ΑΝΑΛΥΣΗ/ Πώς μπαίνουν στο τραπέζι του Μαξίμου, εκλογικός νόμος, πρόωρες κάλπες και ΠτΔ
Η Συντακτική ομάδα του Libre
Όσες φορές έχει ερωτηθεί ο πρωθυπουργός για το ενδεχόμενο αλλαγής του εκλογικού νόμου τους τελευταίους μήνες η απάντηση που έδωσε ήταν ότι δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόθεση εκ μέρους, αν και σε τουλάχιστον μία περίπτωση σχολιάστηκε ότι η σχετική δήλωσή του επιδεχόταν ερμηνείες. Όμως και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έχει διαψεύσει σχετικά σενάρια, ακόμα και πρόσφατα όταν διαρροές από κυβερνητικές πηγές επέμεναν ότι εξετάζεται η αύξηση του ορίου εισόδου των κομμάτων στη Βουλή, από το 3%, που είναι με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο, στο 4% ή 5%.
Ο Άδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος σε αρκετές περιπτώσεις κατά το παρελθόν αναλαμβάνει να “εξοικειώσει” την κοινή γνώμη σε δύσκολες κυβερνητικές αποφάσεις, δηλώνει κατηγορηματικά από την πλευρά του ότι επειδή η χώρα χρειάζεται ισχυρές κυβερνήσεις το θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου θα έπρεπε να εξεταστεί. Άποψη που χαρακτήρισε “προσωπική” ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Στην συνέντευξη που παραχώρησε στο libre ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος ήταν κατηγορηματικός σε σχετική ερώτηση: “Όπως έχει τοποθετηθεί πολλές φορές ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, αλλά και εγώ, δεν υπάρχει ενδεχόμενο αλλαγής του εκλογικού νόμου και επομένως, ούτε του ορίου εισόδου στη Βουλή”.
Η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά και από την κοινοβουλευτική ομάδα και από τη Ν.Δ αλλάζει, ωστόσο, τα πράγματα. Στο Μέγαρο Μαξίμου ήταν προετοιμασμένοι για την πιθανότητα μιας ηχηρής διαφοροποίησης του πρώην πρωθυπουργού που θα δημιουργούσε συνθήκες μονοδρόμου για την αποπομπή του, όπερ και εγέννετο και γι΄ αυτό η αντίδραση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν ακαριαία.
Παρότι οι προβλέψεις αναφέρουν ότι κανείς εκ των γαλάζιων βουλευτών που πρόσκεινται στον Αντώνη Σαμαρά, και εκτιμώνται σε λιγότεροι από 10, δεν πρόκειται να τον ακολουθήσουν, το Μέγαρο Μαξίμου είναι υποχρεωμένο να εξετάσει όλα τα σενάρια, ακόμα και αυτό των πρόωρων εκλογών. Άλλωστε, μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού, πριν τις γιορτές, θα ακολουθήσει ένα τρίμηνο-“φωτιά”, με σημαντικά γεγονότα την έναρξη της συζήτησης για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και την επόμενη φάση του ελληνοτουρκικού διαλόγου που θα διεξαχθεί πλέον στο ανώτατο επίπεδο του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου.
Αλλαγή ημερομηνίας
Η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν είχε αρχικώς καθοριστεί στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου, σιωπηρώς, όμως, πριν μερικές ημέρες έγινε γνωστό ότι μετατίθεται για τα τέλη Φεβρουαρίου ή τις αρχές Μαρτίου. Κι αυτό διότι ο πρωθυπουργός θέλει να έχει χρόνο για την συζήτηση που θα ανοίξει σχετικά με το πρόσωπο που θα προτείνει για την ΠτΔ και, φυσικά, την εκλογή μέσω της Βουλής.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του και θα το πράξει την ύστατη στιγμή, ωστόσο μετά την διαγραφή Σαμαρά μάλλον προκρίνεται το σενάριο για ένα πρόσωπο που θα συσπειρώσει την κυβερνητική πλειοψηφία, ή για πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής που, όμως, δεν θα προκαλέσει διαρροές από την Κ.Ο της Ν.Δ. Στην πρώτη περίπτωση πολλοί θεωρούν ως πιθανότερη επιλογή τον σημερινό πρόεδρο της Βουλής Κ. Τασούλα, ενώ το θέμα της επανεκλογής της Κατερίνας Σακελαροπούλου δεν έχει, μεν, κλείσει, ωστόσο γίνεται ισχνότερο. Με την διαγραφή Σαμαρά η Ν.Δ έχει πλέον 155 βουλευτές (συν τον Λευτέρη Αυγενάκη που στηρίζει πλήρως την κυβέρνηση) και δεν υπάρχουν περιθώρια για απώλειες ψήφων.
Η διαδικασία εκλογής
1. Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Βουλή γίνεται με ονομαστική ψηφοφορία και σε ειδική συνεδρίαση, που συγκαλείται από τον Πρόεδρο της Βουλής έναν τουλάχιστο μήνα πριν λήξει η θητεία του εν ενεργεία Προέδρου της Δημοκρατίας, κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής. Σε περίπτωση οριστικής αδυναμίας του Προέδρου της Δημοκρατίας να εκπληρώσει τα καθήκοντά του, κατά τους ορισμούς του άρθρου 34 παράγραφος 2, καθώς επίσης και σε περίπτωση που ο Πρόεδρος παραιτηθεί, πεθάνει ή κηρυχθεί έκπτωτος κατά τις διατάξεις του Συντάγματος, η συνεδρίαση της Βουλής για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας συγκαλείται μέσα σε δέκα ημέρες το αργότερο αφότου έληξε πρόωρα η θητεία του προηγούμενου Προέδρου.
2. Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας γίνεται σε κάθε περίπτωση για πλήρη θητεία.
3. Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
Αν δεν συγκεντρωθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες.
Αν δεν επιτευχθεί ούτε στη δεύτερη ψηφοφορία η οριζόμενη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ακόμη μία φορά ύστερα από πέντε ημέρες, οπότε εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών.
4. Αν δεν επιτευχθεί ούτε και στην τρίτη ψηφοφορία η αυξημένη αυτή πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε τη σχετική πλειοψηφία. Σε περίπτωση ισοψηφίας εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων στην πρώτη ψηφοφορία της προηγούμενης παραγράφου.
5. Αν η Βουλή είναι απούσα, συγκαλείται εκτάκτως για να εκλέξει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατά τους ορισμούς της παραγράφου 4.
Αν η Βουλή έχει διαλυθεί με οποιονδήποτε τρόπο, η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας αναβάλλεται ώσπου να συγκροτηθεί σε σώμα η νέα Βουλή και μέσα σε είκοσι ημέρες, το αργότερο, από τη συγκρότησή της, σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παραγράφους 3 και 4, αφού τηρηθούν και οι ορισμοί της παραγράφου 1 του άρθρου 34.
6. Αν η διαδικασία για την εκλογή νέου Προέδρου, που ορίζεται στις προηγούμενες παραγράφους, δεν περατωθεί εγκαίρως, ο ήδη Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξακολουθεί να ασκεί τα καθήκοντά του και μετά τη λήξη της θητείας του ώσπου να αναδειχθεί νέος Πρόεδρος.
Σενάρια
Τούτων δοθέντων, το βέβαιο είναι πως η Ν.Δ θα εκλέξει πρόεδρο της Δημοκρατίας, αμφίβολο είναι πως θα σταθεί εφικτό να προτείνει πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής (προς τα αριστερά της). Για τα παραπάνω θα απαιτηθεί χρόνος, από την περίοδο μετά τις γιορτές έως τα μέσα -ή και λίγο μετά- Φεβρουαρίου, άρα στην συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν θα υπάρχει νέος/α ένοικος στο προεδρικό μέγαρο.
Δύο, ωστόσο, θέματα μένουν ανοικτά μετά τις τελευταίες εξελίξεις με την διαγραφή Σαμαρά και τη Ν.Δ να πιέζεται πλέον και δημοσκοπικά, και κοινωνικά, αλλά και εσωκομματικά. Πρώτον, εάν θα ισχύσει η δέσμευση του πρωθυπουργού ότι δεν τίθεται θέμα αλλαγής του εκλογικού νόμου, και, δεύτερον, εάν υπό ορισμένες προϋποθέσεις θα ανοίξει η συζήτηση για πρόωρες εκλογες εντός του 2025- πιθανότατα προς το τέλος της άνοιξης και με επίκληση σπουδαίου εθνικού λόγου (όπως προβλέπει το Σύνταγμα), ο οποίος ίσως αυτή τη φορά να είναι υπαρκτός και θα αφορά τις πιθανώς προχωρημένες συζητήσεις με την Τουρκία για προσφυγή στο Διεθνές Δίκαιο.
Ως προς το πρώτο, οι πληροφορίες αναφέρουν πως στο τραπέζι του Μεγάρου Μαξίμου παραμένουν εισηγήσεις για τον εκλογικό νόμο και μάλιστα σε διάφορες εκδοχές.
Όπως σημειώνει το KREPORT, “Μετά την διαγραφή Σαμαρά, αποκτά ιδιαίτερη σημασία ο εκλογικός νόμος. Το σχέδιο του νέου εκλογικού νόμου είναι έτοιμο και, σύμφωνα με πληροφορίες, κατεβάζει τον πήχη της αυτοδυναμίας από το περίπου 38% στην περιοχή του 33-34%, διατηρώντας αμετάβλητο το κατώφλι εισόδου ενός κόμματος στη Βουλή, στο 3%. Η μείωση του ορίου για την απόκτηση αυτοδυναμίας θα είναι και ένα πολύτιμο δώρο στους βουλευτές της ΝΔ: Εγγυάται την εκλογή πολλών που, με τον ισχύοντα νόμο, δεν θα εκλέγονταν. Άρα, θα τους τονώσει το αίσθημα του κομματικού πατριωτισμού…
Σε όλες τις δημοσκοπήσεις μετά τις ευρωεκλογές (Ν.Δ: 28,3%), το ποσοστό του κυβερνώντος κόμματος στην Εκτίμηση Ψήφου δεν υπερβαίνει το 30% και παρά την μικρή ανάκαμψη που αποτυπώνεται σε κάποιες από αυτές θεωρείται πολύ δύσκολο να αποκτήσει “προβολή αυτοδυναμίας” με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο. Έτι περαιτέρω από την στιγμή που το ΠΑΣΟΚ πιάνει το 20% και εάν δεν κάνει τραγικά πολιτικά λάθη εισέρχεται σε τροχιά αντιπαράθεσης με τη Ν.Δ σε σχετικά μικρές και πάντως μονοψήφιες δημοσκοπικές διαφορές. Στο Μαξίμου γνωρίζουν πως τα σενάρια αναζήτησης κυβερνητικού εταίρου, εφόσον χρειαστεί, που είχαν συζητηθεί και περιελάμβαναν ακόμα και τη Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου, έχουν “καεί” μετά την διαγραφή Σαμαρά και ακόμα περισσότερο μετά την σαρωτική νίκη Τραμπ που δίνει ώθησε σε όλα τα λαϊκιστικά κόμματα της δεξιάς σε ολόκληρη την Ευρωπη.
SiteDesign