ΣτΕ: Αντισυνταγματικός ο νόμος για τα ύψη των κτιρίων- Δεν έχει αναδρομική ισχύ

Σύμφωνα με ανακοίνωση του προέδρου του Δικαστηρίου, Μιχάλη Πικραμένου, η Ολομέλεια του ακυρωτοκού Δικαστηρίου έκρινε αντισυνταγματικές τις ρυθμίσεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), που προέβλεπαν κίνητρα για αυξημένη δόμηση και αύξηση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους με στόχο την κατασκευή περιβαλλοντικά φιλικών κτιρίων και τη δημιουργία χώρων πρασίνου.

Η απόφαση δεν έχει αναδρομική ισχύ. Ως εκ τούτου, οι οικοδομικές άδειες που έχουν ήδη εκδοθεί βάσει του ΝΟΚ παραμένουν σε ισχύ, ενώ οι εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη ή είχαν διακοπεί θα συνεχιστούν κανονικά.

• Στην απόφαση σημειώνεται ότι, παρόλο που οι ρυθμίσεις φαίνεται να προάγουν την περιβαλλοντική προστασία, στην πράξη οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στο οικιστικό περιβάλλον, όπως η υπερβολική αύξηση του ύψους των κτιρίων.

Επιπλέον, το Δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματική τη μη προσμέτρηση στους συντελεστές δόμησης συγκεκριμένων εσωτερικών χώρων (όπως πατάρια) και χώρων κύριας χρήσης 35 τ.μ. στο δώμα των οικοδομών, καθώς και την εξομοίωση των πισινών με φυτεμένες επιφάνειες.

Η επίσημη δημοσίευση της απόφασης αναμένεται μέσα στον Ιανουάριο.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του Προέδρου του ΣτΕ σχετικά με την απόφαση

Ι. Το σύστημα των διατάξεων του ΝΟΚ (άρθρα 10, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25), με το οποίο θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτηρίων, με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, αντίκειται στo άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος. Τούτο, όχι, κατ’ αρχήν, εξαιτίας του περιεχομένου τους, αλλά για τον λόγο ότι παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απ’ ευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση, και μάλιστα ουσιώδη, από τους ισχύοντες κατά το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης. Τα παρεχόμενα με τις διατάξεις αυτές κίνητρα πρέπει να έχουν ληφθεί υπ’ όψιν και να έχουν σταθμισθεί οι συνέπειές τους στο οικιστικό περιβάλλον κάθε περιοχής κατά το στάδιο του πολεοδομικού σχεδιασμού, κατόπιν ειδικής επιστημονικής μελέτης που να τεκμηριώνει τις περιεχόμενες στις διατάξεις αυτές ρυθμίσεις σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες και την εν γένει φυσιογνωμία κάθε οικισμού.

ΙΙ. Περαιτέρω, το Δικαστήριο έκρινε ότι αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης (δυνάμει του άρθρου 11 παρ. 6 του ΝΟΚ), των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια (άρ. 19 παρ. 2 του ΝΟΚ). Αυτά μπορούν να κατασκευάζονται προσμετρώμενα στον συντελεστή δόμησης. Αντιθέτως, δεν αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των έρκερ και των κλιμακοστασίων.

Κατόπιν τούτων, οι προσβαλλόμενες άδειες πρέπει να ακυρωθούν για τους παραπάνω λόγους.

ΙΙΙ. Τέλος, το Δικαστήριο, σταθμίζοντας αφενός τις αρχές της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης των διοικουμένων και αφετέρου το δημόσιο συμφέρον, έκρινε ότι τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει πριν από την παρούσα ανακοίνωση. Ο περιορισμός των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας δεν καταλαμβάνει εκκρεμείς δίκες.