Εκλογές-ΠΑΣΟΚ: Τα “μυστικά” του δεύτερου γύρου που βγάζουν νικητή-Μιλούν στο libre Ζούπης, Καρακλιούμη, Πιστόλας, Σεφερτζής

Λίγο πριν από τον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών στο ΠΑΣΟΚ που θα αναδείξει τον πρόεδρο του κόμματος για τα επόμενα χρόνια, το libre επιχειρεί να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά της κάλπης και να αναδείξει τα σημεία που θα κρίνουν τον νικητή μεταξύ του Νίκου Ανδρουλάκη και του Χάρη Δούκα. Παράλληλα χαρτογραφεί την επόμενη μέρα για το ΠΑΣΟΚ με πρόεδρο τον έναν ή τον άλλον διεκδικητή.

Οι πολιτικές προσεγγίσεις συγκλίνουν ότι ο δεύτερος γύρος της αναμέτρσης έχει τα δικά του πολιτικά ξεχωριστά χαρακτηριστικά και ουσιαστικά είναι μια νέα μάχη, ανεξάρτητη από το αποτέλσμα της πρώτης Κυριακής, που ως ένα βαθμό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και αμφίρροπη παρά τη διαφορά των 8 και πλέον μονάδων υπέρ του Νίκου Ανδρουλάκη.

• Σημείο κλειδί εκτιμάται ότι θα είναι η προσέλευση των ψηφοφόρων ειδικά στα αστικά κέντρα ενώ και οι συμμαχίες με τους υποψήφιους που δεν πέρασαν στο β’ γύρο θα παίξουν το δικό τους καθοριστικό ρόλο.

Όλα αυτά αλλά και τα απρόβλεπτα σημεία της κρίσιμης ψηφοφορίας που θα βαρύνουν προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση την επιλογή των ψηφοφόρων αναλύουν τέσσερις έγκριτοι πολιτικοί επιστήμονες με τους οποίους μίλησε το libre. Ζούπης, Καρακλιούμη, Πιστόλας, Σεφερτζής, αναλύουν τα δεδομένα και δίνουν το πολιτικό στίγμα της αναμέτρησης.

Ο δεύτερος γύρος είναι μια καινούργια μάχη

O πρώτος γύρος εκλογών για την ηγεσία αποτελεί παρελθόν με τον πρώτο Ν. Ανδρουλάκη να προηγείται κατά 8.23% του δεύτερου Χ. Δούκα. Δεν πρόκειται για κάποια διαφορά ασφαλείας και η μάχη μέχρι και την τελευταία στιγμή που θα κλείσουν οι κάλπες αναμένεται σκληρή. Μην ξεχνάμε. Ο δεύτερος γύρος είναι μια νέα μάχη, έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Τα διακυβεύματα θα τεθούν λογικά πιο δυνατά, πιο άμεσα, χωρίς να μεσολαβούν οι στρατηγικές άλλων υποψηφίων, τουλάχιστον όσο στην πορεία προς τον πρώτο γύρο. Για παράδειγμα στο debate, περισσότερα χτυπήματα δέχτηκαν ο Χ. Δούκας και η Α. Διαμαντοπούλου, παρά ο Ν. Ανδρουλάκης που ήταν ο «ελεγχόμενος», αφού υπήρχε έντονη κριτική κυρίως για την αδυναμία να ανέβει το ΠΑΣΟΚ σε συγκυρία που Ν.Δ και ΣΥΡΙΖΑ έχαναν 1.350.000 ψήφους.

Τώρα έχουμε μια μάχη των δύο και η τράπουλα ξαναμοιράζεται. Άλλωστε περίπου το 50% των συμμετεχόντων στον πρώτο γύρο επέλεξε κάποιον άλλο από τους δύο πρώτους. Και οι δύο μονομάχοι βρίσκονται μπροστά σε ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουν: Μπορεί ο Ν. Ανδρουλάκης να πείσει ότι άλλαξε στα σημεία που επικεντρώθηκε η εσωκομματική κριτική απέναντί του, θα αγκαλιάσει νέες δυνάμεις, μπορεί να ξεπεράσει το ταβάνι που του αποδίδουν και να διαμορφώσει ανοιχτή παράταξη; Μπορεί ο Χ. Δούκας να παντρέψει τα καθήκοντα του Δημάρχου και του Προέδρου, αποτελεί πραγματικά ένα στέλεχος που αν νικήσει μπορεί να κάνει προσαρμογές που θα επιτρέψουν στο ΠΑΣΟΚ  να εκφράσει μια δυναμική , ορμητική πορεία; Σε κάθε περίπτωση και οι δύο θα συγκριθούν για κάποια σαφή θέματα και απαιτήσεις του λαού του ΠΑΣΟΚ. Αυτά θα είναι και τα κριτήρια της τελικής επιλογής. Ποιος τελικά συγκριτικά μπορεί να φέρει νέα ορμή στο ΠΑΣΟΚ ώστε να ξεφύγει από την στασιμότητα που εμφάνισε στις Ευρωεκλογές; Ποιος τελικά έχει  σχέδιο για να ανεβάσει τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ εκλογικά και όχι ίσως περιστασιακά λόγω κλίματος περιόδου δημοσκοπικά, κάτι που είδαμε και το 2021; Ποιος μπορεί τελικά να αντιμετωπίσει και να νικήσει τον Κ. Μητσοτάκη και με ποια πολιτική κατεύθυνση και αντιπολιτευτική τακτική μπορεί να το πετύχει; Με τι πρόγραμμα και θέσεις θα πορευτεί;

Δεν πρέπει να υποτιμηθεί δε η επικράτηση τελικά ή όχι μιας θέλησης αλλαγής ηγεσίας που φαινόταν ισχυρή δημοκοπικά στα ευρήματα όλων των ερευνών όλων των εταιρειών σε ερώτηση που  θέταμε και σύμφωνα με τα οποία το 60%-65% και στην κοινή γνώμη και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ ζητούσε εκλογή νέου Προέδρου. Μαζί μ΄αυτά το μέγεθος της αποχής, όπως και  οι συνεργασίες θα διαδραματίσουν ρόλο. Ωστόσο, ας μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις. Η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων των άλλων τεσσάρων υποψηφίων αισθάνονται ότι το χρέος τους έληξε απέναντι στον υποψήφιο της καρδιάς τους και της βασικής επιλογής τους και τώρα θα πορευτούν χωρίς να περιμένουν δημόσια εκφρασμένη ή υπόγεια γραμμή.

Πορευόμαστε σε μια αμφίρροπη μάχη που όλα αυτά θα παίξουν τον ρόλο τους, θα συσταθμιστούν θα καθορίσουν την τελική επιλογή πολλών χιλιάδων ψηφοφόρων. Και αυτή η Κυριακή θα έχει ενδιαφέρον, όπως η πρώτη .

Η μεγάλη πρόκληση για τον νέο Πρόεδρο

Την Κυριακή στην εκλογή προέδρου του ΠΑΣΟΚ η μάχη θα είναι αγώνας στα μαρμαρένια αλώνια. Θα αναμετρηθούν δυο ισχυροί μηχανισμοί για την ηγεσία ενός μικρού κόμματος που ανακαλεί το λαμπρό του παρελθόν και προσδοκά να το ξανακατακτήσει.

Η συμμετοχή των 300 χιλιάδων ψηφοφόρων είναι ένα εντυπωσιακό νούμερο για τη δημόσια συζήτηση στα ΜΜΕ αλλά αντικειμενικά δεν είναι προάγγελος εκλογικής μεγέθυνσης.

Στην περίπτωση επανεκλογής του κ. Ανδρουλάκη, δεν θα υπάρξει έκπληξη, ούτε θα δημιουργηθούν προσδοκίες στην κοινωνία, άλλωστε ο νυν πρόεδρος είναι γνωστός στους πολίτες. Αντιθέτως το εσωκομματικό ακροατήριο θα απαιτήσει ακαριαία την υλοποίηση των υποσχέσεων του κ. Ανδρουλάκη στη βάση διόρθωσης των λαθών του.

Στο ενδεχόμενο εκλογής του κ. Δούκα, δεν θα υπάρξει η έκπληξη του νεοεκλεγέντος προσώπου, καθώς η αίγλη του πρωτοεμφανιζόμενου εξαντλήθηκε με την εκλογή του στη θέση του Δημάρχου Αθηναίων. Αυτό που σίγουρα θα δώσει η κοινωνία είναι περίοδος χάριτος μέχρι ο κ. Δούκας να παρουσιάσει το πλάνο του για το ΠΑΣΟΚ που οραματίζεται.

Σε κάθε περίπτωση ο πρόεδρος που θα εκλεγεί έχει μια πρόκληση να κάνει το ΠΑΣΟΚ από κόμμα καρδιάς και μνήμης, κόμμα κάλπης! 

ΠΑΣΟΚ: αυτόνομη πορεία ή η πορεία με συνεργασίες;

Ο πρώτος γύρος των εσωκομματικών εκλογών στο ΠΑΣΟΚ τελείωσε, η έκπληξη που θα ανέτρεπε το πολιτικό σκηνικό δεν έγινε, και οδεύουμε σε μια μονομαχία ανάμεσα στον νυν πρόεδρο και τον Χάρη Δούκα. Αυτό που κρατάω από τον πρώτο γύρο είναι πως το ΠΑΣΟΚ δεν είναι ένα, άλλα δύο. Το ΠΑΣΟΚ των μεγαλουπόλεων και το ΠΑΣΟΚ της περιφέρειας. Ψηφοφόροι με διαφορετικά ψυχογραφικά χαρακτηριστικά, διαφορετικές επιθυμίες και άρα διαφορετική εκλογική συμπεριφορά.

Το πλεονέκτημα το έχει ο Νίκος Ανδρουλάκης, όχι επειδή στον πρώτο γύρο έλαβε μεγαλύτερο αριθμό ψήφων από τον αντίπαλό του. Αλλά διότι όπως εξελίχθηκε η βραδιά του πρώτου γύρου, με Παύλο Γερουλάνο και Άννα Διαμαντοπούλου να έχουν ποσοστά πολύ κοντά στον δεύτερο, ενδεχομένως αρκετοί από το ΠΑΣΟΚ μεγαλουπόλεων που ψήφισαν τους δυο υποψηφίους να έχουν απογοητευτεί και να μην πάνε να ψηφίσουν στο δεύτερο γύρο κάποιον που δεν αντιπροσωπεύει αυτούς αλλά το ΠΑΣΟΚ επαρχίας. Κι όσο μικραίνει η κάλπη τόσο οι πιθανότητες να μείνει το στατους κβο ως έχει αυξάνονται.

Το διακύβευμα του δευτέρου γύρου είναι η αυτόνομη πορεία ή η πορεία με συνεργασίες. Η συνέχεια ή η αλλαγή. Το τρωτό σημείο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ είναι ότι δεν έχει πείσει πως μπορεί να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική, αφού η σταθερότητα και η αυτόνομη πορεία που προτείνει δεν πείθει πως μπορεί να δημιουργήσει κυβερνητική προοπτική. Από την άλλη, το τρωτό σημείο του δημάρχου Αθηναίων είναι πως η αλλαγή που προτείνει μπορεί να φαίνεται περισσότερο αριστερόστροφη από όσο αντέχουν κάποιες ομάδες ψηφοφόρων ΠΑΣΟΚ που πήγαν στην κάλπη και ψήφισαν υποψηφίους που δεν πέρασαν στο δεύτερο γύρο. Το όπλο του δηλαδή μπορεί να γίνει η αδυναμία του.

Μπορεί δηλαδή όντως το 70% να ζητά αλλαγή, όπως ισχυρίζεται, αλλά να μη θέλει την αλλαγή που προτείνει ο ίδιος. Με απλά λόγια: όταν κάποιος τρώει συνεχώς παστίτσιο έρχεται η στιγμή που ζητά να δοκιμάσει κάτι άλλο. Εάν αυτό το άλλο είναι οι φακές είναι αρκετά πιθανό να επιλέξει να ξαναφάει παστίτσιο.

Άλλο φαβορί και άλλο νικητής. Η αμφίβολη έκβαση του δεύτερου γύρου των εκλογών για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ

Με τις κάλπες να είναι, όπως πάντα, γκαστρωμένες ουδείς μπορεί να προβλέψει με απόλυτη βεβαιότητα την έκβαση οποιασδήποτε  εκλογικής αναμέτρησης. Πολύ δε περισσότερο μιας αναμέτρησης όπως θα είναι την ερχόμενη Κυριακή η μονομαχία του δεύτερου γύρου των εκλογών για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ μεταξύ του νυν Προέδρου του κόμματος Νίκου Ανδρουλάκη και του Δημάρχου της Αθήνας Χάρη Δούκα.

Είναι αλήθεια ότι δεν έχουν οι δυο διεκδικητές της νίκης τις ίδιες πιθανότητες επιτυχίας. Έχοντας αποκτήσει από τον πρώτο γύρο ένα προβάδισμα περίπου δέκα  ολόκληρων μονάδων, ο Νίκος Ανδρουλάκης προβάλει ήδη ως το φαβορί. Πλην όμως η θέση του φαβορί δεν είναι πάντα η πλέον πλεονεκτική. Αντιθέτως συχνά αποδεικνύεται ότι είναι η πλέον μειονεκτική. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους που κάνουν μειονεκτική την θέση του τερματοφύλακα την ώρα που εκτελούνται τα πέναλτι. Πολύ δε περισσότερο όταν δεν παίζει στην έδρα του. Και ο σημερινός Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν παίζει στην έδρα του. Παίζει μπροστά σε μια εξέδρα η μεγάλη πλειοψηφία της οποίας, ιδιαίτερα μετά τις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου, είχε πειστεί ότι μόνον με μια γενναία αλλαγή  ηγετικού παραδείγματος, στρατηγικού σχεδιασμού  και τρόπων επικοινωνίας θα μπορούσε να ελπίζει σε μια γρήγορη έξοδο της παράταξης από την ακινησία των πολιτικών συσχετισμών, σε μια σημαντικότερη διεύρυνση των κοινωνικών ερεισμάτων της και σε μια πιο δυναμική ανάκαμψη  της εκλογικής επιρροής της.

Ωστόσο από την αναμέτρηση του πρώτου γύρου η εξέδρα έχει βγει κατακερματισμένη, γεωγραφικά διαφοροποιημένη πολιτικά και ιδεολογικά ανομοιογενή. Δεν υπάρχει μια προβλέψιμων προτιμήσεων και συμπεριφορών συμπαγής πλειοψηφία που να σχηματίζει ένα  κυρίαρχο ρεύμα. Κανείς, κατά συνέπεια, δεν γνωρίζει πλέον πόσοι, ποιοι και με ποια κριτήρια, πέραν των πιστών φίλων των δυο μονομάχων, θα προσέλθουν στις κάλπες προσδιορίζοντας το τελικό αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου. Εμπειρικοί υπολογισμοί εμπειροπόλεμων στελεχών μπορεί να γίνουν και αποδειχτούν βάσιμοι.

Πώς όμως να προεξοφληθούν με ασφάλεια οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των φίλων και ψηφοφόρων των αποκλεισμένων από τον δεύτερο γύρο υποψηφίων προέδρων που αποτέλεσαν το μισό σχεδόν εκλογικό σώμα του πρώτου γύρου αλλά έμειναν ορφανοί και σχηματίζουν τώρα την μαύρη τρύπα του δεύτερου γύρου;  

Και πώς να γίνει η μεγάλη μαντεψιά που αφορά στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να λειτουργήσει σε βάρος της επανεκλογής Ανδρουλάκη το ενδεχόμενο της ματαίωσης των προσδοκιών που είχαν δημιουργηθεί εν αναμονή της αλλαγής ηγεσίας. Το σίγουρο είναι ότι θα συσσωρευθούν απωθημένα ανεκπλήρωτων επιθυμιών και θα ανασταλούν τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό οι διεργασίες διεύρυνσης της εκλογικής βάσης του κόμματος. Στην περίπτωση αυτή θα γίνει πιο ορατός ο κίνδυνος που σήμερα μοιάζει μακρινός να καταστεί προβληματική όχι μόνον η ανάκαμψη αλλά και η διατήρηση της συνοχής της παράταξης.

Χωρίς την προοπτική μιας γρήγορης επανόδου σε τροχιά εξουσίας θα δοθεί η εντύπωση ότι είναι θέμα χρόνου η εξάντληση της ανοδικής δυναμικής του ΠΑΣΟΚ. Ίσως αυτός ο φόβος να αποδειχθεί ευεργετικούς για την υποψηφιότητα του Χάρη Δούκα. Γιατί εκείνο που κυρίως την απειλεί είναι η διόγκωση του κύματος της αρνητικής ψήφου που σηκώθηκε μετά την περίφημη τηλεμαχία των έξη.  

Ωστόσο το χειρότερο για το μέλλον του ΠΑΣΟΚ είναι το ενδεχόμενο να συρρικνωθεί δραματικά η συμμετοχή των μελών και των φίλων του εξαιτίας της αποχής των υποστηρικτών των άλλων υποψηφίων προέδρων. Όσο μικρότερη θα είναι η συμμετοχή τόσο πιο καθοριστικός θα γίνει ο ρόλος των μηχανισμών και τόσο λιγότερο αντιπροσωπευτική και νομιμοποιημένη θα είναι η οποία ηγεσία προκύψει από τον δεύτερο γύρο η νέα ηγεσία οποία και αν είναι.