Ρεπορτάζ/Ανοιχτό Πανεπιστήμιο με… “διάτρητα” πτυχία- Πρώην φοιτητές επιμένουν σε αγωγές για τα επαγγελματικά δικαιώματα

Έχει περάσει στα ψιλά του Τύπου, ακόμα και σε ιστοτόπους και έντυπα που ασχολούνται αποκλειστικά με την εκπαίδευση, είναι όμως γεγονός σοβαρότατο και ασυνήθιστο. Όχι ένας αλλά 183 (!) πρώην φοιτητές και νυν πτυχιούχοι του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου έχουν προχωρήσει σε αγωγές (συνολικά 6) εναντίον του ιδρύματος για το θέμα των επαγγελματικών δικαιωμάτων τους. Η υπόθεση εκκρεμεί καιρό.

Οι νυν πτυχιούχοι κατηγορούν όλες τις τελευταίες διοικήσεις ΕΑΠ (και φυσικά το νυν πρύτανη) για επίδειξη χρόνιας αδράνειας (από το 2009) η οποία, όπως αναφέρουν, έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να εργαστούν ούτε στο δημόσιο ούτε στον ιδιωτικό τομέα.

Αυτό που έχει συμβεί, πάντα σύμφωνα με την περιγραφή των εναγόντων, είναι ότι δεν έχουν κωδικό κλάδο εκπαίδευσης και έτσι δεν μπορούν να διοριστούν στις μονάδες δημόσιας εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων, ούτε σε ιδιωτικές μονάδες εκπαίδευσης όπως τα Ι.Ε.Κ. Επίσης, δεν έχουν ενταχθεί στο προσοντολόγιο και έτσι δεν μπορούν να μετάσχουν σε προκηρύξεις του ΑΣΕΠ για πρόσληψη σε όλους τους φορείς του δημοσίου τομέα.

• Είναι γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια το ΕΑΠ επιχειρούσε να δελεάσει υποψήφιους φοιτητές με το επιχείρημα ότι η πιθανή απόκτηση πτυχίου στα προγράμματα του Ελληνικού και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού αντίστοιχα θα τους άνοιγε το δρόμο σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ και εν συνεχεία σε μία πιθανή πρόσληψη στο δημόσιο, σε αρκετούς, μάλιστα, φορείς.

Πολλές και πολλοί, οι οποίοι είχαν αποκτήσει ήδη πτυχίο από άλλο ίδρυμα είτε της Ελλάδας είτε του εξωτερικού, ρίχθηκαν πάλι στη μάχη της μελέτης η οποία όμως, εφόσον μιλάμε για το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, κοστίζει. Το ΕΑΠ είναι το μοναδικό ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο που αξιώνει δίδακτρα για τη φοίτηση ακόμα και για προπτυχιακά του προγράμματα. Στα συγκεκριμένα (Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) κάθε θεματική ενότητα (μάθημα δηλαδή) κοστίζει στον φοιτητή 500 ευρώ τα οποία μάλιστα προκαταβάλλονται (το καλοκαίρι). Με δεδομένο ότι το κάθε ένα από αυτά τα προγράμματα ολοκληρώνεται σε 12 θεματικές ενότητες, η φοίτηση έχει συνολικό κόστος 6000 ευρώ. Δεν τα λες και λίγα, ειδικά τη σημερινή εποχή.

Φυσικά, η υπόθεση δεν αφορά μόνο αυτούς που έχουν προσφύγει. Οι θιγόμενοι είναι πολύ περισσότεροι. Ωστόσο, όσοι έχουν βγει μπροστά και έχουν επιλέξει τη δικαστική οδό είναι αποφασισμένοι να φτάσουν μέχρι τέλους, γεγονός που φέρνει σε δύσκολη θέση το ίδρυμα. Ο λόγος, εκτός των άλλων, είναι και οικονομικός, αφού οι προσφεύγοντες αξιώνουν έκαστος 50.000 ευρώ “ως χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης την οποία έχουν υποστεί και εξακολουθούν να υπόκεινται από την παράνομη παράλειψη ενεργοποιήσεως των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων που τους απονέμουν αντίστοιχα τα άρθρα 1 και 2 π.δ. 66/2009”.

Η αμηχανία του ιδρύματος αποτυπώθηκε σε πρόσφατη απάντηση του πρύτανη Μανώλη Κουτούζη (σε σχετική ερώτηση του ιστοτόπου esos.gr). “Είναι αλήθεια ότι είναι ένα ζήτημα που μας απασχολεί και μας στενοχωρεί, καθώς υπάρχουν ακόμα και αγωγές εναντίον του Πανεπιστημίου. Όσο λοιπόν είναι ανοικτό αυτό το μέτωπο δεν θα ήθελα να κάνω κάποια άλλη δήλωση” τόνισε ο κ. Κουτουζής. Ουσιαστικά δεν θέλησε να τοποθετηθεί αλλά οι πάντες κατάλαβαν τον προβληματισμό του.

Τη Δευτέρα που μας πέρασε ο Πρύτανης δέχτηκε στο γραφείο του αντιπροσωπεία των εναγόντων. Ηταν η πρώτη φορά που οι δύο πλευρές είχαν την ευκαιρία απευθείας διαλόγου. Η συνάντηση, σύμφωνα με πληροφορίες, διεξήχθη σε καλό κλίμα, (υπό την παρουσία μάλιστα της νομικής συμβούλου του ΕΑΠ) ωστόσο δεν κατέληξε κάπου συγκεκριμένα. Οι αγωγές βρίσκονται ακόμη πάνω στο τραπέζι. Το ΕΑΠ, στη δικάσιμο που είχε οριστεί για τις 14 Οκτωβρίου, ζήτησε και πήρε αναβολή για τις 8 Ιανουαρίου θέλοντας προφανώς να κερδίσει χρόνο. Πρακτικά το διάστημα είναι μικρό και δεν επιτρέπει θεαματικές αλλαγές.

Τα ερωτήματα που εγείρονται για το εν λόγω ζήτημα είναι πάρα πολλά όπως κανείς μπορεί να αντιληφθεί.

• Γιατί το ΕΑΠ δεν μπορούσε να εκπληρώσει την υπόσχεση που έδινε (από την επίσημη ιστοσελίδα του μάλιστα) στους επίδοξους φοιτητές και φοιτήτριες;
• Τι έκανε για να αποτρέψει την προσφυγή των πτυχιούχων στη δικαιοσύνη;
• Τι ζημιά-οικονομική και όχι μόνο- θα προκαλέσει στο ίδρυμα τυχόν δικαίωση των εναγόντων;

Είναι γεγονός ότι οι προηγούμενες διοικήσεις του ΕΑΠ υποτίμησαν το πρόβλημα, ίσως να μην πίστεψαν ότι θα έπαιρνε αυτή την τροπή. Και είναι παράλληλα πραγματικότητα, όπως βεβαιώνουν και νυν φοιτητές και φοιτήτριες του ιδρύματος, ότι και άλλες πτυχές της πραγματικότητας εντός του Πανεπιστημίου δεν είναι ευχάριστες.

Τα εγχειρίδια στα περισσότερα προγράμματα είναι αρκετά παλιά (κάποια από αυτά έχουν γραφτεί τον… προηγούμενο αιώνα), οι πληρωμές δεν μπορούν να γίνουν σε δόσεις όπως γίνονταν παλαιότερα, οι αμοιβές των διδασκόντων περιορίστηκαν (αφού μετά την πανδημία πάρθηκε η απόφαση να γίνονται εξ’ αποστάσεως ακόμα και οι εξετάσεις) ενώ τα δίδακτρα, παρά τα γεγονός ότι το ίδρυμα περιόρισε τα λειτουργικά του έξοδα, παρέμειναν στα ίδια επίπεδα.

Δεν είναι προφανώς τιμητικό για ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο να σέρνεται στα δικαστήρια. Την ίδια ώρα όμως ουδείς μπορεί να κατηγορήσει όσους προτίμησαν το δρόμο της δικαιοσύνης διότι και αρκετή υπομονή έκαναν και έχουν ήδη πληρώσει σεβαστά ποσά τόσο σε δίδακτρα όσο και σε δικαστικά έξοδα. Η συνέχεια, λοιπόν, επί της δικαστικής αίθουσας…