Πώς τα ενέσιμα φάρμακα απώλειας βάρους “φέρνουν” τους ασθενείς στην πρωτοβάθμια περίθαλψη

Τα νέα αποτελεσματικά, ενέσιμα φάρμακα για την απώλεια βάρους φαίνεται πως έχουν μία απροσδόκητη συνέπεια στη σχέση των πολιτών με τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, όπως διαπιστώθηκε στις ΗΠΑ, καθώς οι ασθενείς, που ξεκινούν τη λήψη των συγκεκριμένων GLP- 1 φαρμάκων αδυνατίσματος, διαγιγνώσκονται με παθήσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία ή λαμβάνουν τα φάρμακα για να γίνουν επιλέξιμοι για άλλες επεμβάσεις, όπως δείχνουν τα αρχεία υγείας και οι συζητήσεις με τους γιατρούς.

Μια αποκλειστική ανάλυση εκατοντάδων χιλιάδων ηλεκτρονικών αρχείων ασθενών -από την εταιρεία δεδομένων υγείας Truveta- κατέγραψε μικρές αλλά μετρήσιμες, αυξήσεις σε αρχικές διαγνώσεις υπνικής άπνοιας, καρδιαγγειακής νόσου και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, σε διάστημα 15 ημερών από την αρχική συνταγογράφηση για χορήγηση GLP- 1 ενέσιμων φαρμάκων αδυνατίσματος μεταξύ 2020 και 2024.

Εκτός από καταστάσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία, σε ορισμένους ασθενείς συνταγογραφούνται τα φάρμακα για να χάσουν βάρος και να γίνουν επιλέξιμοι για σημαντικές επεμβάσεις, όπως μεταμοσχεύσεις οργάνων, θεραπείες γονιμότητας ή ολικές αρθροπλαστικές γονάτων, σύμφωνα με όσα δηλώνουν γιατροί και άλλοι ειδικοί στον τομέα της υγείας.

«Πρόκειται για μία κατηγορία ασθενών που στο παρελθόν ένιωθε στιγματισμένη από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και συχνά δεν ξαναπήγαινε στον γιατρό. Αλλά τώρα που βλέπουν πραγματικά τους εαυτούς τους να γίνονται πιο υγιείς, θέτουν ερωτήσεις στους γιατρούς και ασχολούνται περισσότερο, και νομίζω ότι βλέπουμε νέους ασθενείς», είπε η Δρ Rekha Kumar, ενδοκρινολόγος από τη Νέα Υόρκη, ειδικός στην ιατρική για την παχυσαρκία.

Τα Wegovy και Ozempic της Novo Nordisk’s και τα Zepbound και Mounjaro της Eli Lilly’s έχει αποδειχθεί ότι οδηγούν σε μέση απώλεια βάρους τουλάχιστον 15%.

Ο Andrew Friedson, διευθυντής οικονομικών της υγείας στο Ινστιτούτο Milken και τρεις άλλοι ειδικοί, αν και επισημαίνουν ότι ο αντίκτυπος των φαρμάκων στη συνολική χρήση της υγειονομικής περίθαλψης δεν είναι ακόμη σαφής και ότι οι νέες διαγνώσεις θα μπορούσαν να σημαίνουν υψηλότερες αρχικές δαπάνες, αποφαίνονται, ωστόσο, ότι η έγκαιρη ανίχνευση πολλών άλλων παθήσεων θα μπορούσε να εξοικονομήσει πόρους.

Στο ίδιο πλαίσιο, η Δρ. Courtney Younglove, ειδικευμένη στην παχυσαρκία και ιδρύτρια της κλινικής Heartland Weight Loss στο Overland Park, στο Κάνσας, επιβεβαιώνει ότι έχει παραπέμψει ασθενείς με παχυσαρκία για μακροχρόνια καθυστέρηση βασικών προληπτικών εξετάσεων, όπως τεστ Παπανικολάου, κολονοσκοπήσεων κ.α. «Πολλοί υπέρβαροι ασθενείς αποφεύγουν τους γιατρούς και τις συνήθεις εξετάσεις για χρόνια, λόγω του στίγματος και της προκατάληψης που συναντούν συχνά. Πολλοί άνθρωποι με παχυσαρκία παραλείπουν τις προληπτικές εξετάσεις».

Όταν ο ασθενής βρίσκει το θάρρος να ρωτήσει

Χαρακτηριστική είναι η προσωπική μαρτυρία 43χρονου ασθενή από το Σικάγο, του Phil (το πλήρες όνομά του δεν αναφέρεται για λόγους απορρήτου) που αποκάλυψε ότι, γενικά, απέφευγε τους γιατρούς πριν λάβει θεραπεία με GLP-1 στις αρχές του 2023. Όπως παραδέχτηκε, μίλησε στον γιατρό του για το φάρμακο μήνες αργότερα, αφού είχε χάσει περισσότερα από 30 κιλά, και έμεινε έκπληκτος από την υποστηρικτική του αντιμετώπιση. Αποφάσισε τότε να βοηθήσει και ο ίδιος περισσότερο τον εαυτό του και να ζητήσει βοήθεια για άλλες καταστάσεις που αντιμετώπιζε, συμπεριλαμβανομένου του εθισμού και ζητημάτων ψυχικής υγείας. «Μου έδωσε το θάρρος να ρωτήσω», είπε χαρακτηριστικά.

Η αύξηση των διαγνώσεων για συννοσηρότητες

Η ανάλυση της Truveta, διαπίστωσε ότι:

για κάθε 1.000 ασθενείς με πρώτη χορήγηση GLP-1, οι 42 διαγνώστηκαν με διαβήτη τύπου 2 μέσα σε 15 ημέρες το 2024, από 32 που είχαν διαγνωστεί το 2020.

Για την ίδια περίοδο, ο αριθμός των διαγνώσεις υπνικής άπνοιας ανά 1.000 ασθενείς αυξήθηκε από 8 σε 11 και ο αριθμός των διαγνώσεων καρδιαγγειακών παθήσεων αυξήθηκε από 13 σε 15.

Οι πιο παχύσαρκοι ασθενείς είχαν διπλάσιες πιθανότητες από τους ανθρώπους που ήταν υπέρβαροι να λάβουν διάγνωση διαβήτη τύπου 2 και τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με υπνική άπνοια, έδειξαν τα δεδομένα της Truveta.

Η ανάλυση βασίστηκε σε 33.630 συνταγές για πρώτη φορά GLP-1 για υπέρβαρους ή παχύσαρκους ασθενείς το 2020 και 224.496 τους πρώτους 10 μήνες του 2024.

Η Lilly περιορίστηκε να σχολιάσει ότι «είναι σημαντικό οι ενήλικες που ζουν με παχυσαρκία να λαμβάνουν κατάλληλη διάγνωση και να έχουν πρόσβαση σε φροντίδα βασισμένη σε στοιχεία».

Από τη μεριά της, η Novo Nordisk σχολιάσει μόνον ότι στόχος της είναι «να αντιμετωπίσει τις ανεκπλήρωτες ανάγκες για ένα ευρύτερο φάσμα ασθενών».

Προϋποθέσεις για χειρουργική επέμβαση

Η ResMed, η οποία πουλά συσκευές άπνοιας ύπνου, είχε αύξηση εσόδων κατά 11% για το οικονομικό έτος που έληξε τον Ιούνιο, μια τάση που η εταιρεία απέδωσε εν μέρει στα φάρμακα GLP-1. «Τα φάρμακα φέρνουν τους ανθρώπους στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, όπως ποτέ άλλοτε», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της ResMed, Μάικλ Φάρελ, στην πρόσφατη συνέλευση των μετόχων της εταιρείας.

Μια ανάλυση Truveta, μέσα στο 2023, διαπίστωσε ότι από το 2020 πολλά άτομα ξεκινούσαν θεραπεία με GLP-1 παρά το γεγονός ότι είχαν λιγότερο σοβαρούς δείκτες ασθένειας, συμπεριλαμβανομένου του ΔΜΣ, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα συγκεκριμένα φάρμακα χρησιμοποιούνται ευρύτερα ως προληπτικά εργαλεία.

Εκτός από τη θεραπεία καταστάσεων όπως η άπνοια ύπνου, τα φάρμακα για την απώλεια βάρους θα μπορούσαν να οδηγήσουν περισσότερους ασθενείς να πραγματοποιήσουν ολικές αρθροπλαστικές, δήλωσε η Sara Mallatt, διευθύντρια έρευνας στον τομέα της υγείας στην εταιρεία ανάλυσης αγοράς AlphaSense. «Καθώς ο ΔΜΣ των ασθενών μειώνεται, καθίστανται επιλέξιμοι για χειρουργικές επεμβάσεις που δεν θα έκαναν διαφορετικά», επισημαίνει.