Blue Monday:Γιατί θεωρείται η πιο καταθλιπτική ημέρα του χρόνου – Μύθος ή αλήθεια;

Η σημερινή Δευτέρα, 20 Ιανουαρίου, θεωρείται η πιο καταθλιπτική ημέρα του χρόνου, γνωστή ως «Blue Monday». Πρόκειται για την τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου, η οποία έχει συνδεθεί με συναισθηματική κατάπτωση και άγχος, καθώς συνδυάζει τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου, τις οικονομικές πιέσεις και τις απογοητεύσεις από τις ανέφικτες αποφάσεις για το νέο έτος.

Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της θεωρίας, οι άνθρωποι κατακλύζονται από δυσάρεστα συναισθήματα περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ημέρα του χρόνου.

Η ιδέα γεννήθηκε το 2005, όταν ο ακαδημαϊκός Κλιφ Αρνάλ, χρησιμοποίησε μια εξίσωση για να αποδείξει ότι η συγκεκριμένη μέρα έχει έντονο ψυχολογικό φορτίο.

Σύμφωνα με τον μαθηματικό τύπο, στον οποίο υπολογίζονται ο καιρός W, η ημέρα D, τα χρέη d, ο χρόνος που πέρασε από τα Χριστούγεννα T, ο χρόνος που πέρασε χωρίς να εκπληρώσουμε κάποιον από τους στόχους της νέας χρονιάς Q, τα επίπεδα κινήτρων που έχει ο καθένας M, αλλά και το αίσθημα ανάγκης να αναλάβει κάποιος δράση Νa, η σημερινή ημέρα είναι η πιο καταθλιπτική του έτους.

Η πρώτη «Blue Monday» στην ιστορία ήταν στις 25 Ιανουαρίου 2005, οπότε και χρησιμοποιήθηκε αυτή η εξίσωση.

Τη θεωρία του Κλιφ, υποστήριξαν και άλλοι επιστήμονες, όπως η διατροφολόγος Άλισον Κλαρκ που υποστηρίζει ότι τον Ιανουάριο αντιμετωπίζουμε τις υποχρεώσεις και τη σκληρή πραγματικότητα μετά τη χαλάρωση των εορτών.

Η Bρετανίδα οικονομολόγος Τζέιν Κλακ, ειδική σε θέματα χρεών, επισημαίνει ότι πολλοί καταναλωτές κατά τη διάρκεια των γιορτών ψωνίζουν με πιστωτικές κάρτες, συχνά λίγο παραπάνω απ’ όσο αντέχει η τσέπη τους και πλέον βρίσκονται αντιμέτωποι με τα χρέη τους.

Πώς προέκυψε η Blue Monday

Ο όρος δημιουργήθηκε το 2005 από τον Βρετανό ψυχολόγο Cliff Arnall ως μέρος μιας καμπάνιας μάρκετινγκ για ταξιδιωτικό γραφείο.

Εδικότερα, η ιδέα αυτή δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά σε δελτίο Tύπου του 2005 από την βρετανική εταιρεία Sky Travel, η οποία ισχυρίστηκε ότι υπολόγισε την ημερομηνία χρησιμοποιώντας μια “εξίσωση”.

Πώς καθορίστηκε

Ο Arnall χρησιμοποίησε έναν τύπο που συνυπολογίζει διάφορους παράγοντες:

• Κακές καιρικές συνθήκες.
• Τα χρέη των Χριστουγέννων.
• Την απογοήτευση από την εγκατάλειψη των πρωτοχρονιάτικων στόχων.
• Το επίπεδο κινήτρων και την ανάγκη για αλλαγή.

Αν και ο τύπος θεωρείται περισσότερο διαφημιστικό τέχνασμα παρά επιστημονικά τεκμηριωμένος, η ιδέα της Blue Monday έχει γίνει ευρέως γνωστή και συζητείται κάθε χρόνο.

Μύθος ή αλήθεια;

Η Blue Monday δεν έχει καμία επιστημονική βάση. Οι ψυχολόγοι τονίζουν ότι η ψυχική υγεία είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα που δεν μπορεί να αποδοθεί σε μία μόνο ημέρα.
Πολλοί τη βλέπουν ως εργαλείο μάρκετινγκ παρά ως αληθινό φαινόμενο.

Θεωρείται μύθος γιατί:

• Ο “τύπος” είναι αυθαίρετος: Η “φόρμουλα” που χρησιμοποιήθηκε περιλαμβάνει μη μετρήσιμες μεταβλητές, όπως ο καιρός, η οικονομική κατάσταση, και τα επίπεδα κινήτρων, κάτι που δεν μπορεί να αποδείξει επιστημονικά ότι αυτή η ημέρα είναι η πιο θλιβερή.
• Δεν υπάρχουν επιστημονικές μελέτες: Καμία έγκυρη έρευνα δεν υποστηρίζει την ύπαρξη της Blue Monday.
• Ψυχολογία και κατάθλιψη: Τα συναισθήματα λύπης ή κατάθλιψης δεν μπορούν να καθοριστούν από μία συγκεκριμένη ημέρα. Οι ψυχικές ασθένειες είναι σύνθετες και επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες, όχι από την ημερολογιακή συγκυρία.

Γιατί συνεχίζει να συζητιέται

Παρά την έλλειψη επιστημονικότητας, η Blue Monday έχει γίνει δημοφιλές θέμα συζήτησης:

• Μάρκετινγκ: Εταιρείες χρησιμοποιούν την ιδέα για προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών.
• Ευαισθητοποίηση: Ορισμένοι οργανισμοί την αξιοποιούν για να ανοίξουν τον διάλογο σχετικά με την ψυχική υγεία.

Η σημασία της

Παρά την αμφιλεγόμενη προέλευσή της, η Blue Monday έχει αναδείξει τη σημασία της ψυχικής υγείας, ενθαρρύνοντας συζητήσεις για την κατάθλιψη και την ευημερία, ειδικά τον Ιανουάριο, έναν μήνα που πολλοί βιώνουν ως απαιτητικό.