Κακές διατροφικές συνήθειες και έλλειψη σωματικής άσκησης οι παράγοντες της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα

Αρνητικά στοιχεία για τις διατροφικές συνήθειες Ελληνόπουλων ανέδειξε η Έρευνα Κοινής Γνώμης που διεξήχθη -από τις 26 Απριλίου έως και τις 8 Μαΐου 2024- σε γονείς παιδιών έως 17 ετών, για λογαριασμό του υπουργείου Υγείας και της UNICEF. Ένα στα τέσσερα παιδιά δεν τρώει πρωινό κάθε ημέρα, ενώ μικρό είναι το ποσοστό παιδιών και εφήβων που καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά καθημερινά.

Η έρευνα διεξήχθη πανελλαδικά, στο πλαίσιο της Εθνικής Δράσης κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας (https://paxisarkiakaipaidi.gov.gr/) από την MARC και τα ευρήματά της αναλύθηκαν από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Θωμά Γεράκη. Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση από την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη.

Σημαντικές αποκλίσεις στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών

• Ενδεικτικά, μόνο το 42% των παιδιών τρώει φρούτα καθημερινά και μόλις ένα στα τρία (33,3%) καταναλώνει λαχανικά σε ημερήσια βάση. Η συχνότητα κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών μειώνεται αισθητά καθώς αυξάνεται η ηλικία των παιδιών. Οι έφηβοι 15-17 ετών καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά καθημερινά σε ποσοστά 30% και 28% αντίστοιχα.
• Γαλακτοκομικά (γάλα/γιαούρτι/τυρί) καταναλώνουν καθημερινά τα δύο στα τρία παιδιά και στην ηλικία 15-17 μόλις το ένα στα δύο.
• Με υψηλή συχνότητα (τουλάχιστον πέντε ημέρες την εβδομάδα) παιδιά και έφηβοι καταναλώνουν γλυκά/σοκολάτες σε ποσοστό 17%, σφολιατοειδή κρουασάν/κέικ/μπισκότα σε ποσοστό 21,7%.
• Περισσότερο από μία φορά την εβδομάδα καταναλώνονται πατατάκια/γαριδάκια σε ποσοστό 30%, αναψυκτικά με ζάχαρη σε ποσοστό 17,5% και ενεργειακά ποτά σε ποσοστό 8% ενεργειακά ποτά σε ποσοστό 8%, ποσοστό αυξανόμενο όσο αυξάνεται η ηλικία του παιδιού. Στην ηλικιακή κατηγορία 15-17 η κατανάλωση ενεργειακών ποτών περισσότερο από μια φορά την εβδομάδα ανέρχεται στο 18% ενώ συνολικά τα ενεργειακά ποτά καταναλώνει έστω και αραιότερα ο ένας στους δύο μαθητές λυκείου.
• Στα ελληνικά νοικοκυριά η κατανάλωση κρέατος και παραγώγων του καταγράφεται πιο συχνή από την συνιστώμενη, εν αντιθέσει με τα όσπρια που η κατανάλωσή τους καταγράφεται ελλιπής.
• Το 15% των γονέων δηλώνουν πως παραγγέλνουν φαγητό (πίτσα, σουβλάκια κλπ) με συχνότητα μεγαλύτερη της μίας φοράς την εβδομάδα. Συνήθως μία φορά την εβδομάδα παραγγέλνει το 35,4% των νοικοκυριών ενώ αραιότερα το 41,2%.
• Το 74% των γονέων δηλώνει πως το παιδί τους τρώει καθημερινά πρωινό. Το 16,5% τρώει πρωινό με μικρότερη συχνότητα μέσα στην εβδομάδα, ενώ το ένα περίπου στα δέκα παιδιά τρώει πρωινό μία φορά την εβδομάδα ή σπανιότερα.

Μη επαρκής σωματική άσκηση

• Η σωματική άσκηση της πλειοψηφίας των παιδιών και εφήβων στην χώρα μας είναι μη επαρκής λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του ΠΟΥ για τουλάχιστον 60 λεπτά κίνησης μέτριας προς υψηλής έντασης ημερησίως.
• Μόνο το 20,6% των εφήβων (15-17 ετών) και το 34,1% στο σύνολο του δείγματος– ασκείται καθημερινά για τουλάχιστον μία ώρα.
• Τα παιδιά αφιερώνουν κατά μέσο όρο 2,4 ώρες την ημέρα σε δραστηριότητες με οθόνες εκτός εκπαίδευσης, φτάνοντας έως και τις 3 ώρες στους εφήβους.
• Οι γονείς εκφράζουν την ανάγκη για πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές και λιγότερο χρόνο μπροστά από οθόνες, ενώ
• θεωρούν ότι η Πολιτεία μπορεί να συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση με στοχευμένες δράσεις στα σχολεία, επιδοτούμενα αθλητικά προγράμματα και καμπάνιες ενημέρωσης.
• μόνο το 28,4% των γονέων δηλώνει πλήρως ενημερωμένο για τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σχετικά με τη σωματική δραστηριότητα των παιδιών.

«Σχεδιάσαμε πολύ προσεκτικά και με απόλυτο σεβασμό στα παιδιά και στους γονείς τους την Εθνική Δράση κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας, αναλύοντας με μεγάλη ευαισθησία ευρήματα, όπως αυτά που παρουσιάζονται, σήμερα», σχολίασε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη.
«Για εμάς, τα παιδιά πρέπει να έχουν κάθε εφόδιο για υγιεινό τρόπο διατροφής και για άθληση, και για αυτόν τον λόγο προχωράμε σε αυτήν τη δράση. Οι γονείς, επίσης, είναι απαραίτητο να ενημερωθούν σωστά για το ζήτημα της Παιδικής Παχυσαρκίας, να αναγνωρίζουν τα σημάδια της καθώς επίσης και τις επιπτώσεις της και τα προβλήματα που προκαλεί και που μπορεί να μην τα φαντάζονται καν. Έχοντας καταπολεμήσει ως παιδί ζητήματα αυξημένου βάρους, αντιλαμβάνομαι απολύτως τους παράγοντες και το περιβάλλον που προκαλούν παχυσαρκία. Θέλω να τους αλλάξουμε, σε συντονισμό με γονείς, εκπαιδευτικούς, φορείς και οργανισμούς. Μπορούμε. Σε λίγες ημέρες θα ανακοινωθούν επιμέρους δράσεις για την καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας με εργαλεία φιλικά και αποτελεσματικά. Τα παιδιά μας πρέπει να μεγαλώνουν ως υγιή άτομα που θα ζήσουν περισσότερο και πιο ποιοτικά, και αυτό αφορά όλα τα παιδιά, χωρίς διακρίσεις».

Οι παρεμβάσεις της UNICEF 

«Οι παρεμβάσεις της UNICEF βασίζονται πάντα σε τεκμηριωμένα και επιστημονικά δεδομένα, σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως όταν εφαρμόζει παρεμβάσεις σχετικά με καθιερωμένες συμπεριφορές, κρίσιμες για την επιτυχή εφαρμογή των προγραμμάτων μας»,επεσήμανεο διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα, Dr. GhassanKhalil.
«Ταυτόχρονα, το να ακούμε τις φωνές των παιδιών, των οικογενειών και των φροντιστών και να τις συμπεριλαμβάνουμε στις διαδικασίες σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων παραμένει βασική προτεραιότητα για τη συνεργασία μεταξύ της UNICEF και του Υπουργείου Υγείας. Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να διευρύνουμε τη συνεργασία μας με έναν βασικό σύμμαχό μας σε όλες μας τις προσπάθειες, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και να διασφαλίσουμε ότι θα σας δοθεί η δυνατότητα να ενημερώνετε εγκαίρως και να ευαισθητοποιήσετε τους πολίτες ώστε η υγεία, τα δικαιώματα και οι ανάγκες των παιδιών να τεθούν στο επίκεντρο της ατζέντας της χώρας».