Ντερ Λάιεν: Η επανεκλογή αποσόβησε την κρίση, ίσως και το όραμα για Ευρώπη των λαών

Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) την Πέμπτη (18/7) στο Στρασβούργο επανεξέλεξε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια δεύτερη θητεία. Υπέρ της υποψηφιότητας της ψήφισαν 401 βουλευτές από τα 720 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η φον ντερ Λάιεν είναι επικεφαλής της Κομισιόν από τον Δεκέμβριο του 2019.

Του Σπύρου Σιδέρη

Κατά τη συνεδρίαση, δέχθηκε κριτική τόσο από τη δεξιά όσο και από την αριστερή αντιπολίτευση, εκπρόσωποι της οποίας την κατηγόρησαν ότι δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της κατά την πρώτη της θητεία, ότι κατέστρεψε την ευρωπαϊκή οικονομία και ότι δεν έλαβε μέτρα για την καταπολέμηση της φτώχειας.

• Αν και λόγω της μυστικότητας της ψήφου δεν είναι γνωστό ποιοι και από ποιες ευρωπαϊκές ομάδες ψηφίστηκε, επίσημα την στήριξαν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, απ’ όπου προέρχεται, οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι, που συνολικά είχαν ακριβώς όσες ψήφους έλαβε στην εκλογή της, 401 ψήφους.

Η 65χρονη Γερμανίδα πολιτικός, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας της ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δέχτηκε πολλές φορές κριτική για τους χειρισμούς της και τις αποφάσεις της.

Επίσης μια μέρα πριν την επανεκλογή της από το ΕΚ, το Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν εξασφάλισε επαρκή πρόσβαση του κοινού στις συμβάσεις για την αγορά εμβολίων κατά του COVID-19, ενώ παραβίασε επίσης εν μέρει τους κανόνες της ΕΕ αφαιρώντας τη νομική ευθύνη για τις παρενέργειες των φαρμάκων από τις παρασκευάστριες εταιρείες.

Η απόφαση του Δικαστηρίου δεν έχει νομικές συνέπειες για την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί ως βάση για περαιτέρω στοχευμένες αγωγές από οργανώσεις που εκπροσωπούν θύματα εμβολίων στην Ευρώπη κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της επικεφαλής της. Συγκεκριμένα, το δικαστήριο της Λιέγης εξετάζει υπόθεση κατά της φον ντερ Λάιεν με την κατηγορία της διαφθοράς στην αγορά εμβολίων της Pfizer. Η επόμενη ακρόαση έχει προγραμματιστεί για τις 6 Δεκεμβρίου.

• Η εκ νέου Πρόεδρος της Επιτροπής, γνωρίζοντας ότι η επανεκλογή της ήταν αβέβαιη, παρά τη στήριξη των τριών κυρίαρχων πολιτικών ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου, προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ρευστότητα που επικρατεί στη Διεθνή σκηνή, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η πρώτη θητεία της φον ντερ Λάιεν, δεν θεωρείται επιτυχημένη, ακόμα και από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της. Τόσο η αντίδραση της ΕΕ στην πανδημία του Covid-19 όσο και στη ρωσική εισβολή που πυροδότησε μια πρωτοφανή ενεργειακή κρίση, αλλά και μια σειρά σκανδάλων στους κόλπους των Βρυξελλών, όπως το Qatargate, σκίασαν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και την ισχύ της ΕΕ στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

• Στην πρώτη θητεία της Γερμανίδας πολιτικού, επιβεβαιώθηκε πλήρως, ότι η ΕΕ δεν είναι των λαών αλλά των εταιρειών, των πολιτικών κομμάτων και της κυριαρχίας τους στα όργανα της ΕΕ, ενώ η πρόσδεση της ΕΕ στο Αμερικανικό άρμα έγινε ακόμα πιο έντονη.

Στο πλαίσιο αυτό, η φον ντερ Λάιεν, προώθησε το επιχείρημα ότι μια καταψήφιση της θα ήταν ένα δώρο στον Πούτιν, τον Σι Τζινπίνγκ, αλλά και τον Ντόναλντ Τραμπ, που σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, φαίνεται να επανέρχεται στον Λευκό Οίκο.

Μια καταψήφιση της εξάλλου θα σήμαινε και πολιτική κρίση στους κόλπους της Ένωσης, αφού θα χρειάζονταν εκ νέου ψηφοφορία με άλλων υποψήφιο, ο οποίος δεν θα ήταν του «συστήματος» των Βρυξελλών, κάτι που ενδεχομένως θα ήταν επικίνδυνο για την ΕΕ.

• Η αλήθεια είναι ότι η ΕΕ χρειάζεται μια ανανέωση, αν όχι αναγέννηση, ώστε το όραμα για την Ευρώπη των λαών να γίνει πραγματικότητα. Η επανεκλογή της φον ντερ Λάιεν δεν το σηματοδοτεί αυτό, παρά συνεχίζει μια πορεία συντηρητισμού, ομοιογένειας των πολιτικών από τις κυρίαρχες ευρωομάδες αλλά και αβεβαιότητας, ανασφάλειας και κινδύνου, με τόσα ανοιχτά μέτωπα για την ΕΕ.

Το όραμα λείπει από την ΕΕ και σίγουρα δεν το προσέφερε κι ούτε μάλλον θα προσφέρει η πρόεδρος της Επιτροπής. Εξάλλου στην ομιλία της πριν από την ψηφοφορία, υποσχέθηκε τα πάντα σε όλους, αρκεί και μόνο να επανεκλεγεί. Μια ομιλία βγαλμένη από τα περισσότερα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ.

Όραμα πάντως δεν νοείται να γίνει η ΕΕ ένα ΝΑΤΟ 2.0, όπως υποσχέθηκε, είτε να δίνει ασαφής υποσχέσεις για ένα καλύτερο μέλλον για τους πολίτες, που βλέπουν πλέον με περισσότερο σκεπτικισμό την ευρωπαϊκή οικογένεια.