Politico: Πέντε βασικά συμπεράσματα για τη νέα Κομισιόν- Οι εκπλήξεις και τα “μηνύματα”

Σύμφωνα με το Politico μερικά βασικά σημεία από τη νέα ομάδα Ευρωπαίων επιτρόπων της Ursula von der Leyen, που παρουσιάστηκε την Τρίτη μετά από μήνες αναμονής, αντιπαραθέσεων και αλλαγών της τελευταίας στιγμής, συνοψίζονται στα εξής: Προειδοποίηση προς τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ισχυρές θέσεις εργασίας για γυναίκες. Αναβάθμιση για τις όχι ακριβώς “φτωχές” χώρες του Νότου στην ΕΕ, οι οποίες θα έχουν μεγαλύτερο λόγο στην οικονομική πολιτική του μπλοκ απ’ ό,τι πριν.

Η Γερμανίδα πολιτικός κατόρθωσε να παρουσιάσει μια σχεδόν ισορροπημένη ομάδα κορυφαίων αξιωματούχων με βάση το φύλο, παρά το γεγονός ότι οι χώρες της ΕΕ είχαν αρχικά στείλει μόνο μια χούφτα γυναίκες για τους 26 ρόλους. Οι χειρισμοί της τελευταίας στιγμής οδήγησαν σε κάποιες αντιπαραθέσεις, όχι μόνο λόγω του γεγονότος ότι η επιλογή της Σλοβενίας εξακολουθεί να καθυστερεί σε μια εσωτερική κοινοβουλευτική διαδικασία. Αλλά τελικά, το 40% των ρόλων πήγε σε γυναίκες.

Καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ετοιμάζεται να εξετάσει τους επιτρόπους, έναν από κάθε χώρα μέλος, εκτός από τη Γερμανία (επειδή η φον ντερ Λάιεν είναι επίτροπος της), σε ακροάσεις που ξεκινούν τον Οκτώβριο, το POLITICO εστιάζει στα πέντε βασικά σημεία της νέας Κομισιόν:

1. Άσχημα νέα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν

Αν η Μόσχα χρειαζόταν μια υπενθύμιση ότι οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να βρίσκονται πίσω από το Κίεβο, την πήρε σήμερα.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει ταχθεί σθεναρά υπέρ της υποστήριξης της Ουκρανίας στον πόλεμό της κατά της Ρωσίας και αυτό αντικατοπτρίζεται στο παζλ της για τη δεύτερη θητεία. Δύο υποψήφιοι από τη Βαλτική παίρνουν χαρτοφυλάκια-κλειδιά για τον χειρισμό των σχέσεων με τη Ρωσία. Εκτός από τον Εσθονό Kaja Kallas που θα είναι επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, ο Λιθουανός Andrius Kubilius θα είναι υπεύθυνος για το νεοσύστατο χαρτοφυλάκιο άμυνας. Ο Kubilius θα αναφέρεται στον Επίτροπο της Φινλανδίας, Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο για θέματα τεχνολογίας, κυριαρχίας, ασφάλειας και δημοκρατίας Henna Virkkunen. Το Ελσίνκι είναι ένας από τους πιο σκληρούς επικριτές της Ρωσίας στην Ευρώπη.

Τα επόμενα πέντε χρόνια θα είναι καθοριστικά για την προετοιμασία της διεύρυνσης του μπλοκ ώστε να υποδεχθεί την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τα Δυτικά Βαλκάνια. Ως εκ τούτου, το χαρτοφυλάκιο της διεύρυνσης χωρίζεται σε δύο, ώστε ο ένας επίτροπος να μπορεί να εστιάζει κυρίως στη διεύρυνση και ο άλλος να επικεντρώνεται στα συμφέροντα της Ευρώπης στη Μεσόγειο – δηλαδή στην οικονομική ανάπτυξη και στον έλεγχο της μετανάστευσης. Η Σλοβένα επίτροπος, Marta Kos, θα είναι υπεύθυνη για τη διεύρυνση.

2. Η Von der Leyen διατηρεί τον έλεγχο των χρημάτων (και, καλά, όλων των άλλων)

Σε ένα από τα χειρότερα φυλαγμένα μυστικά των Βρυξελλών, το βασικό χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού πηγαίνει στον Πολωνό Piotr Serafin. Το μπλοκ ετοιμάζεται για μια επική μάχη για το επόμενο επταετές πρόγραμμα δαπανών, όπου κάθε χώρα θέλει να περάσει τις δικές της προτεραιότητες.

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ είχε καλό διαπραγματευτικό χέρι στο παιχνίδι του χαρτοφυλακίου, καθώς η χώρα του είναι η μεγαλύτερη χώρα με επικεφαλής το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (η ίδια η πολιτική οικογένεια της φον ντερ Λάιεν) και βοήθησε τη φον ντερ Λάιεν να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία. Ο Σεραφέν θα αναφέρεται απευθείας στη φον ντερ Λάιεν αντί σε έναν από τους εκτελεστικούς αντιπροέδρους, δίνοντάς της άμεσο έλεγχο του προϋπολογισμού – σε περίπτωση που υπήρχε αμφιβολία για το ποιος είναι πραγματικά επικεφαλής αυτής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

3.Η Von der Leyen στέφεται νικήτρια στο θέμα του φύλου παρά την έλλειψη ισορροπίας

Ο πολύμηνος αγώνας της Von der Leyen για μια ισορροπημένη μεταξύ των φύλων Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν οδήγησε σε ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών στην ομάδα της, παρά τις πιέσεις που άσκησε στις χώρες να στείλουν έναν άνδρα και μια γυναίκα υποψήφιο από κάθε χώρα. Σε ορισμένες μάλιστα ζητήθηκε να ανταλλάξουν τους υποψηφίους τους μετά την προθεσμία του Αυγούστου. Σήμερα υπάρχουν 11 γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (συμπεριλαμβανομένης της φον ντερ Λάιεν).

Για να αντιστρέψει την ανισορροπία, η φον ντερ Λάιεν αναζήτησε μια διαφορετική ισορροπία στην κορυφαία ομάδα της, τους εκτελεστικούς αντιπροέδρους. Αποτελείται από τέσσερις γυναίκες και δύο άνδρες, γεγονός που επέτρεψε στη von der Leyen να… παινέψει τον εαυτό της. Ωστόσο δεν έχει τελειώσει ακόμα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει ακόμη να εξετάσει και να εγκρίνει τους μελλοντικούς επιτρόπους.

4.Ο Νότος κατακτά βασικά οικονομικά χαρτοφυλάκια

Οι χώρες του Νότου τα πήγαν καλά στην επιλογή της von der Leyen, αρπάζοντας μια σειρά από περιζήτητα οικονομικά χαρτοφυλάκια. Η Ιταλία θα είναι υπεύθυνη για το τεράστιο πορτοφόλι του ταμείου συνοχής της ΕΕ, η Πορτογαλία θα είναι υπεύθυνη για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (μια θέση-κλειδί εν μέσω της προσπάθειας μεταρρύθμισης των κεφαλαιαγορών της ΕΕ), ενώ η Ισπανίδα Teresa Ribera θα αναλάβει την εποπτεία των ισχυρών εργαλείων επιβολής του ανταγωνισμού της ΕΕ.

Η Γαλλία λειτουργεί συχνά ως γέφυρα μεταξύ της νότιας και της βόρειας παράταξης του μπλοκ και θα είναι υπεύθυνη για τη βιομηχανική πολιτική και την «ευημερία». Αυτό περιλαμβάνει την εκτέλεση της προσπάθειας της φον ντερ Λάιεν να καταστήσει την ΕΕ πιο ανταγωνιστική στην παγκόσμια σκηνή μέσω αυξημένων επενδύσεων και πιο έξυπνων ρυθμίσεων.

Η νέα δομή δίνει στα κράτη του Νότου σημαντικό ρόλο στην ώθηση της ανταγωνιστικότητας του μπλοκ. Τούτου λεχθέντος, οι ανησυχίες των πιο λιτών χωρών παραμένουν εντελώς: Ο Πολωνός Piotr Serafin, ο οποίος θεωρείται συμπαθής προς τον πιο λιτό βορρά, είναι υπεύθυνος για το βασικό χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού.

5.Η φον ντερ Λάιεν κρατάει κοντά της τη Μελόνι

Ο Ιταλός υποψήφιος Raffaele Fitto παίρνει εκτελεστική αντιπροεδρία και θα είναι υπεύθυνος για τη συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις. Αυτό συμβαίνει παρά τις διαμαρτυρίες των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), της φιλελεύθερης Ανανεωτικής Ευρώπης, των Πρασίνων και της Αριστεράς, οι οποίοι έχουν καταφερθεί εναντίον της ιδέας να δοθεί ένας τόσο σημαντικός ρόλος σε ένα μέλος των Αδελφών της Ιταλίας, ενός σκληρού δεξιού κόμματος.

Η επικεφαλής της ομάδας Renew, Valérie Hayer, χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την υποψηφιότητα του Fitto σε ρόλο EVP, ενώ οι σοσιαλιστές έφτασαν στο σημείο να απειλήσουν να αποσύρουν την υποστήριξή τους από το κολλέγιο της von der Leyen, αν και μένει να δούμε αν οι απειλές θα ακολουθήσουν με πράξεις.

Ο διορισμός του Fitto είναι μια νίκη για την Giorgia Meloni, η οποία δεν έχει υποστεί καμία εκδίκηση για την απόφασή της να μην υποστηρίξει την επανεκλογή της von der Leyen. Πρώην υπουργός Ευρώπης στο υπουργικό συμβούλιο της Μελόνι, ο Fitto θεωρείται μετριοπαθής φωνή στο στρατόπεδο της πρωθυπουργού. Τόσο η συνοχή όσο και οι μεταρρυθμίσεις είναι σημαντικοί φάκελοι για την Ιταλία, αν και τα βασικά οικονομικά χαρτοφυλάκια-βαρίδια κατέληξαν στη Γαλλία και την Ισπανία.

Οι εκπλήξεις

Η πρόεδρος της Επιτροπής εξέπληξε τους παρατηρητές της ΕΕ προτείνοντας τη Ρουμάνα Roxana Mînzatu και τη Φινλανδή Henna Virkkunen για τις θέσεις των αντιπροέδρων ενώ έστειλε τρεις έμπειρους συνεργάτες της σε κατώτερες θέσεις. Όπως μεταδίδει το Euractiv σε ανάλυσή του, ο Σλοβάκος Maroš Šefčovič και ο Λετονός Valdis Dombrovskis, καθώς και η Dubravka Šuica από την Κροατία, πρακτικά “υποβιβάστηκαν”.

Τρεις ακόμη υποψηφιότητες για θέσεις αντιπροέδρου, επιβεβαιώθηκαν. Πρόκειται για την Ισπανίδα Teresa Ribera, τον Ιταλό Raffaele Fitto και τον Γάλλο Stéphane Séjourné. Την ομάδα των έξι αντιπροέδρων συμπληρώνει η Kaja Kallas από την Εσθονία που επιλέχθηκε ως η κορυφαία διπλωμάτισσα της ΕΕ.

Η σημερινή υπουργός Οικολογικής Μετάβασης της Ισπανίας, Teresa Ribera, εξασφάλισε μια θέση αντιπροέδρου με επίκεντρο της ατζέντας της τη πράσινη μετάβαση, τον ανταγωνισμό και την ανταγωνιστικότητα. Η Φινλανδή Henna Virkkunen, από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) στο οποίο εντάσσεται και η φον ντερ Λάιεν , θα είναι υπεύθυνη για την τεχνολογική κυριαρχία, την ασφάλεια και τη δημοκρατία.   

Ο Ιταλός Raffaele Fitto έχει εξασφαλίσει έναν ρόλο Εκτελεστικού Αντιπροέδρου και ένα χαρτοφυλάκιο που επικεντρώνεται στη συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις. Η “αναβάθμιση” του Fitto έφερε αντιδράσεις, καθώς θεωρείται “στενός συνεργάτης” της Μελόνι. Οι ακροάσεις των Επιτρόπων στο Κοινοβούλιο δεν μπορούν να ξεκινήσουν έως ότου υποβληθούν όλες οι υποψηφιότητες. Αναμένεται η υποψηφιότητα της Σλοβένας Marta Kos.

Ο Έλληνα επίτροπος Μεταφορών Τουρισμού

H σύνθεση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην οποία ο Απόστολος Τζιτζικώστας θα αναλάβει το χαρτοφυλάκιο των Μεταφορών και του Τουρισμού περιλαμβάνει κυρίως πολιτικούς σχεδόν άγνωστους στις Βρυξέλλες, με τους περισσότερους να προέρχονται από το ΕΛΚ, ενώ εντύπωση προκαλεί ότι αρκετοί Επίτροποι έχουν αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, κάτι όμως, που όπως δήλωσε η ίδια η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα βοηθήσει στη συνεργασία εντός τους Κολεγίου.

Η διαδικασία των ακροάσεων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε θεωρητικά να ξεκινήσει τον Οκτώβριο, ώστε η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει και επισήμως καθήκοντα την 1η Νοεμβρίου, ωστόσο η μακρά αυτή διαδικασία των ακροάσεων των Επιτρόπων, ενδέχεται να καθυστερήσει την ανακοίνωση της σύνθεσης της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ίσως και για έναν ολόκληρο μήνα, τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει τόσο εξωτερικές προκλήσεις (πόλεμος στην Ουκρανία, Μέση Ανατολή, αμερικανικές εκλογές), όσο και εσωτερικές (αυξημένο κόστος ζωής και έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας).

Η λίστα των 20 επιτρόπων

• Μάρος Σέφκοβιτς από τη Σλοβακία θα είναι Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας. Πρόκειται για ένα νέο χαρτοφυλάκιο που περιλαμβάνει και τελωνειακή πολιτική.
• Βάλντις Ντομπρόβσκις από τη Λετονία θα είναι Επίτροπος Οικονομίας και Παραγωγικότητας.
• Ντουμπράφσκα Σουίτσα από την Κροατία  θα είναι η Επίτροπος για τη Μεσόγειο.
• Όλιβερ Βαρχέλι από την Ουγγαρία θα είναι Επίτροπος για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων.
• Βούπκε Χοέστρα από την Ολλανδία θα είναι ο Επίτροπος για το κλίμα
• Άντριους Κουμπίλιους από τη Λιθουανία θα είναι ο Επίτροπος για την Άμυνα και το Διάστημα
• Μάρτα Κος από τη Σλοβενία θα εργαστεί για την υποστήριξη της Ουκρανίας – και τη συνέχιση των εργασιών για την ανοικοδόμηση, και θα στηρίξει τις υποψήφιες χώρες για να τις προετοιμάσουν για την ένταξη.
• Μάγκνους Μπρούνερ από την Αυστρία θα είναι ο Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης.
• Τζέσικα Ρόζγουελ από τη Σουηδία θα είναι η Επίτροπος για το Περιβάλλον
• Γιόζεφ Φίκελα από την Τσχεία θα είναι ο Επίτροπος για τις Διεθνείς Συνεργασίες
• Κώστας Καδής απο την Κύπρο θα είναι Επίτροπος Αλιείας και Ωκεανών
• Απόστολος Τζιτζικώστας από την Ελλάδα θα είναι Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού.
• Μαρία Αλμπουκέρκι θα είναι η Επίτροπος για τις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες και την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων.
• Χάτζα Λαμπίπ από το Βέλγιο θα είναι Επίτροπος για την ετοιμότητα και τη διαχείριση κρίσεων.
• Πιοτρ Σεραφίν από την Πολωνία θα είναι ο Επίτροπος για τον Προϋπολογισμό, την Καταπολέμηση της Απάτης και τη Δημόσια Διοίκηση.
• Νταν Γιόργκενσεν από τη Δανία θα είναι ο Επίτροπος για την Ενέργεια και τη Στέγαση.
• Εκατερίνα Ζαχαρίεβα από τη Βουλγαρία θα είναι Επίτροπος για την Έρευνα και την Καινοτομία.
• Μάικλ Μαγκράθ από την Ιρλανδία θα είναι Επίτροπος για τη Δημοκρατία, τη Δικαιοσύνη και το Κράτος Δικαίου.
• Κρίστοφ Χάνσεν  από το Λουξεμβούργο θα είναι ο Επίτροπος για τη Γεωργία και τα Τρόφιμα.
• Γκλέν Μικάλεφ από τη Μάλτα θα είναι Επίτροπος για τη Δικαιοσύνη, τον Πολιτισμό, τη Νεολαία και τον Αθλητισμό

Οι εκτελεστικοί αντιπρόεδροι

• Teresa Ribera, Αρμόδια για Καθαρή, Δίκαιη και Ανταγωνιστική Μετάβαση
• Henna Virkkunen, Αρμόδια για τη Δημοκρατία και την Ψηφιακή Τεχνολογία
• Stéphane Séjourné, Αρμόδιος για την Βιομηχανική Στρατηγική και την Ενιαία Αγορά
• Kaja Kallas Αρμόδια για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής
• Roxana Mînzatu Αρμόδια για Κοινωνικά Δικαιώματα
• Raffaele Fitto Αρμόδιος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων