Ο Bernard-Henri Lévy μιλά για δύο εν εξελίξει φάσεις του Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου- Η τρίτη είναι η Ταϊβάν
Σε μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον Γάλλο διανοούμενο, Bernard-Henri Lévy, προχώρησε το POLITICO, μιλώντας για τον πόλεμο, το Ισραήλ, τις ΗΠΑ καθώς και την ζωή του. Μάλιστα, ο κ. Lévy υποστηρίζει πως έχουμε ήδη μπει στα πρώτα στάδια ενός νέου παγκόσμιου πολέμου, με τις κύριες γραμμές του μετώπου να βρίσκονται στην Ουκρανία και το Ισραήλ, ενώ θεωρεί πως η Ταϊβάν θα γίνει σύντομα το τρίτο μέτωπο.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ο Bernard-Henri Lévy είναι τόσο διάσημος στη Γαλλία που έχει το δικό του ακρωνύμιο, το οποίο άπαντες αναγνωρίζουν. Ο BHL είναι ένας πλούσιος φιλόσοφος, πολεμικός ρεπόρτερ, τηλεοπτικό στέλεχος και φίλος προέδρων και αστέρων του κινηματογράφου. Είναι τόσο Γάλλος όσο τα κρουασάν και… οι εξωσυζυγικές σχέσεις, σημειώνει ο δημοσιογράφος του POLITICO που του πήρε την συνέντευξη και συνεχίζει:
Τον συναντώ ένα φθινοπωρινό πρωινό σε ένα από τα πιο εκλεπτυσμένα εστιατόρια του Παρισιού, όπου ο μετρ με καθοδήγησε στο αγαπημένο τραπέζι του BHL στη σκοτεινή «βιβλιοθήκη» για να τον περιμένω. Μου ζήτησε να μην κατονομάσω το εστιατόριο γιατί βρίσκεται υπό την προστασία της αστυνομίας εξαιτίας πολλών απειλών που έχει δεχτεί για την ζωή του, μεταξύ άλλων και από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν.
Φτάνει αργά, φορώντας γυαλιά ηλίου και το χαρακτηριστικό λευκό πουκάμισό του, ξεκούμπωτο ώστε να φαίνεται το λείο και άτριχο 75χρονο στήθος του. Παίρνει τηλέφωνο και τα μακριά κυματιστά μαλλιά του, μου θυμίζουν ένα απόσπασμα που του αποδίδουν συχνά: «Ο Θεός πέθανε, αλλά τα μαλλιά μου είναι τέλεια».
Κλείνει το τηλέφωνο και ζητά ευγενικά συγγνώμη για την καθυστέρηση.
- Ένας Γάλλος γνωστός μου, που συμμετέχει στους πνευματικούς κύκλους του Bernard-Henri Lévy παρατηρεί ότι ήταν πολύ νωρίς για να εκτιμήσει τη δύναμη της προσωπικότητάς του. Το ανοιχτό πουκάμισο, τα μαλλιά, η αβίαστη απερισκεψία – όλα αποτελούν μέρος της περσόνας που έχει καλλιεργήσει από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν αναδείχθηκε σταρ ως αρχηγός μιας ομάδας γνωστής ως «νέοι φιλόσοφοι».
Του λέω ότι η συνέντευξή μας θα δημοσιευτεί με τον τίτλο «On the Rocks» και θα πρέπει να παραγγείλει ό,τι του αρέσει συνήθως να πιει. Αποδεικνύεται ότι ο BHL δεν πίνει αλκοόλ – έχει παρατήσει ακόμη και το τσάι.
«Αντικατέστησα [το αλκοόλ] πριν από 40 χρόνια με τσάι», μου λέει καθώς παραγγέλνει ένα «εξαιρετικά δυνατό» έγχυμα φρέσκου τζίντζερ. «Έπινα τσάι μέρα και νύχτα και πριν από ένα ή δύο χρόνια άλλαξα ριζικά, καθώς κάνω πολλά πράγματα».
- Παραγγέλνω έναν εσπρέσο και μου λέει ότι υπολόγισε πως ο Μπαλζάκ ήπιε τρεις τόνους καφέ ενώ έγραφε το La Comédie Humaine. Στη συνέχεια αφηγείται μια γοητευτική ιστορία του Χέμινγουεϊ για μια ολονύχτια συνεδρία με ποτό με έναν Πορτογάλο λοχαγό ονόματι Οθέλλο κατά τη διάρκεια της «Επανάστασης των Γαρύφαλλων» της δεκαετίας του 1970.
Μιλάει ήσυχα, χειρονομώντας με τα εξαιρετικά μακριά και κομψά δάχτυλά του. Μιλάμε για τον θαυμασμό του για τις Ηνωμένες Πολιτείες – «Το κοινωνικό συμβόλαιο του Jean-Jacques Rousseau ζωντάνεψε» – και την περιφρόνησή του για τον βαθύ αντιαμερικανισμό που διαπερνά την Ευρώπη και ιδιαίτερα τη Γαλλία.
- Πιστεύει ότι η «αυτοκρατορία» της Αμερικής και των δημοκρατικών συμμάχων της δέχεται «βαριά επίθεση από ένα χαλαρό αλλά όλο και πιο σφιχτό μέτωπο» που αποτελείται από την Κίνα, τη Ρωσία, την Τουρκία, το Ιράν και το ριζοσπαστικό Ισλάμ. Η ανθρωπότητα έχει ήδη εισέλθει στα πρώτα στάδια ενός νέου παγκόσμιου πολέμου και οι κύριες γραμμές του μετώπου είναι η Ουκρανία και το Ισραήλ. Πιστεύει ότι η Ταϊβάν θα γίνει σύντομα το τρίτο μέτωπο.
Συμφώνησε στη συνέντευξή μας επειδή μόλις κυκλοφόρησε την αγγλική έκδοση του βιβλίου του, «Israel Alone», το οποίο προέκυψε από την αφήγηση του, από πρώτο χέρι, για τις φρικτές συνέπειες της 7ης Οκτωβρίου 2023.
Ο BHL έχει γράψει τόσα πολλά βιβλία που δεν μπορεί να θυμηθεί αν αυτό είναι το νούμερο 40 ή το 45. Έχει δει και έχει γράψει για σχεδόν τόσους πολέμους – αν και σπεύδει να επισημάνει ότι δεν είναι ένας απλός δημοσιογράφος, αλλά ένας φιλόσοφος και συγγραφέας που ασχολείται στο «μεγάλο ρεπορτάζ».
Υπάρχει κάτι τόσο αξιαγάπητο για τον BHL, μια τόσο μικρή ένδειξη “κακίας” στις μεγαλειώδεις δηλώσεις του, που δεν με προσβάλλει καθόλου η επιμονή του στη διάκριση μεταξύ της δουλειάς του και των ταπεινών ρεπόρτερ σαν εμένα.
- Μου λέει ότι πιστεύει πως ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου είναι ένας τρομερός πρωθυπουργός. Αλλά ως Εβραίος του οποίου ο πατέρας πολέμησε τους Ναζί, ο Bernard-Henri Lévy ανησυχεί βαθιά για την άνοδο του αντισημιτισμού στη Δύση σήμερα.
«Δεν γιορτάζω το Shabbat, οπότε εκείνο το Σάββατο το πρωί [Οκτ. 7, 2023] είχα τα νέα αμέσως όταν ξύπνησα. Κατάλαβα ότι κάτι τεράστιο συνέβαινε – ένα γεγονός με κεφαλαίο Γ», μου λέει. Αργότερα και αφού είχε ξεκινήσει η αντεπίθεση του Ισραήλ , «ήμουν με μια ομάδα στρατιωτών στο νότιο μέτωπο που ετοιμάζονταν να εισέλθουν στη Γάζα… και έδωσα μια επίσημη υπόσχεση να γράψω αυτό το βιβλίο».
- Όσον αφορά τους Γάλλους πολιτικούς, ο BHL “στάζει δηλητήριο” για τον ηγέτη της αριστεράς Jean-Luc Mélenchon, τον οποίο κατηγορεί ότι υποθάλπει ενεργά τον αντισημιτισμό. Περιγράφει τον ιδρυτή του πολιτικού κόμματος France Unbowed ως πρώην «αυλή» του Φρανσουά Μιτεράν, του μακροβιότερου προέδρου της Γαλλίας, για τον οποίο εργάστηκε επίσης ο BHL. Ο Mélenchon, λέει, είναι ένα σύμπτωμα μιας παγκόσμιας κρίσης ηγεσίας, η οποία στις Ηνωμένες Πολιτείες περιλαμβάνει την ανάπτυξη της “woke” κουλτούρας, μιας ιδεολογίας που λέει ότι «πηγάζει από κακές, ψευδείς αναγνώσεις».
Με τα λεγόμενά του, ψευδο-διανοούμενοι στις αμερικανικές πανεπιστημιουπόλεις -αναφέρει συγκεκριμένα την ακαδημαϊκή Judith Butler- έχουν αλλοιώσει την έννοια της «αποδόμησης» του Ντεριντά και τη διαστρέβλωναν. Διεκδικεί το δικαίωμα να κάνει αυτή την κρίση επειδή γνώριζε καλά τον Ντεριντά. Ο μεγαλύτερος Γάλλος φιλόσοφος ήταν καθηγητής στο πανεπιστήμιό του, όταν εισήλθε στην ελίτ École Normale Supérieure.
- «Έχω αγωνιστεί όλη μου τη ζωή για την ένταξη», λέει. «Αλλά δεν είναι αυτό που λένε. Διεκδικούν ασφαλείς χώρους, διαχωρισμό ταυτοτήτων, σύνορα μεταξύ ταυτοτήτων. Αυτό δεν είναι συμπερίληψη, είναι το αντίθετο».
Έβγαλε επιτέλους τα γυαλιά ηλίου του για να μπορώ να δω τα διαπεραστικά μάτια σε ένα πρόσωπο που είναι ακόμα εξαιρετικά όμορφο.
Μέρος της διαρκούς φήμης και απήχησης του BHL προέρχεται από την εμφάνιση του σαν σταρ κινηματογράφου, τη σύζυγό του που είναι πραγματική σταρ του κινηματογράφου (ηθοποιός Arielle Dombasle), τους διάσημους φίλους του και τη μεγάλη περιουσία που κληρονόμησε από τον πατέρα του.
Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι διαπράττω το απόλυτο faux pas (απρέπεια, κοινώς χοντράδα), τον ρωτάω ευθέως πόσα χρήματα έχει. Για μοναδική φορά στην κουβέντα μας μένει άναυδος. Σε πλήρη αντίθεση με τη Βόρεια Αμερική και μεγάλο μέρος της Ασίας, κανείς στη Δυτική Ευρώπη, και ειδικά στη Γαλλία, δεν μιλάει ούτε επιδεικνύει πόσα χρήματα έχει.
- Απτόητος, του λέω ότι βρήκα μια δημόσια εκτίμηση ότι η περιουσία του άξιζε 150 εκατομμύρια ευρώ το 2006. Λέει ότι δεν σχολιάζει ποτέ την προσωπική του περιουσία. Ένας φίλος, που τον γνωρίζει καλά μου λέει ότι μάλλον αξίζει τώρα περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ.
Τα χρήματα προέρχονταν από τον πατέρα του, έναν ήρωα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου από μια φτωχή γαλλική οικογένεια στην Αλγερία. Ο Bernard-Henri Lévy γεννήθηκε στην Αλγερία, καθιστώντας τον αυτό που οι Γάλλοι αποκαλούν pied noir.
Όταν μιλάμε για τον πατέρα του, όλη η συμπεριφορά του BHL αλλάζει. Πάνε οι χειρονομίες. Μιλάει με μια ήσυχη, ευλαβική φωνή καθώς μου λέει πώς ο πατέρας του έχτισε μια από τις δύο μεγαλύτερες εταιρείες ξυλείας στη Γαλλία. Το άλλο ανήκε στον δισεκατομμυριούχο François Pinault, ο οποίος τώρα κατέχει τις Gucci, YSL, Balenciaga, τον οίκο δημοπρασιών Christie’s και πολλά άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Όταν ο Lévy Senior πέθανε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ο Pinault αγόρασε την εταιρεία ξυλείας, παρέχοντας στον BHL και στα αδέρφια του την περιουσία τους και στη συνέχεια έγινε «νονός» του φιλόσοφου.
Ο BHL είναι επίσης επιφυλακτικός όταν τον ρωτάω για τον γάμο του, που έχει πάνω από τρεις δεκαετίες. Τα προηγούμενα χρόνια, οι εφημερίδες είχαν γεμίσει με αποκαλυπτικές ιστορίες της σχέσης του BHL με τη Daphne Guinness – μια κληρονόμο της περιουσίας της μπύρας Guinness και εγγονή της διαβόητης Diana Mitford, η οποία παντρεύτηκε τον Άγγλο φασίστα Oswald Mosley.
- «Δεν σχολιάζω τον γάμο μου και δεν έχω καμία θεωρία για το γάμο», μου λέει o BHL, με ένα άγγιγμα ανυπομονησίας. «Αυτό που έχει σημασία είναι η αγάπη, όχι ο γάμος. Αγαπώ τη γυναίκα μου.”
Έχω μια ακόμα ερώτηση, την οποία την έχω κρατήσει για τελευταία, σε περίπτωση που τον αναγκάσει να τελειώσει πρόωρα τη συνέντευξη.
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της, τον ρωτάω αν προσβάλλεται εύκολα.
«Εξαρτάται», απαντά γελώντας, «από το τι ρωτάς».
Τον ρωτάω αμέσως: Δεν πιστεύεις πως ίσως, σε ένα μη γαλλικό αλλά αγγλοσαξωνικό κοινό, φαίνεται σαν καρικατούρα ενός Γάλλου διανοούμενου;
Κάνει μια παύση και με κοιτάζει κάπως ανήσυχος.
- Με καθησυχάζει ότι δεν προσβάλλεται και αυτή είναι μια ερώτηση που δεν του κάνει κανείς. «Δεν το νιώθω αυτό», λέει. «Θα σου πρότεινα απλώς να έρθεις μαζί μου την επόμενη φορά στην πρώτη γραμμή στην Ουκρανία και θα δεις αν παίζω κάποιο ρόλο».
Συμφωνώ με την πρόσκλησή του αμέσως. Δίνουμε τα χέρια και βγαίνω από το εστιατόριο στον εκπληκτικό ήλιο του Παρισιού…