Πάνω από 1 στους 5 ενήλικες παγκοσμίως έχει λοίμωξη από έρπητα των γεννητικών οργάνων

Περίπου 846 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας μεταξύ 15 και 49 ετών ζουν με λοιμώξεις από έρπητα των γεννητικών οργάνων – περισσότεροι από 1 στους 5 αυτής της ηλικιακής ομάδας παγκοσμίως – σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις, που δημοσιεύθηκαν σήμερα, και ανακοινώθηκαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

42 εκατομμύρια νέα περιστατικά καταγράφονται ετησίως με έρπητα των γεννητικών οργάνων

Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον 1 άτομο κάθε δευτερόλεπτο μολύνεται ή εκδηλώνει λοίμωξη από έρπητα των γεννητικών οργάνων.

Τις περισσότερες φορές, αυτές οι λοιμώξεις προκαλούν ελάχιστα ή καθόλου συμπτώματα. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, οδηγούν σε επώδυνες πληγές και φουσκάλες των γεννητικών οργάνων που μπορεί να επανεμφανίζονται σε όλη τη ζωή του ατόμου που μολύνθηκε, προκαλώντας σημαντική ενόχληση και συχνά απαιτώντας πολλαπλές επισκέψεις για υγειονομική περίθαλψη.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, περισσότεροι από 200 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 15 έως 49 ετών υπέστησαν τουλάχιστον ένα τέτοιο συμπτωματικό επεισόδιο το 2020.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Sexually Transmitted Infections, υποστηρίζει ότι χρειάζονται νέες θεραπείες και εμβόλια για τη μείωση των δυσμενών επιπτώσεων του ιού του έρπητα στην υγεία και τον έλεγχο της εξάπλωσής του.

«Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι με λοίμωξη από έρπη των γεννητικών οργάνων εμφανίζουν λίγα συμπτώματα, με τόσες πολλές λοιμώξεις ο έρπης των γεννητικών οργάνων εξακολουθεί να προκαλεί πόνο και αγωνία σε εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και καταπονεί ήδη υπερβολικά τα επιβαρυμένα Συστήματα Υγείας», δήλωσε η Δρ Meg Doherty, Διευθύντρια του Παγκόσμιου Προγράμματος HIV, Ηπατίτιδας και Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων (Global HIV, Hepatitis, and Sexually Transmitted Infections Programmes) του ΠΟΥ. «Απαιτούνται επειγόντως καλύτερες επιλογές πρόληψης και θεραπείας για τη μείωση της μετάδοσης του έρπητα και θα συμβάλουν επίσης στη μείωση της μετάδοσης του HIV», εξήγησε η ίδια.

Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για τον έρπητα

Οι υπάρχουσες θεραπείες μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα. Εκτός από πληγές, ο έρπης των γεννητικών οργάνων μπορεί, επίσης, μερικές φορές να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένου του νεογνικού έρπητα, μιας σπάνιας κατάστασης που είναι πιο πιθανό να συμβεί, όταν μια μητέρα αποκτά τη μόλυνση για πρώτη φορά στα τέλη της εγκυμοσύνης και στη συνέχεια μεταδίδει τον ιό στο μωρό της, κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Οι 2 τύποι του HSV

Υπάρχουν δύο τύποι του ιού του απλού έρπητα (HSV), γνωστοί ως HSV-1 και HSV-2, και οι δύο μπορεί να οδηγήσουν σε έρπητα των γεννητικών οργάνων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, 520 εκατομμύρια άνθρωποι το 2020 είχαν γεννητικό HSV-2, ο οποίος μεταδίδεται κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα. Από την άποψη της δημόσιας υγείας, ο HSV-2 των γεννητικών οργάνων είναι πιο σοβαρός, καθώς είναι πολύ πιο πιθανό να προκαλέσει επαναλαμβανόμενες εστίες, αντιπροσωπεύει περίπου το 90% των συμπτωματικών επεισοδίων και συνδέεται με τριπλάσιο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό HIV.

Σε αντίθεση με τον HSV-2, ο HSV-1 εξαπλώνεται κυρίως κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας μέσω της επαφής με το σάλιο ή το δέρμα με το δέρμα γύρω από το στόμα για να προκαλέσει στοματικό έρπητα, με τα πιο κοινά συμπτώματα να είναι έρπης ή στοματικά έλκη.

Σε άτομα χωρίς προηγούμενη μόλυνση, ωστόσο, ο HSV-1 μπορεί να αποκτηθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής για να προκαλέσει μόλυνση των γεννητικών οργάνων στην εφηβεία ή την ενήλικη ζωή. Εκτιμάται ότι 376 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων HSV-1 το 2020. Από αυτούς, 50 εκατομμύρια εκτιμάται ότι έχουν επίσης HSV-2 καθώς είναι δυνατό να έχουν και τους δύο τύπους ταυτόχρονα.

Ενώ οι εκτιμήσεις του 2020 δεν δείχνουν ουσιαστικά καμία διαφορά στον επιπολασμό του HSV-2 των γεννητικών οργάνων σε σύγκριση με το 2016, οι εκτιμώμενες λοιμώξεις από τον HSV-1 των γεννητικών οργάνων είναι υψηλότερες. Τα τελευταία χρόνια, αρκετές χώρες έχουν παρατηρήσει μεταβαλλόμενα πρότυπα μετάδοσης του HSV-1, με τις λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων των ενηλίκων να αυξάνονται καθώς μειώνονται οι στοματικές λοιμώξεις της παιδικής ηλικίας.

Η μειωμένη εξάπλωση του στόματος κατά την παιδική ηλικία μπορεί να συνδέεται με παράγοντες, όπως οι συνθήκες διαβίωσης με λιγότερο κόσμο και η βελτιωμένη υγιεινή, η οποία στη συνέχεια αυξάνει την ευαισθησία στον ιό σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι αυτές οι αυξήσεις μπορεί επίσης να αντικατοπτρίζουν εν μέρει αλλαγές στις μεθόδους και στις πρόσθετες πηγές δεδομένων.

«Το στίγμα γύρω από τον έρπητα των γεννητικών οργάνων σημαίνει ότι έχει συζητηθεί πολύ λίγο αυτό το ζήτημα υγείας, παρά το γεγονός ότι επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Δεν έχουν γίνει αρκετά για την αντιμετώπιση αυτής της κοινής λοίμωξης», δήλωσε ο Δρ. Sami Gottlieb, συγγραφέας της έκθεσης και ιατρός στο Τμήμα Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας και Έρευνας του ΠΟΥ. «Η διευρυμένη έρευνα και οι επενδύσεις στην ανάπτυξη νέων εμβολίων και θεραπειών για τον έρπη και η δίκαιη χρήση τους, θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο».

Αν και δεν είναι πλήρως αποτελεσματικά (τα εμβόλια) για να σταματήσουν τελείως την εξάπλωσή του, η σωστή και συνεπής χρήση προφυλακτικών μειώνει τους κινδύνους μετάδοσης του έρπητα. Τα άτομα με ενεργά συμπτώματα θα πρέπει να αποφεύγουν τη σεξουαλική επαφή με άλλα άτομα, καθώς ο έρπης είναι πιο μεταδοτικός όταν υπάρχουν πληγές. Ο ΠΟΥ συνιστά να παρέχεται εξέταση HIV στα άτομα με συμπτώματα έρπητα των γεννητικών οργάνων και, εάν χρειάζεται, προφύλαξη πριν από την έκθεση (PREP) για την πρόληψη του HIV.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τομεακή Στρατηγική Υγείας για τον HIV, την ιογενή ηπατίτιδα και τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις (Global Health Sector Strategy on HIV, viral hepatitis, and sexually transmitted infections) για την περίοδο 2022-2030, ο ΠΟΥ εργάζεται για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις λοιμώξεις από έρπητα των γεννητικών οργάνων και τα σχετικά συμπτώματα, τη βελτίωση της πρόσβασης σε αντιιικά φάρμακα και την προώθηση σχετικών προσπαθειών πρόληψης του HIV. Εργάζεται, επίσης, για να προωθήσει την έρευνα και την ανάπτυξη νέων εργαλείων για την πρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων από έρπητα, όπως εμβόλια, θεραπείες και τοπικά μικροβιοκτόνα.

Νωρίτερα μέσα στο 2024, μια νέα μελέτη έδειξε ότι οι λοιμώξεις από έρπητα των γεννητικών οργάνων δεν προκαλούν μόνο σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία αλλά και σημαντικό οικονομικό κόστος -που υπολογίζεται σε 35 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως παγκοσμίως- μέσω των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης και της απώλειας παραγωγικότητας.