Μετρό Θεσσαλονίκης: Θύελλα για λογότυπο και ανάθεση- Τι απαντά η εταιρία και ο Υφ. Μεταφορών

Παρουσιάστηκε χθες (13/11) από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα, το λογότυπο του μετρό Θεσσαλονίκης και έγινε χαμός στα social media. Η παρουσίαση προκάλεσε σάλο τόσο για το αισθητικό κομμάτι όσο και για το ότι ο διαγωνισμός έγινε με απευθείας ανάθεση σε μια νεοσύστατη εταιρεία.

Μπορεί ο υπουργός να έκανε λόγο για «μια αρμονική ισορροπία ιστορικής έμπνευσης και σύγχρονης αισθητικής, της κίνησης και της προόδου» αλλά οι χρήστες του διαδικτύου δεν το είδαν καθόλου έτσι. Αντίθετα, σχολίασαν ότι είναι ο ορισμός της διασπάθισης του κρατικού χρήματος και ότι οποιοσδήποτε θα έκανε ένα πολύ καλύτερο λόγκο σε τρία λεπτά με μηδέν ευρώ.
Πολλοί το σύγκριναν με άλλα λογότυπα, ενώ καποιοι το… παράλλαξαν μάλιστα λίγο, για να γίνει πιο Θεσσαλονικώτικο…

Ήταν δίκαιο και έγινε πράξη.#μετρο_θεσσαλονικης pic.twitter.com/riiPKXD7HA

— vasthan 🍉 (@vasthan_) November 13, 2024

έτοιμο και το σήμα #μετρο_θεσσαλονικης pic.twitter.com/8r8d5xzF0b

— Κικα (@kika_el) November 13, 2024

Αυτό με διαφορά θα ήταν το καλύτερο #μετρο_θεσσαλονικης pic.twitter.com/XpdO8WDiuK

— Ντέλος ο Μοντέλος (@deltreque) November 13, 2024

#μετρο_θεσσαλονικης pic.twitter.com/nOXSBBB4X2

— Κ🅰️τερινούλα 💪 (@kater1noula_) November 13, 2024

Από εκεί και πέρα, υπήρξε απάντηση και όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση, η ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. στο πλαίσιο ολοκλήρωσης του Έργου του Μετρό Θεσσαλονίκης και της επικείμενης θέσης σε λειτουργία, στις 28/02/24 προχώρησε σε διενέργεια διαγωνισμού, με ανοικτή διαδικασία, για τη «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΛΟΓΟΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΗΜΑ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ», που είχε ως αντικείμενο τη δημιουργία ενός απεικονιστικού σήματος/εμβλήματος (λογότυπο), το οποίο θα αποτελούσε το διακριτικό σήμα του Μετρό στην πόλη της Θεσσαλονίκης.Ο Διαγωνισμός προέβλεπε την απονομή χρηματικών βραβείων στις τρεις πρώτες, κατά την αξιολόγηση της Επιτροπής, προτάσεις, συνολικής αξίας δεκατεσσάρων χιλιάδων ευρώ (14.000,00 €), χωρίς Φ.Π.Α.

Οπως επισημαίνει η εταιρία, κατά τη διαδικασία του Διαγωνισμού, η ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. επαναξιολόγησε τις επιλογές της σχετικά με το αντικείμενο και προέβη στον ανασχεδιασμό του, λόγω της ανάγκης για τη δημιουργία οπτικής ταυτότητας του έργου. Για το λόγο αυτό προχώρησε στη ματαίωση του Διαγωνισμού.

Στις 25/06/24 δημοπράτησε Διαγωνισμό με αναθεωρημένο αντικείμενο και ποιοτικά κριτήρια και με εκτιμώμενη αξία τριάντα χιλιάδες ευρώ (30.000,00€), χωρίς ΦΠΑ, λόγω της αλλαγής του αντικειμένου. Στο πλαίσιο του νέου Διαγωνισμού υποβλήθηκαν οκτώ (8) προσφορές, τις οποίες η Επιτροπή Διαγωνισμού ομόφωνα απέρριψε, λαμβάνοντας υπόψη τις αξιολογήσεις τόσο των δικαιολογητικών συμμετοχής όσο και των τεχνικών προσφορών. Λόγω απόρριψης όλων των προσφορών, η διαδικασία απέβη άγονη και ο Διαγωνισμός ματαιώθηκε.

Για την αυστηρή τήρηση του χρονοδιαγράμματος, λόγω της λειτουργίας του Μετρό στις 30/11/24, και προκειμένου η ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. να έχει στη διάθεσή της την απαιτούμενη οπτική ταυτότητα του έργου προέβη στη διαδικασία της απ’ ευθείας ανάθεσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ήταν 30.000,00€, δηλαδή εντός του ορίου της απευθείας ανάθεσης.

Το αντικείμενο της εν λόγω σύμβασης ήταν όμοιο με του προηγούμενου Διαγωνισμού, δηλαδή περιελάμβανε τον σχεδιασμό λογοτύπου του Μετρό Θεσσαλονίκης καθώς και τη δημιουργία σήμανσης των σταθμών του Βασικού Έργου και της Επέκτασης προς Καλαμαριά, στοιχεία τα οποία αποτελούν την οπτική ταυτότητα του έργου.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα πάντα με την Ελληνικό Μετρό, ο Ανάδοχος θα εκπονούσε:

α. Τη Μεθοδολογική προσέγγιση υλοποίησης του αντικειμένου της Σύμβασης

β. Το Λογότυπο του Μετρό Θεσσαλονίκης και τη Σήμανση των σταθμών για το σύνολο των σταθμών του Βασικού Έργου και της Επέκτασης προς Καλαμαριά

γ. Τις Επιγραφές των σταθμών και των αποβαθρών και τις κατευθυντήριες σημάνσεις συμπεριλαμβανομένων των πικτογραμμάτων για το σύνολο των σταθμών του Βασικού Έργου και της Επέκτασης προς Καλαμαριά.

δ. Το Διάγραμμα στάσεων των γραμμών του ΜΕΤΡΟ, το οποίο θα τοποθετηθεί εντός των συρμών

ε. Το Εγχειρίδιο οπτικής ταυτότητας (brandmanual), το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον:

· Κανόνες ορθής και επιτρεπτής χρήσης του λογοτύπου για διαφορετικές ανάγκες, μεγέθη, υλικά κ.λπ. και τα σχετικά lock-ups, αποστάσεις ασφαλείας κ.ο.κ.
· Λεπτομέρειες για τη σωστή χρωματική απόδοση σε διαφορετικά μεγέθη, υλικά κ.λπ.

· Πρότυπα (templates) χρήσης του λογοτύπου όπως π.χ. σε καταχωρήσεις, ανακοινώσεις, διαφημίσεις, χορηγίες, χάρτες, παρουσιάσεις κ.ο.κ.

· Κανόνες συνύπαρξης του λογοτύπου με άλλα λογότυπα.

· Χρωματική παλέτα.

· Γραμματοσειρές και ορθή χρήση τους.

· Πικτογράμματα.

Για το σκοπό αυτό, στις 02/10/24 ανατέθηκε η σχετική σύμβαση στην εταιρεία MARKETING AND MEDIA SERVICES MON. IKE, η οποία διαθέτει εμπειρία στον τομέα της επικοινωνίας και του μάρκετινγκ και δεν είχε συμμετοχή στη διαγωνιστική διαδικασία που προηγήθηκε.

Η απάντηση Ταχιάου

«Δεν είχα την παραμικρή ψευδαίσθηση ότι το λογότυπο του μετρό της Θεσσαλονίκης θα τύχαινε ομόθυμης αποδοχής. Κατ’ αρχάς γιατί αυτό θα ήταν αδύνατον να συμβεί εφόσον καθένας έχει το δικό του αισθητικό μέτρο. Επίσης, δεν έχει συμβεί ποτέ», τονίζει σε δήλωσή του στον «Ελεύθερο Τύπο» ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιος για τις υποδομές, Νίκος Ταχιάος.

Ο κ. Ταχιάος συνεχίζει στη δήλωσή του για το λογότυπο του Μετρό Θεσσαλονίκης:

«Ας κάνουμε μία απλή σκέψη: Ποιο ήταν το ζητούμενο της οπτικής ταυτότητας του μετρό της Θεσσαλονίκης; Ο σχεδιασμός ενός σήματος στο οποίο το κεντρικό στοιχείο είναι ένα γράμμα, το Μ. Όσο απλό ακούγεται, τόσο περίπλοκο είναι. Δεν ζητείται να δημιουργηθεί το ένα εικοστό τέταρτο μίας γραμματοσειράς, ούτε μία ταυτότητα εν κενώ. Ούτε ένα σήμα που μπορεί να απέχει από την πολύ απλή υπόμνηση ότι σηματοδοτεί εγκατάσταση του μετρό.

Στην περίπτωση της ταυτότητας του μετρό της Θεσσαλονίκης, η σύλληψη ανατρέχει στην ιστορία της πόλης, στην ενδοξότερη περίοδό της ως Συμβασιλεύουσας του Βυζαντίου. Διερευνήθηκε η απόδοση του “μ” στα χειρόγραφα της εποχής και επελέγη η προσαρμογή της πεζής γραφής του σε μία πιο σύγχρονη μορφή, εύληπτη στον αποδέκτη της σήμανσης και συνάμα ελάχιστα φλύαρη.

Δημιουργήθηκε έτσι μία ταυτότητα που και το παρελθόν της πόλης υπαινίσσεται, χωρίς όμως να καθηλώνεται σε αυτό, και την απλουστευτική καταφυγή σε αναγνωρίσιμα τοπόσημα αποφεύγει, και χαρακτήρα διαθέτει, και κίνηση επιδεικνύει, και στην αρετή της λιτότητας υπακούει. Είναι μία εικόνα που υποδηλώνει και την ταυτότητα μίας πόλης, την ίδια που το έργο ξέθαψε από τα σπλάχνα της, αλλά και ένα σύγχρονο έργο της, το δικό της σούπερ μετρό. Είναι εν τέλει μία μοντέρνα εικόνα που ξεφεύγει από τα τετριμμένα».