Haaretz: Πώς επηρεάζει την συνέχεια του πολέμου και την απελευθέρωση των ομήρων η δολοφονία Σινουάρ- Η στάση Νετανιάχου
Η πολυαναμενόμενη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ, μόλις 21 ημέρες μετά τη δολοφονία του Χασάν Νασράλα, ηγέτη της Χεζμπολάχ, θα μπορούσε να προσφέρει στο Ισραήλ την ευκαιρία να επιδιώξει μια συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων, καθώς και μια ευρύτερη διευθέτηση στην περιοχή. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δεν φαίνεται να έχει καμία πρόθεση να προχωρήσει σε μια «επόμενη φάση» μετά τον πόλεμο, σύμφωνα με τον αναλυτή Αλον Πίνκας, ο οποίος γράφει σχετικά στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz.
Θα μπορούσε ο θάνατος του Σινουάρ να σηματοδοτήσει το τέλος του πολέμου στη Γάζα; Η απάντηση είναι ναι. Ωστόσο, είναι πιθανό αυτό να συμβεί; Εξαιρετικά αμφίβολο.
Η δολοφονία του Σινουάρ, μαζί με αυτές των ανώτερων ηγετών της Χαμάς, Μοχαμάντ Ντέιφ και Ισμαήλ Χανίγια, νωρίτερα αυτή τη χρονιά, έχει επιφέρει μια σημαντική μείωση των στρατιωτικών και πολιτικών ικανοτήτων της Χαμάς. Θεωρητικά, όλοι οι στρατιωτικοί στόχοι έχουν πλέον επιτευχθεί.
Εκτός, φυσικά, αν το Ισραήλ σκοπεύει να κυνηγήσει και να σκοτώσει κάθε τρομοκράτη και μέλος της Χαμάς. Οπότε είτε πρέπει να καταλάβει ολόκληρη τη Λωρίδα της Γάζας και να την κυβερνήσει – κάτι που δεν έχει κάνει – είτε να εμπλακεί σε έναν μακρόχρονο πόλεμο ερευνών και καταστροφής, με δύο εκατομμύρια έρημους, πεινασμένους και άρρωστους Παλαιστίνιους, να πηγαινοέρχονται από το πουθενά στο πουθενά μέσα στον θύλακα.
Κατά ειρωνικό τρόπο, η από καιρό αναμενόμενη εξολόθρευση του Σινουάρ φανερώνει την απουσία οποιουδήποτε συνεκτικού ισραηλινού πολιτικού σχεδίου και ιδεών για τη μεταπολεμική Γάζα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο πόλεμος δεν θα τελειώσει σύντομα (εκτός αν υπάρξει μαζική παράδοση της Χαμάς τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες).
Υπάρχουν δύο επείγοντα, σημαντικά ερωτήματα που προέρχονται από τη δολοφονία του Σινουάρ:
- Θα τερματίσει τον πόλεμο; Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία Κάμαλα Χάρις δήλωσε αμέσως ότι η δολοφονία παρέχει «μια ευκαιρία να τερματιστεί ο πόλεμος». Έχει δίκιο. Αλλά υπάρχει και ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, πράγμα που σημαίνει ότι η απάντηση είναι: Αυτό πιθανότατα δεν θα τερματίσει τον πόλεμο, τουλάχιστον όχι αμέσως.
- Πώς θα επηρεάσει τους ομήρους – οι οποίοι τώρα κινδυνεύουν να εκτελεστούν – και τις πιθανότητες μιας συμφωνίας για αυτούς; Αυτό είναι το μόνο πράγμα με το οποίο πρέπει να ασχοληθεί το Ισραήλ. Ούτε το Ιράν, ούτε η Χεζμπολάχ, αλλά η διασφάλιση της ζωής των 101 ομήρων (περίπου οι μισοί από τους οποίους πιστεύεται ότι είναι ακόμα ζωντανοί).
Ο Σινουάρ θα μπορούσε και θα έπρεπε να είχε σκοτωθεί μόνο μετά από μια συμφωνία ομηρίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, πρώην ισραηλινοί στρατηγοί και η πλειοψηφία του κοινού είπαν όλοι: μια μεγάλη συμφωνία ομήρων πρώτα, ο πόλεμος δεύτερος.
Γιατί δεν έγινε; Επειδή ο Νετανιάχου δεν ήθελε καμία συμφωνία ομηρίας που θα συνοδευόταν από κατάπαυση του πυρός. Εφηύρε τον όρο «ολοκληρωτική νίκη», στη συνέχεια εξαπάτησε και υπαναχώρησε από κάθε συμφωνία ομηρίας που πρότειναν το Κατάρ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αίγυπτος.
«Υπάρχει τώρα η ευκαιρία για μια «επόμενη μέρα» στη Γάζα χωρίς τη Χαμάς στην εξουσία και για μια πολιτική διευθέτηση που παρέχει ένα καλύτερο μέλλον τόσο για τους Ισραηλινούς όσο και για τους Παλαιστίνιους. Ο Σινουάρ ήταν ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο για την επίτευξη όλων αυτών των στόχων», δήλωσε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν την Πέμπτη. Η δήλωσή του ήταν αρκετά γενική ώστε όλοι να την υποστηρίξουν και αρκετά συγκεκριμένη για τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος δεν ενδιαφέρεται για μια πολιτική διευθέτηση.
Τώρα είναι απασχολημένος με την αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν και δεν μπορεί να ενοχληθεί με τα σχεδόν πέντε εκατομμύρια Παλαιστίνιους που ζουν λίγα χιλιόμετρα μακριά. Ναι, ο Σινουάρ ήταν ένα «ανυπέρβλητο εμπόδιο», γι’ αυτό ακριβώς ο Νετανιάχου ενίσχυσε ενεργά τη Χαμάς από το 2017 περίπου: για να αποτρέψει κάθε πιθανότητα επίτευξης «όλων αυτών των στόχων» – δηλαδή για να αποφύγει οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστίνιους.
Στο τελευταίο άρθρο του, ο Thomas Friedman των New York Times δηλώνει ότι η δολοφονία του Σινουάρ «δημιουργεί τη δυνατότητα όχι μόνο να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα, αλλά να επιστρέψουν οι Ισραηλινοί όμηροι και να επέλθει ανακούφιση στο λαό της Γάζας. Δημιουργεί τη δυνατότητα για το μεγαλύτερο βήμα προς μια λύση δύο κρατών μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων μετά το Όσλο, καθώς και εξομάλυνση μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας – που σημαίνει σχεδόν ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο. Είναι τόσο μεγάλο».
Το μόνο πρόβλημα είναι ο κ. Νετανιάχου. Γνωρίζει ότι το θεμέλιο ενός τέτοιου σχεδίου, το οποίο ο Φρίντμαν αποκαλύπτει ότι έχει συζητηθεί εκ νέου από τους Αμερικανούς, τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, θα ήταν η προθυμία του Ισραήλ να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν στο μέλλον στην ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Κανείς στον κόσμο, εκτός από τον Νετανιάχου, δεν θα συμβιβαστεί με τίποτα λιγότερο. Ίσως έχει δίκιο, ίσως κάνει λάθος. Το γεγονός είναι ότι δεν είναι εταίρος σε ένα τέτοιο σχέδιο, ακόμη και αν εξαπατά και χειραγωγεί τις ΗΠΑ ότι είναι πρόθυμος να το εξετάσει, υπό 37 διαφορετικές προϋποθέσεις και όρους.
Η δολοφονία του Σινουάρ, 21 ημέρες μετά τη δολοφονία του Γενικού Γραμματέα της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα στη Βηρυτό, υπογραμμίζει επίσης μια ενδιαφέρουσα πτυχή. Εδώ ήταν δύο αρχιτρομοκράτες, καθένας από τους οποίους είχε τη φήμη ότι είχε μια πονηρή και έξυπνη κατανόηση του Ισραήλ:
Ο Σινουάρ, ο οποίος πέρασε 23 χρόνια σε μια ισραηλινή φυλακή, ήταν έμπειρος στην ισραηλινή σκέψη και γνώστης της εβραϊκής. Και ο Νασράλα, ο οποίος έχτισε την εικόνα του εμπειρογνώμονα για το Ισραήλ, στον οποίο το Ιράν και πολλοί στον αραβικό κόσμο αναφέρονταν όταν μιλούσαν για το Ισραήλ. Ωστόσο, στις 7-8 Οκτωβρίου 2023, και οι δύο έκαναν κολοσσιαίους λανθασμένους υπολογισμούς.
Ο Σινουάρ πίστευε ότι το Ισραήλ δεν θα πήγαινε ποτέ βαθιά στη Γάζα και θα κατέστρεφε τη Λωρίδα, σχεδόν ανεξάρτητα από την καταστροφή και τις δολοφονίες που θα προκαλούσε η Χαμάς. Η «επιτυχία» και το εύρος της βάρβαρης μαζικής σφαγής που διέπραξε η ομάδα στις 7 Οκτωβρίου, σήμαινε όμως ότι δεν υπήρχε πλέον «business as usual», συνέχεια των περιορισμένων ισραηλινών αντιποίνων.
Η ύβρις του Νασράλα οδήγησε σε ένα ακόμη μεγαλύτερο στοίχημα: Όχι μόνο να εκτοξεύσει ρουκέτες και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο Ισραήλ ως αλληλεγγύη προς τη Χαμάς, αλλά να το κάνει συνεχώς και συνεχώς – και στη συνέχεια να το κλιμακώσει σταδιακά σε σημείο που να γίνει ανυπόφορο για το Ισραήλ. Όποιες υπονοούμενες κόκκινες γραμμές πίστευε ο Νασράλα ότι υπήρχαν ακόμα, έγιναν απαλές ροζ και στη συνέχεια εξατμίστηκαν.
Οι δύο άνδρες υπολόγισαν λάθος, φέρνοντας όλεθρο και καταστροφή στις οργανώσεις τους.
Τίποτα από αυτά δεν απαλλάσσει τον Νετανιάχου ούτε στο ελάχιστο για την αμέλεια, την εγκατάλειψη και την ελαττωματική πολιτική του που οδήγησε στην πανωλεθρία της 7ης Οκτωβρίου, ούτε για αυτό που ανακαλύφθηκε στο νότιο Λίβανο: τα καταφύγια και τις σήραγγες της Χεζμπολάχ, με στόχο να διαπράξει μια «7η Οκτωβρίου» σε πολύ μεγαλύτερη και πιο θανατηφόρα κλίμακα.
Οι δολοφονίες τόσο του Νασράλα όσο και του Σινουάρ έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν το παιχνίδι – αλλά αυτό απαιτεί στρατηγική σκέψη και πολιτική ικανότητα για να αλλάξει η πορεία. Είναι αμφίβολο αν ο Νετανιάχου έχει κάποιο από αυτά.