Τέμπη-Δύο χρόνια μετά: Αναπάντητα ερωτήματα και μια εξαφάνιση που “φρενάρει” την εισαγγελική έρευνα

Βρισκόμαστε 48 μέρες πριν συμπληρωθούν ακριβώς δύο χρόνια από την τραγωδία του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών που είχε ως συνέπεια να σκοτωθούν 58 άνθρωποι και ακόμα η υπόθεση συνεχίζει να ρίχνει βαριά τη σκιά της στο γίγνεσθαι της χώρας, εντελώς φυσιολογικά θα μπορούσε να πεις κανείς, αφού μιλάμε για ένα από τα μεγαλύτερα και πιο θανατηφόρα δυστυχήματα στην ελληνική ιστορία. Αυτό που περισσότερο προβληματίζει είναι ότι η υπόθεση δεν έχει βρει ακόμα το δρόμο προς τις δικαστικές αίθουσες αν και τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί είναι πολλά και η σχετική δικογραφία τεράστια.

Προφανώς αυτό μαρτυρά και τις χρόνιες παθογένειες του συστήματος απονομής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, ωστόσο δεν έχει να κάνει μόνο μ’ αυτό. Η σοβαρότητα της υπόθεσης, η δημοσιότητα που έχει πάρει και η (πολύ λογική) αξίωση των συγγενών να υπάρξουν συγκεκριμένες απαντήσεις στο ερώτημα γιατί οι δικοί τους άνθρωποι χάθηκαν δημιουργεί έξτρα πίεση στους ανθρώπους που χειρίζονται το λεπτό αυτό ζήτημα.

Στις 12 Δεκεμβρίου πάντως καταγράφηκε μία σημαντική δικαστική εξέλιξη. Η Εισαγγελία Εφετών Λάρισας άσκησε ποινική δίωξη σε υπηρεσιακό στέλεχος του Υπουργείου Μεταφορών για το κακούργημα της διατάραξης ασφάλειας των συγκοινωνιών με αποτέλεσμα τον θάνατο πολλών ανθρώπων, καθώς και για τα πλημμελήματα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή και βαριάς σωματικής βλάβης από αμέλεια κατά συρροή. Είναι μία δίωξη που μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε νέες εξελίξεις οι οποίες αναμένεται να ρίξουν φως στις αιτίες του τρομερού δυστυχήματος.

• Δεν περνάει όμως απαρατήρητο, αν και προσώρας οι δύο υποθέσεις δεν συνδέονται, ότι από τις 30 Δεκεμβρίου αγνοείται ο υιός της Εισαγγελέως Λάρισας που χειρίζεται την υπόθεση των Τεμπών. Ως γνωστόν, ο 39χρονος Βασίλης Καλογήρου βγήκε από το σπίτι των γονιών του εκείνη την ημέρα για μία μικρή βόλτα και έκτοτε παραμένει εξαφανισμένος παρά το γεγονός ότι οι αρχές έχουν “χτενίσει” ουκ ολίγες φορές σχεδόν όλη τη Λάρισα στην προσπάθεια να τον εντοπίσουν.

Είναι σαφές ότι κάτω από μία τέτοια ψυχολογική πίεση (και απολύτως αναμενόμενη θλίψη θα μπορούσε να πει κανείς) η εν λόγω δικαστικός δεν μπορεί να συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο της τόσο στη συγκεκριμένη υπόθεση των Τεμπών όσο και γενικότερα. Αυτό το κατανοεί κάθε νοήμων άνθρωπος. Οπως επίσης κατανοεί ότι είναι μάλλον αναμενόμενο να εξυφαίνονται δεκάδες σενάρια τα οποία κάνουν ακόμα πιο βαρύ το κλίμα της διερεύνησης των αιτιών του δυστυχήματος.

• Οι συγγενείς των θυμάτων από τη δική τους πλευρά συνεχίζουν τον δικό τους αγώνα αλλά όσο περνούν οι μέρες και οι μήνες χάνουν σίγουρα την πίστη τους στις ικανότητες της ελληνικής δικαιοσύνης.

Τον Νοέμβριο, θυμίζουμε, συγγενείς θυμάτων υπέβαλαν αιτήματα για εκταφή των σορών των αγαπημένων τους, εκφράζοντας αμφιβολίες σχετικά με την ταυτοποίηση και τις συνθήκες θανάτου. Είχαν προηγηθεί συμπληρωματικές απολογίες στελεχών του ΟΣΕ ενώπιον του εφέτη ανακριτή.

Για τους συγγενείς δύο είναι τα κυρίως τα ερωτήματα που χρήζουν απάντησης:

• 1ον αν βρισκόταν εν λειτουργία το σύσημα της τηλεδιοίκησης το μοιραίο βράδυ και γιατί δεν απετράπη η τραγωδία.
• 2ον τι υλικό μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία που κατέβαινε προς Αθήνα, υλικό που όπως φαίνεται προκάλεσε πυρκαγιά και εκρήξεις. Ειδικά γύρω από αυτό το δεύτερο ερώτημα έχουν γραφτεί χιλιάδες εικασίες (σε MME και social media) αλλά επίσημη απάντηση δεν έχει ακόμη δοθεί (παρά το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός ο ίδιος έχει τονίσει ότι η φωτιά που ξέσπασε δεν είχε σχέση με το φορτίο αφού “ξέρουμε επακριβώς τι μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία” (τηλεοπτική συνέντευξη στο δημοσιογράφο Σταύρο Θεοδωράκη).

Πολύ μετά από αυτή τη δήλωση του κ. Μητσοτάκη, τον Σεπτέμβριο του 2024, πραγματοποιήθηκαν, όπως πληροφορηθήκαμε, νέες δειγματοληψίες σε μετασχηματιστές των αμαξοστοιχιών για την ανάλυση ελαίων σιλικόνης, με στόχο τη διαλεύκανση των αιτίων της πυρκαγιάς που ακολούθησε τη σύγκρουση κάτι που σημαίνει ότι οι ειδικοί ακόμη αναζητούν τα αίτια της φωτιάς.

Την ίδια ώρα, ενώ τα ερωτήματα αναζητούν απαντήσεις και οι έρευνες συνεχίζονται, ο ελληνικός σιδηρόδρομος επιχειρεί να κερδίσει εκ νέου την εμπιστοσύνη του κοινού. Η αλήθεια είναι ότι δεν τα καταφέρνει πολύ καλά καθώς τα προβλήματα, ακόμα και μετά το δυστύχημα των Τεμπών, δεν λείπουν. Αντιθέτως, δυσλειτουργίες καταγράφονται ανά διαστήματα, γεγονός που μεγαλώνει τον προβληματισμό των πολιτών για την ασφάλεια του σιδηρόδρομου της χώρας.

• Είναι σαφές ότι σ’ αυτό το κομμάτι πολλά θα εξαρτηθούν και από το πόσο “βαθιά” θα φτάσει η έρευνα της δικαιοσύνης. Αν οι πολίτες διαπιστώσουν ότι πράγματι έχει γίνει καλή δουλειά και ότι οι πραγματικοί ένοχοι, όσα ψηλά και αν βρίσκονται, τιμωρήθηκαν, τότε μέρος της εμπιστοσύνης θα ανακτηθεί.

Σε διαφορετική περίπτωση, η αμφιβολία θα κυριαρχήσει με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη σχέση των πολιτών με το μέσο (που κάποτε βρισκόταν σε πολύ υψηλά επίπεδα).