Γιατί η Ελλάδα και άλλες 7 χώρες της ΕΕ ζητούν αλλαγή στρατηγικής στη Συρία

Οκτώ κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος, ζήτησαν από την ΕΕ να επανεξετάσει τη στρατηγική της για τη Συρία μέσω επιστολής προς τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας Ζόζεπ Μπορέλ, επισημαίνοντας την αλλαγή της πραγματικότητας επί τόπου, την ανάγκη να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά και να επιτευχθούν «συνθήκες για την ασφαλή, εθελοντική και αξιοπρεπή επιστροφή των Σύρων προσφύγων σύμφωνα με τα πρότυπα της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR)».

Του Σπύρου Σιδέρη

Η επιστολή, την οποία είδε το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), εστάλη στις 15 Ιουλίου 2024, ενόψει του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Δευτέρας και την υπογράφουν η Ελλάδα, η Κύπρος, η Αυστρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Κροατία, η Ιταλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία.

• Οι οκτώ χώρες αναφέρουν στην επιστολή ότι η σύρραξη στην Συρία συνεχίζεται εδώ και 13 χρόνια, «προκαλώντας πρωτοφανή ανθρώπινη δυστυχία» και οδηγώντας στη «μεγαλύτερη κρίση εκτοπισμού στον κόσμο», με αποτέλεσμα να καταγράφεται ρεκόρ συριακών προσφύγων στις γειτονικές χώρες και στην Ευρώπη.

Στην επιστολή επισημαίνεται ότι η τρέχουσα στρατηγική της ΕΕ χρονολογείται από το 2017 και ότι έκτοτε «η κατάσταση επί τόπου στη Συρία και γύρω από αυτήν έχει αλλάξει σημαντικά», καθώς το καθεστώς έχει ανακτήσει τον έλεγχο περίπου του 70% της χώρας και οι περιοχές εκτός του ελέγχου του έχουν επίσης εδραιωθεί. Καθώς οι ροές προσφύγων-μεταναστών συνεχίζονται από την Συρία, είτε από Σύριους είτε από άλλες εθνικότητες που χρησιμοποιούν τη χώρα ως βάση, έχει προκαλέσει σοβαρά ζητήματα στην ενσωμάτωση και την διευθέτηση των προσφυγικών ροών.

Στο ίδιο πλαίσιο όμως βρίσκεται και η Τουρκία, που αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα στο εσωτερικό της χώρας από τους περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια Σύριους που έχουν βρει καταφύγιο στη χώρα. Εν τω μεταξύ το αντιμεταναστευτικό κύμα έχει προκαλέσει ακόμα και συγκρούσεις σε περιοχές με που ζουν Σύριοι, ενώ ήταν κι ένα από τα κεντρικά ζητήματα στις τελευταίες εκλογές.

Για το λόγο αυτό, ο Τούρκος Πρόεδρος, εστιάζει το τελευταίο διάστημα σε μια συνάντηση με τον Σύρο ομόλογό του Μπασάρ Αλ-Άσαντ, ώστε να επιλυθούν οι διμερείς διαφορές, που προέκυψαν με την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στην Συρία και την παρέμβαση της Τουρκίας υπέρ των αντικαθεστωτικών.

• Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, που επικαλούνται τουρκικά μέσα ενημέρωσης, επίκειται συνάντηση μεταξύ του Άσαντ και του Ερντογάν τον Αύγουστο στη Μόσχα, καθώς ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει αναλάβει το ρόλο του διαμεσολαβητή, μεταξύ των δυο χωρών.

Σε ότι αφορά την πολιτική της ΕΕ απέναντι στη συριακή κρίση, μια σειρά κυρώσεων ενάντια στο καθεστώς Άσαντ, είναι ο μεγαλύτερος αρνητικός παράγοντας για την επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους και όλα δείχνουν ότι η ΕΕ δεν έχει διάθεση να αλλάξει την πολιτική της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την συνέχιση της παραμονής των προσφύγων στην Τουρκία, αλλά και την ενίσχυση των μεταναστευτικών ροών από την σπαρασσόμενη με εμφύλιο για 13 χρόνια Συρία.