Καρκίνος Παγκρέατος: Πού οφείλεται η αύξηση σε άτομα νεαρής ηλικίας

Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι μια από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου και, συνήθως, εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ανησυχητική αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου του παγκρέατος σε νεότερες ηλικιακές ομάδες. Αυτή η τάση έχει προκαλέσει προβληματισμό στους ειδικούς που εστιάζουν την προσοχή τους στις πιθανές αιτίες και παράγοντες κινδύνου.

Επίσης, οι ερευνητές ελέγχουν εάν η τάση αυτή αντανακλά καλύτερες διαγνωστικές πρακτικές και όχι πραγματική αύξηση περιστατικών.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τη νόσο

·        Ο καρκίνος του παγκρέατος αποτελεί την 3η αιτία θανάτου που σχετίζεται με καρκίνο

·        η συχνότητα της νόσου αυξάνεται συνεχώς

·        η συντριπτική πλειονότητα (πάνω από το 95%) των καρκίνων του παγκρέατος είναι αδενοκαρκίνωμα του παγκρεατικού πόρου

·        προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι, σε νεότερους ενήλικες, η συχνότητα εμφάνισης αδενοκαρκινώματος του παγκρεατικού πόρου έχει αυξηθεί σε νεότερες γυναίκες, αλλά παρέμεινε σταθερή στους άνδρες.

Σε μια πρόσφατη ανάλυση δεδομένων για τον καρκίνο του παγκρέατος σε νεαρούς ενήλικες (ηλικίας 15–39 ετών), διαπιστώθηκε ότι αν και υπάρχει αύξηση της επίπτωσης, το ποσοστό θνησιμότητας παραμένει σταθερό, όπως αναφέρουν η Παθολόγος – Ογκολόγος, Δρ. Μαρία Καπαρέλου, η Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, και ο Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Θάνος Δημόπουλος, τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ.

Τα δεδομένα της ανάλυσης

Σύμφωνα με τους ερευνητές (Patel et al), οι οποίοι δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο Annals of Internal Medicine:

·        η αύξηση της επίπτωσης αφορά κυρίως διαγνώσεις πρώιμου σταδίου ενδοκρινών όγκων και όχι επιθετικών αδενοκαρκινωμάτων. Αυτό οφείλεται πιθανώς στην πρόοδο των διαγνωστικών τεχνικών, που εντοπίζουν μικρούς, αργά εξελισσόμενους όγκους.

·        η θνησιμότητα παραμένει σταθερή, υποδεικνύοντας ότι δεν παρατηρείται ουσιαστική αύξηση στον επιθετικό καρκίνο.

·        η συχνότητα του καρκίνου του παγκρέατος αυξήθηκε περισσότερο στις νεαρές γυναίκες.

·        ο θάνατος από καρκίνο του παγκρέατος παραμένει σταθερός και στα δύο φύλα.

Επιπλέον, η ανάλυση των ερευνητών έδειξε ότι:

·        η αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου του παγκρέατος, αποδίδεται σε καρκίνους πρωίμου σταδίου, οι οποίοι αυξήθηκαν από 0,6 σε 3,7 ανά εκατομμύριο γυναίκες και από 0,4 σε 2,2 ανά εκατομμύριο άνδρες.

·        η συχνότητα εμφάνισης μικρών όγκων (κάτω από 2 cm) αυξήθηκε οκτώ φορές περισσότερο στις γυναίκες και τρεις φορές περισσότερο στους άνδρες.

·        δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική αλλαγή στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου τελικού σταδίου σε γυναίκες ή άνδρες.

Εντοπίζονται πλέον όγκοι που δεν ανιχνεύονταν παλιότερα

Παρά την αύξηση των διαγνώσεων, το υπόβαθρο της σταθερής θνησιμότητας υποδηλώνει ότι εντοπίζονται πλέον όγκοι που δεν ανιχνεύονταν παλιότερα.
Η έρευνα καταλήγει ότι η τάση αυτή αντανακλά καλύτερες διαγνωστικές πρακτικές και όχι πραγματική αύξηση περιστατικών.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι ενδεχομένως διαγιγνώσκονται σήμερα μικροί όγκοι με περιορισμένη επιθετικότητα και επομένως η πιθανότητα υπερθεραπείας όγκων που μπορεί να μην δημιουργούσαν ποτέ κάποιο πρόβλημα στους ασθενείς, είναι σημαντική.

Η έρευνα υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφεύγεται η υπερδιάγνωση που μπορεί να οδηγήσει σε άσκοπες θεραπείες.