Η Άγκυρα παρακολουθεί στενά τις προεδρικές εκλογές και ζυγίζει τις προσεγγίσεις Χάρις και Τραμπ

Λιγότερο από μια εβδομάδα πριν από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, αναλυτές λένε ότι η Άγκυρα βλέπει τα αποτελέσματα των εκλογών ως κλειδί για τις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ. Οι παρατηρητές σημειώνουν ότι ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ και η Δημοκρατική Κάμαλα Χάρις έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Σινάν Ουλγκέν, διευθυντής του Κέντρου Μελετών Οικονομίας και Εξωτερικής Πολιτικής υπενθυμίζει ότι η πολιτική σχέση μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του προέδρου Τραμπ ήταν ισχυρή κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, σημειώνει η Φωνή της Αμερικής στα τουρκικά.

Ωστόσο, προβλέπει ότι τώρα, γνωρίζοντας τη σχέση μεταξύ του προέδρου Μπάιντεν και του Ερντογάν, αν η Κάμαλα Χάρις κερδίσει τις εκλογές, η σχέση μεταξύ της Χάρις και του Ερντογάν είναι πιθανό να είναι πολύ πιο ρηχή.

Ο Ερντογάν απέφυγε να σχολιάσει τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Ωστόσο, αναλυτές τονίζουν ότι ο Τραμπ και ο Ερντογάν συναντήθηκαν εννέα φορές κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, μία εκ των οποίων πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ερντογάν στην Ουάσιγκτον. Ο πρόεδρος Μπάιντεν και ο Ερντογάν συναντήθηκαν μόνο μία φορά και τότε μόνο για λίγο κατά τη διάρκεια διεθνών συνόδων κορυφής.

• Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, οι κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τους προέδρους των ΗΠΑ είναι εξαιρετικά σημαντικές για τον πρόεδρο Ερντογάν.

Σύμφωνα με την Ασλί Αϊντιντασμπάς του Ινστιτούτου Brookings, οι πρόσωπο με πρόσωπο συναντήσεις με Αμερικανούς προέδρους είναι ζωτικής σημασίας για τον Ερντογάν όσον αφορά την εσωτερική πολιτική του θέση και εγκυρότητα. Ο Ερντογάν «οικοδομεί ένα προσωποποιημένο σύστημα, αλλά ταυτόχρονα πείθει τους ψηφοφόρους του, ιδίως τη βάση του, ότι είναι ένας σημαντικός ηγέτης, ότι η Τουρκία ανεβαίνει και ότι είναι πολύ σημαντικός», δήλωσε η Αϊντιντασμπάς.

Ο Ερντογάν έχει μιλήσει συχνά με θερμά λόγια για τη σχέση του με τον Τραμπ, παρά το γεγονός ότι του επιβλήθηκαν κυρώσεις για την αγορά του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-400, ενώ ο Τραμπ βρισκόταν στον Λευκό Οίκο.

• Ο Τραμπ απείλησε μάλιστα, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, να «καταστρέψει και να εξαφανίσει εντελώς» την τουρκική οικονομία εξαιτίας της απειλής της Τουρκίας να επιτεθεί στις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ συριακές κουρδικές δυνάμεις.

Καθώς ο Τραμπ έχει ζητήσει περισσότερη υποστήριξη προς το Ισραήλ στον πόλεμό του κατά της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, οι αναλυτές λένε ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν νέες διαφορές μεταξύ των ηγετών των ΗΠΑ και της Τουρκίας.

Ο Οζγκούρ Ουνλουχισαρτσικλί, διευθυντής του γραφείου του Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ στην Άγκυρα, δήλωσε ότι ενώ η εκλογή Τραμπ φέρνει κάποιες ευκαιρίες για την Τουρκία, οι κίνδυνοι μπορεί να είναι υψηλοί.

«Η προσέγγιση του προέδρου Τραμπ στη Μέση Ανατολή και στη σύγκρουση μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραήλ θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή σε βαθμό που ένας περιφερειακός πόλεμος να καταστεί αναπόφευκτος. Ως εκ τούτου, η προεδρία του Τραμπ επιφυλάσσει πολλές ευκαιρίες για την Τουρκία, αλλά οι κίνδυνοι είναι επίσης πολύ υψηλοί».

Παρόλο που υπήρξε μικρή άμεση επαφή μεταξύ του προέδρου Τζο Μπάιντεν και του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι τουρκοαμερικανικές σχέσεις βελτιώνονται και η συνεργασία μεταξύ των δύο συμμάχων στο ΝΑΤΟ αυξάνεται.

• Οι αναλυτές προβλέπουν τόσο οφέλη όσο και κινδύνους για την Άγκυρα, ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τις αμερικανικές εκλογές.

Σύμφωνα με την Ασλί Αϊντιντασμπάς του Ινστιτούτου Brookings, οι σχέσεις μπορεί να είναι πιο σταθερές υπό την προεδρία της Κάμαλα Χάρις. Από την άλλη πλευρά, μια προεδρία Τραμπ μπορεί να μην είναι καθόλου προβλέψιμη.

«Μια διοίκηση της Κάμαλα Χάρις θα σήμαινε μεγαλύτερη συνέχεια στις τουρκοαμερικανικές σχέσεις, αλλά θα υπόσχονταν σταθερότητα. Ωστόσο, ο Τραμπ είναι τόσο απρόβλεπτος που θα μπορούσε να είναι πολύ καλός ή πολύ κακός- θα μπορούσε να είναι πολύ καλός τη μια μέρα και πολύ κακός την επόμενη».

Καθώς ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή συνεχίζεται, οι αναλυτές σημειώνουν ότι ο απρόβλεπτος χαρακτήρας του Τραμπ αποτελεί κίνδυνο για την Άγκυρα, αλλά υπογραμμίζουν ότι ο Ερντογάν δεν θα χάσει την ευκαιρία να ανανεώσει τις σχέσεις του με τον Τραμπ.

Ο καθηγητής Τζιχάν Τουγκάλ από το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (Berkeley) δήλωσε ότι μια προεδρία Χάρις σημαίνει τη συνέχιση των παλαιών αμερικανικών πολιτικών. Με άλλα λόγια, εφόσον το κυβερνών κόμμα ΑΚP δεν ξεφύγει πολύ από τη γραμμή, θα υποστηριχθεί από την κυβέρνηση Χάρις.

Σύμφωνα με τον ίδιο η Χάρις θα γκρινιάζει, για παράδειγμα, όταν γίνεται στρατιωτική επέμβαση σε κουρδικές περιοχές εκτός των συνόρων της Τουρκίας, αλλά εντός των συνόρων της Τουρκίας θα επιτρέπει στον Ερντογάν να κάνει ό,τι θέλει στους Κούρδους. Αυτή η γκρίνια δεν θα μεταφράζεται πάντα σε συγκεκριμένες κυρώσεις.

• Βέβαια, αυτή η επιφυλακτικότητα θα διατηρηθεί μόνο αν συνεχιστεί η πολιτική του Υπουργού Οικονομικών Μεχμέτ Σιμτσέκ. Αν ο Σιμτσέκ φύγει και ξεκινήσει μια πιο οικονομική εθνικιστική εποχή, η Χάρις θα παίξει διαφορετικά τα χαρτιά της όσον αφορά τους Κούρδους, τονίζει ο Τουγκάλ.

Συνεχίζοντας επισημαίνει ότι ενώ είναι εύκολο να προβλέψει κανείς τι θα κάνει η Χάρις, ο Τραμπ είναι ένα κουβάρι αγνώστων όσον αφορά την Τουρκία. Από τη μία πλευρά, υπάρχει μια γοητεία για τον Ερντογάν και το κόμμα ΑΚΡ στους αμερικανικούς δεξιούς κύκλους.

Εδώ και χρόνια παρακολουθούν με θαυμασμό την εμβάθυνση των αυταρχικών πρακτικών υπό συνθήκες που μοιάζουν δημοκρατικές, καθώς και τα φιλελεύθερα μέσα με τα οποία γίνεται αυτό. Για παράδειγμα, δανείστηκαν από την Τουρκία τον λόγο περί «βαθέως κράτους».

Ο θαυμασμός για τον Τραμπ στους τουρκικούς κυβερνητικούς κύκλους είναι γνωστός. Πολλοί περιμένουν να δουν «πότε θα εκλεγεί ο κίτρινος οπλαρχηγός». Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ένα σοβαρό αντιμουσουλμανικό συναίσθημα τόσο στον Τραμπ όσο και στην αμερικανική δεξιά. Είναι πολύ γνωστή η κρίση για τον πάστορα Μπράνσον.

Ο Ερντογάν πέρασε την πιο δύσκολη περίοδο με την Αμερική κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Τραμπ, τονίζει ο Τουγκάλ.

Καταλήγοντας ο Αμερικανός Καθηγητής στη συνέντευξη που παραχώρησε στην τουρκική εφημερίδα Duvar σημειώνει ότι «αν και η προεδρία Τραμπ θα φέρει μια παγκόσμια τάξη (ή αταξία) πιο κοντά σε αυτό που θέλουν οι Ερντογανικοί, όσοι περιμένουν καλύτερες σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας μπορεί να απογοητευτούν».