Bloomberg/Η γαλλική “καταιγίδα” εφιάλτης για την ευρωζώνη- Θα ρίξει η Λεπέν την κυβέρνηση Μπαρνιέ;

Σήμερα η μεγάλη ημέρα, λήγει το τελεσίγραφο της Λεπέν αφενός και, αφετέρου, στη Βουλή ψηφίζεται ο Προϋπολογισμός. Αν ο πρωθυπουργός Μπαρνιέ καταφύγει στο άρθρο 49 του Συντάγματος για να υιοθετηθεί ο Προϋπολογισμός χωρίς ψηφοφορία, προεξοφλείται ότι θα υποβληθεί ψήφος δυσπιστίας και θα ακολουθήσει η πτώση της κυβέρνησης.

Το Bloomberg επισημαίνει τους κινδύνους αποσταθεροποίησης της ευρωζώνης από μία οικονομική και πολιτική κρίση στη Γαλλία, αναφέροντας, μάλιστα, τις αναλογίες με την ελληνική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας.

Γράφει το διεθνές πρακτορείο (απόδοση KREPORT):

Μετά το στοίχημα των πρόωρων εκλογών του Εμανουέλ Μακρόν τον Ιούλιο, η αρχέγονη εχθρός του, Μαρίν Λεπέν, δοκιμάζει να ρίξει τα δικά της ζάρια. H ηγέτης της γαλλικής ακροδεξιάς αυτή την εβδομάδα τρόμαξε τις αγορές και ανάγκασε τον πρωθυπουργό Μισέλ Μπαρνιέ να αμύνεται, όταν απείλησε να ρίξει την κυβέρνησή του εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά της κατά της λιτότητας στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.

Η Λεπέν έχει πολλούς λόγους να πιέσει τους αντιπάλους της πριν από μια δικαστική απόφαση που θα μπορούσε να καταστρέψει τις προεδρικές φιλοδοξίες της. Ωστόσο, αντί να πάρει το ρίσκο να δεχτεί την πρόκλησή της, η κυβέρνηση του Μπαρνιέ έκανε την εξαιρετικά λογική κίνηση να προσφέρει παραχωρήσεις, ανακαλώντας τις αυξήσεις του φόρου ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα παιχνίδι αποκοτιάς με την ακροδεξιά δεν έχει νόημα, ενώ το κόστος δανεισμού της Γαλλίας έφτασε για πρώτη φορά αυτό της Ελλάδας και επίκειται η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αναμφίβολα χαίρεται που βλέπει τα γαλλικά δεινά να προστίθενται στα δεινά της Γερμανίας, πριν καν την πρώτη μυρωδιά μπαρουτιού στον εμπορικό πόλεμο που ετοιμάζει.

Λιγότερο σαφές είναι πού θα οδηγήσει αυτό το είδος αντιπαράθεσης. Η Γαλλία, η Νο. 2 οικονομία της ζώνης του ευρώ, δεν είναι η Ελλάδα του 2011. Η κυβέρνησή της έχει την υποστήριξη των Βρυξελλών και οι θεσμοί της θεωρητικά θα μπορούσαν να χειριστούν το χάος που θα προκαλούσε η κατάρρευση της κυβέρνησης. Ωστόσο, βρίσκεται στον πυρήνα της Ευρώπης. Ο συνδυασμός μεγαλόστομης πολιτικής και δημοσιονομικά ριψοκίνδυνων κινήσεων δεν εμπνέει εμπιστοσύνη σε μια ήπειρο όπου τα δημογραφικά στοιχεία και η παραγωγικότητα μειώνονται, ακόμα κι αν με υποχωρήσεις και συμβιβασμούς εγκριθεί ο προϋπολογισμός του Μπαρνιέ. Η μείωση του ελλείμματος της Γαλλίας από 6% σε 5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος είναι ηράκλειος άθλος: το πολυετές σχέδιο λιτότητας του Μπαρνιέ δεν έχει ιστορικό προηγούμενο και έρχεται σε μια περίοδο με σχεδόν μηδενική ανάπτυξη.

Οι κίνδυνοι στην εκτέλεσή του είναι μεγάλοι και το ίδιο ισχύει και για την εξάρτηση της Γαλλίας από τους ξένους επενδυτές που χρηματοδοτούν έναν τεράστιο βουνό χρέους. Η Γαλλία έχει περίπου 350 δισεκατομμύρια ευρώ (369 δισεκατομμύρια δολάρια) χρέους που λήγουν το επόμενο έτος, με πληρωμές τόκων 40 δισεκατομμυρίων ευρώ, ίσους με τον αμυντικό της προϋπολογισμό. Αυτά τα ποσά δεν ήταν γνωστά στους ψηφοφόρους και η κοινή γνώμη στρέφεται όλο και περισσότερο ενάντια στα μη δημοφιλή σχέδια αύξησης των φόρων του Μπαρνιέ. Αυτό εξηγεί γιατί η Λεπέν είναι πρόθυμη να αντισταθεί τόσο δυναμικά, λέει ο Christopher Dembik της Pictet Asset Management, και γιατί το κόμμα της στηρίζει τους αριστερούς αντιπάλους του στις δημοσιονομικά απερίσκεπτες προσπάθειές τους να ακυρωθεί η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Αυτό έχει ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας, αλλά δείχνει ότι ο λαϊκισμός δεν πεθαίνει εύκολα.

Με νέες βουλευτικές εκλογές να είναι πιθανές το επόμενο έτος και προεδρικές εκλογές το 2027, αυτό θα μπορούσε τελικά να εξελιχθεί σε κάτι μεγαλύτερο: Μια κρίση των θεσμών και της ελίτ. Στη Γαλλία ισχύει το σύστημα «ο νικητής τα παίρνει όλα», με μια ισχυρή κυβέρνηση στον πυρήνα του. Όταν λειτουργεί, λειτουργεί, αλλά όταν αποτυγχάνει, αποτυγχάνει παταγωδώς. Οι πρώτοι κλονισμοί ήρθαν αυτό το καλοκαίρι, με τον κίνδυνο κρίσης στις τάξεις των δημοσίων υπηρεσιών της Πέμπτης Δημοκρατίας, εάν το κόμμα της Λεπέν κατάφερνε να σχηματίσει κυβέρνηση. Αυτό δεν συνέβη, αλλά τώρα ο φόβος είναι ότι ο Μπαρνιέ και ο Μακρόν είναι ένα εύθραυστο δίδυμο που θα καθυστερήσει αλλά δεν θα αποτρέψει την πορεία του λαϊκισμού. Ο οικονομολόγος της HSBC Holdings Plc, Fabio Balboni, λέει ότι η Γαλλία αντιμετωπίζει μια «σημαντική» πρόκληση, με πολιτικούς κινδύνους πέρα από την έγκριση του προϋπολογισμού.

Υπάρχουν αναλαμπές ελπίδας μέσα στη ζοφερή ατμόσφαιρα στον πυρήνα της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι σαφώς πιο πρόθυμη να καλύψει το κενό ηγεσίας στην Ευρώπη, με τον επικεφαλής της Τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλρουά ντε Γκαλό, να αναφέρεται σε «σημαντικό περιθώριο» για χαλάρωση των επιτοκίων. Και οι επικείμενες εκλογές στη Γερμανία, το επόμενο έτος, φέρνουν αυξημένο πολιτικό ρίσκο, καθώς η βιομηχανική κρίση της χώρας και το εξαγωγικό μοντέλο της, που παραπαίει, την αναγκάζουν να αναθεωρήσει τη στρατηγική της.

Ωστόσο, η κατάσταση στη Γαλλία παραμένει εύθραυστη και ο Μπαρνιέ δεν έχει άλλη επιλογή από το να συνεχίσει να παίζει με τα κακά χαρτιά που έχει στο χέρι του. Έχει εμπειρία από αυτού του είδους τις κρίσεις. Είχε ηγηθεί της ενωμένης Ευρώπης κατά τη διάρκεια της κρίσης του Brexit. Ωστόσο, τώρα ηγείται μιας χώρας που μοιάζει περισσότερο με το Ηνωμένο Βασίλειο εκείνης της εποχής, ένα κοινοβούλιο χωρίς πλειοψηφία, το επενδυτικό κλίμα σε ατμόσφαιρα κηδείας και μια πολιτική τάξη που βάζει το κόμμα πάνω από το έθνος. Ο Μπαρνιέ έχει προειδοποιήσει ότι η Γαλλία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μιας «καταιγίδας» στις αγορές. Ο κίνδυνος δεν έχει παρέλθει ακόμα.