Βαρδής Βαρδινογιάννης: Ξεκίνησε στα δύσκολα – Πώς έχτισε την αυτοκρατορία των 92 εταιρειών

Σε εκδήλωση που είχε διοργανωθεί παλαιότερα προς τιμήν του Βαρδή Βαρδινογιάννη που έφυγε σήμερα από τη ζωή, από την εταιρεία Τhe Hellenic Initiative (μια από τις τελευταίες δημόσιες εμφανίσεις του ίδιου και της συζύγου του Μαριάννας Βαρδινογιάννη που απεβίωσε το 2023), οι διοργανωτές τον είχαν προλογίσει με την εξής φράση.

«Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης ξεκίνησε στα δύσκολα. Όμως ποτέ δεν σταμάτησε να οραματίζεται, ποτέ δεν έπαψε να δουλεύει άοκνα. Ευπατρίδης. Πιστεύει στην πολιτική ομοψυχία, την εθνική συνεννόηση για να πάει η χώρα μπροστά (…) Από την Κρήτη στον κόσμο, από τις δυσκολίες στους θριάμβους της ζωής. Από τα πάνω και τα κάτω της ιστορίας στο σήμερα…»

Από τo χώρο των πετρελαίων και της ενέργειας μέχρι τη ναυτιλία, τα media, τις τραπεζικές επενδύσεις και τα ξενοδοχεία, το στίγμα της αυτοκρατορίας που έκτισε μέσα σε 50 χρόνια ο όμιλος του Βαρδή Βαρδινογιάννη παραμένει κυρίαρχος εντός και εκτός Ελλάδος. 92 εταιρείες, εξαγωγές σε 70 χώρες, οκτώ στα δέκα προιόντα της Motor Oil πωλούνται στο εξωτερικό, συνολικός τζίρος των 13,3 δισ. ευρώ το χρόνο που αντιστοιχεί στο 6% του ελληνικού ΑΕΠ. Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης ήθελε πάντα να ανοίγει νέους δρόμους στο επιχειρείν και δεν είναι τυχαίο ότι επί των ημερών του ο δυιλιστηριακός όμιλος ήταν από τους πρώτους στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης που είδε την ανάγκη ενός γενναίου μετασχηματισμού.

Η Μotor Oil «τρέχει» το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακής μετάβασης σε όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, επενδύοντας πάνω από 2,5 δισ. ευρώ σε απανθρακοποίηση, ΑΠΕ, υδρογόνο, πετροχημικά, βιοκαύσιμα, ηλεκτροκίνηση, κυκλικική οικονομία, αντιλαμβανόμενη τη σημασία της μετάβασης σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον.

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης είδε από νωρίς τις ευκαιρίες στις ΑΠΕ και έκτισε ισχυρή θέση με πράσινο χαρτοφυλάκιο. Σταθμός, η ανακοίνωση του επενδυτικού σχεδίου ύψους 4 δισ. ευρώ (2022) για τη πορεία του ομίλου προς τη πράσινη μετάβαση. Επίσης σταθμός, η εξαγορά την ίδια χρόνια του 30% της Ελλάκτωρ και ταυτόχρονα του 75% των ΑΠΕ του κατασκευαστικού του ομίλου. Ενα deal κοντά στο 1 δισ. ευρώ.

• Κάπως έτσι η More, η θυγατρική του ομίλου στις ΑΠΕ, έχει καταφέρει να επενδύσει τα τελευταία δύο χρόνια πάνω από 1,6 δισ. ευρώ, πετυχαίοντας θεαματική ανάπτυξη και κατέχοντας ένα από τα πιο ισχυρά πράσινα portfolio στη χώρα, εγκατεστημένης ισχύος 839 MW, (στοιχεία 2023), το 94% των οποίων είναι αιολικά πάρκα.

Ταυτόχρονα, ο όμιλος έχει μπει δυναμικά στη κυκλική οικονομία και δρομολογεί τη πρώτη μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην Ελλάδα, με έναρξη λειτουργίας το 2026. Αλλά γνώμονας του ιδρυτή του ομίλου πίσω από κάθε νέα κίνηση ήταν να διασφαλίζει ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα του διυλιστηρίου των Αηγίων Θεοδόρων απ’ όπου και ξεκίνησαν όλα στις αρχές του ‘70.

Σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο αμιγώς ιδιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα της Ελλάδας και θεωρείται ένα από τα πιο σύγχρονα διυλιστήρια της Ευρώπης με βαθμό πολυπλοκότητας 12,61 (Nelson Complexity Index). Εχει ικανότητα διύλισης 185.000 βαρελιών ημερησίως, αντιπροσωπεύοντας το 34% της εγχώριας αγοράς και εξάγοντας πάνω από το 70% των προϊόντων που παράγει.

Στην πράξη, ο όμιλος που ιδρύθηκε πριν από 50 χρόνια σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, δείχνει ότι ανταποκρίνεται στις προκλήσεις, βάζει τα θεμέλια για νέες μορφές ενέργειας και προϊόντα που θα ανταποκρίνονται στις εκάστοτε ανάγκες των καταναλωτών, αλλά και ταυτόχρονα συνεχίζει τη προσφορά του στην κοινωνία. Το 2023, το «κοινωνικό προϊόν» του ομίλου Μotor Oil ανήλθε σε 1,2 δισ. ευρώ, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.

Σταχυολογώντας τα πιο βασικά νούμερα, ο κολοσσιαίος για τα επιχειρηματικά δεδομένα της χώρας όμιλος της Μotor Oil έχει σήμερα χρηματιστηριακή αξία πάνω από 2,2 δισ ευρώ, μετρά έναν κύκλο εργασιών 13,3 δισ. ευρώ, EBITDA πάνω από 1,3 δισ. ευρώ, και απασχολεί 2.500 εργαζόμενους. Εχει παρουσία σε 8 χώρες και αριθμεί 1.500 πρατήρια υγρών καυσίμων σε Ελλάδα και εξωτερικό. Είναι ένα υπολογίσιμο μέγεθος στις ΑΠΕ, έχει την εταιρεία προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, NRG, μια υπό κατασκευή μονάδα ηλεκτροπαραγωγής, από κοινού με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, (877 MW), και ένα αδειοδοτημένο τερματικό υγροποίησης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου, τη Διώρυγα GAS.

• Εκτός της ενέργειας, ο όμιλος Βαρδινογιάννη μετρά ισχυρή μετοχική συμμετοχή στην τράπεζα Optima bank, στη Vegas Oil and Gas (Αίγυπτος), τη ναυτιλιακή ANEK Lines, τα τηλεοπτικά δίκτυα Star Channel και Alpha TV, το ξενοδοχείο NJV Athens Plaza, την αλυσίδα κινηματογράφων Odeon, κ.ά.

Σε αδρές γραμμές, αυτή είναι η εικόνα ενός ομίλου που ξεκίνησε από ένα μικρό διυλιστήριο λιπαντικών στις αρχές του ‘70, το οποίο ανέλαβε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης μετά το πρόωρο θάνατο του αδερφού του Νίκου, και με συστηματική δουλειά το μετέτρεψε στη σημερινή Μotor Oil.

Χρονιά – σταθμός στην ιστορία της, η συμφωνία του 1996, οπότε συνήφθη στρατηγική συμφωνία με τον Σαουδαραβικό κολοσσό Aramco. Τότε, η σαουδαραβική εταιρεία εισέρχεται στο 50% του μετοχικού κεφαλαίου της ελληνικής, μια κοινή πορεία που θα διαρκέσει κάτι λιγότερο από μια δεκαετία, με την οικογένεια Βαρδινογιάννη να ανακτά το 2005 το ποσοστό και από τότε να ελέγχει και να διοικεί μόνη της τον όμιλο.

• Είχαν προηγηθεί τέσσερρα χρόνια (2001) η εισαγωγής της στο χρηματιστήριο, γεγονός που της προσέφερε άλλους βαθμούς οικονομικής ελευθερίας, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για μια σειρά εξαγορών και επεκτάσεων στο εξωτερικό, αλλά και σε νέους τομείς. Τμήμα του χαρτοφυλακίου της γίνονται οι AVIN, η Shell, η Coral, δημιουργείται η NRG, ενώ ο όμιλος επεκτείνεται στα Βαλκάνια.

Η ιστορία του Βαρδή Βαρδινογιάννη είναι υπό μια έννοια μια μικρογραφία της σύγχρονης νεοελληνικής ιστορίας.