. Οπότε κι αυτή η χρονιά μοιάζει να είναι πολύ κοντά στο όνειρό του: Η θρυλική παράσταση «Όμορφη Πόλη» του Μίκη Θεοδωράκη έρχεται στο Θέατρο Παλλάς, εγκαινιάζοντας τις εορταστικές εκδηλώσεις της χώρας προς τιμήν του μεγαλύτερου Έλληνα συνθέτη, Μίκη Θεοδωράκη, με το 2025 να χαρακτηρίζεται ως «έτος Μίκης Θοδωράκης». Στην παράσταση αυτή συμμετέχει και ο ίδιος ο Μπάσης.

Φυσικά δε θα εκλείψουν και οι περιοδείες σε Ελλάδα και Κύπρο, καθώς κι ένα ταξίδι στη Γερμανία, για δύο προγραμματισμένες συναυλίες. Στη συνομιλία που ακολουθεί, πιστεύω ότι ένα μεγάλο δείγμα της κατάφασης και της ευγνωμοσύνης είναι ευδιάκριτο.

Συνέντευξη

-Το περασμένο καλοκαίρι, παραμένοντας πιστός στην «αεικινησία» που σας χαρακτηρίζει, δώσατε πολλές συναυλίες. Σας άρεσε πάντα αυτή η διάδραση και οι εναλλαγές που φέρει, εξ ορισμού, το επάγγελμά σας;

Πάντα μου άρεσε. Εξάλλου, για εμάς τους καλλιτέχνες είναι τρόπος ζωής αυτή η επικοινωνία με το κοινό. Δεν υπάρχουμε χωρίς αυτή την επικοινωνία. Είναι κάτι που μου αρέσει, που με κρατά ζωντανό, οπότε το επιδιώκω. Θέλω πάντα να έχω τις αποσκευές μου έτοιμες, με τα τραγούδια μου μέσα, με στόχο την επικοινωνία αυτή με τον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Πέρσι, ήταν μια γεμάτη χρονιά, με μια μεγάλη περιοδεία στην Αυστραλία, με συναυλίες το καλοκαίρι στην Ελλάδα και τον Οκτώβριο με την συνέχεια της περιοδείας στην Αμερική. Οπότε, αυτή η διάδραση είναι αυτό που με εμπνέει, είναι τρόπος ζωής, όντας και τόσα χρόνια στον χώρο.

-Σε κάποια από αυτές τις συναυλίες, ήμουν στο κοινό, παρατηρώντας αυτό που ήδη ήξερα: ότι παραμένετε ανεξάντλητος και με μια ενέργεια σαν να ξεκινάτε τώρα.

Χαίρομαι που μου το λέτε. Για μένα, η κάθε συναυλία, ο κάθε σταθμός μιας περιοδείας είναι κάτι διαφορετικό, κάτι καινούριο. Πάντοτε νιώθω ότι έρχομαι αντιμέτωπος με ένα διαφορετικό κοινό. Πάντοτε, λίγο πριν βγω στη σκηνή, νιώθω το αίσθημα της υποχρέωσης και της τιμής, που όλοι αυτοί οι άνθρωποι με επέλεξαν για να με ακούσουν. Ανεβαίνω, λοιπόν, στη σκηνή με ένα και μόνο σκεπτικό: να τα δώσω όλα.

-Το πρόσφατο διάστημα, παρουσιάστηκαν πολλά αφιερώματα σε τραγούδια, εποχές, συνθέτες κ.οκ που άφησαν κι αφήνουν το ιδιαίτερο χνάρι τους. Ακόμη και μια ταινία – με κεντρικό πρόσωπο τον σπουδαίο Καζαντζίδη. Είστε αισιόδοξος ως προς την ύπαρξη πάντα της «κατάλληλης συγκυρίας» για να επαναλάμβανονται τα μεγάλα μεγέθη;

Η ιστορία συνεχίζεται. Η ζωή συνεχίζεται. Το 2024, γιορτάσαμε τα 100 χρόνια του σπουδαίου Μίμη Πλέσσα, ο οποίος μας «άφησε» τον Οκτώβριο. Ήταν μια επετειακή χρονιά. Το φετινό έτος θα συνδεθεί με τον τεράστιο Μίκη Θεοδωράκη, μιας και συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννησή του.

Το κομμάτι της δουλειάς είναι εντελώς απ’ έξω από την προσωπική μου ζωή. Τα παιδιά μου μεγαλώνοντας έχουν κάποιες απορίες, αλλά μπορώ να πω ότι δεν έχουν εντυπωσιαστεί από τη λάμψη του χώρου. Δε θα ασχοληθούν με αυτό που κάνω εγώ

Κάτι τέτοιο είναι φυσικά το εφαλτήριο για να πατήσουν οι νεότεροι δημιουργοί ώστε να υπάρξει συνέχεια. Το ίδιο συμβαίνει και μέσω της ταινίας για τον Στέλιο Καζαντζίδη. Νομίζω ότι η νεότερη γενιά πρέπει να μάθει για τον Καζαντζίδη, όπως και για κάθε σπουδαίο δημιουργό και ερμηνευτή.

-Ξανάκουσα με συγκίνηση την ιστορία της πρώτης σας επαφής με τον Μίκη Θεοδωράκη. Θα θέλατε να μου μιλήσετε κι εσείς γι’ αυτό το κομβικό σημείο στη ζωή σας;

Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι από τους σημαντικότερους σταθμούς της μέχρι τώρα καριέρας μου. Τον γνώρισα το 1999, όταν μόλις είχε συσταθεί η Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης». Έγινε τότε μια συναυλία προς τιμήν του στη Σάμο στο φεστιβάλ «Μανόλης Καλομοίρης» και ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν στο κοινό. Αυτή ήταν η πρώτη μου γνωριμία μαζί του. Στο τέλος, ήρθε στα παρασκήνια να συγχαρεί όλους τους καλλιτέχνες. Μου είπε ότι με άκουγε πρώτη φορά και ότι έχω πολύ ωραία, λαϊκή φωνή και ότι θα μπορούσα να πω «Το τραγούδι του νεκρού αδερφού», ένα από τα σπουδαιότερα έργα του. Αρχικά, νόμισα ότι ήταν μια φιλοφρόνηση της στιγμής. Όμως μετά από λίγους μήνες, δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από τη γραμματέα του, η οποία μου ζήτησε να επισκεφθώ τον Μίκη στο γραφείο του. Τα’ χασα. Πάγωσα. Πήγα ως εκεί «πολύ ψαρωμένος». Είχα απέναντί μου έναν γίγαντα, ένα ζωντανό μνημείο. Μου είπε αμέσως ότι αφότου με άκουσε, τού γεννήθηκε η επιθυμία της επανεκτέλεσης του «Τραγουδιού του νεκρού αδερφού». Όταν πρωτοβγήκε το έργο, τη δεκαετία του ’60, με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση, λογοκρίθηκε λόγω της πολιτικής κατάστασης, οπότε και απαγορεύτηκε στον Θεοδωράκη να βγει ολοκληρωμένο. Το 2001, που έγινε αυτή η κουβέντα, σαράντα χρόνια μετά την πρώτη εκτέλεση του έργου, θέλησε να το επανεκδώσει. Μεγάλη η τιμή να βρεθώ στο στούντιο μαζί με την Νένα Βενετσάνου και τον Γιάννη Μπέζο που συμμετέχουν επίσης. Έτσι κάπως ξεκίνησε η συνεργασία μου με τον Μίκη. Ακολούθησε κι άλλος ένας δίσκος με ερωτικά τραγούδια του (επανεκτλέσεις). Γιατί υπάρχει και αυτή η πλευρά του Μίκη. Ο Μίκης είναι συμφωνικός, λαϊκός, ερωτικός, είναι τα πάντα. Από τότε, πορεύομαι με τη Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» με πάρα πολλές συναυλίες. Έτσι για την ιστορία να πω ότι η τελευταία συναυλία που διηύθυνε ο Μίκης ήταν το 2002 με το «Τραγούδι του νεκρού αδερφού» στο Ηρώδειο. Χαίρομαι πάρα πολύ που τον γνώρισα και που μπορώ να μιλώ γι’ αυτή τη σχέση και για τον ίδιο, όταν με ρωτούν τα παιδιά μου θέλοντας να μάθουν πράγματα γι’ αυτό το τεράστιο κεφάλαιο της Ελλάδας.

-Και με τον Δημήτρη Μητροπάνο έχετε συνδεθεί. Είναι πάντα συγκινητική η στιγμή που τον περιέχεται σε κάθε μα κάθε σας συναυλία.

Δεν υπάρχει δεύτερος Μητροπάνος. Η ζωή όμως, όπως είπα, συνεχίζεται. Έχω διδαχθεί από τον Δημήτρη Μητροπάνο, δουλεύοντας μαζί του δέκα χρόνια, με κάποια διαλείμματα ενδιάμεσα. Έμαθα δίπλα του τι θα πει γενναιοδωρία. Δεν τον ξεχνώ ποτέ και γι’ αυτή την γενναιοδωρία που τον διακατείχε και δεν παραλείπω ποτέ να κάνω αναφορά σε αυτόν σε κάθε μου συναυλία. Σπουδαίος λαϊκός τραγουδιστής, σπουδαίος άνθρωπος. Έμαθα από τον Μητροπάνο να αγκαλιάζω κάθε νέο, ταλαντούχο δημιουργό. Είναι κάτι σαν χρέος.

-Τι συναισθήματα σας δημιουργεί η σημερινή εποχή;

Η σημερινή εποχή μου δημιουργεί τρομερή ανασφάλεια. Ανασφάλεια γιατί είμαι πατέρας δύο παιδιών, άρα πολλές φορές δεν ατενίζω το μέλλον με αισιοδοξία. Βλέπω ότι η γενιά των παιδιών μου εισέρχεται σε μια κοινωνία πολύ δύσκολη οπότε προσπαθώ να τους δίνω όσο περισσότερα εφόδια μπορώ. Εξηγώντας τους ότι πρέπει να είναι δυνατοί για να μπουν σε αυτή την αρένα της ζωής. Η περίοδος του Covid ήταν ένα μάθημα για όλους μας, ότι τίποτε δεν είναι δεδομένο. Αλλά έχω στην άκρη του μυαλού μια κρυμμένη ελπίδα ότι αφού τα καταφέραμε μέχρι στιγμής, θα πάνε όλα καλά με ό,τι κι αν προκύψει στο μέλλον.

-Υπάρχουν όνειρα που περιμένουν την πραγματοποίησή τους;

Νιώθω πολύ γεμάτος. Με ανακάλυψε ο Σταμάτης Κραουνάκης, τα πρώτα μου τραγούδια ήταν του Χρήστου Νικολόπουλου. Αναφέρθηκα πριν στον αξέχαστο Μίκη. Όλες μου οι συνεργασίες ήταν σπουδαίες. Από τον Γιάννη Σπανό και τον Μίμη Πλέσσα μέχρι τον Θάνο Μικρούτσικο.

Επειδή ταξιδεύω πάρα πολύ, μπορώ να πω ότι ζούμε σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη του πλανήτη. Αλλά η ζωή του μέσου Έλληνα δεν συνάδει με την ομορφιά που τον περικλείει

Έχω βρεθεί επί σκηνής με τον Γιώργο Νταλάρα (αυτός που με ενέπνευσε στην εφηβεία μου να γίνω τραγουδιστής). Ό,τι έχω ονειρευτεί έχει γίνει. Δεν έχω κάποια σχέδια για το μέλλον. Θέλω να είμαι υγιής και να συνεχίσω αυτό που κάνω με την ίδια όρεξη.

-Τι απορίες σχετικά με τη δουλειά και όσα έχετε ζήσει έχουν τα παιδιά σας;

Δε φέρνω ποτέ τη δουλειά στο σπίτι μου. Επίσης, δεν τραγουδώ στο σπίτι. Αν χρειαστεί, απομονώνομαι στο γραφείο μου. Οπότε το κομμάτι της δουλειάς είναι εντελώς απ’ έξω από την προσωπική μου ζωή. Τα παιδιά μεγαλώνοντας έχουν κάποιες απορίες, αλλά μπορώ να πω ότι δεν έχουν εντυπωσιαστεί από τη λάμψη του χώρου. Δε θα ασχοληθούν με αυτό που κάνω εγώ.

-Ποια σημεία του παρόντος θα θέλατε να αλλάξουν, να κατακερματιστούν, αν είναι δυνατόν;

Να σταματήσουν επιτέλους οι πόλεμοι που γίνονται πολύ κοντά μας. Αυτό είναι το πρώτο που θέλω να αλλάξει. Επίσης, επειδή ταξιδεύω πάρα πολύ, μπορώ να πω ότι ζούμε σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη του πλανήτη. Αλλά η ζωή του μέσου Έλληνα δεν συνάδει με την ομορφιά που τον περικλείει. Θα ήθελα πολύ να αλλάξουν οι ζωές μας προς το καλύτερο.

-Ποια καινούρια πράγματα σας συνοδεύουν αυτόν τον χειμώνα;

Ετοιμάζω καινούρια πράγματα δισκογραφικά, ενώ συνεχίζω να ταξιδεύω με τους μουσικούς σε διάφορα μέρη τραγουδώντας σε μουσικές σκηνές. Εύχομαι το καλοκαίρι που θα έρθει να είναι πάλι έντονο, με πολλές συναυλίες και ταξίδια. Γιατί, όπως είπα, αυτό είναι κάτι που με κάνει πολύ ευτυχισμένο. Η επικοινωνία με τη μουσική μου και η διάδραση με το κοινό.