ΑΝΑΛΥΣΗ: Η “κινούμενη άμμος” της Κεντροαριστεράς και η… τελευταία ευκαιρία Ανδρουλάκη

Μόλις έγινε γνωστή η (άνετη) επανεκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ την προηγούμενη Κυριακή, οι πάντες θέλησαν να μιλήσουν για τη νέα, μεγάλη ευκαιρία που έχει ο Κρητικός πολιτικός να επαναφέρει το κόμμα στο στάτους που γνώριζε και γνωρίζαμε πριν από το 2010. Αυτό δηλαδή του πρωταγωνιστή και του άμεσου διεκδικητή της εξουσίας. Παράλληλα, έμεινε στην πίσω γραμμή της σκέψης μας είναι ότι η παρούσα ευκαιρία θα είναι, πιθανότατα, και η τελευταία για τον Νίκο Ανδρουλάκη.

Και είναι,την ίδια ώρα, τόσο κραυγαλέα μεγάλη που οποιοδήποτε λάθος δύσκολα θα του συγχωρεθεί όχι μόνο από τα υπόλοιπα ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ αλλά και από τη βάση του κόμματος που έσπευσε να ανανεώσει την εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του.

Το γιατί είναι απλό να εξηγηθεί. Αν το ΠΑΣΟΚ δεν μπορέσει τώρα, με τον ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά διαλυμένο και βυθισμένο σε μία απίστευτη εσωσεστρέφεια που δείχνει να παρασύρει τα πάντα προς τον πάτο και με τη Νέα Δημοκρατία να πιέζεται όσο ποτέ από την αμείλικτη πραγματικότητα, πότε θα μπορέσει; Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό. Η ηγεσία Ανδρουλάκη δεν θα έχει άλλη ευκαιρία.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κέρδισε (πολύτιμο) χρόνο. Να ανασυντάξει το πολιτικό σχέδιό του, να βρει νέους ανθρώπους να το υπηρετήσουν, να ανοίξει το εσωκομματικό παιχνίδι έτσι ώστε να αποφύγει τις κατηγορίες ότι παίζει μόνος του με την ομάδα του και κυρίως να χτίσει ένα προφίλ υποψήφιου πρωθυπουργού κάτι που δεν έχει καταφέρει έως τώρα.

Για πολλούς ειδικούς του πολιτικού μάρκετινγκ, αυτό θα είναι και το κλειδί για την επιτυχία του νέου ΠΑΣΟΚικου εγχειρήματος. Αν δηλαδη οι ψηφοφόροι δουν στο πρόσωπο του Νίκου Ανδρουλάκη το πρόσωπο εκείνο το οποίο μπορεί να νικήσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη γιατί θα πείσει ότι διαθέτει ρεαλιστικό και άμεσα εφαρμόσιμο πλάνο για τη χώρα.

Το 2024 δεν είναι 2021  

Η αλήθεια είναι ότι το 2021 ο Ανδρουλάκης είχε να παλέψει σ’ένα περιβάλλον πολύ πιο σύνθετο και απαιτητικό. Το τρίτο ΠΑΣΟΚ είχε ακόμα μεγάλη απόσταση από τον δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας φάνταζε ως αδιαφιλονίκητος ηγέτης της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. Εν μέσω πανδημίας παράλληλα, μάλλον ήταν εξαιρετικά δύσκολο για το νεόκοπο, τότε, αρχηγό του ΠΑΣΟΚ (που δεν ήταν καν μέλος του Κοινοβουλίου) να ξεδιπλώσει το όποιο αντιπολιτευτικό πλάνο του και να προκαλέσει ρωγμές στην πολιτική ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας.

Μετά τις διπλές εκλογές του 2023 όμως, οι οποίες σηματοδότησαν την εκλογική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και την (όχι και τόσο εντυπωσιακή) άνοδο του ΠΑΣΟΚ (που πάντως δεν ξέφυγε από την τρίτη θέση) οι απαιτήσεις για τον πρόεδρο Ανδρουλάκη αυξήθηκαν. Πολλοί και τότε έσπευσαν να μιλήσουν για ανεπανάληπτο momentum, πρόβλεψη όμως που δεν επιβεβαιώθηκε στην πράξη γιατί το ΠΑΣΟΚ περιορίστηκε στην τρίτη θέση και στις ευρωεκλογές παρά το γεγονός ότι ο υπό την ηγεσία Κασσελάκη ΣΥΡΙΖΑ έμοιαζε με σάκο του μποξ.

Τώρα ο πολιτικός διάδρομος μοιάζει πειρισσότερο ανοιχτός για τον Νίκο Ανδρουλάκη. Η διαλυτική κρίση στην Αριστερά τον καθιστούν μάλλον κυρίαρχο στο χώρο της Κεντροαριστεράς, κάτι που πρέπει πάντως να επιβεβαιωθεί και δημοσκοπικά. Ο άμεσος στόχος του ΠΑΣΟΚ είναι να σταθεροποιηθεί στη δεύτερη θέση των δημοσκοπήσεων και να αποκτήσει δυναμική αξιωματικής αντιπολίτευσης, θεσμικό ρόλο που ίσως κατακτήσει και τυπικά στη Βουλή αν υπάρξει νέα διάσπαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ στο άμεσο μέλλον.

Μία δημοσκοπική σταθερότητα του ΠΑΣΟΚ στη δεύτερη θέση θα απαλλάξει τον Νίκο Ανδρουλάκη από την “υποχρέωση” να καθίσει σε τραπέζι συνομιλιών με τον έτερο πόλο της Κεντροαριστεράς για να διαπιστωθεί πως από κοινού μπορεί να υπάρξει απάντηση στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έτσι και αλλιώς έχει δείξει ότι δεν πολυκαίγεται να συμμετάσχει σε κάποιου είδους συνεργατικό εγχείρημα. Αντιθέτως, καθ’ όλη τη διάρκεια της καμπάνιας του για τη διαδικασία της εσωκομματικής εκλογής επέμεινε πολύ στην πολιτική αυτονομία του ΠΑΣΟΚ.

Έτερος πόλος στην Κεντροαριστερά προσώρας δεν υπάρχει. Μόνο ένας πολιτικά αφελής θα συνομιλούσε μ’ αυτόν τον ΣΥΡΙΖΑ για το οτιδήποτε. Μέχρι η σκόνη από τον ανηλεή εμφύλιο πόλεμο στην Αριστερά κατακαθίσει, ο Ανδρουλάκης φιλοδοξεί να έχει παγιώσει το κόμμα του αλλά και τον εαυτό του στο ρόλο του άμεσου διεκδικητή της κυβέρνησης οποτεδήποτε και αν διεξαχθούν οι εκλογές.

Η αναγκαιότητα του άλλου πόλου 

Παράλληλα όμως, και αυτό χρειάζεται πολιτική δουλειά σε βάθος, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ γνωρίζει καλά ότι δεν μπορεί να τον αφήνουν αδιάφορο οι συζητήσεις για συμμαχίες. Ακόμη και αν το ΠΑΣΟΚ επικρατήσει στις επόμενες εκλογές (σενάριο που πάντως προς το παρόν παραμένει μακρινό) ουδείς μπορεί να διανοηθεί σήμερα ότι θα εξασφαλίσει και αυτοδυναμία. Με δεδομένο ότι στη Χαριλάου Τρικούπη ξορκίζουν όπως ο διάολος το λιβάνι την προοπτική νέας εκλογικής σύμπραξης με τη Νέα Δημοκρατία, οι επιλογές που απομένουν βρίσκονται στα αριστερά του πολιτικού φάσματος. Στον ΠΑΣΟΚ ευελπιστούν ότι αν και εφόσον καταφτάσει η ώρα των συγκεκριμένων συζητήσεων, το κόμμα τους θα έχει το ρόλο του ισχυρού, του πολιτικού οργανισμού που θα βάλει τους όρους και τα επίδικα της κουβέντας και θα είναι σε θέση να επιβάλλει τα θέλω του.

Προφανώς άρα, οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούν αφήνουν αδιάφορη τη Χαριλάου Τρικούπη. Προσώρας όμως θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν τη σύγχυση στις τάξεις του αντιπάλου στρατοπέδου για να καταστήσουν το δικό τους ακόμη δυνατότερο και να δώσουν προοπτική νίκης στην επόμενη μεγάλη εκλογική μάχη. Στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές πάντως η ηγεσία Ανδρουλάκη έχει μόνο μία επιλογή. Να ξαναδώσει στο κόμμα το DNA του νικητή. Σε διαφορετική περίπτωση, ο πολιτικός χρόνος του προέδρου του ΠΑΣΟΚ θα λήξει.

Υπάρχει, άρα, αρκετό διάστημα μπροστά; Και ναι και όχι. Με τις πολιτικές εξελίξεις στο άμεσο μέλλον να αναμένονται πυκνές, δεν θα είναι απίθανο ο καθαρός χρονικός διάδρομος να μικρύνει. Φαίνεται ότι η κυβέρνηση βάζει στην ατζέντα αρκετά “βαριά” επίδικα (ελληνοτουρκικά, κυπριακό, διαχείριση του μεταναστευτικού) που ήδη προκαλούν αναταράξεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Την ίδια ώρα στην Αριστερά θα υπάρξουν εξελίξεις εκ των πραγμάτων αφού ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει σε διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού.

Στο ΠΑΣΟΚ δηλώνουν έτοιμοι να αντιμετωπίσουν όλες τις προκλήσεις, ακόμα και αυτές των πρόωρων εκλογών αν ο Πρωθυπουργός επιλέξει να παίξει αυτό το χαρτί για να απαντήσει στους εσωκομματικούς αμφισβητίες. Συμπερασματικά, παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, πολυτέλεια χρόνου ουσιαστικά δεν υφίσταται. Η Χαριλάου Τρικούπη θα πρέπει γρήγορα να ανοίξει τα χαρτιά της, να παράξει πολιτικό αποτέλεσμα και να φιλοτεχνήσει την εικόνα του πρωθυπουργήσιμου για τον επικεφαλής της. Δύσκολη και απαιτητική δουλειά την περιμένει.