Συρία: Ασταμάτητοι οι τζιχαντιστές, καταλαμβάνουν συνεχώς πόλεις- “Πάμε στην Δαμασκό”- Ο ρόλος της Τουρκίας

Το σενάριο μίας δραματικής αλλαγής στην ισορροπία δυνάμεων στη Συρία προκαλεί παγκόσμια ανησυχία. Οι τζιχαντιστές αντάρτες προελαύνουν αήττητοι και με εντυπωσιακή ταχύτητα προς τη Δαμασκό, καταλαμβάνοντας πόλεις στρατηγικής σημασίας και διαμηνύοντας ότι στόχος είναι η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ. Ο συριακός στρατός εγκαταλείπει τα μέτωπα του πολέμου και υποχωρεί πυροδοτώντας τον προβληματισμό για την ικανότητα αντίδρασης της κυβέρνησης της Δαμασκού. Αντάρτες της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ βρίσκονται στις παρυφές της Χομς, της τρίτης μεγαλύτερης πόλης στη Συρία και μόλις 180 χιλιόμετρα από τη Δαμασκό.

Οι ολονύκτιοι ρωσικοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί στη γέφυρα Ραστάν, προς τη Χομς, δεν ανέκοψαν την πορεία τους, συνεχίζουν την προέλασή τους μετά την πανηγυρική κατάληψη της Χάμα.

Αντάρτες πυροβολούσαν στον αέρα, γκρέμισαν το άγαλμα του Σύρου προέδρου, έβαλαν φωτιά στο γιγάντιο πορτρέτο του κρεμασμένο σε δημοτικό κτίριο. «Η χαρά μας είναι η χαρά των αμάχων, συνεχίζουμε για τη Δαμασκό, Θεού θέλοντος», δήλωσε ένας από τους αντάρτες. Κάποιοι κάτοικοι της Χαμά βγήκαν στους δρόμους για να επευφημήσουν τους αντάρτες.

Όπως δήλωσε ο Μοχάμεντ Σαμπαχίι, κάτοικος της Χάμα: «Περιμέναμε αυτήν την ημέρα για πολύ καιρό. Φοβόμασταν να βγούμε έξω τη νύχτα και μας στέρησαν τα δικαιώματά μας».

Οι αντάρτες υποστηρίζουν ότι κατέλαβαν στρατιωτικό αεροδρόμιο έξω από τη Χάμα και ότι απελευθέρωσαν κρατούμενους από τη φυλακή της πόλης. Έπειτα από πέντε ημέρες πολιορκίας οι δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ υποχωρούν, διαβεβαιώνοντας ότι πρόκειται για ανασύνταξη.

Cae Deir Ezzor…Siria, al Oeste del Eufrates…
Las fuerzas SDF lideradas por EEUU han entrado en la ciudad de Deir Ezzor después de la retirada del ejército sirio de la ciudad en la margen izquierda del río Éufrates. pic.twitter.com/Sdn72v6PV4

— Joankelin Sánchez. (@joankelincuba) December 6, 2024

Ο Υπουργός Άμυνας της Συρίας, Αλί Μαχμούντ Αμπάς, ανέφερε πως: «Είναι ένα προσωρινό μέτρο τακτικής. Οι δυνάμεις μας παραμένουν αναπτυγμένες γύρω από την πόλη της Χάμα, πλήρως προετοιμασμένες και έτοιμες να εκτελέσουν τα εθνικά και συνταγματικά τους καθήκοντα».

Σε δήλωσή του, ο διοικητής της οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-ΣαμΧασάν Αμπντούλ Γκάνι προέτρεψε τον συριακό στρατό να αποχωρήσει, καλώντας τους ανώτερους στρατιωτικούς να αυτομολήσουν, σε δήλωση που μεταδόθηκε την Παρασκευή.

«Ερχόμαστε για εσάς, κατευθυνόμαστε προς τη Δαμασκό», λέει ο επικεφαλής της λέει σε βίντεο που κοινοποιήθηκε στο X, απευθυνόμενος στους στρατιώτες του καθεστώτος Άσαντ και τον υπουργό Άμυνας.

Hassan Abdul Ghani, commander of Hayat Tahrir al-Sham, declares his fighters are advancing towards Damascus.

In a video shared on X, he warns Syria’s military and defence minister, stating, "We’re coming for you."#Syria #HTS #Damascus pic.twitter.com/2kWoLjdQ7y

— British Pakistani Index (@PakistaniIndex) December 6, 2024

Οι σπόροι της ήττας του καθεστώτος βρίσκονταν σε αυτό. Είναι νεκρό εδώ και καιρό. Παρόλα αυτά, οι Ιρανοί επιχείρησαν να αναβιώσουν το καθεστώς, να κερδίσουν χρόνο, και αργότερα το στήριξαν οι Ρώσοι.

Νοτιότερα, δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι της Χομς, ειδικά μέλη της κοινότητας των αλεβιτών, στην οποία ανήκει κι ο πρόεδρος Άσαντ, εγκατέλειπαν την πόλη υπό το φόβο της προέλασης των ανταρτών.

Ο ΟΗΕ κάνει λόγο για 115.000 εκτοπισμένους σε μια εβδομάδα.

Καταιγιστικές είναι την ίδια ώρα οι εξελίξεις και στην ανατολική Συρία, με τις κυβερνητικές δυνάμεις να αποσύρονται από την πόλη Ντέιρ Ελ Ζορ κατευθυνόμενες κεντρικά, ενώ σύμφωνα με τις κουρδικές δυνάμεις οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους έχουν ανακαταλάβει εδάφη στην περιοχή.

Οι νίκες των ανταρτών έχουν προκαλέσει συναγερμό όλες τις δυνάμεις της περιοχής

Η ανησυχία εντείνεται και από τις σημερινές δηλώσεις του ηγέτη των συροκουρδικών δυνάμεων σχετικά με την ανασύνταξη δυνάμεων της ISIS που εκμεταλλευόμενες την ευρύτερη αναταραχή κατέλαβαν εδάφη στην περιοχή. Οι εξελίξεις στη Συρία προκαλούν την έντονη ανησυχία και του Νετανιάχου, ο οποίος βλέπει τους ισλαμιστές να φτάνουν μέχρι το Ισραήλ αν καταρρεύσει ο συριακός στρατός.

Η ταχύτητα των εξελίξεων στη Συρία έχει σημάνει συναγερμό σε όλους παίκτες της αυτής της περίπλοκης σύγκρουσης. Μέσα σε λίγες ώρες οι αντάρτες έφτασαν από τη Χάμα στα περίχωρα της Χομς και σύμφωνα με πληροφορίες του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τα κυβερνητικά στρατεύματα αποσύρονται τώρα και από αυτήν τη ζωτικής σημασίας πόλη.

O στρατός για την ώρα το διαψεύδει αλλά εάν τελικώς η είδηση επιβεβαιωθεί και οι αντάρτες καταλάβουν πλήρως την κομβική Χομς, τα πράγματα για τον Άσαντ θα είναι πάρα πολύ δύσκολα. Η Χομς είναι η πύλη για τη Δαμασκό η οποία κινδυνεύει τώρα να αποκοπεί και από τις παράκτιες περιοχές στα δυτικά που είναι και η βάση των υποστηρικτών του Άσαντ.

Σε μια σκηνή άκρως συμβολική καταστράφηκε ένα άγαλμα του πρώην προέδρου Χαφέζ αλ Άσαντ

Η σκηνή ήταν άκρως συμβολική: ένα άγαλμα του πρώην προέδρου της Συρίας Χαφέζ αλ Άσαντ καταστράφηκε από κατοίκους στην πόλη Χάμα μετά την είσοδο ανταρτών υπό την ηγεσία εξτρεμιστών ισλαμιστών στην πόλη, σύμφωνα με βίντεο που επαληθεύτηκαν από το Γαλλικό Πρακτορείο.

Βίντεο δημοσιεύτηκαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης χθες το βράδυ που δείχνουν το γκρέμισμα του αγάλματος, σε μια εικόνα που φέρνει στο νου την αποκαθήλωση και καταστροφή αγάλματος του πρώην προέδρου του Ιράκ Σαντάμ Χουσεΐν στην πλατεία αλ-Φαρντούς, στο κέντρο της Βαγδάτης, στις 9 Απριλίου 2003.

Syria Moto unawaka.
Asad na jambazi Putin wanapoteza control Syria.
Putin aagiza warusi wote kuondoka Syria.
Haya yana mahusiano na kipigo kilichoipata Hesbollah toka Kwa Israel hivi karibuni.
Hesbollah na Iran wangeweza kumsaidia Asad. Iran ina hofupic.twitter.com/JiNZmHOvEs

— benedict Leyan (@LeyanBenedict) December 6, 2024

Το άγαλμα του Χουσεΐν γκρεμίστηκε από ένα αμερικανικό τεθωρακισμένο όχημα και όταν έπεσε στο έδαφος εξοργισμένοι Ιρακινοί άρχισαν να το ποδοπατούν και να το σπάνε, μια εικόνα που έμεινε στην ιστορία ως η αρχή της πτώσης του πρώην δικτάτορα.

Deutsche Welle: Πώς εμπλέκεται η Τουρκία στις συγκρούσεις της Συρίας- Πού αποσκοπεί

Η Τουρκία παρακολουθεί με ικανοποίηση την αναζωπύρωση των συγκρούσεων στη Συρία, καθώς η κυβέρνηση Ερντογάν συνεχίζει να εμπλέκεται στη διαμάχη λόγω των διαφορών της με την κυβέρνηση του Μπασάρ Αλ Άσαντ. Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, η αποδυνάμωση των δυνάμεων που στηρίζουν τον Άσαντ έχει ενισχύσει την επιρροή της Άγκυρας στην περιοχή.

Σε διπλωματικό επίπεδο, η Άγκυρα εξακολουθεί να επιδιώκει τον συντονισμό των ενεργειών της με τη Ρωσία. Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, που στη Συρία χαρακτηρίζονται από έναν συνδυασμό συνεργασίας και αντιπαράθεσης, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αξίζουν προσεκτική παρακολούθηση.

Πριν από τέσσερα χρόνια, η Άγκυρα και η Μόσχα είχαν διαπραγματευτεί μια κατάπαυση του πυρός στη Συρία. Τώρα, ο Ερντογάν και ο Πούτιν συνομίλησαν ξανά τηλεφωνικά για τη Συρία. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Πούτιν ζήτησε από τον Τούρκο πρόεδρο να συμβάλει στην αποκατάσταση της σταθερότητας στη χώρα.

Σύμφωνα με το επίσημο αφήγημα της Τουρκίας, το συριακό καθεστώς ευθύνεται για το νέο κύμα βίας: «Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν για άλλη μια φορά ότι η Δαμασκός πρέπει να συμφιλιωθεί με τον λαό της και τη νόμιμη αντιπολίτευση», τόνισε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, απευθυνόμενος στον Άσαντ. Ο Φιντάν υποβάθμισε τον ρόλο των εξωτερικών παραγόντων: «Θα ήταν λάθος να εξηγήσουμε τα γεγονότα στη Συρία με οποιαδήποτε ξένη παρέμβαση».

Δεν είναι μυστικό ότι η Τουρκία έχει παρέμβει στρατιωτικά στη Συρία επανειλημμένα από την αρχή του εμφυλίου πριν από δεκατρία χρόνια, έχοντας αναπτύξει δικά της στρατεύματα στον Βορρά. Στις επίσημες δηλώσεις της Άγκυρας, ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αναφορά για τον ρόλο της Τουρκίας και των υποστηριζόμενων από αυτή μισθοφόρων στις πρόσφατες συγκρούσεις. Στην πραγματικότητα, μαχητές του αποκαλούμενου Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA), μιας σουνιτικής-αραβικής πολιτοφυλακής που χρηματοδοτεί και διοικεί η Τουρκία, συμμετείχαν στην προέλαση των τζιχαντιστών στο Χαλέπι.

Πράσινο φως για επιθέσεις

Οι μισθοφόροι της Άγκυρας ενδιαφέρονταν λιγότερο για την αντιπαράθεση με τις δυνάμεις του Άσαντ. Είχαν εντολή να πλήξουν τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), που ελέγχονται από Κούρδους και αποτελούν τον σημαντικότερο σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών στη βόρεια Συρία.

Η Άγκυρα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τι συμβαίνει στη βόρεια Συρία. Σύμφωνα με δημοσιεύματα που επικαλούνται δυνάμεις της συριακής αντιπολίτευσης προσκείμενες στις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, οι τουρκικές αρχές έδωσαν το πράσινο φως στις δυνάμεις των ανταρτών που εδρεύουν στην Ιντλίμπ να επιτεθούν στο Χαλέπι.

Εκ πρώτης όψεως, η διαταγή αυτή φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με την επίσημη πολιτική του Ερντογάν, ο οποίος επιδιώκει να ανοίξει απευθείας διάλογο με τον Άσαντ για μια πολιτική λύση. Ο Άσαντ έχει απορρίψει επανειλημμένα τις προτάσεις του Ερντογάν, χαρακτηρίζοντάς τες ως διαφανείς προσπάθειες «νομιμοποίησης της τουρκικής κατοχής στη Συρία».

Ο στόχος του Ερντογάν

Πολιτικοί παρατηρητές υποστηρίζουν ότι η Άγκυρα ενθάρρυνε -ή τουλάχιστον δεν εμπόδισε- την προέλαση των τζιχαντιστών, προκειμένου να τιμωρήσει τον Άσαντ για τη μη συνεργάσιμη συμπεριφορά του.

Αυτό εντάσσεται στη διττή στρατηγική της τουρκικής κυβέρνησης, που συνδυάζει στρατιωτικές και διπλωματικές ενέργειες στη Συρία. Στο πλαίσιο αυτό, ο Φιντάν επαίνεσε τη διαδικασία της Αστάνα, τις κοινές προσπάθειες Τουρκίας, Ρωσίας και Ιράν για μια λύση στη Συρία. Αυτό το Σαββατοκύριακο, οι τρεις χώρες σκοπεύουν να συναντηθούν ξανά.

Μένει να φανεί αν η Άγκυρα, η Μόσχα και η Τεχεράνη θα καταλήξουν σε κοινή θέση. Πιο πιθανή είναι μια προσέγγιση μεταξύ Τούρκων και Ρώσων. Σε αυτό το σενάριο, τα βλέμματα του Ερντογάν και του Πούτιν ενδέχεται να στραφούν πέρα από τη Συρία και στην Ουκρανία.

Ενδεχομένως, μια τουρκο-ρωσική πρωτοβουλία που θα οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός στη Συρία να αποτελέσει ένα είδος γενικής πρόβας για μια μεσολάβηση στον πόλεμο της Ουκρανίας. Ο Ερντογάν δεν επιθυμεί τίποτα περισσότερο από το να αναγνωριστεί διεθνώς ως μεσολαβητής και ειρηνοποιός. Ίσως στην Άγκυρα υπολογίζουν ότι τέτοιες σκέψεις θα τραβήξουν σύντομα και το ενδιαφέρον του Ντόναλντ Τραμπ.

Telegraph: Γιατί τo Ισραήλ προτιμά αποδυναμωμένο τον Άσαντ