Ουκρανία:Πόσο ανεξέλεγκτες είναι οι εξελίξεις μετά το διάγγελμα Πούτιν-Oreshnik, ATACMS, Storm Shadow για διαπραγματευτικό πλεονέκτημα

Ο απερχόμενος αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν μαζί με το «πράσινο φως» για ουκρανικά πλήγματα στη ρωσική επικράτεια άνοιξε και τον “Ασκό του Αιόλου” καθώς έκτοτε οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές στο πολεμικό μέτωπο αλλά και στη ρητορική με αποκορύφωμα το διάγγελμα του Ρώσου προέδρου για παγκόσμιο χαρακτήρα της σύγκρουσης. Ο Πούτιν σημείωσε πως η χώρα του θα «ενημερώνει τους πολίτες πριν από αντίστοιχα χτυπήματα» και δεν παρέλειψε να σημειώσει πως αυτή η προειδοποίηση δεν αφορά μόνο την Ουκρανία, αλλά κάθε σημείο από το οποίο φεύγουν ή προγραμματίζονται τα δυτικά όπλα που πλήττουν στόχους στα εδάφη του.

Σύμφωνα με το BBC, υπάρχει η αίσθηση ότι η Μόσχα μεγιστοποιεί τα κέρδη της και ο Μπάιντεν εγκαταλείπει τις κόκκινες γραμμές που είχε για καιρό πριν ο Τραμπ προσπαθήσει να υλοποιήσει τον ισχυρισμό του ότι θα τερματίσει τον πόλεμο σε 24 ώρες (κάτι που δεν έχει πει πώς θα καταφέρει).

Η Ουκρανία ήδη προχώρησε σε επιθέσεις βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος χρησιμοποιώντας τους πυραύλους ATACMS, ενώ οι ΗΠΑ στέλνουν και νάρκες κατά προσωπικού ως τμήμα της νέας στρατιωτικής βοήθειας ύψους σχεδόν 300 εκατομμυρίων δολαρίων. Αναφέρει ότι αυτό που προκάλεσε την αλλαγή στάσης του Μπάιντεν φαίνεται ότι ήταν η άφιξη χιλιάδων Βορειοκορεατών στρατιωτών που αναπτύχθηκαν στη γραμμή του μετώπου, κάτι που οι ΗΠΑ θεωρούν ως «τεράστια κλιμάκωση».

• Ο Βλαντίμιρ Πούτιν απάντησε με την αλλαγή του πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας, χαλαρώνοντας τους όρους χρήσης πυρηνικών όπλων από τη μεριά της Μόσχας. Αυτό «ουσιαστικά εξαλείφει» την πιθανότητα ήττας στο πεδίο της μάχης, υποστηρίζει το Κρεμλίνο.

Την Πέμπτη ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η Δύση κλιμακώνει τη σύρραξη στην Ουκρανία, επιτρέποντας στο Κίεβο να χτυπήσει τη Ρωσία με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς και ότι ο πόλεμος μετατρέπεται σε παγκόσμιο. Ρώσος σχολιαστής, λέει το BBC, εκτιμά ότι ο Πούτιν μπορεί να νιώθει ότι με την τωρινή κατάσταση έχει το πάνω χέρι στην Ουκρανία.

Η αντίδραση της Ρωσίας μπορεί να είναι ή να μην είναι μια «κούφια» απειλή, σημειώνει το BBC.

• Για παραδείγμα οι πύραυλοι Oreshnik με τους οποίους επιτέθηκε η Μόσχα είναι ένα από τα εξελιγμένα πυραυλικά συστήματα που έχει αναπτύξει η Μόσχα τα τελευταία πέντε χρόνια.

Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι ανήκουν στους νέας γενιάς μεγάλου βεληνεκούς, αλλά όχι και στην κατηγορία των διηπειρωτικών, όπως ανακοινώθηκε από την πλευρά του Κιέβου.

Η τοποθέτηση μάλιστα του Ουκρανού Προέδρου, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, στο ημερήσιο μήνυμά του έφερε και αντιδράσεις αναλυτών στη Δύση οι οποίοι σημείωσαν πως ο πύραυλος με τις πολλαπλές κεφαλές που χθες τα ξημερώματα έπληξε το Ντνίπρο δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία συστημάτων.

• Οι Oreshnik αποτελούν ένα από τα όπλα, για τα οποία η Δύση δεν έχει σήμερα γνώση των χαρακτηριστικών και της δυναμικής τους. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, και μεταδίδουν τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, οι συγκεκριμένοι πύραυλοι έχουν ως βασικό πλεονέκτημα την ταχύτητα με την οποία πλήττουν τους στόχους τους κατά την κάθοδο.
• Οι Oreshnik αναπτύσσουν 2 έως 3 χιλιόμετρα ταχύτητα το δευτερόλεπτο, κάτι το οποίο πρακτικά τους καθιστά πέρα από υπερηχητικούς και «αόρατους» στα συστήματα αεράμυνας, που έχει σήμερα αναπτύξει το Κίεβο κυρίως γύρω από τα μεγάλα αστικά κέντρα και τις βασικές ενεργειακές του μονάδες.
• Οι Oreshnik ανήκουν δεδομένα στην «οικογένεια» των υπερηχητικών όπλων καθώς επί της ουσίας χτυπούν με ταχύτητα που ξεπερνά τα 10.800 χλμ/ώρα και υπάγονται στην κατηγορία που περιλαμβάνει πυραύλους που κινούνται με ταχύτητες από 6.100 χλμ/ώρα μέχρι και 12.300 χλμ/ώρα.
• Οι Oreshnik έχουν επίσης την δυνατότητα πολλαπλών κεφαλών και δεν είναι διηπειρωτική αλλά μεγάλου βεληνεκούς καθώς διανύουν απόσταση όχι μεγαλύτερη από 900 χιλιόμετρα. Αυτό που είναι επίσης δεδομένο με βάση τα λεγόμενα του Πούτιν είναι πως το πλήγμα στο Ντνίπρο είναι το πρώτο που η Ρωσία επιχειρεί με το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα.

Για την ακρίβεια ο Βλαντίμιρ Πούτιν το χαρακτήρισε «δοκιμή» αφληνοντας ανοιχτό να έχει ληφθεί απόφαση να απαντήσει στα χτυπήματα με δυτικούς βαλλιστικούς στα εδάφη της ακόμη και χρησιμοποιώντας όπλα υπό δοκιμή.

Και μπορεί η κλιμάκωση στα πολεμικά μέτωπα αλλά και σε επίπεδα ρητορικής να αρχίσει να γίνεται ανεξέλεγκτη όμως ο Μιχάιλο Σάμους, επικεφαλής του ερευνητικού δικτύου New Geopolitics Research Network στην Ουκρανία δίνει και μια πιο προχωρημένη εκδοχή αυτών που συμβαίνουν.

«Όλα αφορούν την προετοιμασία μιας ισχυρής θέσης για τις συνομιλίες με τον Τραμπ, την κατανόηση ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να κάνει συμβιβασμούς και ότι όλα εξαρτώνται από τον Ζελένσκι», τον πρόεδρο της Ουκρανίας, σημειώνει ο Σάμους.

«Υπάρχει σαφώς μια προσπάθεια μπροστά στον Τραμπ να μεγιστοποιήσει τη θέση του», συμφωνεί η Τζέιντ ΜακΓκλιν, από το τμήμα πολεμικών σπουδών στο King’s College του Λονδίνου. Η ίδια είναι ιδιαίτερα επιφυλακτική ως προς το ότι είναι δυνατή μια συμφωνία με τον Πούτιν και ότι τελικά ο στόχος του είναι να υποτάξει τον νοτιοδυτικό γείτονα της Ρωσίας.

Στη Μόσχα φαίνεται να θεωρείται ότι είναι μόνο θέμα χρόνου να βρεθεί η Ουκρανία στα χέρια της, λέει η Τατιάνα Στανόβαγια του Carnegie Russia Eurasia Center.

Από τον Ιανουάριο, ωστόσο, ο Πούτιν θα πρέπει να εξετάσει άλλους παράγοντες, λέει: «Θα πρέπει να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι ο Τραμπ είναι πλέον υπεύθυνος για την κατάσταση. Αν ο Πούτιν κλιμακώσει, μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες για μια συμφωνία. Θα πρέπει να είναι πιο ευέλικτος, πιο ανοιχτός σε διαφορετικές επιλογές».

Η απόφαση Μπάιντεν να επιτρέψει στο Κίεβο να αρχίσει να εκτοξεύει ATACMS στο ρωσικό έδαφος αποσκοπούσε σαφώς στο να βοηθήσει το Κίεβο, αλλά έγινε αισθητή και από το περιβάλλον του Τραμπ. Αν και ο Τραμπ δεν έχει πει τίποτα μέχρι στιγμής, ο Μάικ Γουόλτζ, που επέλεξε για σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, μίλησε για «άλλο ένα βήμα στην κλίμακα της κλιμάκωσης και κανείς δεν ξέρει πού πάει αυτό».

«Υπάρχει ένας πρόεδρος κάθε φορά», απάντησε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάθιου Μίλερ. «Όταν ο επόμενος πρόεδρος αναλάβει τα καθήκοντά του, μπορεί να πάρει τις δικές του αποφάσεις», σημείωσε με νόημα.

Ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί υποστήριξαν την κίνηση του Μπάιντεν, αν και ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ δήλωσε ότι θα έπρεπε να το είχε κάνει «για να βοηθήσει την Ουκρανία και παίζει πολιτικά παιχνίδια με αυτό».

• Και ενώ το αναθεωρημένο πυρηνικό δόγμα της Μόσχας επιτρέπει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα εναντίον μη πυρηνικών χωρών που υποστηρίζονται από πυρηνικές δυνάμεις ή αν δεχτεί «μαζική» αεροπορική επίθεση, το τι θα συμβεί μετά τον Ιανουάριο είναι άγνωστο.

Αναλυτές εκφράζουν την εκτίμηση ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν θέλει να ξεκινήσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά άλλαξε το πυρηνικό δόγμα επειδή «πιστεύει ότι πρέπει να τρομάξει τις δυτικές ελίτ για να δείξει ότι παίζουν με τη φωτιά».

• Εμμέσως το Κρεμλίνο έχουν ήδη αρχίσει να ενημερώνει για τις ελάχιστες απαιτήσεις τους για οποιαδήποτε πρωτοβουλία του Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει και αυτός τη θέση του.

Ο Πούτιν επιμένει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να παραμείνει ουδέτερη για να λειτουργήσουν οι όποιες σχέσεις, παρόλο που αποτελεί πλέον μέρος του συντάγματος της Ουκρανίας να ενταχθεί τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δημοσίευμα του πρακτορείου ειδήσεων Reuters την Τετάρτη επικαλέστηκε Ρώσους αξιωματούχους που δήλωσαν ότι ο Πούτιν μπορεί να είναι ανοιχτός στο να αποχωρήσει από σχετικά μικρά τμήματα εδαφών, αλλά όχι από μεγαλύτερα.

Ο Ζελένσκι παρουσίασε την Τρίτη στο κοινοβούλιο το «σχέδιο ανθεκτικότητας» 10 σημείων. Ωστόσο, η ανταπόκριση στη Βερκόβνα Ράντα, την ουκρανική Βουλή, ήταν ένα μήνυμα περιφρόνησης πιο δυνατό από ποτέ. Μια μέρα η Ρωσία θα είναι χωρίς τον Πούτιν, αλλά η Ουκρανία δεν θα πηγαίνει πουθενά, γράφει το BBC.

Πριν από τις όποιες συνομιλίες, ο Μικόλα Μπιελίσκοφ του Εθνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών στο Κίεβο πιστεύει ότι το κλειδί είναι να αποτραπεί οποιαδήποτε σημαντική ρωσική επέλαση στα ανατολικά. «Για εμάς είναι απλώς απαραίτητο να περιορίσουμε τις ρωσικές προόδους… Χρησιμοποιώντας ATACMS, νάρκες κατά προσωπικού ή οτιδήποτε άλλο. Διότι αν οι Ρώσοι επιτύχουν θα προσπαθήσουν να υπαγορεύσουν όρους», λέει ο ίδιος.

Μιλώντας στο BBC από το Χάρκοβο, η Τζέιντ ΜακΓκλιν δήλωσε ότι λίγοι Ουκρανοί πιστεύουν ότι ο Τραμπ θα μπορέσει να πετύχει οποιαδήποτε βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία.

Κάθε είδους διευθέτηση που θα άφηνε την Ουκρανία σε πολύ χειρότερη θέση θα οδηγούσε σε πολιτικό χάος, είπε. «Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει δράση», είπε, «και τελικά ξέρουμε ότι οι Σκανδιναβοί, οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία δεν αρκούν», υπογράμμισε.