Reuters/ Πώς ο Τραμπ θέλει να αποκτήσει το “οικόπεδο” Γροιλανδία- Το σχέδιο και οι λόγοι

“Η πραγματική κληρονομιά που μπορεί να αφήσει ένας πρόεδρος είναι να επεκτείνει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κυριολεκτικά σε 70 χρόνια δεν έχουμε προσθέσει ούτε ένα ακίνητο στο “χαρτοφυλάκιο”. Και ο Τραμπ μιλάει πολύ γι’ αυτό”. Η τρομακτική αυτή δήλωση έγινε από ανώτερη πηγή κοντά στον εκλεγμένο Αμερικανό πρόεδρο, υπό καθεστώς ανωνυμίας, στο πρακτορείο Reuters και αφορά τις τελευταίες επιθετικές αναφορές του Ντόναλντ Τραμπ για την απόκτηση του ελέγχου της Γροιλανδίας ακόμα και με στρατιωτική επέμβαση.

Το μεγαλύτερο νησί του κόσμου που δεν είναι ήπειρος έχει μπει στο στόχαστρο του νέου Αμερικανού προέδρου και η παραπάνω δήλωση δείχνει πως εκδηλώνεται με τον πλέον ακραίο τρόπο ένας πρωτοφανής τραμπικός αναθεωρητισμός που φτάνει στο σημείο να απειλεί το Μεξικό, να επιδιώκει την προσάρτηση του Καναδά και να επιζητεί την εδαφική κυριότητα της Γροιλανδίας.

Για έναν αμερικανό πρόεδρο που αντιλαμβάνεται την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ ως επιχειρηματική πράξη -διόλου τυχαίο ότι εκτός από τον Ίλον Μασκ έχει συγκεντρώσει στην κυβέρνησή του αρκετούς δισεκατομμυριούχους-, η Γροιλανδία είναι ένα μεγάλο και πολύτιμο “οικόπεδο” που θέλει να περιλάβει στο “χαρτοφυλάκιο” των ΗΠΑ. Όπως σημειώνει το Reuters, επικαλούμενο πηγές στο περιβάλλον του νέου εκλεγμένου προέδρου, το 1959, δύο περιοχές των ΗΠΑ – η Αλάσκα και η Χαβάη – έγιναν η 49η και η 50η πολιτεία των ΗΠΑ υπό τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.
Συνεργάτης του Τραμπ περιέγραψε μια λίστα με προτεραιότητες εξωτερικής πολιτικής που συνέταξαν κορυφαία στελέχη του νέου προέδρου μετά τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου. Ξεχώρισε αμέσως μία: «Αγοράζοντας τη Γροιλανδία»! Ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε πριν από τα Χριστούγεννα ότι ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι «μια απόλυτη ανάγκη για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και την ελευθερία σε όλο τον κόσμο».

Την Τρίτη (7/1), ο Τραμπ αρνήθηκε να αποκλείσει την προσφυγή στη στρατιωτική βία για να προσαρτήσει τη Γροιλανδία στις ΗΠΑ.

Η φοβική αντίδραση της Δανίας

Ανοιχτή στον διάλογο και έτοιμη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ, είναι η Δανία σύμφωνα με όσα δήλωσε σήμερα στους δημοσιογράφους ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ εκφράζει την επιθυμία να προσαρτήσει τη Γροιλανδία.
«Το Βασίλειο της Δανίας, που περιλαμβάνει την ηπειρωτική Δανία, τη Γροιλανδία και τα νησιά Φερόε, είναι ανοιχτό σε διάλογο με τους Αμερικανούς για τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να συνεργαστούμε, ίσως ακόμη πιο στενά από ό,τι κάνουμε ήδη», δήλωσε ο Λαρς Λόκε Ράσμουσεν χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις.

Ο ίδιος σημείωσε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ότι το λιώσιμο των πάγων και η διάνοιξη νέων θαλασσίων οδών στην Αρκτική οδηγούν σε μια αυξανόμενη αντιπαλότητα μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή, με την παρουσία ταυτόχρονα της Κίνας και της Ρωσίας.

«Είναι απόλυτα θεμιτό οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ και ως εκ τούτου και το Βασίλειο της Δανίας να έχουν επίγνωση αυτού του ζητήματος», πρόσθεσε. «Να ρίξουμε τους τόνους» «Δεν πρέπει απαραίτητα να λέγονται όλα όσα σκεφτόμαστε δυνατά», δήλωσε ο Λόκε Ράσμουσεν.

«Προσπαθώ να εργαστώ σύμφωνα με την πραγματικότητα και πιστεύω ότι θα πρέπει όλοι μας να κάνουμε τη χάρη στον εαυτό μας να επιβραδύνουμε λίγο τους καρδιακούς μας παλμούς», πρόσθεσε.

Το κρεσέντο Τραμπ και η …ήπια αντίδραση της ΕΕ

Κρεσέντο επιθετικών δηλώσεων από τον Τραμπ και τον «πρώτο φίλο» Ήλον Μασκ. Ο εκλεγμένος πρόεδρος μετά τα περί «ο Καναδάς, 51η πολιτεία των ΗΠΑ», έφτιαξε χάρτη που εμφανίζει τον Καναδά ως έδαφος των ΗΠΑ, ενώ ο Μασκ τουίταρε προσβλητικά -«κοπελιά δεν είσαι πια κυβερνήτης»- τον Τριντό, που είχε αντιδράσει.
Έντονες αντιδράσεις προκαλούν οι απειλές του Τραμπ για έλεγχο της (πλούσιας σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και σπάνιες γαίες) Γροιλανδίας ακόμα και με στρατιωτική επέμβαση εναντίον της Δανίας, μιας συμμάχου χώρας, μέλους του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
«Το απαραβίαστο των συνόρων ισχύει για όλες τις χώρες, από τις πιο μικρές μέχρι τις πιο ισχυρές» δήλωσε ο καγκελάριος Σολτς, «η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα επιτρέψει επίθεση στα κυρίαρχα σύνορά της» δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Μπαρό.

Η Γερμανία και η Γαλλία έχουν προειδοποιήσει τον Ντόναλντ Τραμπ να μην απειλήσει τη Γροιλανδία, αφού ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ αρνήθηκε να αποκλείσει το ενδεχόμενο χρήσης στρατιωτικής βίας για την κατάληψη της αυτόνομης επικράτειας της Δανίας.

Ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε ότι «η αρχή του απαραβίαστου των συνόρων ισχύει για κάθε χώρα… ανεξάρτητα από το αν είναι πολύ μικρή ή πολύ ισχυρή».

Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό δήλωσε ότι «προφανώς δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα άφηνε άλλα έθνη του κόσμου να επιτεθούν στα κυρίαρχα σύνορά της».

Την Τρίτη, ο Τραμπ επανέλαβε την επιθυμία του να αποκτήσει τη Γροιλανδία, λέγοντας ότι το νησί της Αρκτικής είναι «κρίσιμο» για την εθνική και οικονομική ασφάλεια.

Με …εξαγορά, αλλιώς…

Ο Τραμπ έχει παρουσιάσει μια πιθανή εξαγορά της Γροιλανδίας ως επιτακτική ανάγκη εθνικής ασφάλειας.
Η Δανία απάντησε στα σχόλια του Τραμπ λέγοντας ότι η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση. Η Δανία ελέγχει τη Γροιλανδία για εκατοντάδες χρόνια, αν και οι 57.000 άνθρωποι της κυβερνούν αυτόνομα τώρα τις εσωτερικές τους υποθέσεις.
Οι σύμβουλοι Τραμπ δήλωσαν ότι περίμεναν μια μετατόπιση των πόρων εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και της προσοχής προς την Αμερική υπό τη νέα κυβέρνηση Τραμπ. Ο Τραμπ είναι καχύποπτος για την κινεζική και τη ρωσική επιρροή στην περιοχή, την οποία θεωρεί ουσιαστικά το κατώφλι της Αμερικής, δήλωσαν δύο σύμβουλοι Τραμπ που έχουν εμπλακεί στον σχεδιασμό της πολιτικής της Λατινικής Αμερικής.

Γιατί η Γροιλανδία ενδιαφέρει τον Τραμπ

Η Γροιλανδία διαθέτει πλούσια κοιτάσματα ορυκτών και φυσικών πόρων, τα οποία έχουν γίνει αντικείμενο ενδιαφέροντος λόγω της στρατηγικής της θέσης και της κλιματικής αλλαγής που αποκαλύπτει νέα κοιτάσματα. Αναλυτικά:

• Σπάνιες Γαίες: Η Γροιλανδία φιλοξενεί μεγάλα κοιτάσματα σπάνιων γαιών, ιδιαίτερα στο πεδίο του Κβάνεφιελντ, τα οποία είναι κρίσιμα για την κατασκευή τεχνολογικών προϊόντων όπως κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ανεμογεννήτριες. Η εξόρυξη αυτών των κοιτασμάτων είναι θέμα συζήτησης λόγω των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και της παρουσίας ουρανίου σε αυτά.
• Ουράνιο: Υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα ουρανίου, αλλά η εξόρυξη του είναι απαγορευμένη από νόμο στη Γροιλανδία, παρόλο που έχουν γίνει συζητήσεις για τροποποιήσεις αυτού του νόμου.
• Πετρέλαιο και Φυσικό Αέριο: Υπάρχουν εκτιμήσεις για μεγάλα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, ιδιαίτερα στα ανοικτά ύδατα της βορειοανατολικής Γροιλανδίας. Ωστόσο, η παραγωγή τους δεν είναι σε προχωρημένο επίπεδο λόγω περιβαλλοντικών και πολιτιστικών αντιρρήσεων.
• Άλλα Μέταλλα: Περιλαμβάνονται σημαντικά κοιτάσματα άνθρακα, ψευδαργύρου, χαλκού, σιδηρομετάλλευμα και διαμαντιών, αν και μεγάλο μέρος αυτών των κοιτασμάτων παραμένει ανεξερεύνητο λόγω του πάγου που καλύπτει τη Γροιλανδία.

Η Γροιλανδία, ως αυτόνομη περιοχή της Δανίας, έχει αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία στην εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων μετά το 2009, αλλά η εξόρυξη αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις λόγω του κλίματος, της απομόνωσης και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Παράλληλα, θεωρείται ότι έχει πολύ μεγάλη γεωπολιτική αξία αφού είναι στο σημείο που μπορεί κανείς να ελέγξει τη Βόρεια Θάλασσα και τον Ατλαντικό, γι αυτό και αποτελεί περιοχή “ενέδρας” των αμερικανικών πυρηνικών υποβρυχίων έναντι των ρωσικώς που περιπολούν βορειότερα.

Σύμφωνα με συνεργάτες του που επικαλείται το Τραμπ έχει επικαλεστεί δημόσια τις εξαγορές της Γροιλανδίας και της Διώρυγας του Παναμά και την απορρόφηση του Καναδά στις Ηνωμένες Πολιτείες τις τελευταίες εβδομάδες.
«Κάθε απόφαση που παίρνει ο Πρόεδρος Τραμπ είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών και του αμερικανικού λαού», δήλωσε η Καρολάιν Λέβιτ, εκπρόσωπος του Τραμπ, σε δήλωση στο Reuters. «Γι’ αυτό ο πρόεδρος Τραμπ έχει επιστήσει την προσοχή στις νόμιμες ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια και τις οικονομικές ανησυχίες σχετικά με τον Καναδά, τη Γροιλανδία και τον Παναμά».

Πώς θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να αποκτήσουν τη Γροιλανδία

Πηγές κοντά στο Ντόναλντ Τραμπ επιμένουν πως η Γροιλανδία δεν αποτελεί μία φαντασίωση του νέου προέδρου αλλά ένα συγκεκριμένο σχέδιο που έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή. Η επέκταση των ΗΠΑ είναι ο κρυφός στόχος της δεύτερης θητείας του.

Το πώς θα προχωρούσε ο Τραμπ για την απόκτηση της Γροιλανδίας είναι, ωστόσο, ασαφές. Ορισμένοι σύμβουλοι του, σύμφωνα με το Reuters, έχουν συζητήσει ανεπίσημα τη δυνατότητα υπογραφής με τη Γροιλανδία ενός Συμφώνου Ελεύθερης Σύνδεσης, ή COFA, εάν το νησί γίνει πλήρως ανεξάρτητο από τη Δανία.
Στο πλαίσιο μιας COFA, την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν επί του παρόντος με τρεις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού, υπάρχει εξαιρετικά υψηλός βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ των ΗΠΑ και της σχετικής ξένης χώρας, αν και η ξένη χώρα παραμένει ανεξάρτητη.

Ένας πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ στον Λευκό Οίκο για την περίοδο 2017-2021 είπε ότι ο Τραμπ έθεσε για πρώτη φορά την ιδέα να αγοράσει τη Γροιλανδία το 2017 και στη συνέχεια έγινε πιο σοβαρός γι’ αυτό το 2019.
Αυτό οδήγησε σε μια σειρά συναντήσεων στον Λευκό Οίκο με τον Τραμπ, όπου οι σύμβουλοι του έδωσαν επιλογές για το πώς να αυξήσει την επιρροή των ΗΠΑ στη Γροιλανδία. Ο Τραμπ αποκρούστηκε δημόσια από τη Δανία όταν οι φιλοδοξίες του έγιναν γνωστές σε αναφορές των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης και η κυβέρνησή του τελικά δεν έκανε κανένα μέτρο για να προσπαθήσει να αποκτήσει την επικράτεια.
Οι ΗΠΑ προσπάθησαν να αποκτήσουν τη Γροιλανδία από τη Δανία στο παρελθόν. Η Δανία απέρριψε σιωπηλά μια μυστική προσφορά της κυβέρνησης του προέδρου Χάρι Τρούμαν να το αποκτήσει έναντι 100 εκατομμυρίων δολαρίων το 1946.

Δανία: Ανοιχτή σε διάλογο με τις ΗΠΑ για τη Γροιλανδία