Το αβέβαιο μέλλον των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) στη “Νέα Συρία”

Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), ισχυρός βραχίονας των δυνάμεων για την εξουδετέρωση των τρομοκρατών του Ισλαμικού Κράτους και σύμμαχος των ΗΠΑ,  βρέθηκαν εν μέσω του μεταβαλλόμενου συριακού τοπίου και στον απόηχο των ραγδαίων εξελίξεων στη χώρα, αντιμέτωπες με μια απρόβλεπτη πραγματικότητα, στην οποία οι «πραγματικές σταθερές» απομακρύνονται και οι υπολογισμοί για το μέλλον τους να παραπαίουν μπροστά σε αδυσώπητους πολιτικούς και στρατιωτικούς σχεδιασμούς. Η πτώση του συριακού καθεστώτος και η φυγή του Μπασάρ αλ Άσαντ αιφνιδίασε πολλούς τοπικούς και περιφερειακούς δρώντες στη Συρία, ιδιαίτερα όμως το SDF, το οποίο βρέθηκε ανάμεσα στην ακαμψία της πραγματικότητας και την ευελιξία της συνήθους τακτικής του.

Η επίθεση «Επιχείρηση Αυγή της Ελευθερίας» υπό την ηγεσία των πολιτοφυλάκων του Εθνικού Στρατού ήταν ένα «προειδοποιητικό καμπανάκι» που ώθησε το SDF να λάβει άμεσα μέτρα καταλαμβάνοντας περιοχές από τις οποίες ο συριακός στρατός είχε αποσυρθεί γύρω από το Χαλέπι.

• Ωστόσο, ο έλεγχος αυτός εξανεμίστηκε γρήγορα καθώς έγιναν σαφείς οι περιφερειακές και διεθνείς συνεννοήσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας.

Το σκηνικό δεν σταμάτησε με την απόσυρση των SDF από τις νέες θέσεις τους καθώς αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από παραδοσιακές περιοχές επιρροής τους, ενώ οι δυνάμεις της επιχείρησης «Αυγή της Ελευθερίας» προχωρούν σταθερά προς τη Μανμπίτζ, εν μέσω μιας στρατιωτικής δυναμικής που επανασχεδιάζει τον χάρτη της Συρίας.

• Στα ανατολικά, η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται καθώς οι δυνάμεις του SDF ανέλαβαν προσωρινά τον έλεγχο της Ντέιρ Εζόρ μετά την αποχώρηση των δυνάμεων του καθεστώτος. Όμως η πίεση των ΗΠΑ τους ανάγκασε να αποσυρθούν ανατολικά του ποταμού Ευφράτη.

Εδώ άρχισαν να διαμορφώνονται τα χαρακτηριστικά του αδιεξόδου για τις δυνάμεις των SDF, οι οποίες βασίζονταν σχεδόν αποκλειστικά στην κάλυψη των ΗΠΑ, βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωπες με σκληρά δεδομένα.

Το δίλημμα του SDF έγκειται στην αμετάβλητη δημογραφική διάσταση καθώς η περιοχή που ελέγχεται από τον SDF μετά την ήττα του ISIS έχει σαφή αραβική πλειοψηφία. Μεγάλες πόλεις όπως η Ράκα και η Ντέιρ Εζόρ, όπου οι Κούρδοι αποτελούν μειονότητα, αντιμετώπιζαν πάντα με καχυποψία αυτή την επιβαλλόμενη παρουσία, ενώ η κουρδική πλειοψηφία παρέμεινε περιορισμένη στο βορειοανατολικότερο τμήμα, στο Καμισλί και γύρω από αυτό.

• Οι αραβικές φυλές, οι οποίες επί μακρόν υπέφεραν από περιορισμούς, είδαν την πτώση του καθεστώτος ως μια νέα ευκαιρία να διευρύνουν τις πολιτικές τους επιλογές, αφού οι επιλογές τους περιοριζόταν στον SDF και στο καθεστώς που είχε συμμαχήσει με την πολιτοφυλακή.

Πλέον, με την ανάδυση μιας «νέας Συρίας», οι φυλές αυτές κλίνουν προς την ελπιδοφόρα διακυβέρνηση που φιλοδοξεί να οικοδομήσει ένα έθνος που υπερβαίνει τις θρησκευτικές και εθνοτικές ποσοστώσεις, απελευθερώνοντας τες.

Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτές οι φυλές δεν χρειάστηκαν τις πρόσφατες εξελίξεις για να κάνουν γνωστή την απόρριψη του ελέγχου των SDF, καθώς στο παρελθόν υπήρξαν πολλές αντιδράσεις, κάτι που ονομάστηκε «φυλετική επανάσταση» ως έκφραση της ασφυξίας τους από τις πολιτικές που τους επιβλήθηκαν με τη βία των όπλων.

• Οι επιλογές των SDF είναι περιορισμένες και σίγουρα υπάρχουν δεδομένες παραχωρήσεις, όπως συνομολογούν αναλυτές από την περιοχή. Οι δυνάμεις του Συριακού Δημοκρατικού Στρατού θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν το status quo, έστω και με υψηλό τίμημα που θα περιλαμβάνει το μοίρασμα του ορυκτού πλούτου της περιοχής τους, ιδίως του πετρελαίου, με αντάλλαγμα τη διατήρηση των ανεξάρτητων θεσμών και της στρατιωτικής πτέρυγας.

Ωστόσο, οι πρόσφατες εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι αυτή η επιλογή είναι ανέφικτη, καθώς ο SDF περιβάλλεται από ένα εχθρικό περιβάλλον που περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να τερματίσει την ύπαρξή του.

• Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αποτελούσαν το καταφύγιο των SDF, συγκαταλέγονται πλέον μεταξύ των αρχιτεκτόνων του νέου συριακού σκηνικού, σύμφωνα με τις περιφερειακές αντιλήψεις.

• Όσον αφορά την Τουρκία, είναι ένας σημαντικός παίκτης, που διαχειρίζεται με ακρίβεια τα νήματα του παιχνιδιού και προετοιμάζει το χρόνο για την αποφασιστική μάχη, είτε μέσω των άμεσων στρατιωτικών εργαλείων της είτε μέσω μιας πραγματικότητας που επιβάλλεται από τη γεωγραφία, την ιστορία και τη δημογραφία.

Προφανώς, η μάχη δεν θα είναι απλώς μια αντιπαράθεση μέσω των στρατιωτικών δυνάμεων στο έδαφος, αλλά θα γίνει η μάχη για την ύπαρξη τους, μπροστά σε ένα κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον που έχει φτάσει να απορρίπτει τον συνεχή έλεγχο των SDF.

Οι SDF συνειδητοποιούν ότι έχουν γίνει «ανεπιθύμητος καλεσμένος» στις αραβικές πόλεις που αναζητούν ένα διαφορετικό μέλλον και είναι θέμα χρόνου να ανάψει η μεγάλη αποφασιστική μάχη, όπου η αγνόηση της αλλαγής ή το ποντάρισμα στο παρελθόν να τους οδηγήσει μόνο στο να χάσουν τα πάντα.