Νότια Κορέα:Η πιο σύντομη “δικτατορία” στον κόσμο δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία-Τα σημάδια που αγνοήθηκαν

Για πολλούς που παρακολουθούν από το εξωτερικό, το ξαφνικό πολιτικό χάος στη Νότια Κορέα φαίνεται να ήρθε από το πουθενά. Αλλά στο εσωτερικό της χώρας υπήρχαν προειδοποιήσεις τους τελευταίους μήνες ότι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κορέας Γιουν Σουκ-γέολ ετοιμαζόταν να κηρύξει στρατιωτικό νόμο. Αναλυτές στη Δημοκρατία της Κορέας λένε ότι οι ανησυχίες είχαν αυξηθεί μετά την πλήρωση αρκετών βασικών στρατιωτικών θέσεων, που σχετίζονται με την άμυνα, την αντικατασκοπεία και τις πληροφορίες για τη Βόρεια Κορέα, από άτομα που αποφοίτησαν από την ίδια σχολή με τον πρόεδρο της χώρας Γιουν . Στελέχη της αντιπολίτευσης, υπέδειξαν ότι τα πρόσωπα αυτά θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην επιβολή του στρατιωτικού νόμου σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Η Νότια Κορέα κυβερνάται δημοκρατικά μόλις από το 1988, ενώ το προηγούμενο ιστορικό της στρατιωτικής-αυταρχικής διακυβέρνησης χρονολογείται από τον πόλεμο της Κορέας ενώ έγινε δημοκρατία μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 1980, και η στρατιωτική παρέμβαση στις πολιτικές υποθέσεις παραμένει ένα ευαίσθητο θέμα.

Κατά τη διάρκεια των δικτατοριών που προέκυψαν καθώς η χώρα ανοικοδομήθηκε από την καταστροφή του κορεατικού πολέμου 1950-53, οι ηγέτες κατά καιρούς κήρυξαν στρατιωτικό νόμο που τους επέτρεπε να τοποθετούν στρατιώτες μάχης, άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα στους δρόμους ή σε δημόσιους χώρους για να αποτρέψουν αντικυβερνητικές διαδηλώσεις.

• Από την εγκαθίδρυση της κυβέρνησης το 1948, έχουν εκδοθεί 12 στρατιωτικοί νόμοι. Ο πιο πρόσφατος στρατιωτικός νόμος κηρύχθηκε το 1979. Αλλά τέτοιες σκηνές είναι αδιανόητες για πολλούς σήμερα.

Η κήρυξη στρατιωτικού νόμου, από τον πρόεδρο Γιουν Σεοκ Γιούλ, για πρώτη φορά μετά από 45 χρόνια, τον οποίο ανακάλεσε έξι ώρες αργότερα, περιγράφεται ως πολιτική κρίση που προκλήθηκε από την ακραία πόλωση της πολιτικής της Νότιας Κορέας. Δεν ήταν απλώς ένα πολιτικό λάθος ή μια λανθασμένη εκτίμηση, αλλά αποτέλεσμα βαθιών διαιρέσεων στην πολιτική της Νότιας Κορέας και ένα ξέσπασμα δημόσιας δυσαρέσκειας.

Ο πρόεδρος Γιουν κήρυξε στρατιωτικό νόμο, επικαλούμενος απειλές από τη Βόρεια Κορέα και αντικρατικές δυνάμεις. Ο έκτακτος στρατιωτικός νόμος κηρύσσεται από τον πρόεδρο όταν η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου ή παρόμοιας εθνικής έκτακτης ανάγκης ή όταν η κοινωνική τάξη διαταράσσεται εξαιρετικά και η εκτέλεση των διοικητικών και δικαστικών λειτουργιών επηρεάζεται σημαντικά.

Μετά την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου, χιλιάδες διαδηλωτές διαδήλωσαν μπροστά από την Εθνοσυνέλευση απαιτώντας τη σύλληψη του Γιουν και μετά από έντονες αντιδράσεις από την Εθνοσυνέλευση και το κοινό, ο Γιουν ανακοίνωσε ότι θα άρει τον στρατιωτικό νόμο εντός έξι ωρών.

Ο Γιουν βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με αυξανόμενες εκκλήσεις να παραιτηθεί, αργά το βράδυ της Τρίτης, με το κύριο αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα να δηλώνει ότι θα επιχειρήσει να παραπέμψει τον Γιουν αν αρνηθεί να υποβάλει αμέσως την παραίτησή του. Ακόμη και οι ίδιοι οι βοηθοί του Γιουν προσφέρθηκαν να παραιτηθούν «μαζικά».

#BREAKING

🇰🇷 CNN — "We’re witnessing military vehicles LEAVE the area around the South Korea’s National Assembly" pic.twitter.com/mEBts0NJki

— Intelligence FRONT (@intelligencefnt) December 3, 2024

• Το διάταγμα στρατιωτικού νόμου του Γιουν περιελάμβανε ένα διάταγμα έξι σημείων που απαγόρευε τις πολιτικές δραστηριότητες και τα κόμματα, την «ψευδή προπαγάνδα», τις απεργίες και τις «συγκεντρώσεις που υποκινούν την κοινωνική αναταραχή». Το διάταγμα έθεσε επίσης όλα τα μέσα ενημέρωσης υπό την εξουσία του στρατιωτικού νόμου και διέταξε όλο το ιατρικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένων των απεργών γιατρών, να επιστρέψουν στην εργασία τους εντός 48 ωρών.

Η κίνηση αυτή έγινε δεκτή με έντονη καταδίκη και αμφισβητήθηκε ευρέως. Παρά την ανάπτυξη ελικοπτέρων στην οροφή του κοινοβουλίου, 190 βουλευτές κατάφεραν να εισέλθουν στο κτίριο και προχώρησαν σε ομόφωνη ψηφοφορία για την απόρριψη της δήλωσης του Γιουν και την έκκληση για άρση του στρατιωτικού νόμου. Στους δρόμους, εκατοντάδες διαμαρτυρήθηκαν και φώναζαν να συλληφθεί ο πρόεδρος.

Για την επιτυχή παραπομπή του Γιουν απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων στο νομοθετικό σώμα. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ελέγχουν από κοινού 192 από τις 300 έδρες της εθνοσυνέλευσης, οπότε θα χρειαστούν βουλευτές από το κόμμα του Γιουν για να ενταχθούν σε αυτά.

• Το γραφείο του προέδρου της Νότιας Κορέας δήλωσε ότι η κήρυξη στρατιωτικού νόμου αργά την Τρίτη ήταν δικαιολογημένη και εντός των ορίων του Συντάγματος, αναφέρει το Reuters ενώ αρνήθηκε ότι οι δυνάμεις επιβολής του στρατιωτικού νόμου παρενέβησαν στην πρόσβαση των βουλευτών στο κοινοβούλιο.

Ο Γιουν ανέτρεψε τη διαταγή λίγες ώρες αργότερα, αφού το κοινοβούλιο απέρριψε την προσπάθειά του να απαγορεύσει την πολιτική δραστηριότητα και να λογοκρίνει τα μέσα ενημέρωσης.

Αυτή είναι η πρώτη φορά που κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος στη Νότια Κορέα εδώ και περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, γεγονός που ανησυχεί τους συμμάχους.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες σταθμεύουν σχεδόν 30.000 στρατιώτες στη Νότια Κορέα για να την προστατεύσουν από τον πυρηνικά οπλισμένο Βορρά, εξέφρασαν αρχικά βαθιά ανησυχία για την κήρυξη και στη συνέχεια ανακούφιση που ο στρατιωτικός νόμος έληξε.

Η υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, αρμόδια για τον Ινδο-Ειρηνικό, Κάθριν Γουέστ, εξέδωσε ανακοίνωση, ζητώντας «ειρηνική επίλυση της κατάστασης, σύμφωνα με το νόμο και το σύνταγμα της Δημοκρατίας της Κορέας».

Ο Γιουν κέρδισε την προεδρία της Νότιας Κορέας στις προεδρικές εκλογές του 2022 με μικρή διαφορά 0,8%, αλλά ήταν βαθιά αντιδημοφιλής στο εσωτερικό της χώρας του, ιδίως από το αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα της Κορέας», καθώς «πίεζε για μια πιο σκληρή πολιτική για τη Βόρεια Κορέα, ασκώντας κριτική στις πολιτικές του προηγούμενου προέδρου, Μουν Τζε-ιν.

• Η δημόσια δυσαρέσκεια έχει φτάσει σε σημείο που δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί. Η Νότια Κορέα είναι παγκοσμίως γνωστή ως δύναμη της K-pop, του κινηματογράφου και της τεχνολογίας, αλλά στο εσωτερικό της μαστίζεται από βαθιά κοινωνική ανισότητα και οικονομική ανασφάλεια καθώς η εκτόξευση των τιμών των κατοικιών, η ανεργία των νέων και οι εντάσεις μεταξύ των γενεών έχουν γίνει σημαντικά σημεία αντιπαράθεσης στη νοτιοκορεατική πολιτική και η κοινωνική δυσαρέσκεια έχει οδηγήσει σε πολιτική πόλωση που έχει εντείνει την αντίδραση κατά των πολιτικών του Γιουν.

Η κήρυξη στρατιωτικού νόμου θα αποτελέσει μια σημαντική δοκιμασία για το μέλλον της δημοκρατίας στη Νότια Κορέα καθώς εκθέτει τα όρια της νοτιοκορεατικής δημοκρατίας και οι επιπτώσεις της στην πολιτική θα είναι εκτεταμένες.

Επιπλέον η πολιτική θέση του Γιουν είναι πιθανό να αποδυναμωθεί περαιτέρω και οι πολιτικές επιπτώσεις από το περιστατικό θα είναι μακροχρόνιες καθώς εάν η πολιτική της Νότιας Κορέας συνεχίσει να απομακρύνεται από την ακραία αντιπαράθεση, η αξιοπιστία του ίδιου του δημοκρατικού συστήματος θα μπορούσε να κλονιστεί σημειώνουν αναλυτές.