ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά: Στο τραπέζι, αν και δειλά, το δίλημμα της κοινοβουλευτικής σύμπραξης
“Υφίσταται λόγος ύπαρξης της Νέας Αριστεράς μετά την απομάκρυνση του Στέφανου Κασσελάκη από τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ;“, διερωτώνται αρκετοί, λαμβάνοντας υπόψη και το δημοσκοπικό αποτύπωμα του κόμματος υπό τον Αλέξη Χαρίτση που παραμένει σχετικά ισχνό (στην μέτρηση της Alco κινείται κοντά στο 1%) κι ενώ παρατηρούνται τάσεις μετακίνησης στελεχών προς την πολιτική “μήτρα” της Κουμουνδούρου.
Ο “επαναπατρισμός” του Ανδρέα Νεφελούδη, πρώην Γ.Γ του υπουργείου Εργασίας επί διακυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα, θεωρείται προπομπός και άλλων επιστροφών, καθώς η εκλογή του Σωκράτη Φάμελλου αλλάζει άρδην τα δεδομένα που προκάλεσαν την περυσινή διάσπαση με την αποχώρηση, τότε, έντεκα βουλευτών. Από την άλλη, η κίνηση του κ. Χαρίτση να προτείνει ως υποψήφιο για την ΠτΔ τον επικεφαλής της ΑΑΔΕ Χρήστο Ράμμο άνοιξε τη συζήτηση για συνεργασία των κομμάτων της κεντροαριστεράς και έφερε σε δύσκολη θέση την Κουμουνδούρου.
Χθες, ο Αλέξης Χαρίτσης επανήλθε στην πρόταση του για την υποψηφιότητα Ράμμου για Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ζητώντας από τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων του προοδευτικού τόξου να συναντηθούν για το θέμα. Στην επιστολή του, με αποδέκτες τον Νίκο Ανδρουλάκη, τον Σωκράτη Φάμελλο, τον Δημήτρη Κουτσούμπα και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, ο Αλέξης Χαρίτσης επισημαίνει πως η προεδρική εκλογή είναι μια «σημαντική θεσμική στιγμή για τη λειτουργία του πολιτεύματος», ενώ περιγράφει την υποψηφιότητα Ράμμου ως «μια υποψηφιότητα που μπορεί, μεταξύ άλλων, να συμβολίσει την από κοινού δέσμευση των κομμάτων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης για την υπεράσπιση του κράτους δικαίου στη χώρα.
Το θέμα συζητείται στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, έφτασε ακόμα και στον Αλέξη Τσίπρα που ρωτήθηκε σχετικά από κορυφαία κομματικά στελέχη. Η άποψη που υπάρχει είναι πως πρόκειται μεν για ενδιαφέρουσα κίνηση, θεωρείται, όμως, πως έγινε βεβιασμένα και χωρίς να προϋπάρξει συνεννόηση, με αποτέλεσμα πιθανώς να “καεί”. Δεν είναι τυχαίο ότι σε πρόσφατη δημόσια εμφάνισή του (OT Forum) ο πρώην πρωθυπουργός αν και επισήμανε τον υψηλό συμβολισμό σχετικά με την υποψηφιότητα Ράμμου έθεσε το ερώτημα προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη γιατί δεν προτείνει την επανεκλογή της Κατερίνας Σακελαροπούλου.
Κύκλοι του ΣΥΡΙΖΑ ανέφεραν, απαντώντας έμμεσα στη Νέα Αριστερά, ότι ο Σωκράτης Φάμελλος ανέπτυξε στην ΚΕ αναλυτικά τη θέση του κόμματος για το ζήτημα της εκλογής του νέου ΠτΔ.
«Τώρα βρίσκεται σε επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί η κορυφαία -κοινοβουλευτικά και πολιτικά- συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2025. Θα συνεδριάσουν την επόμενη εβδομάδα, μετά τον προϋπολογισμό, τα συλλογικά μας Όργανα για αυτο το ζήτημα και θα απαντήσουμε και στο αίτημα Χαρίτση. Βεβαίως και δεν είμαστε αρνητικοί στον διάλογο με όλες τις προοδευτικές δυνάμεις, αλλά όλα πρέπει να γίνουν στην κατάλληλη ώρα.»
Εφόσον, ο πρωθυπουργός καταλήξει τελικά σε μία “δεξιά επιλογή”, όπως του ζητούν βουλευτές της Ν.Δ (Θάνος Πλεύρης, Νότης Μηταράκης, Νικήτας Κακλαμάνης, κ.ά), η υποψηφιότητα Ράμμου μπορεί να αποκτήσει πολιτική αξία. Εκείνο, ωστόσο, που αξιολογείται θετικά είναι πως η πρόταση Χαρίτση άνοιξε διαύλους επικοινωνίας μεταξυ της Νέας Αριστεράς και της Κουμουνδούρου.
ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά- “Πρόωρες” ιδέες περί κοινοβουλευτικής σύμπραξης
Ως προς το ερώτημα της εισαγωγής είναι αλήθεια πως είναι βάσιμο το ότι οι λόγοι της αποχώρησης των στελεχών της Νέας Αριστεράς πριν περίπου ένα χρόνο έχουν ουσιαστικά εκλείψει. Ο Στέφανος Κασσελάκης και το “θολό” στίγμα δεν υφίστανται πιά και ο Αλέξης Χαρίτσης πρέπει να βρει πειστικά επιχειρήματα που να δικαιολογούν την αυτόνομη πορεία, όταν, μάλιστα, αυτή δεν αποδίδει, ως φαίνεται, δημοσκοπικά. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, μάλιστα, η επιστροφή Νεφελούδη στα κομματικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ προβληματίζει και βουλευτές της Νέας Αριστεράς, οι οποίοι ουδέποτε έχασαν την επαφή με τους πρώην συντρόφους τους.
Δεν είναι, φυσικά, απλό, δεδομένου ότι η Νέα Αριστερά έχει ήδη συγκροτηθεί σε πολιτικό κόμμα, έχει αποκτήσει οργανωτική δομή και πολιτικό πρόγραμμα. Από την άλλη, όμως, δεν θεωρείται από αρκετούς λογικό να αποδυναμώνεται η εκπροσώπηση του ευρύτερου χώρου, ιδιαίτερα όταν η ηγεσία του νέου αυτού κόμματος απευθύνει προσκλήσεις συνεργασίας ακόμα και προς το ΠΑΣΟΚ.
Το δίλημμα του 26+11
Η “ιδέα” που συζητείται, αν και θεωρείται πρόωρη, αφορά τη δυνατότητα ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά να συνυπάρξουν, σε πρώτη φάση, κοινοβουλευτικά. Το άθροισμα των βουλευτών των δύο κομμάτων υπερβαίνει την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του ΠΑΣΟΚ και εφόσον κάτι τέτοιο καταστεί εφικτό, θα αποκτήσει ξανά τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Βουλή. Θα ήταν πραγματικά καινοφανές ένα κόμμα να χάνει λόγω αποχωρήσεων τη θέση αυτή αλλά να την ανακτά μέσω σύμπραξης δύο κοινοβουλευτικών ομάδων ξεχωριστών κομμάτων! Μετά την αποχώρηση της Ράνιας Θρασκιά προς το κόμμα Κασσελάκη ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πλέον 26 βουλευτές, όμως με την προσθήκη των 11 της Νέας Αριστεράς το νέο κοινοβουλευτικό σχήμα θα έφτανε τους 37, κατά έξι περισσότερους από τους 31 του ΠΑΣΟΚ.
Όσοι προωθούν αυτή την “ιδέα” τονίζουν πως τα δύο κόμματα μπορούν να διατηρήσουν την αυτονομία τους και η συνεργασία να αφορά την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Σε δεύτερο χρόνο και εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες μπορεί να μετασχηματιστεί και σε εκλογική σύμπραξη, πάντοτε, όμως, με διατήρηση της αυτονομίας. Άλλωστε, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φιλοδοξεί να διεκδικήσει την διακυβέρνηση στις επόμενες εκλογές -κάτι τέτοιο αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας-, άρα δεν υφίσταται καν θέμα απώλειας του μπόνους των 50 εδρών που με βάση το ισχύον εκλογικό σύστημα δεν απονέμεται σε συνασπισμούς κομμάτων.
Από την άλλη, ωστόσο, μία τέτοια κοινοβουλευτική συνεργασία θα δημιουργούσε πολιτικό γεγονός, αφενός με την ανάκτηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αφετέρου στον εσωτερικό ανταγωνισμό που εκδηλώνεται πλέον με το ΠΑΣΟΚ, το οποίο ο Σωκράτης Φάμελλος αποκάλεσε “βολική αντιπολίτευση”. Πρακτικά, δε, ο επικεφαλής μιας τέτοιας συνεργασίας -που δεν μπορεί να είναι άλλος από τον νεοεκλεγέντα αρχηγό του μεγαλύτερου κόμματος- θα μιλά αμέσως μετά τον πρωθυπουργό στις συνεδριάσεις της Βουλής, οι δε εκπρόσωποί της θα βρεθούν ξανά στη δεύτερη θέση των τηλεοπτικών πάνελ. Σε μία τέτοια περίπτωση εκτιμάται ότι θα υπάρξει και δημοσκοπικό αποτύπωμα με ωφελημένο τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ίσως αναγκαστεί η Χαριλάου Τρικούπη να σκεφτεί εκ νέου τα περιθώρια συνεννοήσεων και συνεργασίας. Ήδη στελέχη της ανανεωτικής πτέρυγας το συζητούν έντονα.
Η πίεση στο ΠΑΣΟΚ
Στην προοπτική, δε, των επόμενων εκλογών και εφόσον η Ν.Δ δεν αποκτήσει προβολή αυτοδυναμίας θα ανακύψουν σενάρια συνεργασιών για τη συγκρότηση κυβέρνησης. Οι εκτιμήσεις ορισμένων αναφέρουν ότι σε αυτή την περίπτωση ο Νίκος Ανδρουλάκης θα πιεστεί πολύ υπό το δίλημμα της κυβερνητικής σταθερότητας, ενώ προς την κατεύθυνση της κυβερνητικής σύμπραξης με τη Ν.Δ θα τον πιέσουν και κορυφαία στελέχη, όπως η Άννα Διαμαντοπούλου.
Για να συμβεί κάτι τέτοιο είναι προφανές πως πρέπει να αποκατασταθούν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ Φάμελλου και Χαρίτση και να αποκλειστούν εκείνα τα στελέχη που διέπονται από “ψυχροπολεμική” αντίληψη. Ως προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται ότι μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο οι ψύχραιμοι και ρεαλιστές των δύο πλευρών.