ΑΝΑΛΥΣΗ/Μπορεί η επίθεση στο Κουρσκ να αλλάξει την πορεία του ρωσοoυκρανικού πολέμου;

Το ερώτημα αν θα αλλάξει η πορεία του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας μετά την επίθεση στο Κουρσκ βρίσκεται τις τελευταίες μέρες στην παγκόσμια ατζέντα. Ωστόσο, εξετάζοντας τους λόγους για το ξέσπασμα αυτού του πολέμου και τη διαδικασία εξέλιξής του προς τα σύνορα της Ρωσίας μέρα με τη μέρα, ενισχύεται η πιθανότητα ο πόλεμος να επεκταθεί περαιτέρω αντί να τερματιστεί. Από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022, τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία ανανεώνουν την πολεμική τους τακτική. Η αδυναμία της Ουκρανίας να σημειώσει πρόοδο στα μέτωπα του Ντονμπάς και της Κριμαίας έχει οδηγήσει εδώ και καιρό σε συμπίεση των μετώπων.

Του Σπύρου Σιδέρη

Σε αυτή την κατάσταση, είτε η Ρωσία είτε η Ουκρανία έπρεπε να κάνει μια νέα κίνηση. Το γεγονός ότι η Ουκρανία έκανε την πρώτη κίνηση είναι σημαντικό από την άποψη ότι δείχνει ότι έχει την ικανότητα να διεξάγει επιθετικές επιχειρήσεις εναντίον της Ρωσίας. Διότι ο δυτικός συνασπισμός, ιδίως οι ΗΠΑ, θέλουν να δουν τα επιτυχή αποτελέσματα της στρατιωτικής τους βοήθειας. Η στρατιωτική βοήθεια που παρέχουν οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές χώρες περιλαμβάνει πολλά νέα οπλικά συστήματα. Εάν αυτά τα συστήματα δεν είναι αρκετά για να σταματήσουν τη Ρωσία ή εάν δεν βοηθήσουν την Ουκρανία να προχωρήσει, η Ρωσία θα κερδίσει κύρος καθώς και στρατιωτική επιτυχία.

Οι ειρηνευτικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη ήταν στην πραγματικότητα ένα σημείο ρήξης. Αν είχε προκύψει ένας συμβιβασμός από αυτές τις συνομιλίες, ίσως να μιλούσαμε για διαφορετικά πράγματα τώρα

Η Ουκρανία προσπαθεί να απομονώσει περίπου 780 χιλιόμετρα εδάφους στην περιοχή του Κουρσκ καταστρέφοντας γέφυρες. Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν συγκεντρώσει την επιθετική τους δύναμη στο βόρειο τμήμα της περιοχής Τσερνίγκοφ, κοντά στα ρωσικά σύνορα. Όπλα από δυτικές χώρες χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στις επιθέσεις στο Σούτζα. Η επιτυχία αυτή δείχνει ότι η Ουκρανία μπορεί να προελάσει στο ρωσικό έδαφος εάν χρησιμοποιήσει πιο ενεργά τα δυτικά όπλα. Επιπλέον, η επιτυχία των επιθέσεων σε αυτή την περιοχή φαίνεται να αποτελεί πρόβα για την εισβολή στη Λευκορωσία από τον πολωνικό-βαλτικο-ουκρανικό συνασπισμό σε περίπτωση που ο πόλεμος προχωρήσει στο μέλλον.

• Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι διέψευσε δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία η επίθεση στο Κουρσκ εξαπολύθηκε για την «ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης». Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι προσπαθούν να εμποδίσουν τον ρωσικό στρατό να επιτεθεί στην περιοχή του Σούμι και ότι το Κίεβο διεξάγει «διπλωματικό έργο» μέχρι να επιτευχθεί μια «δίκαιη ειρήνη».

Πηγή προσκείμενη στον Ζελένσκι υποστηρίζει πάντως ότι οι ουκρανικές αρχές σχεδιάζουν να προετοιμάσουν το έδαφος για πιθανές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία το φθινόπωρο.

Φημολογείται επίσης ότι η Ουκρανία σκοπεύει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, πραγματοποιώντας συνομιλίες για την ανταλλαγή κρατουμένων, την επισιτιστική ασφάλεια και την πυρηνική ασφάλεια. Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε επίσης να είναι εν μέρει ένα σχέδιο για να πειστεί η Ρωσία να συμφωνήσει σε μια συνθήκη ειρήνης και να παραιτηθεί από τους όρους που είχε ανακοινώσει προηγουμένως.

Φημολογείται επίσης ευρέως ότι η ειρηνευτική συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι ουκρανικές και ρωσικές αντιπροσωπείες στην Κωνσταντινούπολη τον Απρίλιο του 2022 δεν έγινε αποδεκτή λόγω της παρέμβασης του τότε Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον. Αυτό υποδηλώνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί στην Ουκρανία σημαντική υποστήριξη εάν δεν αποδεχθεί την ειρηνευτική συμφωνία. Επιπλέον, θα ήταν αδύνατο για την Ουκρανία να αποδεχτεί μια συμφωνία με τη Ρωσία εάν της έχουν υποσχεθεί υποστήριξη όταν έχει χαθεί τόσο μεγάλο μέρος του εδάφους της.

Οι δυτικές χώρες κάνουν σχέδια για να υποστηρίξουν την Ουκρανία περισσότερο από το να την πείσουν να δεχτεί ειρηνευτικές συνομιλίες. Για πρώτη φορά, οι επικεφαλής των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) συζητούν το ενδεχόμενο να στείλουν επίσημα στρατιωτικούς εκπαιδευτές στην Ουκρανία. Η απόφαση πρέπει να ληφθεί έως τον Νοέμβριο. Εκπρόσωποι της ΕΕ θα μπορούσαν σύντομα να σταλούν στην Ουκρανία ως εκπαιδευτές του ουκρανικού στρατιωτικού προσωπικού επί τόπου. Σε αυτή την περίπτωση, για πρώτη φορά, στρατιωτικό προσωπικό της ΕΕ θα συμμετάσχει επίσημα σε εχθροπραξίες στο ουκρανικό έδαφος. Προφανώς εξετάζεται η δημιουργία κέντρων εκπαίδευσης στη βορειοδυτική Ουκρανία.

• Ως αποτέλεσμα της νέας κινητοποίησης, η Ουκρανία σχεδιάζει να δεχθεί έως και 150.000 νέους στρατιώτες, καθώς και τη δημιουργία 10 νέων ταξιαρχιών πεζικού. Τα σχέδια αυτά δείχνουν ότι υπάρχουν στρατηγικές για την παρατεταμένη συνέχιση του πολέμου.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες άδραξαν την ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς τους με τη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Στόχος της Δύσης φαίνεται να είναι η αλλαγή καθεστώτος στη Ρωσία. Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, χιλιάδες νέοι άνθρωποι από διαφορετικές εθνοτικές κοινότητες που ζουν στην ομοσπονδιακή Ρωσία θα χάσουν τη ζωή τους στον πόλεμο. Ανακοινώνεται ότι η επίθεση της Ουκρανίας στο Κουρσκ πραγματοποιήθηκε ειδικά από το «Ρωσικό Σώμα Εθελοντών». Με αυτόν τον τρόπο, σχηματίζεται η εικόνα ότι στον αγώνα συμμετέχουν και Ρώσοι που αντιτίθενται στο καθεστώς.

Οι ειρηνευτικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη ήταν στην πραγματικότητα ένα σημείο ρήξης. Αν είχε προκύψει ένας συμβιβασμός από αυτές τις συνομιλίες, ίσως να μιλούσαμε για διαφορετικά πράγματα τώρα.

Ωστόσο, η παγκόσμια πολιτική αρχίζει να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις του ουκρανικού πολέμου. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αρχίσει να πιστεύουν ότι μπορούν να ζήσουν χωρίς τη Ρωσία, ιδίως όσον αφορά τους ενεργειακούς πόρους. Οι παγκόσμιες αγορές έχουν αρχίσει να δίνουν λιγότερη προσοχή σε αυτόν τον πόλεμο. Με άλλα λόγια, μπορούμε να πούμε ότι ο δυτικός συνασπισμός έχει αποκτήσει ένα σημαντικό πλεονέκτημα.

Το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία δεν θα σημάνει μόνο την αναζωπύρωση της δύναμης της Ρωσίας, αλλά μπορεί επίσης να δώσει στην Κίνα, βλέποντας την επιτυχία της Ρωσίας, την αυτοπεποίθηση να καταλάβει την Ταϊβάν μέχρι το 2027. Για τις δυτικές χώρες, ο τρόπος για να αποφευχθεί αυτό θα ήταν να κρατήσουν τη Ρωσία σε έναν παρατεταμένο πόλεμο και να χρησιμοποιήσουν την κατάσταση της Ρωσίας ως παράδειγμα για άλλες χώρες που θεωρούνται απειλή, όπως η Κίνα και το Ιράν.

Η Δύση δεν είναι έτοιμη για μια ήττα στην Ουκρανία ή για μια ειρήνη που θα κάνει τη Ρωσία να φαίνεται ισχυρή. Η υποψήφια για την προεδρία των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις έχει δηλώσει ότι υποστηρίζει σθεναρά την Ουκρανία και τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ. Εν κατακλείδι, η Δύση φαίνεται να έχει καταφέρει να μετατρέψει την Ουκρανία σε εργαλείο αποδυνάμωσης της Ρωσίας.