Le Monde/ Θα βγάλει τον χειμώνα ο Μισέλ Μπαρνιέ- Ο κίνδυνος για ένα “γαλλικό shutdown”

Η πτώση της κυβέρνησης, η οποία θα μπορούσε να γίνει την Τετάρτη (σήμερα), θα έβαζε τέλος στη διαδικασία για την έγκριση του προϋπολογισμού του 2025, είναι όμως πιθανά πολλά σενάρια για να αποφευχθεί ένα shutdown γαλλικού τύπου. Η Le Monde περιγράφει τις πιθανότητες για την κυβέρνηση στο Παρίσι και τις συνέπειες που ενδέχεται να προκύψουν.

Θα βγάλει τον χειμώνα ο Μισέλ Μπαρνιέ; Διαβλέποντας την έλλειψη πλειοψηφίας μεταξύ των βουλευτών, ο πρωθυπουργός τη Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου, ενεργοποίησε το άρθρο 49.3 του Συντάγματος για να προσπαθήσει να εγκριθεί ο προϋπολογισμός της Κοινωνικής Ασφάλισης χωρίς ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση.

Ως απάντηση, οι τέσσερις αριστερές ομάδες του Νέου Λαϊκού Μετώπου και η Εθνική Συσπείρωση ανακοίνωσαν την κατάθεση δύο ανεξάρτητων προτάσεων μομφής. Το ακροδεξιό κόμμα έχει ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή του να ψηφίσει την πρόταση της αριστεράς, η οποία θα πρέπει να κριθεί την Τετάρτη (σήμερα). Οι συνδυασμένες ψήφοι τους θα οδηγούσαν στην πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ, εξέλιξη που θα ανέστειλε τη διαδικασία έγκρισης όλων των υπό εξέταση δημοσιονομικών νομοσχεδίων.

Ωστόσο, χωρίς προϋπολογισμό που έχει ψηφιστεί και δημοσιευθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024, οι δημόσιες υπηρεσίες δεν θα είναι σε θέση να πληρώνουν τους μισθούς δημοσίων υπαλλήλων, να εξοφλούν κρατικούς προμηθευτές, τιμολόγια κ.λπ. Είναι αναπόφευκτο αυτό το shutdown (όπως αποκαλείται η αναστολή κυβερνητικών υπηρεσιών στις Ηνωμένες Πολιτείες αν δεν υπάρχει συναίνεση για τον προϋπολογισμό); Ποια είναι τα πιθανά σενάρια;

Εάν ανατραπεί η κυβέρνηση, τα δημοσιονομικά νομοσχέδια που εξετάζονται μέχρι τότε απορρίπτονται οριστικά, υποστηρίζουν οι νομικοί. «Αν πέσει η κυβέρνηση Μπαρνιέ, θα μπορούσε μόνο να εξασφαλίσει τη διεκπεραίωση «τρεχουσών υποθέσεων»», εξηγούν ο Aurélien Baudu, καθηγητής δημοσίου δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Λιλ, και ο συνάδελφός του από το Πανεπιστήμιο Paris Cité, Xavier Cabins.

Τι γίνεται τότε με το σχέδιο προϋπολογισμού του 2025;

Αν η πρόταση μομφής δεν συγκεντρώσει απόλυτη πλειοψηφία, η κυβέρνηση επιβιώνει, ο προϋπολογισμός υιοθετείται και παραπέμπεται στη Γερουσία (που έχει ήδη εκφραστεί θετικά). Σε περίπτωση υπερψήφισης μιας πρότασης μομφής, ο Εμμανουέλ Μακρόν πρέπει να διορίσει νέο πρωθυπουργό. Όμως, δεδομένων των πολιτικών συνθηκών και της δυσκολίας με την οποία προέκυψε το όνομα του Μισέλ Μπαρνιέ, είναι αβέβαιο αν βρεθεί γρήγορα ένας νέος ένοικος του Matignon.

Αν οριστεί νέα κυβέρνηση μέσα στον Δεκέμβριο και καταθέσει νέο προϋπολογισμό, αυτός δεν θα μπορεί να ψηφιστεί πριν από το 2025 οπότε θα πρέπει να κατατεθεί πρόταση για εφαρμογή του ειδικού νόμου που επιτρέπει τη συνέχιση εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2024. Αν αυτό το νομοσχέδιο καταψηφιστεί, είτε θα πρέπει ο πρόεδρος Μακρόν να χρησιμοποιήσει τις έκτακτες εξουσίες του άρθρου 16 του Συντάγματος και να πάρει δημοσιονομικά μέτρα χωρίς να περάσουν από το Κοινοβούλιο (κάτι που θεωρείται αναστολή της δημοκρατικής διαδικασίας), είτε θα γίνει το shutdown, εξέλιξη άνευ προηγουμένου στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Γαλλίας.

Για να αποφευχθεί το shutdown, παραμένει ένα ακόμη πιο υποθετικό σενάριο: η ενεργοποίηση του άρθρου 47 του Συντάγματος. Αυτό επιτρέπει στην κυβέρνηση να δημοσιεύσει το δημοσιονομικό της νομοσχέδιο με διάταγμα, χωρίς ψηφοφορία, εάν το Κοινοβούλιο δεν ψηφίσει επ’ αυτού μετά από εβδομήντα ημέρες. Αλλά η πιθανότητα ότι μια ανατραπείσα κυβέρνηση θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτό το άρθρο διχάζει τους νομικούς. «Η ανατραπείσα κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να καταφύγει σε μια εντολή βάσει του άρθρου 47, γιατί όταν πέφτει μια κυβέρνηση, εκπίπτουν και όλα τα νομοσχέδια που έχει καταθέσει», πιστεύει ο Xavier Cabannes. «Αυτό έχει μικρή προοπτική, ακόμη λιγότερο προηγούμενο, αλλά υπάρχει νομική οδός», είπε ο συνταγματολόγος Μπέντζαμιν Μορέλ. Από την άλλη πλευρά, οι πολιτικές συνέπειες θα ήταν βαρύτατες».

Πηγή: Le Monde/ απόδοση από το KREPORT