Η “τελευταία ζαριά” του Όλαφ Σολτς στο Βρανδεμβούργο- Ήδη εξυφαίνονται σενάρια Πιστόριους

Οι σημερινές περιφερειακές εκλογές στο Βρανδεμβούργο, το κρατίδιο που περιβάλει το Βερολίνο, εξελίσσονται σε απόλυτο ντέρμπι. Είναι εκεί όπου από το 1994 οι Σοσιαλδημοκράτες κερδίζουν – πρόκειται για ένα πραγματικά «κόκκινο προπύργιο». Αλλά για πρώτη φορά, δεν αποκλείεται να πέσει από την Ακροδεξιά, την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ακολουθώντας ίσως το πρόσφατο παράδειγμα της Θουριγγίας. Υπο αυτήν την εξέλιξη για τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς η σημερινή μέρα εξελίσσεται σε μια ιδιαίτερη κρίσιμη για το πολιτικό μέλλον του SPD και κατ΄ επέκταση για τον ίδιο.

Η εκλογική αναμέτρηση στο Βρανδεμβούργο δεν είναι απλώς μια ακόμα τοπική αναμέτρηση. Είναι το τελευταίο σημαντικό εκλογικό βαρόμετρο για το 2024, ενώ το 2025 είναι χρονιά ομοσπονδιακών εκλογών. Εάν επιβεβαιωθούν και εδώ τα συντριπτικώς χαμηλά ποσοστά για τα κόμματα της συγκυβέρνησης, η αντιπολίτευση θα συνεχίσει να θέτει ζήτημα νομιμοποίησης της κυβέρνησης.

• Κατά συνέπεια, μια ακόμη ήττα από την ακροδεξιά σήμερα, θα σημάνει την αρχή του τέλους. Και ο Σολτς θα μπορούσε κάλλιστα να μοιραστεί τη μοίρα του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν – να παραμεριστεί από το πανικόβλητο κόμμα του για να δώσει τη θέση του σε έναν υποψήφιο που θα μπορέσει να αποφύγει τη σφαγή στις εθνικές εκλογές του επόμενου έτους.

Το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Σολτς υπολείπεται οριακά της ακροδεξιάς «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» (AfD) στις τελευταίες δημοσκοπήσεις προ των εκλογών στο Βρανδεμβούργο, το ανατολικό κρατίδιο που περιβάλλει το Βερολίνο.

Εάν το SPD χάσει αυτό το παραδοσιακό προπύργιο, θα είναι η τελευταία σε μια σειρά εκλογικών αποτυχιών. Το κόμμα έπεσε στην τρίτη θέση -πίσω από το AfD- στις ευρωεκλογές του Ιουνίου, μια οδυνηρή ήττα που επιδεινώθηκε από δύο μεγάλες ανατροπές στην κάλπη στην ανατολική Γερμανία. Την 1η Σεπτεμβρίου, η ακροδεξιά σημείωσε τη μεγαλύτερη επιτυχία της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κερδίζοντας το κρατίδιο της Θουριγγίας και τερματίζοντας κοντά στη δεύτερη θέση στη Σαξονία. Το SPD του Σολτς καταποντίστηκε και στις δύο ψηφοφορίες.

Μια ακόμη συντριβή από την ακροδεξιά θα επιταχύνει τους υπολογισμούς του SPD για το πότε θα τραβήξει το σχοινί. Το τι συνεπάγεται αυτό είναι ακόμη ασαφές: Θα μπορούσε να σημαίνει πρόωρες εκλογές ή να ελιχθεί ο πιο δημοφιλής υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους στην πρώτη θέση των εκλογών για μια εθνική ψηφοφορία το 2025.

• Ενώ η ψηφοφορία της Κυριακής (22/9) αφορά φαινομενικά ένα νέο κρατικό κοινοβούλιο στο Βρανδεμβούργο, ο Σολτς καταλαβαίνει ότι ο ίδιος βρίσκεται στο ψηφοδέλτιο. Το SPD κατέχει την εξουσία στο κρατίδιο εδώ και 34 χρόνια, με τον Ντιετμάρ Βόιντκε στο τιμόνι ως πρωθυπουργό για σχεδόν κατά το ένα τρίτο αυτού του διαστήματος.

Το κόμμα δεν θα είναι σε θέση να αποφύγει μια ήττα σε ένα τέτοιο προπύργιο, και το αποτέλεσμα θα θεωρηθεί ως ένα ευρύτερο δημοψήφισμα για τον Σολτς, με τη χώρα να καταλαμβάνεται από φόβους για το μεταναστευτικό και μοιραίες ρωγμές στην υπ’ αριθμόν 1 οικονομία της ΕΕ.

Πράγματι, όπως το βλέπουν οι περιφερειακοί υπεύθυνοι του SPD στο Βρανδεμβούργο, οι θλιβερές επιδόσεις του SPD στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπονομεύουν τις προοπτικές του στην εκλογική αναμέτρηση. Οι περιφερειακοί ηγέτες του κόμματος ανατριχιάζουν με τις επιδόσεις των πολιτικών του SPD σε εθνικό επίπεδο στην τηλεόραση.

• «Κατ’ αρχάς, θα κερδίζαμε πολλά αν ορισμένα πρόσωπα δεν έπαιρναν πλέον μέρος σε τοκ σόου», ήταν η καυστική ατάκα της αναπληρώτριας του Βόιντκε, Κάτριν Λάνγκε, η οποία χαρακτήρισε «αφόρητες» τις εμφανίσεις της επικεφαλής του κόμματος Σάσκια Έσκεν.

Ο Σολτς δεν έχει σχεδόν τίποτα να κερδίσει. Εάν το SPD κερδίσει, θα καταγραφεί ως επιτυχία για τον περιφερειάρχη Βόιντκε, ο οποίος έκανε προεκλογική εκστρατεία χωρίς τον καγκελάριο. Αν κερδίσει το AfD, αντίθετα, ο Σολτς θα κατηγορηθεί. «Δεν είναι μυστικό ότι η ομοσπονδιακή πολιτική δεν βρίσκεται απαραίτητα στο απόγειο της δημοτικότητάς της αυτή τη στιγμή», δήλωσε η Klara Geywitz του SPD, αναπληρώτρια επικεφαλής του κόμματος και υπουργός κατασκευών, στο Berlin Playbook Podcast του POLITICO την περασμένη Πέμπτη.

• Αρκετά ηγετικά στελέχη του SPD δήλωσαν στο POLITICO ότι μια ήττα στο Βρανδεμβούργο θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού, της σύμπραξης «φωτεινού σηματοδότη» μεταξύ του SPD, των Πρασίνων και του φιλελεύθερου FDP. Το SPD έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί ότι ο Σολτς δεν μπορεί να κερδίσει τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές.

Ο Πιστόριους είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην κυβέρνηση συνασπισμού και μακράν ο πιο δημοφιλής σοσιαλδημοκράτης. Θεωρείται πρακτικός και επικοινωνιακός – την ώρα που η επικοινωνία θεωρείται η μεγαλύτερη αδυναμία του Σολτς.

Δεν περνάει ούτε μια δημόσια εκδήλωση χωρίς να ερωτηθεί ο Πιστόριους αν είναι έτοιμος να αναλάβει δράση. Μέχρι στιγμής έχει πάντοτε αρνηθεί επιδέξια κάθε ενδιαφέρον για την εκθρόνιση του Σολτς. Αν και ο Πιστόριους θεωρείται ότι ανήκει στη συντηρητική πτέρυγα του SPD, έχει επίσης την υποστήριξη των αριστερών του κόμματος, οι οποίοι κατανοούν ότι αν ο άνδρας από την Κάτω Σαξονία κατέβει υποψήφιος στις επόμενες γενικές εκλογές, θα μπορούσε να αποδειχθεί νικητής ψήφων για ολόκληρο το κόμμα.

• Ορισμένοι σοσιαλδημοκράτες αρχίζουν μάλιστα να μιλούν ανοιχτά: «Το SPD πρέπει να σκεφτεί τον Πιστόριους ως υποψήφιο καγκελάριο», δήλωσε ο Ντίτερ Ράιτερ, δήμαρχος του Μονάχου.

Το σενάριο που συζητείται στο εσωτερικό του SPD έχει ως εξής:

Μετά τις εκλογές στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, οι συγκρούσεις στο εσωτερικό του ομοσπονδιακού συνασπισμού θα ξεκινήσουν -αναμφίβολα- και πάλι. Αντί όμως να επιδιώξει συμβιβασμό, το SPD θα πρέπει αντ’ αυτού να μπει σε σύγκρουση για σημαντικά θέματα, όπως οι συντάξεις, και να απορρίψει περαιτέρω παραχωρήσεις προς τους φιλελεύθερους του FDP.

Εάν υιοθετηθεί, η στρατηγική αυτή θα μπορούσε να προκαλέσει την κατάρρευση του συνασπισμού τον Νοέμβριο και να προκαλέσει νέες εκλογές την άνοιξη. Στο πλαίσιο αυτού του σεναρίου, η συζήτηση για τον υποψήφιο καγκελάριο του SPD θα έρθει στο προσκήνιο. Από πολλές απόψεις, αυτό το αποτέλεσμα έχει ήδη καθοριστεί και η πίεση στον Σολτς αυξάνεται.

Μετά τις κακές επιδόσεις του SPD στις κρατικές εκλογές στη Σαξονία και τη Θουριγγία στις αρχές του μήνα, ο ηγέτης του κόμματος Lars Klingbeil ρωτήθηκε για την υποστήριξη στον καγκελάριο. Η απάντησή του ήταν κάθε άλλο παρά διθυραμβική: «Όλοι πρέπει να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια».