Politico: Οι Βρυξέλλες κρατούν την ανάσα τους για την πρώτη κίνηση Τραμπ

Ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε πίσω τον Λευκό Οίκο, απειλώντας να ανατρέψει την παγκόσμια τάξη και να χτίσει μια νέα αμερικανική αυτοκρατορία, από τον Παναμά μέχρι τη Γροιλανδία. Η απάντηση στη… φλογερή εναρκτήρια ομιλία του, από τους διαδρόμους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες, ήταν σιωπηλή. Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μάλιστα, δεν τον ανέφερε καν ονομαστικά στην ομιλία της στο Νταβός την Τρίτη, όπως παρατηρεί και αναλύει το Politico.

Σχετικά με τα τρία μεγάλα ερωτήματα που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι και οι Βρετανοί ηγέτες, ο πρόσφατα ορκισμένος πρόεδρος είναι μέχρι στιγμής ως επί το πλείστον σιωπηλός, όσον αφορά τη συνεχή υποστήριξη για την Ουκρανία, τους δασμούς δασμοί και το μέλλον του ΝΑΤΟ ως ομπρέλας ασφαλείας της γηραιάς ηπείρου.

Η ήρεμη απάντηση στον Τραμπ ήταν σκόπιμη και τακτική. Η Ευρώπη δεν θέλει να ξεκινήσει καυγάδες με τον απρόβλεπτο νέο Αμερικανό ηγέτη. «Χρειάζονται ψύχραιμα κεφάλια», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός χθες Τρίτη. «Είναι απολύτως σαφές ότι ο Πρόεδρος Τραμπ και η κυβέρνησή του θα κρατήσουν τον κόσμο παγιδευμένο τα επόμενα χρόνια, στην ενεργειακή και κλιματική πολιτική, στην εμπορική πολιτική, στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας και σε πολλούς άλλους τομείς».

Όπως είπε χθες Τρίτη στο Νταβός ο απερχόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, εκείνο που απαιτείται είναι «ψυχραιμία». «Είναι απολύτως σαφές ότι ο Πρόεδρος Τραμπ και η κυβέρνησή του θα κρατήσουν τον κόσμο σε αναμμένα κάρβουνα τα επόμενα χρόνια όσον αφορά την ενεργειακή και κλιματική πολιτική, την εμπορική πολιτική, την εξωτερική πολιτική, την πολιτική ασφάλειας, καθώς και σε πολλούς άλλους τομείς. Μπορούμε και θα τα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά χωρίς περιττό ενθουσιασμό και αγανάκτηση» σχολίασε.

Και υπογράμμισε με νόημα ότι «η στενή συνεργασία μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ είναι απαραίτητη για την ειρήνη και την ασφάλεια παγκοσμίως και αποτελεί κινητήρια δύναμη για επιτυχή οικονομική ανάπτυξη».

Η Ευρώπη πιο έτοιμη

Εκτός του ότι δεν επιζητούν τσακωμούς με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση, οι Ευρωπαίοι έχουν προετοιμαστεί καλύτερα αυτή τη φορά για προστριβές με την Ουάσιγκτον απ’ ό,τι στην πρώτη θητεία του Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Εδώ και μήνες οι Βρυξέλλες και η Βρετανία καταστρώνουν σχέδια αντίδρασης σε περίπτωση που ξεσπάσει εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ, ελπίζοντας από τη μία να πειστεί ο Τραμπ να μην επιβάλει τιμωρητικούς δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα, και έχοντας έτοιμη από την άλλη μια ευρεία γκάμα αντιποίνων, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το ίδιο Μέσο.

Ο Τραμπ υπέδειξε ήδη στην ΕΕ με ποιον τρόπο μπορεί να αποφύγει τα χειρότερα: «Το μόνο πράγμα που μπορούν να κάνουν γρήγορα είναι να αγοράσουμε το πετρέλαιο και το φυσικό αέριό μας», διεμήνυσε σε συνομιλία του με δημοσιογράφους. Ήδη η Κομισιόν λαμβάνει στα σοβαρά υπόψη της την πρόταση αυτή και θα συζητήσει το θέμα άμεσα με τους συνεργάτες του Αμερικανού προέδρου. «Θέλουμε να ανοίξουμε δίαυλο επικοινωνίας μαζί τους και να δούμε πώς θα κινηθούμε. Η προτεραιότητα είναι να το συζητήσουμε νωρίς, να μιλήσουμε για τα κοινά συμφέροντα και μετά να είμαστε έτοιμοι για διαπραγμάτευση», δήλωσε η εκπρόσωπος της Επιτροπής για την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια, Άννα-Κάισα Ιτκόνεν.

Η Ουκρανία

Όσον αφορά στο Ουκρανικό, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, ανάμεσά τους και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, καταστρώνουν σχέδια για να δείξουν πως είναι έτοιμοι να επωμιστούν το αναλογούν βάρος και να διαπραγματευτούν μελλοντικές συμφωνίες με τον Τραμπ, ώστε να του αποδείξουν ότι είναι αξιόπιστοι εταίροι κι όχι «τζαμπατζήδες».

Ο Αμερικανός πρόεδρος κινείται με γνώμονα το συμφέρον μάλλον, παρά τις αρχές, και δεν τον συμφέρει να φανεί ότι νίκησε ο Πούτιν και εκείνος ήταν ο χαμένος σε μια κακή συμφωνία, όπως το έθεσε ανώτερος Δυτικός αξιωματούχος. Αλλά, πέραν του πλήγματος στο «εγώ» του Τραμπ, μια κακή συμφωνία για το Ουκρανικό θα… άνοιγε πιθανώς την όρεξη και της Κίνας, κάτι που επίσης θα απεχθανόταν ο ένοικος του Λευκού Οίκου, πρόσθεσε.

“Ωθεί την Ευρώπη να ενισχύσει την άμυνά της”

Οι Ευρωπαίοι δεν ξεχνούν τις απειλές του Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του να αποσύρει τις ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ. Τον περασμένο μήνα πρότεινε αύξηση των αμυντικών δαπανών των κρατών-μελών της Συμμαχίας στο 5% του ΑΕΠ τους από το 2% σήμερα – στόχος τον οποίο πολλά ευρωπαϊκά κράτη «δεν έχουν πιάσει» ακόμη.

Η Γαλλία, διά στόματος του Εμανουέλ Μακρόν, και η Εσθονία συντάχθηκαν χθες Τρίτη με τις χώρες που υποστηρίζουν το αίτημα αυτό του Τραμπ στη σκιά της ρωσικής απειλής. «Το γεγονός ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για την άμυνα σε επίπεδο ΕΕ, σίγουρα δεν αποτελεί καινοτομία και συνδέεται περισσότερο με την απειλή του Πούτιν και της Ρωσίας παρά με το ποιος είναι ο ένοικος του Λευκού Οίκου», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ.

Όπως και να ‘χει, η επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία, αναμφίβολα, έφερε τους Ευρωπαίους ενώπιον μιας νέας πραγματικότητας. Σύμφωνα με τον αρμόδιο για την Ευρώπη διευθυντή της εταιρείας παροχής συμβουλών για πολιτικούς κινδύνους Eurasia Group, Μουτζτάμπα Ραχμάν, οι Ευρωπαίοι «είχαν ήδη στρέψει αρκετά το βλέμμα τους στο μέλλον αναφορικά με την άμυνα και την ασφάλεια, ενώ σχετικά με το εμπόριο έχουν πληθώρα μέτρων που είναι έτοιμοι να εφαρμόσουν, αλλά δεν θα το κάνουν παρά μόνον όταν γνωρίζουν τι σκοπεύει να κάνει ο Τραμπ».

Αυτό ακριβώς είναι αδύνατο να το γνωρίζει κανείς, λόγω του απρόβλεπτου, παρορμητικού χαρακτήρα του Ρεπουμπλικανού ηγέτη.

«Σε μια περίοδο μεγάλου πολέμου [Ρωσίας – Ουκρανίας] στη Γηραιά Ήπειρο, για την Ευρώπη το διακύβευμα αναφορικά με τη σωστή βαθμονόμηση της απάντησής της είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι για οποιαδήποτε άλλη περιοχή του πλανήτη», δήλωσε ο Λέσλι Βιντζαμούρι, της δεξαμενής σκέψης Chatham House, που εδρεύει στο Λονδίνο. «Ο Τραμπ έχει δείξει ότι παραμένει απρόβλεπτος και πρόθυμος να δοκιμάσει τα όρια των αμερικανικών συμμαχιών με εντελώς απροσδόκητους τρόπους. Αυτό κάνει την κατανόηση των προθέσεών του τόσο επείγουσα για τους παγκόσμιους ηγέτες, όσο και απίστευτα δύσκολη», επισήμανε.