Σχολεία: “Φέρτε χαρτί… τουαλέτας από το σπίτι”-Απερίγραπτο μπάχαλο με βασικά αναλώσιμα-Ευθύνες δήμων και κράτους

Δεν γνωρίζουμε αν μεταξύ των αναγνωστών μας συμπεριλαμβάνονται γονείς μαθητών και μαθητριών που έχουν ακούσει από τα παιδιά τους ότι ο επικεφαλής της σχολικής μονάδας στην οποία φοιτούν τους τόνισε ότι μέχρι νεωτέρας θα πρέπει να φέρνουν χαρτί υγείας από το… σπίτι. Το γεγονός είναι απολύτως πραγματικό και έχει επαναληφθεί πολλές φορές εφέτος τόσο σε σχολεία των μεγάλων αστικών κέντρων όσο και της περιφέρειας. Επικρατεί ένα απερίγραπτο μπάχαλο με την τακτοποίηση και τη διαχείριση των δαπανών των σχολείων με συνέπεια να παρατηρούνται ελλείψεις ακόμα και σε πολύ βασικά υλικά (γραφική ύλη, χαρτιά, καθαριστικά κτλ).

Το πρόβλημα άρχισε να εντοπίζεται από την πρώτη ημέρα κατά την οποία άνοιξαν τις πύλες τους εφέτος οι σχολικές μονάδες. Με το νόμο που προβλέπει την κατάργηση των σχολικών επιτροπών σε δήμους που έχουν από 100 σχολεία και κάτω, η διαχείριση των δαπανών πέρασαν κατευθείαν στις οικονομικές δημοτικές υπηρεσίες, γεγονός που προκάλεσε βραχυκύκλωμα. Πολλοί δήμοι δεν προετοιμάστηκαν έγκαιρα με συνέπεια οι διευθυντές των σχολικών μονάδων να τρέχουν και να μην φτάνουν.

Και όμως, αυτοδιοικητική πηγή με μεγάλη εμπερία τόνισε στο Libre ότι η μετάβαση ήταν σχετικά απλή. “Ισως κάποιοι δήμοι να έπρεπε να τροποποιήσουν τους προϋπολογισμούς τους έτσι ώστε να εντάξουν κάποιες εξειδικευμένες δαπάνες τις οποίες τα προηγούμενα χρόνια δεν έκαναν. Αλλά από εκεί και πέρα η διαδικασία ήταν γνωστή. Για κάθε έσοδο και κάθε έξοδο υπάρχει συγκεκριμένος κωδικός και οι πληρωμές γίνονται μέσω αυτών”.

• Είναι σαφές ότι οι δήμοι θα έπρεπε παράλληλα να προχωρήσουν έγκαιρα, από το καλοκαίρι κιόλας, στη διενέργεια διαγωνισμών για την αγορά αναλώσιμων στα οποία θα συμπεριλαμβάνονταν και τα σχετικά σχολικά. Ελάχιστοι όμως έκαναν αυτό το βήμα. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα δήμου στα νότια προάστια της Αθήνας ο οποίος εδέησε να προχωρήσει στο σχετικό διαγωνισμό πριν από λίγες ημέρες, μήνα Νοέμβριο δηλαδή.

Επίσης, προκαλεί απορία το ότι οι δήμοι, ενώ συνήθως προχωρούν σε απευθείας αναθέσεις για… ψύλλου πήδημα (εκμεταλλευόμενοι και το γεγονός ότι το όριο της δαπάνης έχει ανέβει στα 60.000 ευρώ), εν προκειμένω δεν άσκησαν αυτό τους το δικαίωμα έτσι ώστε να εφοδιαστούν γρήγορα με αναλώσιμα οι σχολικές μονάδες τους.

Η αβελτηρία των δήμων βέβαια είναι μία όψη του νομίσματος. Η άλλη έχει να κάνει με τις ευθύνες του κράτους. Αλλωστε χρήματα από το κεντρικό προϋπολογισμό “φεύγουν” για τους δήμους και τις ανάγκες των σχολείων (υπάρχουν, επίσης, και κονδύλια που πάνε κατευθείαν στις σχολικές μονάδες). Ο νόμος για την κατάργηση των σχολικών επιτροπών στους περισσότερους δήμους ίσχυσε διότι τα προηγούμενα χρόνια διαπιστώθηκαν φαινόμενα αδιαφάνειας στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Η κεντρική διοίκηση ήταν ενήμερη γι’ αυτό καθώς οι ελεγκτικοί της μηχανισμοί είχαν εντοπίσει ουκ ολίγες προβληματικές περιπτώσεις.

• Ωστόσο, η αλλαγή του νόμου δεν συνοδεύτηκε από μία, στοιχειώδη έστω, αύξηση της χρηματοδότησης. Την ίδια ώρα που η ακρίβεια κυριαρχεί και καλπάζει, οι διευθυντές των σχολείων καλούνται να βρουν όσο το δυνατόν πιο συμφέρουσες λύσεις με τα χρήματα που έπαιρναν πέρυσι κα πρόπερσι. Γι’ αυτό άλλωστε είναι συχνό το φαινόμενο διευθυντές να δαπανούν χρήματα από την τσέπη τους (!) για τις ανάγκες των σχολείων τους όσο και αν αυτό ακούγεται παράδοξο.

Εκπαιδευτικής πηγές σημειώνουν ότι για να υπάρξει βελτίωση, οι επικεφαλής των σχολικών μονάδων θα πρέπει να ενημερώνονται επαρκώς και αναλυτικά από τους δήμους για τον νέο τρόπο διαχείρισης των κονδυλίων από τις οικονομικές υπηρεσίες έτσι ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες. Παράλληλα θα πρέπει να διαθέτουν και τη μίνιμουμ ελευθερία για να αποφεύγεται η γραφειοκρατία και οι καθυστερήσεις. Το κυριότερο: Οι δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης για τις ανάγκες των σχολείων (μιλάμε για τις καθημερινές ανάγκες λειτουργίας, για τα πολύ βασικά δηλαδή) θα πρέπει να αυξηθούν τουλάχιστον στο ύψος του πληθωρισμού. Το γιατί δεν χρειάζεται απάντηση…

• Στο ίδιο μήκος κύματος κυμάνθηκε η σχετική ανακοίνωση της Πανελλήνιας Επιστημονικής Ενωσης Διευθυντών/ντριών Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στον ιστότοπο alfavita.gr

Aυτή έχει ως εξής: “Το Διοικητικό Συμβούλιο της Πανελλήνιας Επιστημονικής Ένωσης Διευθυντών/ντριών Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με αφορμή τη δυσλειτουργική, συγκεχυμένη και  προβληματική κατάσταση που επικρατεί στις σχολικές μονάδες μετά την κατάργηση των Σχολικών Επιτροπών σε Δήμους με κάτω από 100 σχολικές μονάδες, η οποία τις έχει οδηγήσει σε οικονομική ασφυξία και αδυναμία λειτουργίας τους ακόμα και για τα στοιχειώδη ζητήματα καθημερινότητας,απευθύνει έκκληση προς τις πολιτικές ηγεσίες των Υπουργείων Εσωτερικών και Παιδείας:

Να παρέμβουν  άμεσα ώστε να καθοριστεί ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο χρηματοδότησης και προμήθειας των σχολικών μονάδων με όλα τα απαραίτητα για τη λειτουργία τους υλικά.

Το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να είναι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ, να χαρακτηρίζεται από πλήρη ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ, να είναι δεσμευτικό για όλους τους Δήμους της χώρας και να διασφαλίζει ότι θα καλύπτεται έγκαιρα το σύνολο των αναγκών των σχολικών μονάδων.

Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αυξηθεί η κρατική χρηματοδότηση για τις σχολικές μονάδες, η οποία παραμένει παγωμένη εδώ και χρόνια, τη στιγμή που όλα τα κόστη που σχετίζονται με την καθημερινή λειτουργία τους έχουν ακριβύνει σημαντικά”.