Ευρωεκλογές/Πολιτικός σεισμός με πρόωρες εκλογές στη Γαλλία μετά την άνοδο της ακροδεξιάς-Οι έδρες στην Ευρωβουλή

Oι μεγάλες πολιτικές ομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο κράτησαν τη δυναμική και τη δύναμη τους, όμως επιβεβαιώνεται η δραματική άνοδος των ακροδεξιών δυνάμεων φέρνοντας πολιτικές εξελίξεις στην Γαλλία. Αργά χθες το βράδυ ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προκήρυξε εθνικές βουλευτικές εκλογές, καθώς το κόμμα του συνετρίβη από την ακροδεξιά της Λεπέν και του προστατευόμενου της Ζορντάν Μπαρντελά. Πολλοί αναλυτές μιλούν πλέον για την αρχή του τέλους του Γάλλου Προέδρου, ο οποίος φαίνεται να παίζει το τελευταίο του «χαρτί» στις πρόωρες εθνικές εκλογές, καθώς η Μαρίν Λεπέν εδραιώνεται επίσημα και με πάταγο στην πρώτη θέση ενόψει και των προεδρικών εκλογών στη χώρα, το 2027.

Η βαριά ήττα του Renew στην Γαλλία που συγκέντρωσε μόλις 15,2% της ψήφου, έναντι 31,5% του Εθνικού Συναγερμού (RN) του Ζορντάν Μπαρντελά, σε συνδυασμό με την ανάδειξη της Εναλλακτικής για την Γερμανία (AfD) σε δεύτερο κόμμα (πίσω από την Ένωση Χριστιανοδημοκρατών/ Χριστιανοκοινωνιστών που έλαβε 29,5%) με 16,5% αλλά και με την όπως αναμενόταν -αργά χθες το βράδυ- συντριπτική επικράτηση του κόμματος της Τζόρτζια Μελόνι, δημιουργούν συνθήκες για μια «σκοτεινή» πενταετία σε μια «φαιά» ήπειρο.

Την ίδια στιγμή βέβαια το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) κράτησαν τις δυνάμεις τους με τις προβλέψεις να τους δίνουν 184 έδρες και 139 έδρες (319 έδρες συνολικά) αντίστοιχα σε ένα σύνολο 720 εδρών και ότι -παρά τις βαριές απώλειες στο φιλελεύθερο κέντρο- το Renew έλαβε 80 έδρες (έχασε περισσότερες από 20 έδρες) δίνουν την δυνατότητα να συμπήξουν θεωρητικά ένα μπλοκ που θα μπορούσε να συνεργαστεί για να επηρεάσει τις εξελίξεις μετεκλογικά στα ευρωπαϊκά όργανα.

Πρακτικά από τα παραπάνω το μέλλον της πολιτικής μάχης στους κόλπους της ΕΕ αναμένεται να δοθεί μεταξύ της ακροδεξιάς και του λεγόμενου «κέντρου» με την Μελόνι να παίζει κρίσιμο ρόλο σε αυτή την κόντρα. Μπορεί τα ακροδεξιά κόμματα να μην έχουν δυνατότητα συντονισμού μεταξύ τους όπως είναι τα πράγματα αυτή την στιγμή (για μια σειρά από θέματα όπως είναι η στάση απέναντι στο θέμα της Ρωσίας) για να επηρεάσουν τις εξελίξεις στα όργανα της ΕΕ, όμως είναι βέβαιο ότι εντός του ευρωκοινοβουλίου με περίπου 120 έδρες θα έχουν σίγουρα αποφασιστική δύναμη σε μια σειρά από ζητήματα καθώς θα μπορούν να επηρεάζουν τις ψηφοφορίες και ιδίως σε θέματα που υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των τριών μεγάλων πολιτικών ομάδων.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών όμως, όπως φαίνεται από τις εξελίξεις στην Γαλλία, θα έχει σίγουρα αντίκτυπο στις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις εκτός των οργάνων της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένου του ΕΚ), αφού η άνοδος της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές, που είτε ήδη έχει την εξουσία σε πολλά από τα 27 κράτη μέλη είτε συμμετέχει σε κυβερνήσεις συνεργασίας κυρίως με την κεντροδεξιά, θα έχει επηρεάσει άμεσα τις εθνικές ισορροπίες.

Οι δύο βασικές ακροδεξιές ομάδες στο ευρωκοινοβούλιο, οι «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές» (ECR) και η «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (ID), καταγράφουν αύξηση των εδρών τους συγκεντρώνοντας στο σύνολο πάνω από 130.

• Μαζί με άλλα ακροδεξιά κόμματα τα οποία βρίσκονται στους «ανένταχτους», όπως το Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν (9 έδρες) ή το Εναλλακτική για τη Γερμανία (16 έδρες), τα οποία είναι πολύ πιθανό να ενταχθούν σε μια από τις δύο ευρωομάδες, η ενωμένη ακροδεξιά θα μπορούσε να εκτοπίσει τους σοσιαλδημοκράτες από τη δεύτερη θέση στο ευρωκοινοβούλιο.

Αντίθετα, μεγάλη είναι η πτώση των Πρασίνων, αλλά και της ομάδας Renew Europe, στην οποίαν ανήκει και το κόμμα του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, Renaissance. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα παραμένει πρώτη δύναμη ενισχύοντας μάλιστα σημαντικά τις έδρες του.

Αναλυτικότερα

• Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα: 184 (+8)
• Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών: 139 (0)
• Renew Europe Group: 80 (-22)
• Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών ECR: 73 (+4)
• Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας ID: 58 (+9)
• Ομάδα τωv Πρασίvωv/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία: 52 (-19)
• Ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – GUE/NGL: 36 (-1)
• Μη εγγεγραμμένοι: 98 (+36)

Κατάρρευση Σολτς

Πανωλεθρία ήταν οι ευρωεκλογές και για τους Σοσιαλδημοκράτες του καγκελάριου της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, αλλά και τα άλλα δύο κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους.

Οι Σοσιαλδημοκράτες περιορίστηκαν στην τρίτη θέση με 14%, η χειροτερη επίδοσή τους από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Δεύτερο κόμμα αναδείχθηκε η ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD)» με 16,5% ενώ οι Χριστιανοδημοκράτες του CDU/CSU ήρθαν πρώτοι με 29,5%. Στην τέταρτη θέση βρίσκονται οι Πράσινοι με 12%, χάνοντας εννέα έδρες, ενώ οι Φιλελεύθεροι συγκεντρώνουν μόλις 5%. Η νεοσύστατη «Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ» (BSW) σημειώνει 5% και η Αριστερά 3%. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων έφθασε στο 64%, έναντι 61% το 2019.

Τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν συνολικά το 35%, ένα ποσοστό που είχε τεθεί ως όριο. Το κλίμα για την κυβέρνηση του Όλα Σολτς επιβαρύνεται περαιτέρω, ενόψει και της εκλογικής αναμέτρησης του επόμενου έτους. Ήδη οι Χριστιανοδημοκράτες, μέσω του γενικού γραμματέα του κόμματος Κάρστεν Λίνεμαν, έθεσαν θέμα νομιμοποίησης της κυβέρνησης, ενώ και ο πρωθυπουργός της Βαυαρίας ζήτησε πρόωρες ομοσπονδιακές εκλογές.

Τόσο η τρίτη θέση για τους Σοσιαλδημοκράτες όσο και το χαμηλό ποσοστό για τους Φιλελεύθερους δεν αποκλείεται να πυροδοτήσουν εξελίξεις ακόμη και εντός του κυβερνητικού συνασπισμού, καθώς οι Φιλελεύθεροι έχουν εκφράσει κατά καιρούς έντονες διαφωνίες με τις πολιτικές του Όλαφ Σολτς. Σε υπαρξιακό κίνδυνο και η Αριστερά (Die Linke), η οποία μετά την αποχώρηση της πρώην επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της, Ζάρα Βάγκενκνεχτ, περιορίζεται στο 3%.

Στη Γερμανία το ακροδεξιό «Εναλλακτική για τη Γερμανία» αναδείχθηκε δεύτερο κόμμα, αφήνοντας του Σοσιαλδημοκράτες του Καγκελάριου Όλαφ Σολτς στην τρίτη θέση. Νίκη της Ακροδεξιάς και στην Αυστρία, όπου το Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) του Χέρμπερτ Κικλ επικράτησε με ποσοστό 27% έναντι 23,5% του συντηρητικού OVP και 23% του σοσιαλδημοκρατικού (SPO).

Στην Ιταλία το ακροδεξιό κυβερνών κόμμα «Αδέλφια της Ιταλίας» της Τζόρτζια Μελόνι κατέγραψε μια άνετη νίκη καταλαμβάνοντας 23 έδρες. Στην Ολλανδία, το ακροδεξιό κόμμα του Γκεερτ Βίλντερς σημείωσε μεγάλη άνοδο ποσοστών, φτάνοντας στη δεύτερη θέση, πίσω από τη συμμαχία Εργατικών – Πρασίνων, κερδίζοντας έξι έδρες από μια που είχε στο προηγούμενο ευρωκοινοβούλιο και αυτήν από «σπόντα», καθώς του είχε δοθεί μετά το Brexit.

Νίκης της ακροδεξιάς και στο Βέλγιο, όπου το εθνικιστικό φλαμανδικό κόμμα VB αναδείχθηκε πρώτη δύναμη. Στην Ισπανία το ακροδεξιό Vox διπλασίασε τις έδρες του (6) καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση, ενώ το επίσης ακροδεξιό SALF, πρωτοεμφανιζόμενο, θα εκπροσωπηθεί στο ευρωκοινοβούλιο με τρεις ευρωβουλευτές.

Στην Πολωνία, το εθνικιστικό κόμμα «Δίκαιο και Δικαιοσύνη» βρέθηκε στη δεύτερη θέση, πίσω από την κυβερνητική παράταξη του Ντόναλντ Τουσκ, καταλαμβάνοντας 19 έδρες, ενώ τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα αναδείχθηκε το επίσης ακροδεξιό, ευρωσκεπτικιστικό «Συνομοσπονδία» με 11,9%, εξασφαλίζοντας έξι έδρες.