Μπαλτάκος: Το ντοκουμέντο του BBC και η έρευνα για τους μετανάστες
Ένας πρώην αξιωματικός του Λιμενικού Σώματος χαρακτήρισε ως «σαφώς παράνομες» τις ενέργειες συναδέλφων του που εγκατέλειψαν εννέα μετανάστες στη θάλασσα σε ένα από τα 15 φερόμενα pushback από ελληνικά νησιά ή χωρικά ύδατα, που φέρεται να προκάλεσαν τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων.
Σε συνέντευξή του στο BBC, ο Δημήτρης Μπαλτάκος, πρώην επικεφαλής των ειδικών επιχειρήσεων του Λιμενικού Σώματος (και γιος του Τάκη Μπαλτάκου, προέδρου της ΕΠΟ και πρωην γραμματέα επί κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά) αρνήθηκε να κάνει εικασίες σχετικά με το υλικό της δημοσιογραφικής έρευνας, αφού προηγουμένως αρνήθηκε ότι το Λιμενικό θα έπαιρνε ποτέ εντολή να κάνει κάτι παράνομο.
Όμως κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος καταγράφηκε από την κάμερα του BBC να λέει στα ελληνικά:
«Δεν τους έχω πει πολλά, ε; Για πες. Ξεκάθαρα αυτό, εντάξει. Τι να πως με αυτούς; Ξέρεις, από έξω βλέποντάς το είναι ξεκάθαρο τι γίνεται, δεν είναι; Δε θέλει πυρηνική φυσική. Δεν ξέρω γιατί το κάναμε μέρα μεσημέρι κιόλας. Δεν ξέρω τι… Είναι ξεκάθαρα παράνομο. Προφανώς. Προφανώς παράνομο. Είναι ένα διεθνές έγκλημα»
Το υλικό που περιέγραψε, το οποίο τραβήχτηκε από τον Αυστριακό ακτιβιστή Fayad Mulla και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα των New York Times, έδειχνε 12 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων γυναίκες και μωρά, να οδηγούνται από έναν ελληνικό μόλο σε ένα σκάφος του λιμενικού και στη συνέχεια να εγκαταλείπονται αργότερα για να παρασυρθούν σε μια σχεδία.
Οι μετανάστες διασώθηκαν από την τουρκική ακτοφυλακή, αλλά το περιστατικό είναι ένα από τα 12 και πλέον pushbacks μεταξύ 2020 και 2023 που ανέλυσε το BBC και τα οποία -σύμφωνα με το BBC- είχαν ως αποτέλεσμα συνολικά 43 θανάτους.
Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν εδώ και καιρό την ελληνική κυβέρνηση για pushbacks -το να σπρώχνει τους αιτούντες άσυλο έξω από τα ελληνικά χωρικά ύδατα πίσω προς την Τουρκία ή να τους βγάζει ξανά στη θάλασσα αφού φτάσουν σε ελληνικά νησιά- κάτι που είναι παράνομο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η ελληνική κυβέρνηση αρνείται κατηγορηματικά τέτοιες ενέργειες και σήμερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, δήλωσε: «Κάθε καταγγελία ερευνάται και σε επίπεδο δικαιοσύνης. Τα όσα αναφέρονται δεν αποδεικνύονται. Τον τελευταίο χρόνο χάρις στην καλή συνεργασία με τις τουρκικές αρχές, έχει εξαρθρωθεί σημαντικός αριθμός διακινητών. Το ελληνικό λιμενικό έχει δείξει την εντελώς αντίθετη εικόνα. Σώζουν καθημερινά δεκάδες ζωές και αυτό θα συνεχίσουν να κάνουν».
Το Λιμενικό Σώμα δήλωσε στο BBC, η έρευνα του οποίου διεξήχθη σε συνεργασία με την οργάνωση υποστήριξης μεταναστών Consolidated Rescue Group, ότι απορρίπτει κατηγορηματικά όλες τις κατηγορίες για παράνομη δραστηριότητα. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι το προσωπικό του εργάζεται «ακούραστα με απόλυτο επαγγελματισμό, έντονο αίσθημα ευθύνης και σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και τα θεμελιώδη δικαιώματα», προσθέτοντας ότι διέσωσε 250.834 ανθρώπους σε 6.161 περιστατικά στη θάλασσα από το 2015 έως το 2024.
Δημήτρης Μπαλτάκος, γιος του Τάκη Μπαλτάκου, πρώην επικεφαλής των ειδικών επιχειρήσεων της ελληνικής ακτοφυλακής.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης στο BBC, αρνήθηκε να παραδεχτεί τι έδειχναν τα πλάνα που του έδειξαν. Αλλά σε ένα διάλειμμα, καταγράφηκε να λέει σε κάποιον εκτός… pic.twitter.com/99cOiiSf3M— Areti Athanasiou (@AretiAthanasiu) June 17, 2024
Η απάντηση της κυβέρνησης
Για το θέμα ρωτήθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, ο οποίος τόνισε πως τα όσα αναφέρονται στην έρευνα του BBC ερευνώνται αλλά δεν αποδεικνύονται.
Το BBC στο συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ, του οποίου μέρος είναι και η συνέντευξη του Δημήτρη Μπαλτλάκου, ερευνά 15 υποθέσεις στις οποίες, όπως σημειώνουν οι συντελεστές του, οι ελληνικές Αρχές προχώρησαν σε παράνομες επανοπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών με το βρετανικό Μέσο να ισχυρίζεται πως αυτές οι ενέργειες οδήγησαν στο θάνατο 40 ανθρώπους.
Οι έρευνες για το ντοκιμαντέρ του BBC ξεκίνησαν μετά το τραγικό ναυάγιο πέρυσι τον Ιούνιο στα ανοιχτά της Πύλου στο οποίο επέβαιναν περισσότεροι από 600 άνθρωποι. Με βάση τα επίσημα στοιχεία από το 2015 μέχρι και το 2024 οι Ελληνικές αρχές έχουν διασώσει περισσότερους από 250.000 πρόσφυγες και μετανάστες σε 6.161 περιστατικά στα ελληνικά ύδατα.
Ο Δημήτρης Μπαλτάκος έχει αποπεμφθεί από το Λιμενικό Σώμα από 2019.