Οι συγκλονιστικές περιγραφές Χρυσοχοΐδη στο βιβλίο του “Στον ίδιο δρόμο”: Η “17Ν”, οι πληροφοριοδότες, η έκρηξη στην Κατεχάκη που σκότωσε τον Γιώργο Βασιλάκη

Στην πορεία μέχρι την εξάρθρωση της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη» αναφέρεται ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του «Στον ίδιο δρόμο» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη, αλλά περιγράφει και γεγονότα που σημάδεψαν την Ελλάδα τα επόμενα χρόνια. Τον Φεβρουάριο του 1999 και μετά την υπόθεση Οτσαλάν ο κ. Χρυσοχοΐδης ανέλαβε για πρώτη φορά το χαρτοφυλάκιο του τότε υπουργείου Δημόσιας Τάξης. «Πρόεδρε, εκεί είναι ο λάκκος με τα φίδια», είχε πει τότε απαντώντας στο τηλεφώνημα του Κώστα Σημίτη. 

Η «Καθημερινή» δημοσιεύει επιλεγμένα αποσπάσματα του βιβλίου.

Η εντολή Σημίτη

Δέκα μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου και ενώ είχα πέσει ήδη σε πολύ βαθιά νερά, με κάλεσε ο Σημίτης στο Μαξίμου. Είχαμε ήδη οικειότητα μεταξύ μας από τα χρόνια που είχα διατελέσει υφυπουργός του, οπότε διόλου δεν ξαφνιάστηκα που τον είδα να βγάζει το μπλοκάκι και το μολύβι του. Εγώ τον ενημέρωσα για τα θέματα που ήδη είχα βάλει σε προτεραιότητα, της διαφθοράς και των παράνομων αλλοδαπών. Εκείνος μου είπε: «Καλά κάνεις με αυτά, αλλά με το θέμα της τρομοκρατίας ασχολήθηκες καθόλου; Ενημερώθηκες;». Μαγκωμένος εγώ, απάντησα αρνητικά. «Κοίτα να δεις», είπε κοφτά, «η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας είναι το πρώτιστο σου θέμα. Και απολύτως επείγον». (…) «Θα ασχοληθείς πάνω απ’ όλα με αυτό το θέμα, συστηματικά», μου είπε επί λέξει. «Πρέπει να το λύσουμε οπωσδήποτε».

Οι συναντήσεις με τον Χι

Μεσοκαλόκαιρο του 2001, αμέσως μετά την τοποθέτηση Νασιάκου στην αρχηγία, ένας παλιός φίλος μού διεμήνυσε ότι κάποιος που δεν γνωρίζω θέλει να με δει και να μου δώσει στοιχεία για το θέμα της τρομοκρατίας. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος μου μίλησε αρχικά στο τηλέφωνο, μου συστήθηκε ως Χι, γι’ αυτό κι εγώ έτσι τον αποκαλούσα στη συνέχεια. Μου ζήτησε απόλυτη εχεμύθεια και την προστασία μου, αφού θα μου εξέθετε στοιχεία και γεγονότα για τις τρομοκρατικές οργανώσεις.

Ο Χι μάς άνοιξε πρώτη φορά τα μάτια για συγκεκριμένα πρόσωπα που είχαν συμμετοχή στη 17Ν. Μας μίλησε αρχικά για τον άνθρωπο «με το κουλό χέρι», όπως τον έλεγε –μιλούσε για τον Παύλο Σερίφη, όπως διαπιστώσαμε αργότερα–, που είχε συμμετάσχει στη δολοφονία του Γουέλς. Επίσης, ο Χι μάς μίλησε για τον πιο δραστήριο στρατολόγο της οργάνωσης, που ωστόσο δεν ήταν καθόλου βέβαιο ότι συμμετείχε σε χτυπήματα. Δεν γνώριζε πρόσωπα ούτε και ονόματα, η συνεισφορά του ωστόσο ήταν πολύτιμη για δύο λόγους. Μας αποκάλυψε τον τρόπο σκέψης, το πολιτικό και ψυχικό υπόβαθρο των ανθρώπων αυτών, και μέσα από τις περιγραφές περιστατικών φωτογράφισε πρόσωπα για τα οποία υπήρχαν ενδείξεις από την πλευρά της αστυνομίας. Έτσι μπόρεσε η υπηρεσία και ταυτοποίησε τον Βασίλη Τζωρτζάτο, τον ίδιο αυτόν άνθρωπο που είχε προσαχθεί το 1992 στην Ασφάλεια, όταν παρακολουθούσε τον Αμερικανό στρατιωτικό ακόλουθο Μακιντάιρ και αφέθηκε ελεύθερος λόγω έλλειψης στοιχείων. Τέλος, ο Χι αναφέρθηκε στον «Ψηλό», όπως τον αποκαλούσε. Αυτός, μας είπε, ήταν ο αρχηγός της οργάνωσης. Ισχυρίστηκε ότι δεν ήξερε το πραγματικό του όνομα, αν και τον είχε συναντήσει στην αρχή της μεταπολίτευσης. Για τα ελληνικά δεδομένα, ο Γιωτόπουλος ήταν όντως ψηλός, και με όσα μας είπε ο Χι γι’ αυτόν βεβαιωθήκαμε ότι είχαμε βάλει στο στόχαστρο το σωστό άτομο.

Η έκρηξη στον Πειραιά

Το Σάββατο 29 Ιουνίου (σ.σ. 2002) ήμουν στη Βέροια με καλούς φίλους από τα παλιά. (…) Λίγο μετά τις έντεκα χτύπησε το τηλέφωνό μου. Ήταν ο Νασιάκος, ο αρχηγός της αστυνομίας. «Έχουμε ένα περιστατικό στο λιμάνι του Πειραιά, μια έκρηξη βόμβας, και υπάρχει τραυματίας», μου είπε. «Σε παρακαλώ, κοίτα να μην το φορτωθούμε κι αυτό», του είπα, θεωρώντας ότι είναι δικαιοδοσία του λιμενικού, λόγω του τόπου της έκρηξης. Αλλά τότε μου είπε τη φράση-κλειδί: «Είναι σοβαρό, κύριε υπουργέ, γιατί ο τραυματίας είναι ο δράστης».

(…) «Ο Σύρος κι εγώ πιστεύουμε ότι είναι πολύ πιθανό να έχουμε εδώ 17 Νοέμβρη, γιατί ο μηχανισμός ενεργοποίησης της βόμβας ήταν ρολόι, χαρακτηριστικό των δικών τους ενεργειών».

Η γιάφκα της οδού Πάτμου

Την Τετάρτη το μεσημέρι, και ενώ στα πρωτοσέλιδα όλων των εφημερίδων φιγουράριζε από το πρωί η φωτογραφία του Σάββα Ξηρού, μου τηλεφώνησε ο Αντώνης Καρακούσης, διευθυντής τότε στην εφημερίδα «Καθημερινή», λέγοντάς μου ότι μια κυρία είδε στην εφημερίδα τη φωτογραφία του τρομοκράτη και τον αναγνώρισε. Της τηλεφώνησα αμέσως και η κυρία μού είπε ότι το εν λόγω άτομο ερχόταν τακτικά σε ένα διαμέρισμα ακριβώς απέναντι από το σπίτι της, στην οδό Πάτμου στα Πατήσια. Νωρίς το απόγευμα, με ένα από τα κλειδιά του Ξηρού, ο Δημητρόπουλος με τους άντρες του άνοιξε το διαμέρισμα της Πάτμου και επικοινώνησε μαζί μας λέγοντάς μας ότι βρισκόταν αναμφίβολα μέσα σε γιάφκα της οργάνωσης. Μου μιλούσε στο κινητό και η φωνή του τρεμόπαιζε από συγκίνηση. Μου ανέφερε τι έβλεπε καθώς κινούνταν μέσα στο διαμέρισμα: «Τώρα βλέπω μπροστά μου τη σημαία της 17Ν… Τώρα…». Έμεινε άφωνος, καθώς βρέθηκε μπροστά στον τοίχο, φωτογραφία του οποίου είχε στείλει στις εφημερίδες η οργάνωση, με τη σημαία περιστοιχισμένη από πορτρέτα του Μαρξ, του Άρη Βελουχιώτη και του Τσε Γκεβάρα, και από κάτω στημένα διάφορα όπλα.

Ο «Λάμπρος»

Ο Μιχάλης Οικονόμου μεταφέρθηκε αμέσως με το ελικόπτερο πίσω στην Αθήνα, στη ΓΑΔΑ, όπου τον περίμεναν ο Σύρος με τον Διώτη. Ο εισαγγελέας τού είπε ότι ο αριθμός ταυτότητας δεν δείχνει κανέναν Μιχάλη Οικονόμου, παρά μια άγνωστη γυναίκα. Και μετά ανέλαβε ο Σύρος, που του είπε ορθά κοφτά: «Δεν σε λένε Μιχάλη Οικονόμου και το ξέρουμε. Τι έχει γίνει;». «Ασ’ τα αυτά», του απάντησε εκείνος, αποφασισμένος πια ότι το παιχνίδι είχε τελειώσει, «αυτός που ήθελες είμαι, αυτός που γράφουν οι εφημερίδες». (Το όνομα του φερόμενου ως αρχηγού είχε στο μεταξύ διαρρεύσει.) «Ποιος δηλαδή;», ξαναρώτησε ο Σύρος, για να πάρει την πολυπόθητη απάντηση: «Ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος. Μη με ρωτήσεις τίποτε άλλο, δεν ξέρω το παραμικρό, αλλά και να ξέρω, δεν θα μιλήσω».

Βόμβα στην Κατεχάκη

(…) Ο Γιώργος Βασιλάκης είχε αρχίσει να ελέγχει έναν έναν τους φακέλους της αλληλογραφίας μου. Ένας φάκελος μεγέθους Α3 έγραφε πάνω ως αποστολέα τον φυγόδικο Χρήστο Καραβέλα, γνωστό σε όλους από τον Τύπο εκείνη την εποχή ως στέλεχος της Siemens, για την οποία είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο τον προηγούμενο χρόνο. Ο Γιώργος άνοιξε τον φάκελο, που είχε κυψελίδες στο εσωτερικό περίβλημα. (…) Έτσι όπως άνοιξε ο Γιώργος το ντοσιέ, ο εκρηκτικός μηχανισμός που περιείχε εξερράγη. Η έκρηξη έκανε ολόκληρο το κτίριο της Κατεχάκη να σειστεί. Το ωστικό κύμα διέλυσε την πόρτα του γραφείου του, όπως και τα τζάμια όλου του ορόφου. (…) Παντού γύρω μου υπήρχαν συντρίμμια, κομμάτια μπετόν, ξύλου και γυαλιού. Προσπαθώντας να είμαι όσο πιο ψύχραιμος γινόταν, άρχισα να φωνάζω τα ονόματα συνεργατών που ήξερα ότι βρίσκονταν ακόμα στο γραφείο. Ένας δεν ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά μου, ο Γιώργος Βασιλάκης. Ήταν εφιαλτική η σκηνή που αντίκρισα μπαίνοντας στο γραφείο του. Ο ίδιος κειτόταν στο πάτωμα με το σώμα του διαμελισμένο. Η βόμβα είχε εκραγεί στα χέρια του. Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψω την εικόνα του νεκρού υπασπιστή μου, που δεν αναγνωριζόταν, μια εικόνα που δεν θα ξεχάσω ποτέ όσο ζω.

H Marfin

Το περιστατικό της Marfin ήταν από αυτά που με σημάδεψαν ως άνθρωπο και ως πολιτικό. Οι έρευνες της αστυνομίας ξεκίνησαν αμέσως, κράτησαν καιρό, μα δυστυχώς απέβησαν άκαρπες. Όταν επέστρεψα στο υπουργείο το 2019, ο φάκελος Marfin ξανάνοιξε, τα στελέχη της αρμόδιας υπηρεσίας εργάστηκαν φιλότιμα, ωστόσο με την αποχώρησή μου δεν γνωρίζω τη συνέχεια. Θεωρώ κηλίδα για τη δημοκρατία και ντροπή τη μη εξιχνίαση του εγκλήματος αυτού και τη μη απόδοση δικαιοσύνης. Ντροπή επίσης και ασέβεια στη μνήμη των θυμάτων αποτελούν οι διάφορες θεωρίες που κυκλοφόρησαν για το ποιος είναι υπεύθυνος για αυτήν τη σφαγή. Είναι καθήκον των διωκτικών αρχών και της δικαιοσύνης να διαλευκάνουν την υπόθεση και να τιμωρήσουν όσους εμπλέκονται, έστω και μετά από τόσα χρόνια.

Μέρκελ για το δημοψήφισμα του 2015: “Ο Τσίπρας μας άφησε άφωνους, ήταν καλά σχεδιασμένη στρατηγική”- Το παρασκήνιο και οι διάλογοι στα απομνημονεύματα της “σιδηράς κυρίας”