Μολδαβία: Μπορεί το αποτέλεσμα των εκλογών να σημάνει ρωσική επιθετικότητα;

Η νυν πρόεδρος Μάια Σάντου κέρδισε τον δεύτερο γύρο των εκλογών στη Μολδαβία και επανεκλέχτηκε, ωστόσο, το εκλογικό αποτέλεσμα δεν αποτελεί θρίαμβο για την ίδια, αλλά προάγγελο μεγάλων προβλημάτων ήδη από το επόμενο έτος, όταν θα διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές. Η Σάντου εκλέχτηκε πρόεδρος αποκλειστικά χάρη στις ψήφους της ευρωπαϊκής διασποράς των Μολδαβών που έχουν μεταναστεύσει στην Ευρώπη και της πρωτεύουσας Κισινάου.

Εν αντιθέσει με τη φτωχή απομονωμένη αγροτική περιφέρεια, όπου κέρδισε ο σοσιαλιστής της αντιπολίτευσης Στοϊάνογλο, βλέπουμε δύο διαφορετικές κοινωνικές πραγματικότητες και κατά συνέπεια δύο διαφορετικές στάσεις ως προς το θέμα του στρατηγικού προσανατολισμού χώρας αυτής και ταυτοτικών διλημμάτων.

Η επανεκλεγείσα Πρόεδρος δεν μπόρεσε να κερδίσει στον πρώτο γύρο και η είσοδος του σοσιαλιστή υποψηφίου Στοϊάνογλο στον δεύτερο γύρο μαζί της βελτίωσε σοβαρά τις προοπτικές του Σοσιαλιστικού Κόμματος στις βουλευτικές εκλογές.

Αν συγκρίνουμε τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών του 2020, η Μάια Σαντού πήρε μικρότερο ποσοστό -57,7% τότε και 55,2% τώρα-, ενώ ο αντίπαλός της πήρε μεγαλύτερο, 42,3% ο Ντοντόν το 2020 και 44,7% ο Στοϊάνογλο το 2024.

• Εν τω μεταξύ, το δημοψήφισμα για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που ξεκίνησε η Σάντου απέτυχε στην πραγματικότητα, καθώς ο αριθμός των ψήφων υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ξεπέρασε τον αριθμό των ψήφων κατά της ΕΕ, μόνο κατά ένα μικρό ποσοστό και πάλι μόνο με τις ψήφους της διασποράς.

Αυτό έδειξε τόσο τη διάσπαση της μολδαβικής κοινωνίας όσο και την εξαιρετικά διφορούμενη στάση απέναντι στην Σάντου. Αλλά επίσης και στο γεγονός ότι η πρόεδρος και η καθεστηκυία τάξη της δεν ελέγχουν πλήρως τις πολιτικές διεργασίες στο κράτος.

Όλα αυτά μαζί καθιστούν εξαιρετικά προβληματικό για το κόμμα της Σάντου να κερδίσει τις κοινοβουλευτικές εκλογές του επόμενου έτους στη Μολδαβία, παρά το ότι τα αποτελέσματα δείχνουν από μια πρώτη ματιά ότι έχει εδραιώσει μια «επίπλαστη» κυριαρχία.

• Τα παραδοσιακά κόμματα, το Σοσιαλιστικό και το Κομμουνιστικό, αποτελούν μέρη της πολιτικής κουλτούρας της Μολδαβίας, όπως και η θετική άποψη για τη Ρωσία και την Σοβιετική Ένωση λόγω των ιστορικών καταβολών. Είναι δύσκολο να ξεριζωθούν αυτές οι καταβολές και ιδιαίτερα στις υποβαθμισμένες περιοχές της περιφέρειας της χώρας, που είναι και οι πιο φτωχές.

Οι Σοσιαλιστές είδαν αύξηση στις ψήφους τους και είναι  επίσης πιθανό να πάει στις βουλευτικές εκλογές ο δημοφιλής δήμαρχος του Κισινάου, Ίον Τσιαμπάν, ο οποίος μπορεί να πάρει πολλές ψήφους και από το κόμμα της Σάντου.

Άλλες δυνάμεις, τόσο φιλορωσικές όσο και φιλοευρωπαϊκές, δηλαδή αυτές που αφαιρούν ψήφους από το κόμμα της προέδρου, θα πάνε επίσης στις κάλπες. Και ο τελικός «σχεδιασμός» του νέου κοινοβουλίου θα εξαρτηθεί από το ποια από αυτά τα κόμματα θα καταφέρουν να περάσουν το κατώφλι και ποια κόμματα θα μείνουν πίσω, παίρνοντας μαζί τους στο «πουθενά» τις ψήφους που αφαιρούνται από τις μεγαλύτερες πολιτικές δυνάμεις του πολιτικού τους φάσματος.

Αλλά, σε γενικές γραμμές, το κόμμα της προέδρου θα βρεθεί σε οριακό σημείο για να σχηματίσει κυβέρνηση μετά τις εκλογές του επόμενου έτους.

Συμπερασματικά, όπως αποδεικνύεται από τις πρόσφατες εκλογές στη Μολδαβία αλλά και στη Γεωργία, όποτε η ΕΕ θέτει σκληρά διλήμματα ταυτοτικών επιλογών σε κοινωνίες μετα-σοβιετικού χώρου δεν έχει να κερδίσει πολλά.

• Αντίθετα χάνει σε κύρος και επιρροή προκαλώντας αντιδράσεις και αντισυσπειρώσεις οι οποίες θέτουν εν αμφιβόλω την ομαλή διαδικασία στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Όμως οι εκλογές στη Μολδαβία και το τι θα ακολουθήσει, επηρεάζουν και την Υπερδνειστερία όπου πρέπει να εξετασθεί η προοπτική της υπό τα νέα δεδομένα σε συνδυασμό με τη στρατηγική της Ρωσίας που σίγουρα θα αναπροσαρμοσθεί, χωρίς όμως αυτό να είναι γνωστό πως. Το ερώτημα είναι αν αυτό θα είναι σε πιο επιθετική κατεύθυνση ή κάτι άλλο.