ΣΥΡΙΑ: Πώς κατάφεραν οι αντάρτες να εκδιώξουν τον Άσαντ από πολλές επαρχίες σε 7 ημέρες

Έχουν περάσει επτά ημέρες από την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης «Αποτροπή της επίθεσης» που ανακοίνωσαν οι φατρίες της συριακής αντιπολίτευσης εναντίον περιοχών που ελέγχονται από τον στρατό του συριακού καθεστώτος, αλλά τα γρήγορα αποτελέσματά της, η έκταση των εδαφών που κατέλαβε και η κατάρρευση των δυνάμεων που συμμάχησαν με τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, αποτέλεσαν έκπληξη σε περισσότερα από ένα επίπεδα. Από στρατιωτικής πλευράς, το γεγονός ότι πολλές δυνάμεις του συριακού στρατού τράπηκαν σε φυγή πριν από την προέλαση της αντιπολίτευσης, ακόμη και χωρίς μάχη, εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ετοιμότητα και την πραγματική ικανότητά τους στο έδαφος, ενώ η απουσία της συνήθους αεροπορικής υποστήριξης από τη Ρωσία [σύμμαχο του Άσαντ] είναι ένα ζήτημα που πρέπει να απαντηθεί.

Από τη διεθνή πλευρά, η επίθεση της αντιπολίτευσης έρχεται σε μια πολύ λεπτή περιφερειακή κατάσταση, μετά την κατάπαυση του πυρός στο Λίβανο, τη συνεχιζόμενη ισραηλινή επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας και τα πολυάριθμα ισραηλινά πλήγματα κατά των δυνάμεων του Ιράν και της Χεζμπολάχ στη Συρία.

Τα πρώτα ερωτήματα που προέκυψαν καθώς επιταχύνονταν τα γεγονότα ήταν τι συνέβη, οι προετοιμασίες που προηγήθηκαν και πώς ξεκίνησε.

Ο Γουαέλ Αλουάν, ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Jusoor, αναφέρει στο Al Jazeera ότι μετά από περισσότερο από πέντε μήνες προετοιμασίας, οι ένοπλες παρατάξεις της αντιπολίτευσης στην Ιντλίμπ ξεκίνησαν μάχες μεγάλης κλίμακας εναντίον των δυνάμεων του καθεστώτος.

• Σύμφωνα με τον Αλουάν στις  27 Νοεμβρίου, οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης συναντήθηκαν και σχημάτισαν ένα κέντρο διοίκησης για τις επιχειρήσεις, ονομάζοντας τη μάχη Επιχείρηση Αποτροπής της Επιθετικότητας. Οι επιχειρήσεις ξεκίνησαν αρχικά στη δυτική ύπαιθρο της πόλης του Χαλεπιού και στη συνέχεια έπεσαν δεκάδες χωριά την πρώτη ημέρα, είπε.

Ο πολιτικός ερευνητής σημείωσε ότι η πρώτη γραμμή άμυνας δεν επηρέασε το ηθικό των δυνάμεων του καθεστώτος, όπως συνέβη τη δεύτερη ημέρα, όταν οι μπροστινές και οι πίσω γραμμές άμυνας άρχισαν να καταρρέουν, οι οδοί ανεφοδιασμού αποκόπηκαν και άρχισαν να κυκλοφορούν βίντεο και φωτογραφίες των δυνάμεων του καθεστώτος που διαφεύγουν.

Οι λόγοι για την απόσυρση πολλών δυνάμεων του καθεστώτος από τις βάσεις τους μπορεί να είναι πολύπλοκοι και μπορούν να αποδοθούν στον ίδιο τον συριακό στρατό, στις δυνατότητες της αντιπολίτευσης και στην προετοιμασία της για τη μάχη αυτή ή στις περιφερειακές συνθήκες στην περιοχή.

Ο στρατιωτικός και στρατηγικός εμπειρογνώμονας Χατέμ Αλ Φαλάχι συνοψίζει τους λόγους αυτούς ως εξής:

• Πρώτον: Η συριακή ενδοχώρα ήταν ιδιαίτερα προετοιμασμένη για μια εξέγερση κατά του συριακού καθεστώτος λόγω των κακών οικονομικών συνθηκών και των πρακτικών ασφαλείας σε αυτές τις περιοχές της Συρίας.

• Δεύτερον: Η υποστήριξη της Ρωσίας και του Ιράν προς το συριακό καθεστώς έχει μειωθεί σημαντικά λόγω των πρόσφατων γεγονότων και εξελίξεων στην περιοχή.

• Τρίτον: Το τελευταίο σημείο που σχετίζεται με τις εξελίξεις στην περιοχή έχει επίσης επισκιαστεί από την απόσυρση πολλών μαχητών της Χεζμπολάχ από το συριακό μέτωπο προς το Λίβανο λόγω των μαχών μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, γεγονός που έχει προκαλέσει μεγάλη σύγχυση στις συριακές άμυνες.

• Τέταρτον: Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης σπεύδουν να κερδίσουν τη μεγαλύτερη εδαφική έκταση στον συντομότερο δυνατό χρόνο, δίνοντας στις δυνάμεις του καθεστώτος καμία ευκαιρία να ανακτήσουν την ισορροπία τους, να στείλουν ενισχύσεις ή να ανακτήσουν την ανάσα τους σε αυτή την περιοχή.

• Πέμπτον: Κατά την περίοδο που προηγήθηκε της στρατιωτικής δράσης στο πλαίσιο της επιχείρησης «Αποτροπή της επίθεσης», υπήρξαν διεισδύσεις της αντιπολίτευσης σε περιοχές που ελέγχονται από τις δυνάμεις του καθεστώτος και οι δολοφονίες διοικητών πεδίου που εργάζονταν στον στρατό του συριακού καθεστώτος και στις υποστηρικτικές δυνάμεις.

Είναι φυσικό οι αναλυτές να υποστηρίζουν ότι τα κέρδη που πέτυχε η αντιπολίτευση μέσα σε μόλις 7 ημέρες υποδηλώνουν καλό σχεδιασμό και προετοιμασία από το κέντρο επιχειρήσεων που συγκρότησε η αντιπολίτευση για αυτή τη μάχη, αλλά ο ερευνητής του Jusoor προσθέτει και άλλες διαστάσεις:

• Πρώτον: Η ρωσική αεροπορική κάλυψη δεν ήταν παρούσα τις πρώτες ημέρες της μάχης για την υποστήριξη των δυνάμεων που είναι πιστές στο συριακό καθεστώς καθώς και των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης, της λιβανέζικης Χεζμπολάχ και διαφόρων ιρακινών φατριών, με αποτέλεσμα να δεχθούν βαριά πλήγματα και να υποφέρουν από δομική και οργανωτική δυσλειτουργία, ενώ εμφανίστηκαν εξαντλημένες και υποφέρουν από κακή ψυχολογική και ηθική κατάσταση.

• Δεύτερον: Η υλικοτεχνική υποστήριξη που άφησε το συριακό καθεστώς και οι υποστηρικτικές δυνάμεις στο πεδίο της μάχης και στις βάσεις από τις οποίες διέφυγαν, όπως αποθήκες πυρομαχικών, αντιαρματικοί πύραυλοι, η σύλληψη ιρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και ένας μεγάλος αριθμός τεθωρακισμένων οχημάτων και αρμάτων μάχης, ο οποίος είναι υπερδιπλάσιος από αυτόν που είχαν αρχικά σχεδιάσει οι φατρίες να εισέλθουν σε αυτή τη μάχη.

Σύμφωνα με τον αλ-Φαλάχι, ο καθορισμός του στόχου της μάχης ήταν σημαντικός για την πρόοδο και την επιτάχυνσή της, είπε, σημειώνοντας ότι η στρατιωτική επιχείρηση είχε ως στόχο να πλήξει την ιρανική επιρροή στην περιοχή, ιδίως στην περιοχή του Χαλεπιού, καθώς το Ιράν λέει ότι η πρώτη γραμμή άμυνας για την εθνική ασφάλεια του Ιράν είναι η πόλη του Χαλεπιού και η δεύτερη γραμμή άμυνας είναι η Μοσούλη.

Η πολιτική που υιοθέτησε η αντιπολίτευση ήταν μια σημαντική πτυχή της ασφαλούς προόδου της, είπε, καθώς δεν καταγράφηκαν περιπτώσεις κακοποίησης αμάχων στις περιοχές που κατέλαβαν, εκτός από την προστασία των κρατικών υπηρεσιών που βρίσκονται εκεί.

Όταν εξετάζουμε τις επιχειρήσεις «αποτροπής της επιθετικότητας» από τη σκοπιά της διεθνούς πολιτικής, οι διεθνείς και περιφερειακές σχέσεις του Σύρου προέδρου θα είναι το σημείο στο οποίο όλες οι διεθνείς πολιτικές συγκλίνουν στη συριακή γεωγραφία.

• Η Τουρκία, για παράδειγμα, υποστηρίζει τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης και οι δύο πλευρές μοιράζονται συμφέροντα σε περισσότερες από μία πτυχές, ενώ υπάρχει τουρκική δυσαρέσκεια για την έλλειψη δέσμευσης του συριακού καθεστώτος να επιστρέψει στη συμφωνία του Σότσι το 2019.

Η Τουρκία δεν ήθελε να προβεί σε καμία ενέργεια πριν ανακοινωθεί η κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο, διότι δεν θέλει να ειπωθεί ότι η Τουρκία προχώρησε σε κάτι που είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ ή που είναι ενάντια στα συμφέροντα των εχθρών του Ισραήλ.

Οι μάχες αυτές αποκάλυψαν το βαθμό στον οποίο ο συριακός στρατός ήταν σε θέση να επιβιώσει χωρίς την αεροπορική κάλυψη που παρείχε η Ρωσία ή χωρίς την υποστήριξη που παρείχαν το Ιράν, η Χεζμπολάχ ή οι ιρακινές παρατάξεις.

Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι μια οιονεί τουρκο-ρωσική συναίνεση, καθώς η Τουρκία είχε πιέσει για συναίνεση με το συριακό καθεστώς κατά την προηγούμενη περίοδο, αλλά το καθεστώς αρνήθηκε, οπότε η Ρωσία ήθελε να αποδείξει στο Ιράν και το καθεστώς ότι πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για αποφάσεις που μπορεί να είναι επώδυνες.

Είναι σαφές ότι υπάρχουν πολύ μεγάλες εξισώσεις στην περιοχή που δεν περιορίζονται μόνο στη Συρία ή στην Παλαιστίνη ή στο Λίβανο. Ολόκληρη η περιοχή πρόκειται να αλλάξει και αυτό σημαίνει ότι ο χάρτης δεν θα επιστρέψει σε αυτό που ήταν πριν ξεκινήσει η μάχη της «Αποτροπής της Επιθετικότητας».